22 Temmuz 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. NO: 5382 22 TEMMUZ 1936 ÇARŞAMBA Son haberler üçüncü sayfamızdadır ! ADIMIZ, ANDIMIZDIR aK HER YERDE 5 KURUŞ Montrö Zaleri Bütün Türkiyeyi Coşturdu Türk Milleti, bu zaferi de, borçlu olduğu Atasma ve büyüklerine minnetlerini sunmak için en güzel fırsat bildi. liğinden: mişlerdir. Atatürkün teşekkürü İstanbul, 21 (A.A.) — Cumur Başkanlığı Genel Sekreter- Yurdumuzun boğazlardaki emniyetini tebyin eden Mon- - trö mukavelesinin imzalanması münasebetiyle memleketin her tarafından gelen ve vatandaşların coşkun heyecan ve se- vinçlerini bildiren yazılardan Atatürk çok mütehassis olmuş- lar ve teşekkürlerini iletmeye Anadolu Ajansını memur e- Mareşal Fevzi Çakmağın teşekkürü T Genel Kurmay Başkanlığından : Cumuriyetin mühim bir başarısı olan boğazlardaki hakimiyetimizin iadesi vesilesiyle memleketin her tarafından ordumuz hakkındaki güven ve sevgile- ri ifade eden telyazıları alınmıştır. Bu . güzel duygulardan dolayı teşekkürle- rinin gecikmemesi için Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak ayrı ay- rı karşılık yerine bu teşekkürü bildir- meğe Anadolu Ajansını tavsit etmiştir. Gündelik : MONTRÖDEN ÇIKAN NETİCELER Dün içimizden gelen bir duy- gu tufanı içinde sabahlara kadar xkutladığımız Montrö'nün doğur- duğu neticeler, yalnız zaruüri ve | mütebariz bir hakkın tanınmasın- dan ibaret bir hâdise değildir. Montrö'nün milletlerarası hukuk bakımından olduğu kadar mililct- lerarasi moral bakımdan da geniş bir portesi vardır. Milletlerarası paktının biribirini kovalayan em- rivakiler karşısında yediği darbe ile devrimiz milletlerarası yaşayı- şının şüphesiz en yüksek bir âbi- desi olan Milletler Cemiyetinin maddi ve manevi varlığının ne ka- dar sarsılmış olduğunu tekrar et- mek istemiyorum. Yalnız artık Milletler Cemiyetinin bize çizdiği yol ile ve daha açıkcası karşılık- lr dayan ve inan içinde hiç bir me- selenin halli mümkün olmıyacağı ve Milletler Cemiyeti fikrinin hiç olmazsa henüz daha olgun bir fi- kir olmadığı kanaatı yeryüzünde umumileşmeğe başlamıştı. Mont- rö, işte bu fikri sarsan ilk mühim hâdisedir. Montrö Hariciye Veki- limizin pek veciz bir tarzda ifade ettiği gibi “Yese düşen bir çok yürekleri kuvvetlendirmekte ve dünyaya yeni bir ümid ateşi ver- mektedir..,, Artık pekâlâ anlaşılmıştır ki: fiylen tatbikine imkân kalmıyan bir muahede ve bir mukavelenin cebri vasıtalara müracaat etmek- iszin Milletler Cemiyeti yolu ile de halletmenin imkânı vardır. Mu- kavelelerin akti ve feshi hakkın- da fertler arasında hâkim olan hu- kük prensiplerinin devletler ara- sında tatbiki, devletler arası ihti- lâflarını yüzde doksan halleder. Ve bu tarzı haller milletlere inan ve itimat verir. Milletler meselele- rinin bu çerçeve içinde halli bu i- , şe iştirak e€denler için fedakârlık- lâr Tster. Karşılıklı fedakârlık, milletlerarası hukuk fikrinin oldu- gu kadar ahlâk fikrinin de yük- sekliğine delâlet eder. Çünkü iyi ve faziletli maksat ve gayeler uğ- runda inatcı bir hutbinlikle dayan- maktan ve bir nokta üzerinde sap- lanmaktan ziyade fedakârlıkta bu- lunmak hiç şüphe yakki temiz ve ahlâki bir harekettir. İşte Montrö konferansına iştirak eden devlet- ler bir çok milli menfaatlerin bi- ribirile çarpışmış ve karşılaşmış olmasına rağmen - milletlerarası müşterek medeniyeti ve kültürü menfaatine bugünkü hal tarzı da- ha uygun olduğundan konferans- la ilgili olan devletler böyle bir nokta üstünde bu fazileti göster- mekle devletler hukuku tarihin- de yeni açılan bir safhanın güzel bir numunesini vücude getirdiler. İnsanlık ve medeniyet davası kar- şısında kazanılan bu zaferde en çok yeri olan ve en çok öğünmeğe hakkı olanlar bizleriz. Aziz ve bü- yük şeflerimizin itinalı ellerile ha- zırlanarak Milletler Cemiyetine sunulan bu eser, Kemalizmin mil- letlerarası hukuk telâkkisinin . bir eseri olmak itibarile de çok himdir. Yurda emniyet ve inan telkin eden ve türk medeniyeti tarihinde bir anıt olacak olan cumiriyet reji- minin bu büyük armağanı türk milletine kutlu olsun. N. A. KÜÇÜKA mü- General Ali Hikmet Ağerd;m Olimpiyatta bulunmak için Berline gitti General, hareketinden önce Atatürk'ün çok samimi takdirat ve muhabbetleri asarına mazhar oldu İstanbul, 21 (A.A.) — Dünkü İstan- bül ç 1 rümu İ 1 Gaziantep say ( inin bazıl 4 r kü ra tisşar etmiştir neral Ali Hikmet bilâkis heyeti vekile kararı ile olimpiyatta bulunmak üzere Berline hareket etmiş ve hareketinden € 1 Atatürk'ün çok samimit takdirat ve muhabbetleri asarına mazhar olmuş- Montrö ve Anhkara Halkın evvelki geceki müjde- den bir sel gibi taşan sevinci, hatiblerin sözlerinde yatağı- na giren bir coşkun ırmak gibi Ankara meydanlarından Sa- karyalara, Anafartalara, Boğazlara aktı. - Söylevler, şürler ve telgraflar dakikala.rca ül- kışlandı. Söyliyenlerin her coşkunluğuna - halkın bağrından kopan bir yeni ses, bir yeni 'heyççan karışıyordu. Dün Ankara'da, evelki gecenin sevinci ve coşkunlüğü de- vam ediyor, bayraklarla baştan başa donatılan şehir bir büyük düğün evi görünüşüne bürünmüş, heyecanı bir daha tebarüz ettirecek saati: saat 17 yi bekliğordu. Halkın toplantısı vak- tinden çok önce başlamış, meydan gene dolup boşalmıştı. As- keri kıtalar, mektebliler ve işçiler de yer alımca geceki toplan- tırlin eşi bir eşsiz ve coşkun kalabalık peydahlandı. İlk sözü alan şehir adına Mecdi Sayman oldu. Biribiri ardından halkı coşturan ve heyecanları dile getiren söylevlerin ve şiirlerin metinlerini bu bu biribirinden güzel müstesna günlerdeki dolgun haberlerden dolayı aynen neşre imkân bulamamak yüzünden halkı en çok saran yerlerini altyoruz: Mecdi Sayman'ın nutkundan par - çalar: *0 “Artık - bugün Anafartalarda, Maydos'ta, Seddülbahirde, Kumkalede, Kavaklar ve Fenerlerde yağız yüzlü kahraman Memetçik ve güneşin biz türklere lâyık sıcak şuar altında parıl- dayan süngüsü var....” “ Engin denizlere açılan, manası büyük, tariht büyük kapılarımızın hâ- kimiyiz... Montrö, -hak ile -kuvvetin önünde ancak takdir ve saygı rol oy- nar kaidesini kuran bir sıyasal hâdise- nin sembolü olarak dünya tarihinde yer âlmış buluünuyor. Hakkımızın azametini, meşruriyetini anlatmayı bildik. bildik. Almasını bildik...” “ Büyük Kurtarıcı, kurucu aziz Atatürk'ün çizdiği İstemesini misli olmıyan yolda hayatını yurduna vakfederek yorulma- dan yılmadan çalışan Cumuriyet Tür- sayfada) Atatürk anıtına çelenkler konurken. Boğazlar Bölgesini % işgal etlik Resmi Tebliğdir: — Çanakkale ve İstanbul boğazları mıntakasında şimdiye kadar mev- cud olan gayri askeri mıntaka kal- dırılmış ve bu mıntaka türk ordu- su tarafından 21 temmuz 936 salı günü öğleye kadar fitlen işgal olunmuştur. VAAAAAA P ADAADAAZ AA