18 Haziran 1942 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 12

e TÜRK TİYATRO TARİHİ Yazan: İ Ss . Nahit siLaa | BİBLİYOĞRAFİ Mazlüm şehzadeler — Yahut (Hürrem sultan) tarihi dram 4 per- de 6 tablo muharriri: Yusuf Niya- zi (1325). Mukaddeme inkilib — Milit ve siyasi bir dramdır; 2 perde 1 tab- lo, Meşrutiyet romanlarından mo- noloğ müellifi : Moralızade Vasa! (1326) İkbal kütüphanesi Ahmed Safi bey matbaası. Guyuk hanımcığım — Müellifi; Mehmed Talât 1341 Hilâl matbaası. Hare — Süleyman Bahri 1329 Naşirl Şafak kütüphanesi sahibi Nazaret. Yarga — Dram 3 fasıl Kemal Zade Ali Ekrem, Matyosyan maf- baası (1324). Traje — Rauf Necdet ve Meh- med Rauf üç perdelik hissi, içti- mai piyesi (1919). Çifte keramet — Mösyö Tris- tan Bernarın <Les Jumeaux de Brughton» isimli eserinden nakle- den : Reşad Nuri İlk defa olarak 1343 senesi Ramazanında Beyoğ- landa Haleb çarşısında Varyete tiyatrosunda Darülbedayi san't- kârları tarafından temsil edilmiştir. Oynıyanlar: Birinci keramet (Raşid Rıza) İkinci keramet (Vasi: Bıra) Hayati (Rıza Fazıl) Said (Ab- med Müvehhid) polis (İsmail Faik) Ali ağa (Mahmud Moralı) Râna (Bedin Müvahhid) İfakat (Şeziye) Benile (Mina Müzeyyen) Sürpik (Aznif) Emine (Cemile) bu eser birçok tiyatrolar tarafından yüz- lerce defg oynanmıştır. Katil peder— (Rus saraylarının hayatı hususiyesi) Müellifi : Alaysa- de Ahmed Hamdi; Trabzon mat baası. Çıkmaz sokak — Milli tiyat- ro 3 perde vak'a 1323 senesinde Şişlide bir konakta cereyan eder E © 55 — Servetifünun — 2391 &xX (1329). Yazan: Şehabettin Süley- man, Maskeli adam — Dram 5 per- de; müellifi : (H. Cemaleddin) Mek- tebi Sanayi matbaası (1302). Jan - Mari — Andre Trup'e bir perdelik faeiai hissi: İbrahim Alâettin; Trabzonda İkbal mat- baası (1328). Antere — Temaşa 5 fasıl mu- harriri (Şükrü Ganim) mütercimi (İzzet Melih) 1327 bu piyesi Pa- ris'te Sarah Bernard tarafından temel! edilmiştir. Bu eseri başında İzzet Melih beyin uzun bir yazısı vardır. İzzet Melih beyin «Leylâ» isimli Fransızca bir de piyesi var- dır. Pariste neşrolunmuştur. Çakıcının ilk kurşunu — Mü. ellifi : (Moralızade Vasaf Kadri), Dersaadet matbasi Cihan 1325 mil- li piyes 4 perde 3 tablo. Bir köy hocası -- Yazan (Re- şad .Nuri) iki perdelik mektep temsili 1928, (Bizde mektepler için yazmış tiyatro eserleri çok azdır ve olanların da çoğu kötüdür. Mekteplerde tiyatro temsilleri ter- biye bakımından mühim rol oy- narlaı. İlk, orta hattâ liselerde bile bu mühim dâvayı almak lâzim gelir..) Sönen kandiler — Manzüm pi- yes 3 perde: Ahmeğ İhsan matbaası 1928. Yazan: Hait Fabri, Darül- bedayi san'atkârları tarafından Te- pebaşı kışlık tiyatropunda oynan- mıştır, Rakibe — Hanri Kismaker ve ve Öjen Dolar'ın müşterek eseri olan «Larbuval> den nakledilmiş- tir. Muharriri : Tahsin Nahit «Ra- kibe» ilk defa olarak Darülbedayi heyeti temâiliyesi tarafından 1919 senesi kış mevsiminde Tepebaşı tiyatrosunda ve sahneye vazölun- muştur. Rejisör : Ertuğrul Muhsin Kanaat matbaası (1919). Oynıyanlar: Ahmet Fuat (Er- tuğrul Muhsin) Vedad (Şadi Seki- zinci) Fahrettin (Ahmed Muvahbid) Rıza (Nurettin Şefkati) Nigâr Fu- at (Eliza Binemeciyan) Leylâ (Ro- za) Kâmiran ( Adriyen ) Gülfem (Bedia). İlk şair — Halit Fahri man- züm masal 4 perde İkbal kütüp- hanesi (1928 - 1342) Kerem ile Aslı — Halk için temaşa Fuat Hulüsi ( Sazkâr- Opera) tarzında bestelenmek üzere iki perdelik manzüm piyes Ahmed İhsan matbaası (1385). Balkabağını evlendirelim — 2 perde komedi müellifi: Mehmet Talât, mnaşiri “İkbal kütüphanesi Ahmedi matbaası (1923 - 1343) Bir gece faciası — (Fransuva dö Görel)in Terre inhumalne unvanlı piyesinden (Reşad Nuri) tarafından tarafından nakledilmiştir: İlk defa olarak (1340 - 1343) Ramazanında Şehzadebaşında Ferah tiyatrosunda Darülbedayi san'atkârları tarafın- dan temsil edilmiştir. (Vak'a 1336 senesinde Adapazarında cereyan eder). Oynıyanlar: Kudret (Brtuğ- rul Muhsin) Süt baba (Behzad) Naz- mi (Müvehid) kaymakam (İsmail Galib) Melek hanım (Kınar hanım) Leman (Bedia Müvahhid hanım) bu piyesi sonradan (Ankara pos- tası) işmi altında kaleme alınmıştır. Erenler —- Yazan (Recaizade Ercüment Ekrem) Vodvil; 2 Ağus- tes (1341) tarihinde Darülbedayi san'atkârları tarafından temsil edil- miştir. Naşiri İkbal kütüphanes (1926). Oynıyanlar: Refik (Raşid Rıza) Saffet (Müvehbid Rafet) Affan e- fendi (Vasfı Rıza) Abdi (Behzad) Manon ağa (Mahmut) Şefika (Bedis Müvehhid) İnayet hanım (Kınar hanım) Semiha (Şaziye hanım) Edâ (Aznif hanım) Nebile (Leyi& he-