30 Nisan 1942 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 4

Refik Halidin ikinci makalesi de mübarek milletimizin esas ku- ruluşundaki ahlâki doğruluk ve namuskârlık üzerinde duruyor. E- vet böyledir. Türkiye şimdiye ka- dar yaşamış ise ve sayısız düşman- İarına'karşı gelmiş ise bütün kuv- veti bu ean kaynağından almıştır. İşte size bir hâtıra daha: 1911de on mebus, on zabit, on ta- eir, on mulharrirden on muâallimden kurulmuş bir heyetle Almanyada tet kik seyahati yapmıştık. Alman tara” fında reislik meşhur Von Dergolç- de idi, Bu yolculukta uğradığımız Dresden şehrinde ticaret odası bi- ze ziyafet vermişti. Orada çok yaş- İı bir tacir söz söyledi. Bu sözler arasında ki şu ifadeyi hiç unuta- mam : «Ben Türkiyeyi çok eski zaman- danberi tanırım. Orada çok ahş veriş yaptım. Fakat asıl Türk ta- cirlerin ve esnafın verdiği sözünü tutmaktaki itiyadına dalma hay- ranım, Aşıl Türklerle o zamanlar bir alış veriş ederken asla muks- vele falan yapmazdık, Türkün ver- diği söz değişmez idi ve bu onla- rın © zamandaki en büyük servet kaynağı idi» # ”# Şimdi size Conevre gazetesinin 19 Nisan tarihli müshasındau bir -garça yazı tercüme eyliyorum, Bu: nu da okuduktan sonra hafta has- bıhalini bitirmiş olursunuz; baka- lum gelecek haftalarda neler doğ& cak” İsviçrede Adliye ve Politika Vekâleti Şefi olan Müsyü De Steiger Berne'de umumi toplanmada ilk defa söz alarak; “Hükümet ve mil- let dahili emniyeti temin eyliye- cektir, mevzuu etrafında çok nü- him bir nutuk söylemiştir. Nutuk- tan şu parçaları alıyoruz: “İsviçrelilerin politika faaliye- tinde en mühim gekli işleri açık olarak söylemektedir. Dahildeki asayiş ve kuvvetini temin etmeğe muvaffak olamayan bir hükümet ve devlet derhal yaşamak hakkını kaybeder. Kendi dahili vaziyetine hakim olamayan ve yahut olmak istemeyenler memlekete sahip ola- mazlar; naswliki bu hel sile ocakla- rında dahi böyledir. “Bundan dolayıdır ki memleket dahilinde tehlike gördüğümüz da- kikada derhal memleketi muhafa- 218 — Servetifünun — 2384 Ankarada Törende ordumuz da temsil edildi. kiki silâh övdü. General Hüsnü Kılkış Mareşalın hiz- metlerini şükranla andı. Törende Mareşal Von der Geoltz'un eski silâh arkadaş- larından General Pertev Demirhan ve Genral Refet Bele ile eski Milli Müdafaa Vekili Saffet Arıkan, Matbuat ve Ajans Umum müdürleri, Türk ve Alman ga- zetecileri de törende hazır bulunmuşlar dır. Gazetemiz sa- hibi hazır buluna- madığına müteessir- dir. Çünkü Türk dos tu Alman Mareşalile çok sevişirdi. arkadaşlığını Von Der Golç ihtifali Mareşal VON DER GOLTZ ya koşacağız. Onun için devleti ve milleti hariçten gelme ve yahut dahilde doğma hainliklerle tehdid ettiremeyiz. Onun için memleke- timizde oturan yabancılar başka kanaatler veya fikirlerde olsalar bile bizim rahatımız aleyhine söz: lerle ve harekete geçmezler ise biz onlara dokunmayız. Fakat memle- ket dahilinde halkıu bir kısmını diğeri aleyhine &özle dahi tahrik edenler ceza göreceklerdir, Halk arasında lazım olan birliktir. Irk veya mezhep ve başka tabiiyet meg'elelerini âlet edip memleket halkını birbirine düşürtmeğe mey- dan veremeyiz. Bu gün İsviçrede hayat başka yerlerle mukayese olununca çok eyidir. Bunun kadrini bilecek yerde sığıudığı memlsketin rahatını ka- çirmağa kalkışanlara asla müsaade veremeyiz. İsviçre konfederasyonu kendi istiklâlini kendisi muhafaza eyliyecek ve kendi talline kendisi hakim olacaktır, Onun için herşey- den evvel memleketimize ihanet edenleri ve hariç menfaatine ca- suşluk edenleri hareketlerinden menm'eyliyeceğiz ve eyliyoruz. Mem- leketimiziu istiklâl ve istirahatine karşı davrananlara son derece şid- detle mukabele etmek kararındayız. Şurası bilinmelidir ki yurdunu ve istiklâlini seven bir millet, açlığa ve soğuğa tahammülü göze alır, Fakat şeref ve namusunu feda et- mez. İsviçreliler hep bu kanaatte- dirler. İsviçreli De Steiger'in bu nutku cihanı saran yangın ortasında ve umumi bir toplantıda gşöylen- miş olmak itibarile Avrupada mu- harebe ateşinden başka daha çok fena kundakların dolaşdığını anla- tıyor. Çok ibret alınacak ve çok ihtiyatlı yaşanacak zamandayız. Tek selâmet Türk milletinin bir- liğindedir. Ahmed İhsan TOKGÖZ