26 Haziran 1941 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 5

i b EA > Türk inkılâbı, en çetin imtihanları ver- miş ve artık tarihin içine kök salmış bir inkılâbdır. Bu inkılâbı yaratan Atatük, rahat uyu; bu inkılâbı yaşatan İnönü Varol !.. Yazan : Tarih boyunca vücut bulmuş bü- tün ihtilâller ve inkılâblar ancak bü- yük imtihanlardan geçtikten sonra hakiki bir «hüviyet» e varmışlar, bir «mâna» olabilmişlerdir. 19 Ma- ys 1919 da istiklâl zincire vurul- muş, maddi ve manevi kuvvetleri dağıtılmış, veya gasbedilmiş, sancılar içinde, perişan bir vatanı kurtarmak için Samsuna ayak basan Atatürk'le beraber temel taşı atılan Türk inki lâbının da tarihde köklü bir hâdise olarak yükselmesi için, birkaç imti- han vermesi lâzundi. Verdi. Hem de en çetin, en ge- gilmez, fakat en şerefli imtihanları. Bunlardan birincisi büyük kurtuluş hareketi, zincire vurulan istiklâl da- bil? ve harici düşmanların elinden kurtarmak için davramlan hareketti. Türk milleti bu uğurda giriştiği <i- dalden görülmemiş kahramanlık men- kıbeleri yazarak, şan, geref ve kuv- vetle çıktı. İkincisi içtimai sahada verilecek imtihandı; milletin manevi kudretini gevşeten ve çürüten kuv- vetlerle mücadele lâzım geliyordu. Türk inkılâbı bu mücadeleyi de sür- atle başardı, tarihin efendisi olan Türk'ü çeyrek asırdan daha az bir zamanda onu gaflet ve dalâlete sü- rüklemekte menfaati olanların elinden kurtararak, medeniyetin en yüksek ve ileri seviyesine ulaştırdı. Türk kalbini ve Türk zekâsını yeni ve taze kuvvetlerle döşedi. Üçüncüsü, politika sahasında vereceği imtihandı. O güne kadar Osmanlı diplomatları aslâ müstakil bir siyaset takib ede- memişler, dalma Avrupanın oyuncağı, şu veya bu büyük devletin manive- lâsı halinde kalmışlardı. Yeni Türkiye ise bu sahada da dünya miletlerine örnek olacak bir muvaffakiyet kazandı. Gavsi Ozansoy Dumlupınarda Türk kahramanlığı şahlanır- ken «Lozan>da da Türk zekâsı yükseldi. İsmet İnönü Lozan- dan şerefli bir sulh, Dumlupınar zaferine kardeş bir zaferle dön- dü. Lozan'dan sonra Türkiye Çümhuriyeti hep bu vetimli ve ba- rışcı siyasetin iyi mah” süllerini toplamıştır.3 Fakat... Türk poletikasının nasıl üstün bir poletika olduğunun ispatı için, daha büyük ve cihanşümul hâdiseler beklemek lâzımdı. Acaba, bütün dünya daha tarihte misli gö- çülmemiş bir hercihmerç ve mücade- lenin içine sürüklense, bu politika se- lâbetini el'an muhafaza edebilecek miydi? Geçen Büyük harbde Osraanlı siyaseti birkaç ay bile kendine sahib olamamış, kısa bir müddet içinde vatanı felâketin tâ içine sürüklemişti. Bize yeni bir imtihan vesilesi verebilecek, dünya çapında yeni bir harbin zuhürunu aslâ istemezdik. Ama, ne çare ki önüne geçilemedi, bu da öoldy. Sonra? En parlak diplomasilerin iflâs ettiği, 12 devle- tin, İ2 müterakki memleketin hari- tadan silindiği bir devir geldi. Türk poletikası , Avrupa diplomasisinin «iflâs 1» diye bağırdığı böyle bir de- virde dahi yegâne «muzaffer politika» olarak yaşadı ve yükseldi. Bu pole- tika bilhassa zıddıyetleri telif etmek yolundaki mesaisiyle, bugün dünya kurulalıberi hiç bir siyasetin başara- madığı bir neticeye ulaşmış bulunu- nuyor. Bu ise, büyük bir zaferdir. İSTE, “MUZAFFER POLİTİKA!,, Türk inkılâbının kurucusu Atatürk Son Türk - Alman dostluk paktır nı da bizi dünya milletlerine bağlı- yan bütün anlaşmalar gibi bu güzel realite içinde mütalea etmeliyiz. Bugün mer'iyette olan muahedeler memleketimizi bir taraftan yakınşark ve islâm devletlerine, bir taraftan İngiltereye, bir taraftan da Alman- yaya en sadık dostluklarla bağlıyor. Garb devletlerinin aralarındaki uddiyetlerdir ki, bugünkü harbi do- gurmuştu ; fakat Türk politikasının sağlam, barışcı ve insani esaslarıdır ki, bütün bu zıddıyetleri telif edebilmiş, herbiriyle ayrı ve sarsılmaz dostluk” larla bağlanmıştır. Yani mağrur Av- rupa diplomasisinin yapamadığı bir işi, Türkiye başarmış ve tahakkuk ettirmiş bulunuyor. İşte, örnek alına- cak siyaset... işte, muzaffer politika. İmdi, göğsümüz kabararak, gu- rür ve iftiharla dünyayailân edebilir, gelecek asırlara haykırabiliriz ; Türk inkılâbı, en çetin imtihan- ları vermiş ve artık terihin içine kök salmış bir inkılâbdır. Bu inkılâbı yaratan Atatürk, r3- hat uyu; bu inkılâbı yaşatan İnönü, Varol Ji 63 — Servetifünun — 2340