28 Kasım 1940 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 7
Parklarda Çocuk Bahçeleri beslediği sevgi vardı. Bunun İçin isimsiz, şahsiyetsiz kitle, elindeki malzemeyi kullanarak bir bahçe yakmıya karar verdiği zaman, ru- hunu ifade etmek için yüzbinlerce vasıta ve usuller bulur. Bahçecilik sanatında birer şaheser teşkil ede- bitecek binlerce eser yaratır: Bir parmaklığı saran yabani gül fidanının zarif kıvraklığı... Bir duvarı kaplıyan sarmaşığın sadık azameti... Bir evi kucaklıyan <Glisinya» nın asaleti... Başlıca bir ahenk timsali yara- tan bir kuyu ağzının işlenişi... İnsanın büyük bir hasretle bek- lemiş olduğu «uşuğ» un sembolünü teşkil eden, ustaca dikilmiş ve nevi bir gururla yükselmekte olan üç adet selvi ağacının silüeti... Hep bunlar isimsiz kütlenin yarattığı şaheserlerdir. İşte, halkın gayri ihtiysri ola- rak, kendinde gizli olan sanal zev. kinin tahrikiyle yarattığı bu şah- eserçikler, bahçecilik sanatının en orijinal varlıklarını teşkil etmekte- dirler. Dolayısile bu sanatın teme- lini teşkil etmeleri bir zarurettir. Çünkü onlar halk edebiyatı, halk sanatı, halk müziği, halk mimarisi kadar dikkat ehemmiyet ve sevgiye lâyıktırlar, bundan ötürü Mill bak- çesilik sanatının temelini çala ktho kendilerine inhisar etmiş bulunuyor- lar. Bahçecilik anhasında bu haki- kate dayanmıyan her İsaliyet bir taklittir ve kat'iyen milli bir faali- yet yilan YAĞ mdi bahçecilik sanatının ih- tiva pri ifade vasıtalarının zen- ginliğine gelelim, Bahçe sadece nebatatla yapıl- maz. Nebatat diğer malzemeler gibi «maddi» bir varlıktır. Yani Parkta Güvercinler bir vasıtadır. Tabii büsbütün yok edilmez. Bazı «süpermodern » bah- mütehaaaısları nobatat kullanışın- da, hiçe yakın bir dereceye var- mışsalarda, ahenkli bir netice gi- de edebilmek için şdurlu ve ma- kul bir miktaada kullanılmesı şart- tır. Bahçe belkemiği nebatat olan olan mimari bir eserdir. Bunun için kullanılacak olan muhtelif malzemeler yerine göre, hacmine göre, ahenge sadık kalarak serfe- dilmelidir. Meselâ: Bütün «hattı vazar»ları sürüten, Sultan Ahmet meydanın» daki her yurttaşı Ayasolya cami- inin bedii azametinden, Boğazın harikulâde manzaralarından mah- rum eden yüce ağaçları diktiren eski osmanlı softasiyle, yeni açı- lan Taksim meydanındaki iki par- ça yeşil sahayı kırmızı toprak, mermer kırıntıları, bir adet man- tarvari defne fidaniyle işleyip ala- calı basmaya benzeten asrı zevk- sizlik arasında ne fark olabilir? Nebatatın yavıbaşında, sıra ile suni su membaları, gölcükler, ah- şap köprücükler gelir... Heykel, saksı, şadırvan (yerlerini ister, « Pergola », «köşk», «limonluk> — Devamı son sayfada — 17 — Servetifünun — 2310
