8 Ekim 1936 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 8

312 SERVETİFÜNUN No. 2094—409 İspanyada Kanlı Mucadeleler, Sürüp Gidiyor! İsyancılar, Madrid Üzerine Yürüyüşe Geçtiler ; Şehir Kuşatılmak Üzere. İspanyada kanlı mücadeleler bütün şiddetile sürüp gidiyor. İsyancılar, şimdi Madrid üzerine yürüyüş, şehri kuşatış yolunda ileri hareket halindedirler. Burgos hükümeti tarafından İspanya devlet reis- liğine nasbolunan General Franko, radyo ile bir be- yanname neşrederek, kendi programının Monergist, Karlist ve Faşişt doktrinlerini meze ve telif olduğunu izah ve «İspanyol milleti, Krallığı inde edip etmemek hususundaki kararını sonradan verecektir» demiştir. Nutuk, Yeni İs- panyanın bütün Di ; PA milletlerle hop geçinmek istedi- gini, fakat komü- nist rejime bağlı devletlerle (Oher türlü temastah çekineceğini bil- dirişile sonunu bulmuştur. İspanya vak- âlarının son İki aylık safhalarını, «Paris-Soir» adlı Fransız gazetesi, göyle hülâaa edi- yor: « İki aydan fazla uzamış olan acıklı bir harp... Binlerce (oölü... Korkunç ıstırab- İrun'an bombardımanı başlarken Katalan milisleri Mayork adasına bir çıkış yapmıya teşebbüs ediyor- larsa da bozularak geri çekilmiye mecbur kalıyorlar. 20 Ağustos - Bidassoa kıyılarında toplanmış olan Faslı kıtalar, Karlist alaylar, İruna doğru yürüyüşlerine başlıyorlar, Bu esnada Cibraltar boğazına hâkimiyeti temin eden General Franko Fastan takviye kıtalarının geçişini hızlandırıyor, kavgaya müteassıb ve disiplinli yerli- leri atıyor. Büyük istih. kâmların etrafın- da, Kordu, Ovye- do ve Malaga'da çarpışmalar faz- lalaşıyor. 21 Ağustos - İ- run önünde savaş büsbütün kıziğı: yor. Franaız hu- dudunda ihtiyat tedbirleri alını yor. 1 Eylül- Gene- ral Mola «İrunu bombardıman © deceğim>» diyor. Şehri , müdafaa edenler «hepimiz havaya uçmıya razıyız> cevabını veriyorlar. lar ve zulümler... Fransız top- Bir yığın harabe.. rağına sığınanlar İşte müthiş İs- çoğalıyor. panyol faciasının 5 Eylül - İran üçüncü ayına gi- köprüsünde kızıl rerken çıkarmak ve yıldızlı bayrak mecburiyetinde İspanyada hükümetcilerle isyancıların Eylül başındaki mevzilerini dalgalanıyor. Şe- kaldığımız bilân- takribi surette gösterir harita hir, müdefileri ço budur. Korkunç kardeş katili harp, ber iki taraf için mu- vafiakiyet ve hezimetlerle sürüp gidiyor. 21) ağustos - 21 eylül... Hâdiselerin sadece yanyana sıralanması bile ne kadar tesirli bir surette konuşuyor : Kanlı muharebelerden sonra zaptedilmiş olan Ba- dajoz'da âsiler yerleşirlerken, şimalde General Mola, Guipuzcoa, İrun ve Sen Sabastian hükümet mevzi- lerine karşı metodik bir şekilde taarruzu hazırlıyor. Burası zengin ve bereketli bir mıntakadır, fakat eyni zamanda Madrid hükümetinin Avrupanın diğer kı- &mlariyle münakale yoludur da. 18 Ağustos - Madridde âsi Generallerden Fanjul ve Guintina'nın idamı, İspanyada yeni bir nizam kurmıya yemin etmiş olanların hararetini arttırıyor. tarafından yakıl- dığı ve dinamitlendiği için harabe halindedir. Birkaç gün müddetle askeri hareketlerin ve harabelerin çok- luğu altında bunaidık. Madridde Kaballeronun sosyal-komünist kabinesi iktidar mevkiine geliyor; hakiki bir âmme gelâmeti komitesi olan bu kabine iş başına gelir gelmez canlı bir beyanname neşrediyor: «Öteki hükümetler gibi bir hükümet olmak istemiyoruz.» Hükümet merkezi düşman teyyareleri tarafından bombardıman edilirken müdafiler arasında müzakerelere ve pazarlıklara gi- rişilemezdi. 13 Eylül - Gen Sabastian âsilerin eline düşüyor. Bask mültecileri tarafından korunmuş olan şehir z&- rar görmemiştir.