21 Aralık 1933 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 15

No.1948—203 bankanın yaptığı —— — re tekir işler hak- kında bir fikir vermiş o Bânkanın am gok mühim ve milli birservetimiz olan kömür havzasını işletmekte olduğu maden kömürü ocaklarını ecnebi sermayelerine yanaş- maktan kurtarmıştır. Kozlu'da, Kilimli'de ve 63 nu- meralı ocakları asri bir şekilde işlemektedir. Kömür- sülük ve madencilik işlerini hakkile başaran yegâne banka İş bankası olmuştur. Bankanın kömür işlerile meşgul olduğu sene yaptığı temettü 800.000 lira gibi mühim bir meblâğdı. Çok arzu ederiz ki bu faal bankamız daha buna mümasil madeu ocaklarını işletsin ve milli memba ve servet lerimizi millete kazandırsın. İş bankasının yaptığı mühim işler arasında bir iş daha vardır ki o da umum sigortalara bâkim ols- rak Rösgsurance işini yapmaktır. Bununla banka hem halkın itimadını temin etmiş hem de halkı ecnebi sigorta şirketlerinin doğrudan doğruya pençesinden kurtarmıştır. Bu iki büyük ve mühim işten başka İç bankası (ipekiş) (yüniş) (pamukiş) gibi üç mübim şubede ve menşücai üzerinde büyük müamelelere girişmiş ve Bursa'da Ankara'da esaşlı, asri fabrikalar tesis etmiş ve limited şirketler vücude getirmiştir. Bu fabriks- ların mamulâtı halkı ecnebi eşyasına muhtaç etmek- ten kurtarmıştır. Bu yerli mensucat emsaline faik olmakla beraber çok da ucuzdur. İş bankasının bunlardan daha mühim birçok yap- tıkları vardır. Onlar da şeker fabrikaları tesisatıdır. Türkiy'de şeker ihtiyacını teemmül ederek evvelâ Alpullu'da asri bir şeker fabrikası vücude getirdiği gibi şimdi de Eskişehir'de ve Kayseri'de mükemmel birer şeker fabrikası vücude getirmiştir. Eskişehir şeker fabrikası ilk mahsulünü çıkarmış ve halk tarafından büyük bir rağbet görmüştür. Şimdiki helde devletin dört yerde jeker fabrikası mevcut olacak ve memleketin şeker ihtiyacının dörtte üç kısmı temin edilmiş bulunacaktır. Yalnız Trakya geker fabrikası şimdiki halde senevi (7.600) ton yani yedi bnçuk milyon kilo şeker istihsal etmektedir. Şe- ker sarfıyatı itibarile memleketimizde adam başına 2,5 kilo şeker isabet etmektedir. İş bankası daha büyük İşler arefesindedir. Yalnız şunu söyliyelim ki İş bankasının memleketin hayatı iktısadiyesinde yaptığı inkılâp çok büyüktür. Bugün hükümete verdiği vergi miktarını söylersek bankanın nasıl bir iş yapmakta olduğunu anlamak mümkün olur. Banka bugün hükümete 1,5 milyon lira gibi mühim bir vergi vermektedir. Bu meblâğ ekser yer- lerde oldukça tanınmış bankaların sermayesini teşkil eder. Velhasıl İş bankası Türkiye'de değil bütün mede- pi âlemin iktisadi sahasında mühim bir mevkii var- dır. Bankanın 44 mühim şubesi vardır. Gerek ken- disi gerekse şubeleri âlemi ticarette büyük roller ifa etmektedir. Bu şubelerden ikisi de ecnebi memleket- lerdedir. Hamburg ve İskenderiye şubeleridir. Ve bu şubeler günden güne artmaktadır. Biz bu vi diğer milli bankalarımızın pek yakın bir atide yy J SERVETİFÜNUN 59 YÜKSEL! Ey Türk genci, kanatlar ! Havalarda dalgalan / Çünkü bak, hiç durmadan Kanatlanıyor cihan !.. Ay yıldız diyarına Ulaşsın şanlı adın! Gökyüzüne yaraşır Ay yıldızlı kanadın !.. Motörünün sesile Yüce dağlar inlesin / Türkün zafer mez Yıldırımlar dinlesin !.. Yükseklerde hep dolaş! Uzak ufukları aş/ Ulu Gazi rehberin; Durma yüksel arkadaş!.. 9-13-023 Tayyare Cemiyeti İstanbul mbesi Müdürü HASAN FEHMİ gam mam mma mma ——— — —— -— .-— —— ———< âlemi iktısadiyatta lâyık olduğu mevkie isal edece- ğinde zerre kadar şüphe etmiyoruz. Servetifünun 20 Eylül 1928 de 1625 numaralı nüshasını İş bankasına hasretmişti. Daha o zaman ya ni bankanın ömrü henüz dört rakamla gayılırken nasıl randımanlı ve gürbüz bir iktısat kahramanı ye- tiştiğini haber vermiştik. 20 Mart 1930 tarihli ve 1753 numaralı nüshamızds bir daha İş baukasile meşgul olduk 9 O aahifelerimiz» de a < senenin parlak muvaffakıyetlerine bağ- İsnmı b iftihar ederiz ki İş bankasım milli iktısadi- yatımışın belkemiği saymakla, onun kurduğu ocakla- rın iktısat hayatımızın fidanlığı olduğunu söylemekle gok isabetli görüş yapmışız. Daha ileri gidelim ve bankanın teessüs tarihi olan 1924 tarihine çıkalım, Bankanın İstanbul şubesi açıl- dığı gün ortada duran hatıra defterine yazdığımız şu satırları tekrarlıyalım : Tam bir Türk bankasının halis Türkler tarafından tesis olunduğunu görmek dünyada beklediğim en hayırlı işlerden birine daha beni kavuşlurdu. Müessislerine tebrikler ve teşekkürler. (25 Kânunwevvel 1925)