Yeni çıkan bir mecmunada, dün ve bugün, ünva- nile bir makale yazmak âdeta bir proğram çizmek, bir cephe almak, hatta düşmanlara hücum etmek demektir, Mecmuamız bir fikir kaynağıdır. Bu kanaatları- mızı serbestçe söylemek hakkına malikiz. Zaten çu- nu da hemen itiraf eyleyelim ki kanaatlarımız Gezi devrinin, bugününkilerdir. Bizden dünü methetmeği beklememelidir. Biz yarını hazırliyanlar ve bugünü anlamak, sevmek, müdafaa etmek istiyenleriz. Dün ve bügüne isterseniz çark ve garp veya eskiler ve yeniler deyiniz, ister bir nesil ve hayat meselesi te- lâkki ediniz, hep birdir. Muhakkak olan birşey varsa bugün bizim hukuk, ahlâk, din, siyaset, sile, mülki- yet milliyet ve vatan mefhumlarımız eskilerinin aynı değildir, belkide bunlar büsbütün gıttıdır, akâidir. Fransızların dediği gibi biz sevdiğimizi yaktık, yaktığımızı sevdik. Evet, Mussolini ve Hitler memleketlerinde pek büyük değişiklikler vücude getirdiler. Bu muhakkak- tir. Fakat Gazi'nin yaptığı bunlardan hiç te aşağı mm muhakkak ki daha büyüktür, daha mühimdir. şu geçen on gene içinde Ruslar zaten asır- Kar esir ve müşterek bir halde yaşıyan bir memlekete komonistliği, bolşevik usulleri ile yani sınıf mücadelesile kabul ettirdiler; İtalyanlar anarşiye yüz tatan fertçi bir milleti devletçi prensipler ile bağlıyarak müşterek gayeler arkasından koş- 5 Almanlar ise zaten disipline âşık bir millete mağlübiyetin acılarını e için aşırı bir dev- letgilik tatbikine başlad Fakat Türklerin e bunlardan daha mua7- zatndır. © Bir kere düşününüz, mutsssıp ve ümmetçi bir zkiben milleteiliği, vatanseverliği, lâyıkliği, şap- kayı, Lâtin harflerini, tek karı almağı, feminizmi, kabul ettirmek kolay birşey miydi (9) Koca hilâfet Gazi'nin kuvvetli mantığı karşısında birden yıkıldı, âdeta gülünç oldu. İslâmiyet mutasssup ve tüümmetçi idi demiştik. Yirmi seve evvelki cehalet, nadanlık ve taassubu bir düşününüz. İçtihat kapısı kapanmış, hükümet ve millet cahil softaların eline geçmiş, hıristiyanlar dev adımlarile her cepheden ilerlerkeu islâmlar hâlâ 1450 sene ev- velki bedevi srapları taklit ile meşgul idiler. Zavajlı Türkler ümmeiçilik hatırı için asırlarca hıristiyanlar ile harp ettiler, kırıldılar, dünyayı kendilerine düş- man ettiler, milliyet ve vatan hislerinden uzakta ya- lar. İslâmiyet beynelmileldir, vatan tanımaz. Biz Türk- İJ Fakat bu tek karı #imsk ve feminizmi kabul etmek pek te okadar kolay olmadı. Daha doğrusu bu müesseselerin de fena cihetleri hemen meydana çıktı. Tek karı yüzünden bügün Anado' Tu'da bir milyona yakın gayri meşru çocuk peyda oldu. Köylerde- ki (yolu gamı) dini değil iktısadidir. Feminizm aile mefhumu yık- makla meşguldür. Ekmeğini kazanan kadın me erkek nede aile dinliyor. Büyük şehirlerde (poli audri) >» Her höyatını kazanan kadın bir aile reisi erkeğin rakibi, m a SERVETİFÜNUN No.1945—200 Dün ve Budgün ler arap'a arnavut'a ikram edelim derken kendimize artık hiç bakmaz olmuştuk. Ta Viyana'dan Edirne'ye kadar bütün Avrupa'daki topraklarımızı vererek Ç6- kildiğimiz hâlde vatan hislerimiz galyana gelmedi, Franuzların Alşas-Loren için hissettikleri kederi biz ne Budapeşte, ne Belgrat, ne Atina, ne İşkodra, ne Yanya, ne mansatır, ne Kosva, ne Selânik, ne Sofya, ne Filibe ne Kirit, ne Halep, ne Şam, ne Kuddüş, ne Berat, ne Mekke, ne medine, ne Yemen ve nede Asir için duyduk. Fakat bu saydığımız yerler Türk kanile alınmış ve asırlarca bizim vatanımız olmuştu. Bununla bers- ber biz bütün bu yerleri hep birden unnuttuk. Çün- kü ümmetçilik bizde milliyet ve vatan hislerini öl- İşte Gazi'nin eseri. Artık bugün biz Türkler mutaasıp değiliz, 1350 sene evvelki arap bedevilerine benzemek istemiyoruz. Biz tam manasile medeni, Avrupalı, lâyık bir millet olduk. Evet, bir millet te olduk. Şimdiye kadar bir üm- met idik. Fakat artık Türklüğümüzü anladık. Kendi- mizi saydık, tarttık. bir ekseriyet olduk. bir vatan sahibiyiz. Bugün Gazi'nin kurduğu bir Türk milleti ve bir Türk vatanı vardır. Dün bir Türk milleti ve bir Türk vatanı yoktu. Dün bir islâm ümmeti, bir i kululnğu, kölesi vardı. Dün her kaybettiğimiz ülkeyi hemen unutuyorduk. Fakat bugün, tekrar edelim, bir milletiz, bir vatanız ve yalnız bir Türküz. Lenin, Mussolini, Hitler, Pekâlâ. Fakat Gazi bunlardan çok daha fazla yaptı. Bir millet, bir vatan kurdu. Osmanlılıktan Türklüğü ayırmak, sıyırmak, kur- tarmak kolay değildi. Osmanlılık, hilâfetile, kisanile, kıyafetile, zevkile, ruhile, siyasetile bütün bir âlemdi. Dejenere bir devirdi. Gazi Osmaulıyı tekrar 'Türk yaparken hilâfet ye- rine İâyıklığı, arabi ve farisi yerine Türkçeyi, fes ve sarık yerine şapkayı, şark zevki yerine garp zevkini, dalkavuk ve köle ruhu yerine vatandaş rulınnu, zaaf, aeiz, hiyanet siyaseti yerine kudret, kuvvet, sadakat ve samimiyeti bn memlektie hâkim kıldı. İşte biz bütün bunları biliyorug, istedik, yaptık, hüttü yarın da lâzım olursa inkılâbı kanımızla mü- dafaa edeceğiz. Mukaddes bir gaye için ölmek. İşte vazifemir, işte hakkımız. Biz bu rahu, bu gururu, bu kuvveti dünden değil, bugünden aldık. Dün *w bugün diyoruz. Fakat bu iki kelime, bu iki mefhum vaziyeti izaha kâfi değil dir. Doğrusu dün, Gezi ve bugündür. Yani acaba Gazi olmasaybı biz bugün be halde olacaktık | İşte mesele. Gazi olmasaydı halimiz haraptı. Fakat Gazi kimdir"