25 Mayıs 1933 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 6

İtalyan Edebiyatı: Sicilya'da, Messina şehrinde 1885 te doğmuş olan Giuseppe Cartella Gelardi en büyük italyan şairle- rinden addedilmektedir. Tahsilini bitirdikten sonra pek genç yaşında Meesina'yı ferketmiş, Roma ve Mi- lano gibi büyük ve kalabalık şehirlerin gürültülü hayatına karışmağa gitmişti. Daha pek genç yaşında gürde büyük bir isidada malik olduğunu etrafında- kilere gösterdi. O zamanlar Mesina'da teşekkül etmiş olan « Ars Nova » namındaki genç çair ve edipler mahfeline, Cardile ile birlikte devama başlamış, ilk şiirlerile daha o za- manlar edebi kudretini hissettirmişti. Genç şairin ilk lirik şiirlerini biraraya topla- yan nefis bir eseri olen « Alba Çanora» o şairi bütün İtalya'da tanıttı; Gelardi'nin ince ruhu her tarafta hissedilmeğe ve takdir edilmeğe başladı. « Alba Canora >» biç şüphesiz şairin en yüksek eseridir ve XX asrın İ- talyan edebiyatının ds en güzel eserlerinden bi- ii ridir. 1906 da neşretmiş ol- duğu < Gilentia Lunse » namındaki eseri Sicilya gahillerinin inehtaplarını terennüm eden Şiirleri muhfevidir. Sonra seJo- mo a Dio» isimli kitabi da Dante'yi tebcil için yazılmış büyük bir giiri- ni ve diğer birkaç yazı- sını ihtiva eder, Gelsrdi sodisini iyice tanıtmıştı; B geri tetkik ve tenkit ediliyor, münakaşalar tevlit ordu. Bundan &onra neştettiği «Sema kahramanlarına» (Agli Eroi del Cielo) ve «Nuplinlia» namındaki şiir kitabında da, doğduğu memleketin bazı ansmeleri, bayramları, ayiuleri, v. 8., güzel mevzular teşkil ederler, 1913 te «1 sonetti della morte» ismindeki şiğrle- rini ve daha sonra da iki büyük nesir neşretti. Bun- lardan « Vincenzo Geraee » namındkki eser, İtalyan 410 SERVETİFÜÖNUN Büyük edip Giuseppe Cartella Gelardi >. No. 1919—234 GİUSEPPE CARTELLA GELARDI şairinin hayata ve eseri hakkında güzel bir tetkiktir. Diğeri «Per ia ince degli oscuri» &on otuz sene 2ar- fındaki İtalyan edebiyatının kıymettar bir antoloji ve tarihi addedilebilir. Gelardi bu eserinde İtalyan edebiyatının son asırdaki vaziyetini tetkik ile, lâyık olduklurı derecede tanınmamış ve takdir edilmemiş olan bazı genç muharrir ve şairleri de halka tanıt- mağa vesile olmuştur. Son samanlarda neşretmiş olduğu bir eser de, ta- nıumış İtalyan heykel- diren traşı Achille Alberti'nin ye hayatından ve eserinden e bahseder. Bu güzel eser, , di Alberti'nin en kıymetli heykellerinin fotoğratfla- rını muhtevidir, Büyük şairin en gü- zel eserleri hiç şüphesiz son zamanlarda nesretti- ği «Per la luce degli os curi» namındaki nesirle- leriyle «Albaganora» na- mındaki şiirleridir. «Zul- met içinde kalanların Iığı» manasına gelen bu nesirler, Gelardi'nin muh- telif senelerde yazmış ol- duğu nesirlerini, makale- lerini, tenkit ve tetkikle- rini toplar, Bu eserinde büyük edip, son zaman- larda (neşredilmiş ve henüz isimleri tanınma- mış olan birçok gene şa- ir ve muherrirlerin eser- lerini, şiir ve nesirlerini tetkik ve tenkit etmiş, ve bunlardan birçokları- nın haksız yere unntul- müş ve ihmal edilmiş ol- duklarımı, genç edipler arasında fevkalade bir derecede takdir edilmeğe müstehak olan birçok sima- ların bnlunduğunu isbat etmeğe çalışmıştır. Şairin bu egerinde, büyük İtalyan filosofu Giovanni Gentile'nin felsefesini hatırlatan kuvvetli ve derin bir tetkik ruhu ve çok canlı bir üslüp bilhassa göze çarp yor. Pek yakında şairin bu kitabının en mühim parça- larını okuyucularımıza tercüme ve takdim edeceğiz. Şairin diğer şaheseri, «Alba caasora> da, muhtelif senelerde yazmış olduğu şiirlerini muhtevidir ki bunu da ayrıca, başka bir makalemizde tetkik edecegiz.