74 SERVETİFÜNUN No. 1846—161 Fotoğraf nasıl başladı? Nasıl tekâmül etti? On altıncı asrı milâdi- Fotoğrafa doğru | nin ortalarına doğru ilk adımlar : <J. B, Pörlas isminde Napolili bir âlim foto ğrafın esası olan Chambre noire'i (Karanlık 6- da)yı icat etmiş, biraz sonra Venedikli ressam «ÜUanalsttö» oObu icadı resme tatbik etmiştir. Yine ayni devirlerde, simyayer «Fosbrieims» ün klor fıdda'nın ziya karşısında karardığını bulması (Chambre noire) da elde edilen hayalle- rin kâğıt üzerine tesbit edilebileceğini meydana çıkarmıştır. İki asır sonra, 1780 de, müvelli- Mrs. Hubbel ( Tabard'ın görüşü ) dülma ile şişirilmiş balonların hakiki —fakat otanın- miyan — mucidi Oharler ( Şarl ) Fabriciws'ün keştin- den istifade ederek şu suretle bir eser meydana geti- rebilmiştir: Charles bir adamın sağ tarafına beyaz ve klor fidda ile işba edilmiş bir kâğıt, sol taralınada ziyadar bir cisim koymuş, klor fidda ziyanın tesirile kararınca adamın silueti beyaz olarak kâğıtla irtisam İnen Adam ( Kardas'ın çektiği fotoğraf ) Gül ve Burun (E. Sougez'in) tecrübeyi İngilterede “James Wajf» etmiş. Bu « Wedgenod « ve ta tekrar etmişlerse de elde edilen ne- ticelerin az zamanda bozulduğunu görünce artık bu hususta çalışmamışlardır. Bu mes'ele 1814 senelerinde iki Fransiz tarafından tekrar ortaya atılmıştır. Bunlardan biri «Châlen- Sur-Saönes un civarındaki memleketinde sakin ve münzevi bir hayat geçiren “ Jozephe - Nicephore-Niepce,, (Nips) isminde bir kimyager, diğeri de eşkâluima de- diğimiz dioroma'nın mucidi olmakla iftihar eden «İHon- is “Jacguss Mande - Dağuerres (Dager) isminde bir Parislidir. Bunlar 14 kânunusani 1829 da aralarında bir mukavele tanzim ve imza ederek işe başladılar. Fakat Daywerre Paris'te olduğu için Chölon da olan Niepce'den daha iyi çalışabiliyordu; onun için o şeri- kininkilerden daha iyi neticeler elde edebiliyordu. Dagverre'in meydana çıkardığı ve kendine nisbetle «Dagverre'ofypes ilk ameli fotoğraf usulüdür. Dagverre İlk fot oğraf: