12 Kasım 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 13

No. 1834—133 SERVETİFÜNUN 377 Kirin'e gitmek üzere Çang Çu'yu terkeden zırhlı bir japon treni lâzımdır ki Japonya 1905. tenberi «Mandehonries ye aşağı yukarı üç milyon pen (35,000,000 frank) sarlet- miştir, Sonra Jüpouwların #Mandehonries de tesis ettik- leri refah ve sükünetten en çok istilade eden yine Çinliler olmuştur. Harbi umumi zuhur edince Japonya hiç Ttered- düt etmeden “Tsing Kaos yü ve «Chantonügsu Al manyadan Aldı; soura Aksayı Şarkta serbest İlüt- masından ve Çinin hülü bitaraf olmasından istifade ederek 7 mayıs 1915 te adela bir tabiiyet mukavelesi olan bir muahedeyi Çine ibraz etti: Yirmibir Talep muahedesi, Bu hareket Çinin uyanmasını ve emtiasna karşı Çin kapılarının kapanmasını sebep oldu, Japonya 1917 de Yirmibir Talep muahedesini kabul ettirebilmek iimidile müttefikler meyamint girdi. 1921:1922 de aktolunan Wachington Konferaji» sında Amerika ile İnyiltere Japon «King Tao» yu İüde ve «Yirmibir. Talep» in, hemen bütün maddelerini iptal etmesi İçin Jnponyayı tezvik ettiler. Wachington konferansında bulunan dokuz devlet mümessili Çitin hukuku hakkında. ayrı bir mukavele imzaladılar. Bü mukavele Çinin gümrük serbestisini, işgal #ltindü bulunan memlekeflendeki oOGekerlerin çekilmesini vösaireyi iltiva ediyordu. Bugün Nankin hükümetini ellerinde o tulan «Kono Min Tange ihiilileileri toka veleyi taklit etmmiye uğraşılar ve npihayet muvaffak oldular; gürirük meselesi inlizima girdi, <Tien 'Tsins ve «Ohangbaie imüsbesa, bütün İszal alada bulunan memleketlerdeki askerler geri çekildi. Düveli miz zama Çinin istiklâlini Yalniz bnidi, düpouya bu Mukden”ön önde yakılan kışlalar icrada mümkün olduğu kadar karıdurmıya çalıştı. «Mandehouries nin kendi hakkı olduğunu iddin etti, Fakat Nankin kükümeti bunu tabintile kabul etmedi. Jüpouya Şimali Çinle Öenubi Çinin arası açıldığı vakitte vaziyetini kaybetmedi: çünkü <Tohnug Ts Litisin düşmanlarını karşı istinm ettiği Mandehonries de Japonya tam bir diktatörlük tesis etmişli, Lâkin “Tehang Ts&w Lin sin oğlu ve halefi olan «Chang Hs Liang» ın Nankin hükü- metile omusaliha Oakletmesi vaziyeti o değiştirdi. Japonya bünun üzerine Çinde yine eski hakimiyetini devam ettirebilmek için tekrar «Chantong» yu zuptei- ti, Bu vakayı ve neticeleri bugünkü itilâlı tevlit etti. Fakat bu atada zuhur eden hadiseleri tam bir mevcüdiyetle tayin etmek müşküldür. Zira İler iki tarafta birbirlerinin iddialarını nakzetmektedirler, Japonlara güre; 19 eylül gecesi asker olup olmadık- İnri malüm olmıyan 400 kişilik bir müfreze «Monk- den» iü şimalinden geçen eenibi « Mandehonrie « demir yollarının bir kismini talırip etmiş, Jnpon, hal muhafaza, karakolu. Çinlileri takip ötmiye çalışmış, muvaffak olamayıneş, nteş açınıya mecbur olmuğ, bü sırada «Monkdens deki Japon kıtaatının bir kıs Vazivetin mi imdada yetisine harp şiddeilenmiştir, Çang Çu'ya vasıl olan harbin japon mültecileri bü vehametini gören «Motükden» deki Japon kü mandanı Çin kışlalarım, reşmi binalarını, silâh deposunu işgal, askerlerini tevkil ve civar mevzilerde bulunan Japon askerlerini evvelce «“Konang Toungs erkânı harbiyesinin gönder diği «Moukden» e tahşii eder, Japonlar. «Mouk- den» den «Tong Huas ya, «Ying Keow yü, «sAnküüg» a giden demir yollarım nezaret alti” un ölmüak, ve sTebanz Tele», <Antang» siden demir yollammı nezaret alonn ali ve « Tehang Tehoun *, «<Aninniğ », «Fen Heouang Tehongs, «Ying Köne» dü bulunan Çin askerlerini tevkif e İciek istemişlerler, Fakat «Tehatg Tebhonür da bir kuavvel mukay avime ile çe La Ter. wimiye mecbur olurlar. Diğer tan « Kiru » dp Japon tebasının tizyik gördüklerini ei ulır almaz bir fırka asker gönderirler, Bu vaküylden sonum Jüpon — Devami 180 inci sayfada —