ee No. 18904—119 e yayma SERVETİFÜNUN 237 1901 senesi nihayetine doğru bir gün (Milano) y& geldiğim vakit şehri büyük bir yese dalmış gördüm, Grupagrup insanlar gardan ( Scala )ya giden büyük yoldan ( Vin Münzeri de durmuşlar, bu saatte can “çekişen, İtalyanın medarı iftiharı ve halkın kral (Wiktor Emmanuel) kadar hörmet ettiği büyük mir sikişinas (Verdi) nin sihhati hakkında haber bekli- yorlardı. Her yerde ayni elemli ses aksediyordu. «Titan ölüyor ! » O yakit Verdöye Titan demeye başlamışlardı. Her simit ve frkadan halk, kiralelar, cümlmiyetçiler, katolikler, #osyalistler, anarşisiler faşistler yoktu - politikayı bırak- mişlar, bu milli mateme iştirak ediyorlardı. Çünki herkes bu büyük ve sevimli ihtiyarı daima bir çınar ağacı gibi dik ve gür biz göre göre ölümün onu ürü larından alamıyacağını zannedi- yordu, Zaten (Verdi) (Olympe) ten İtalyanın zaferini terenmün etmeye inmiş bir mimilâha ben- .gemiyor mu idil birkaç gün gonru kader eserini tamamladı. Verdi'nin &#on eserlerinden “biri oynandığı gün Milano gelirini görmiyenler bu vaziyeti kabil değil tahayyüledemezler, Binler- ce insan (Senla) tiyatrosu önüne “dolmuş, saat sekizden geceyari- “sına kadar itişe kakışa tiyatro balkonundan arasıra boğulan haberleri dinliyorlardı. Mütemadi muvaifa- kiyetlerden bahseden bu sesler derhal coşkun (Hur- Tü) Jürla karşılanıyordu. Aydınlık sokaklar milli bayramlarda olüuğu gibi Milan'hılarla dolup taşmıstı. Salonun içi ise her memlekolten gelmiş seyircilerle “dölü idi, Ne tatlı heyecan, ne alkışlar ve gökgürük tüsünü andıran bravolar!., Par parıl yanan mücevs herlerle süslenmiş kadınlar localarda ayakta durmüuş- lr, mütemadiyen mendil sallıyorlardı. Sahne her taraftan atılan çiçekle dolmuştu. «Yaşasın Verdi !» « Yaşasın Viktor Emanuel ! Yaşasın İtalya kralı (0x manasına gelen bu iki kelime bütün yarımadayı dolaşıyordu. Fakat bu ses öteki gibi vatana hiyanet cürmile cezalandınılmıyordu. Werdi'yi herkes seviyordu ki bü az kimselere nasip olan bir şeydi. i Verdi'yi birkaç defa Milano'da (Castello) civarında arabasile gezmeğe giderken görmüştüm. Geniş kenarlı şapkası ve bembeyaz sakalile biraz da bizim (Thomas sini göstermez ve kaçardı, - 9 vakit daha faşistler ve anti. ki Meşhur İtalyan bestekârı Verdi Garp san'atkârları Verdinin ölümünün 30 uncu senei devriyesi — Henry Lyonnet'den — Aribolse)ı andıran Verdi'yi üzuktan görür görmez tanımak kabildi. Tiyatroya geldiğini ise görmekten giyüde keşfetmek lâzımdı. Çünki gelir gelmez görün memek için locanın arkasına çekilirdi, Zira her görünüşünde çılgınca nümayişler oluyordu. O, köye #inden diğer artisilerin çaldığı parımar dikkatle dinliyor ve arkadaşlarından kendisini rahatsiz etme melerini mea ediyonlu, Eğer müsamerenin sonlarını doğru Verd'inin salonda olduğu hisedilirse lerkes önü alkışlamak için ayağa kalkardı, Fakat o kendi- 1515 de (Roncolejde döğemş- tu. Babası bir lokantacı idi O vakit «Roncoles Fransiz idaresi altında idiş Verdi'nin nulus ter keresi de Fransız ölürak çıkarıl- dı. (Guiseppe Verdi) evvelâ pok ufak mesleklere intimp etti. 1 yaşında İken köylerindeki küçük kilisede 40 frak maaşla hizmeti etti, Sonra kâtip olarak bir içki fabrikasına (Busselo) ya gili, Orada tali ona yardım etti. Pat- ronü amatör bir mwsikişinasin Verdi'ye armonik çalmasını öğ relti, Biraz sonra Verdi'yi Milano da buğün kendi ismini taşıyan konservalıra girmek İçin mürü cüjit ederken görüyoruz. Fakat öv zamanki direktör “musikiye hiç kabiliyeti yoktur» kaydile onu mektebe kabulden imtina etti, Hayal genç musikişinasa yüzünü gülmik yordu. hu sırada (Seala) daki (Je maestro al cemlnlo) (Lavrigna) nan talebesi olda. Bir gün kendi bestele- diği bir eseri oynatmak istedi. Fakat hiç muvaffaki, yel kazanamadı. İususi hayatında ise felâketler birbirini takip ediyordu. 3 ay içinde çök sevdiği bir kadınla iki çocuğunu kaybetti. Pu battığı İeliket girdabından kurtulmak için çok calışmak Jdzündi. Nihayet 80 yaşında kendini tamttı, Tesadülün beni Verdi'nin öldüğü zaman Milan'da bulundurduğunu söylemiştim. Bu münasebetle cenaze merasiminde «de balundum. Merasim vasiyeti üzerine çok sade yapıldı, fakat çok kalabalıktı. Kışları Milano'da geçirmeğe alışan Verdi 1502 den itibaren (Vin Mawzoni)de Milano öteline iniyor ve orada kendisine tahsis edilen birinci kat d ai birinde oturuyordu. İşte orada kendisinden 38 evvel ikinci karısı öldü. Verdi'nin ölüm hwberi bütün şehri derin bir yese ğ EE ger ram gp