19 Aralık 1929 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 15

No. 1740 —55 UYANIŞ 43 Bir graviyar peyniri parçası, sirkelenmiş bir salatadan kendisine daha faidelidir Alışıklığında az çok değiçikiikdeğ nabemahal ve münasebetsiz bir utanmaktan dolayı süt nine asla münkabiz olmayacaktır. Bağırsak, süte geçebilecek ve tesiri çocuğa aks edebilecek «toksinlere» tabii bir menbadır. Süt nineye « müleyin ve müshil » verilebilir, iakat bu vazile tabibe aittir. En iyisi meyve ve bazı sebzeyle bağırsakların vazilesini tanzim eylemektir. Süt ifrazı için en iyi münebbih muntazam zamanlarda cmzirmektir: Süt davete icabet eder, Viladetanelerde iyi beslenmek sayesinde bir süt ninenin günde 3-4 litre süt verdiği mektedir. Profözör Budin günde 2,850 gram süt veren bir kadına tesadüf eylemiştir. Süt nineye verilebilecek ilâç meselesi heki- min işidir. Demin arz ettiğimiz veçhile hayat pahalılığı ve bilhassa çocukların himayesine matuf bazi kavaninin neşrü tatbiki bugün evle- re alinacak süt nine tedarikini avrupada müş- kil bir halü vaziyete koymuştur. Bundan dola- yı çocuklar uzak yerlere emzikle büyütmek maksadile gönderilmekte ve kuru süt nine namı verilen kadınlara tevdi olunmaktadır. Şüphe yoktürki bu gibi kadınlar havadar köylerde bulunduklarından gönderilen ve çok dar yerde yaşayan çocukların daha ziyade istifade edecekleri, daha halis sütle beslenecek- leri nazariyeten kabul olunabilirsede bu yolda çocukları hayvan sütiyle beslemeği kendilerine « san'at edinmiş ? bu * kuru süt nine » ler hakikaten ictimai birer tehlike dirler, « Ço- cuk büyütmek fenninden », « çocukluğa ait hıfzı sihhat esaslarından » cahil bu gibi kadınlar korkunç çocuk ölümünden mesuldurlar. Velev müfettiş hekimler tarafından daimi surette neza- ret edilsin çocuklar asırlardan beri batıl itikadat ve itiyadat tesiri altında bu cahil- lerin ellerinde kaldıkça ölmemeleri lâzın gelen binlercesi helâk olmaktadır. Vahiye mekteplerine kadar tekmil irfan müessiselerinde çocuk büyütmek fenninin tami- mini gördüğümüz zaman artık bu fecaiye nihayet verilmiş olacaktır. Bu batil itikat ve cehalet tesirleridirki sıhhiye umuru az çok terakki etmiş olan Fransa gibi bir memlekette bazı seneler hemen “/,39 çocuk ilk yaşta vefat etmektedir. Bundan dolayıdırki Fransada süt nine nezdine birakılan çocukları ve başkasının çocuğunu em- ziren süt nine çocukların himaye altına alınma- si için kanunlar vazedilmiştir. 1874 senesinde namina izafetle kabul olu- nan bu kanun sahibi (Theophile Roussel): görül- validesinden uzak olan her çocuk ölüm tehlikesine bırakılmıştır diyor. Meme vermek ve bakmak üzere süt nineye tevdi olunan ço- cukların himayesine ait bu kanun ancak 1878 tarihinde tatbik olunmaga başlanmiş ve harpten evvel ve sonra işbu kanun « Tıp akademisin- de» müzakere ve münakaşa olunarak birinci maddesi şu yolda tadil edilmiştir; <Ana ve baba yurdu haricinde meme ver- mek, emzirmek, memeden kesmek, bakmak ü?- re yaş ve kuru süt nine nezdinde para mukabili birakılan iki yaşından aşağı her çocuk hayat ve sıhhatini himaye maksadile hükümet tarafın- dan nezaret altında bulundurülur.» ç Nezaret, müfettiş etibba tarafından edilir; çocuk, bakılmak üzre bitakılmadan'evvel bele- diyeye müracaatla mezuniyet istenilecek ve alınacaktır. Aile arasına kabul edilen süt- ninelerin çocukları da teftiş altına alınacak ve her annelerin süt nineliğe gidebilmeleri için bu çocuklar yedi ayini tekmil etmiş ve yahut di- Her bir kadın tarafından emzirilmeleri deruhte edilmiş olacaklardır. Müfettiş etibba bu çocuk- ları ayda bir defa ve belediye reisinin her ta- lep ve davetinde her vakit muayene edecekdirler. Hekimliğe başladığım zaman teesüfle gö- rüyordumki sultanlar, : saraylara mensup ben- degân haremleri hanımefendiler (!): çok. dafa memlekete hiç faideleri dokunmayan çocuk- ları namına bir haylı fakir süt nine çocukları nın katilleri oluyorlardı. Hemen hiç bir süt nine çocuğu bilmemki bu çirkin, ve gayri insani sana'tı ifa için saraya, büyük bir konağa kapılandıktan bir müddet sonra helâk olma- sın. Süt nineler çocuklarını bakılmak üzre çok defa ötede beride sefalet içinde püyan, fikir ve akılca noksan olan siyahi kadınlara veriyorlardı. Süt nineler ise çocuklarından ayrılmak, yaban- cı mahallerde bir çok kişilerin kıskanç, kötü gözleri altında başka bir alemde bulunmak ci- hetile muvakkat bir müddet sütleri çekilmesile kapı dışarı edilmekte ve çok defa bakımsızlık dolayısiyle vafat eden çocuklarından dı mahrum kalmakta idiler. Fransadı «Yeni doğan çocuklar muayene- hanesi» bulunamayan ve çocukların bir nezaret altına alınması mümkün olmayan yerlerde bir çokları teftişattan kurtulacakları cihetle bu kanun gayri kâfi addedilmektedir. Pariste tıp akademisi âile nezdine kabul elilecek süt ninelerinin altı ayını ikmal etmemiş olmalarına dair mevcut kanunun dört aya tenzilini, yani çocukları dört aylık olan kadınların da süt ninelik edebilme- leri için tadilini Masin k etmiştin. Dr. Besim Öner