690 UYANIŞ No. 1727—42 howen botla efe den nasıl ders alırdı? Dahi bestekâr BETHOWEN (1718 deki resmi ) Senelerdenberi Avrupada Bethowen hakkın- da yazılan sayısız kitap ve makalelerle, ef- kârı umumiye, o. koca dahi hakkında tenvir edilmektedir. Bilhassa şu son zamanlarda, günün Bethowen dedikodusu, birçok mecmua- ların sahifalarını işgal etti durdu. Evvelki sene, sanatkârın vefatının yüzüncü yıldönü: münün takarrübü dolayısile, cazip satırlar yazmak garp muharrirleri arasında adeta ra- kabet halini aldı, Bohemyalı Bethowen konku- ru esnasında, ve musiki âleminin şiddetli alkışları karşısında « Genç Bethowen » atlı eşerile kendini bize taktim eden bir muharrir- de, «Feliks Huh» dur. Meşhur bir alman mu- harriri sayılan Huh; senelerden beri Bethowen 1s) Gotlop Nefe Bethowenin çocukluğundaki hocasıdır. hakkında yaptıgı tetkikatını, yu karda; söylenilen romanile san'at- kârın vefatının yüzüncü senesinde enzarı umumiyeye vazetti. Kitap hakkında matbuatın yaptığı kritik- ler calibidikkattır. Dahinin seba vet hayatını pek derin tetkik eden Huh, romanında, o hayatı temamile canlandırmış ve Bethowenin, taço- cukluğunda başlayan sert ve karışık haleti ruhiyesini yüksek bir ifade ile tasvir etmiştir. Bizde, bu mü- nasebetle,bu kıymetli eser hakkında muhterem karileri hakkile tenvir için, kitabın en canlı noktasını lisanımıza çeviriyoruz: Günün birinde, (1) Ludvik, Nefe- in ısrarı üzerine babasınında fazla bir mübalağa ile bahsettiği ilk bestesini hocasına getirmşti. «Dre- sler» denilen zatın bir marşı üzerine yapılmış bir piyano variasionu idi. Nefe, müsveddeyi açarken, « Dur bakalım her halde iyi yazılmış ol- malı» diyor, ve Dreslerin «Tema» sına bakıyordu: Çok güzel bir marş, Ludvik, «do minör del» diye muka- bele etti, ve «güzel bir gam» dedi. Nefej çocuğa taacuple bakarak, sordu: —Ludvik! Bu sözünle ne demek istiyorsun?.. (Çocuk süküt ediyordu). Do minör neden güzel bir gam oluyor? — Do minör, bütün gamlar (4) Ludvik, Bethovenin diğer ismidir. Geethe ile Bethowen 1812 de Tepliç sehrinde (Goethe sağda, Bethofen solda) — Ressam Ernest Pikar'ın tabolsu —