5 Ocak 1931 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

eni senede eskiyen felâket senesi 1931. Bu dört rakamlı a; bugün ilk defa yaziyoruz. Sihirli bir el dün gece yarısı 3 ten sora gelen (0) ı (1) yaptı. Bu bir rakamı değişmesile & beşeriyet ömründen i&ne daha kaybet- ti, eskitiği bir seneyi arkasına atarak bir adım daha ileri attı. Fakat insanlar bütün iddialarına Yağmen eskiye o kadar bağlı mahlüklardır ki dalgın kafamı- zin bulunduğu anlardan istifade ederek mürteci ellerimiz daha günlerce 1930 yazmakta yezitçe inat edeceklerdir. Bugün yeni bir seneye | ilk adımımızı atıyoruz. Temenni, edelim ki bu yeni sene hakika-, ten yeni olsun; (yeni olan şey, ancak içinde bir parça (olsun yenilik taşıyan bir şeydir ki ha- Hayatımızda ve mu- famızda ruhumuzda gizlenerek çürümeğe; kokmağa (başlamış eski şeyleri atalım. Yeni seneye yeni kararlar yeni azimlerle baş- yalım. Uçsuz bucaksız hayalle- ri bırakarak bir sene (içinde kendimize hudutlu bir © yaşayış bütçesi yapalım: Bir & kazanma, çalışma, © eğlenme ve dü- şünme bütçesi. Ve bu bütçeyi ihmalsiz tatbika bütün gayreti mizle çalışalım. Her sene sonunda hayatımızın umumi bir muhasebesini yaparak her yeni seneye £ yeni bir prog- ramla girmek suretile hayatımız: da bir intizam teminine muvaffak olür, tesadüf rüzgârı onünde kâh yükslen, kâh düşen, fakat niha- yet bir daha yükselmemek üzere düşen bir yaprak olmaktan kur- tuluruz. — İnsan ancak kendi mu- kadderatına hâkim olduğu za- mandır ki “ Ben yaşiyorum ,, di- yebilir.Sırf rasgeleçiğniyen dişleri kendi kendine işliyen bir midesi olduğu için ölmiyen adam yaşıyor değildir. Uzun bir mazinin kurduğu bir itiyatla insanlar yeni seneye | işsi şahsi olmaktan ziyade umumi bir mana verirler; yeni senede kendilerinin neler yapacağından ziyade dünyada neler olacağı ımı kamçılar, her yeni sene için esrarlı, garip tuhaf tefe'üllerde bulunurlar. Fransana bir falcı yeni sene- de neler olacağı hakkında şu tef'üllerde bulunmuştur: — Orta Avrupada, cenubi Amerikada Lehistan. hudududa, Japonyada ateş ve karışıklık gö- rüyorum. Akdenizde bir çizme şişiyor; şişiyor, bir dumani... — Yeni sene eski krallıklar için pek hayırlı olmıyacak. Bir kral füçceten ölecek. Bir ' kral , kırk sekiz saat süren bir ihti- İâlden sora tacını kaybedecek ve bu ihtilâle “ 48 saat ibtilâli,, ismi verilecek. Mahlu kral akra- bası bir kralın memleketine sı- i mesut. Onbeş yaşında bir diktatör dün- yayı uzlaştıracak. Almanya Hit- lerin bütün gürültülerine rağmen eski sükun ve huzuruna kavuşa- cak. Fransada hükümetin gayretlerine rağmen geçim güç- leşecek. Fakat halk şu teselliyi bulacak: “Amerikada da vaziyet çok fena imişl,, — Çarliston ile Pavvan me- lezi yehi bir dans türeyecek dansingleri kudurtacak. — Suikastlar, büyük cina- yetler, kazalar, zelzeleler, görü- yorum, Büyük bir vapur batacak ve bir çok insanlar. boğulacak, — Amerika ile Japonya ara: 8ında Japon filosunun büyümesi yüzünden maraza çıkacak, pek « mühim değil... Amerikada büyük bir demiryolu köprüsü çökecek; neler olacak saç mödası | lehinde büyük bir cereyan başlıyacaksa da gene kesik sa ,alebe çalacak. Bir canavar bütün ailesini kesecek|ş Güzel kadınlar çoğalacak. Bir âlim o kendini asacak. Meşhur bir yıldız bir kazaya uğrıyacak, bir âlim esrarlı bir surette öle cek, cinayetler izdivaçlar kadar çoğalacak, dünya yüzünde artık çocuk kalmıyacak, ölecek değil- ler, ik yaşta büyüyecekler- dir. Hükümetler evleneçeklerin nişancılık bilmelerini şart koşa- caklar dünya yüzünde kalan son vahşi medeniyet önünde kaçacak. Bu işin alay tarafı. Fakat düşünülecek olursa en büyük hakikatler alayların arkasında saklıdır. Dikkat ederseniz bütün bu tefe'üller dünyada siyasi ka- rışıklıkların, iktisadi güçlüklerin çoğaldığına ahlâki telakkilerin fena istikamette değiştiğine de lâlet etmektedir. Faleryı bu te” feüllere sevkeden çok bulıranlı geçen senenin hâdiseleridir. Bu itibarla arkada bıraktı; mız geçen senenin mühim bâdi-| selerini de gözden geçirmek fay- dahı olur. Bu hâdiseler içinde şüphe yok ki en mühim ve en şümul- lüsünü bütün dünyayı kavrıyan ve kavuran iktisadi. sıkıntı teş- kil etmektedir. Gene bütün dü ya üzerinde salgın şeklinde küm süren milletlerin ve halkla- rın hürriyet uğrunda yaptıkları mücadelelerdir. Üçüncü beynel- milel bir mesele de dünyanın yeni bir umumi har tehlikesi ar- zetmekte olmasıdır. 1930 başlarında | kendini şiddetle hissettirmeğe başlıyan iktisadi tazyik bu sene ortasında müthiş bir buhran şek- linialmış © ve buhran umumi bir depresyonun başlanmasını intaç etmiştir.Bu depresyon bila istisna bütün. kapitalist ve sanayici mem- leketlerde fiyatların düşmesi ve in artması şeklinde kendini pi Bugün « Amerika, ngiltere,Almanya ve İtalya başta olmak üzere bütün ik dünya devletleri bu iktısaai sıkıntıların tazyiki altındadırlar. İktisadi vaz- iyeti en sağlam görünen Fransa- da bu tazyikin çemberine girmeğe başlamıştır. Amerikada. çiftiçil senesinin rin meselelerini halletmek, mali müesseleri o iflâs o eylemekten kurtarmak için yapılan © ko- misyonlar, sarfedilen gayretler büyük neticeler vermemiştir: İn- giltefinin topladığı iktisadi im- peratorluk konferansi da sudan kararlarla: dağılmıştır. Almanya- da halkla hükümet arasında ik- tısadi ve mali siyaset üzerinde halledilemiyen . ihtilâflar çıkmış- tır. Kendiui bu afetten salim zanneden Fransa son zamanlar da işsizliyin kendini hissettirme- ğe başlaması karşısında şaşırıp kalmıştır. Cenubi Amerika dev- letlerinin bir çoğunda çıkmış olan ihtilâllerin | sebeplerinden biri de iktisadi vaziyettir. Mamafih cenubi Amerika ih- tilâllerinde iktisadi sebeplerden daha mühim surette amil olan cumhuriyet ismi altında gecinen bir çok hükümetlerin halk üze- rinde kiyfi | tazyikleridir.. Bu memleketlerde o son senelerde yetişmiş olan münevver ve şu- urlu bir halk kütlesi artik hü: kümetler elinde oyuncak olmağa tehammül etmemiştir. Hürriyet aşkının, ve kendini idare şuuru- nun Hintte ve Çinde de uyan- dığını ve kanlı tezahürlere sebep olduğunu görüyoruz. Bütün uzak şark mecrasını bulamamış bir lav kaynağı halindedir. Bütün Avrupa. deletlerinde de dahili siyaset bir ruh halinde halkın damarlarına nüfuz etmek- Serbes Cümhuriyet SON TELGRAFLARIMIZ İzmir mürahhası Spor kongresi Saim bey Olim- piat heyeti riyasetine seçildi Ankara, (Hususi) — Merkezi umuminin bugünkü içtimaıda olimpyat hesabatı teftişe başlanmıştır. 998: Olimpyadine giden milli takım kafilesi hakkında divan haysiyet tarafından hazırlanan rapor münakaşaları mucip olmuştur. | Olimpyat raporlarını tetkik ve (931 olimpyadına Türk milli takımının sureti iştirakini tesbit için beş. kişiden ibaret bir heyet| teşekkül etmiştir. Bu heyetin riyasetine İzmir mıntakası mürah- baslarndan Saim bey seçilmiş ve derhal faaliyete beşlanmışlır a amam Hertarafta İrtica hareketi telin ediliyor Kastamoni 3 (A.A) — Mene-| men irtica hâdisesini tel'inmak- sadile Türkocağı tarafından ter- t> edilen mitinge binlerce halk işirak etmiş ve hâdise | büyük e nefretle tel'in edilmiştir. Bu Gazi hazretle- k erkân © harbiyeye, başvekâlete, maarif vekâletine taziyet telgraflar çekilmiştir. Denizli, 3 (A.A) — Türko- Cağında toplanan Denizli halkı Menemende yeşil başlı yılanlar tarafından şehit edilen Kuplay ve arkadaşlarının ruhları taziz edilmiş ve inkılâp düşmanları telin edilmiştir. Kayseri (A.A ) — Türkoca- du yapılan ihtifalde inkılâp şehidi Koblay beyin hatırası hür- metle yat ve Gazinin Türk genç- liğine vediasım hassasiyetle mu- hafaza edeceklerine ant edilmiş- tir. Antalya 3 (A.A) beyin hatırasını taziz içi büyük bir halk kütl rakile bü; i miştir. İrtica hâdisesi takbih ve telin olunmuştur. Gaziye ve Bü- yük erkâvi. harbiyeye | taziyet telgrafları çekilmiştir. Istanbulda İstanbul 3 (A.A) — İrtica hâdisesini tel'in maksadiyle Türk ocağı tarafından / tertip olunan mitinge bütün halk iştirak etmiş- tir. Miting belediye meydanında yapılmış müteaddit hatipler tara- fından hararetli ve heyecanlı nu- tuklar söylemiş ve mürteciler telin edilmiştir. Menemene ( Koblay ismi verilmesi kararı makamata bildirilmiştir. Konyada: Konya, 3 (A.A) — Kız ve er- kek muallim mektebi talebeleri muallim mektebinde şehit Kob- lay için bir ihtifal yapılmıştır. ebe ve muallimler kara kuv OEM SIMZA Zİ MLLLAITLİI ASAL | « kümetlerin değil milletlerin rol oynamağa namzet olduğunu gö- rüyoruz. Diğer taraftan hükümetler hâlâ milletlerin sulh emellerine engel olmakta berdevam. Bütün daimi sulh ve tahdidi teslihat teşebbüsleri akamete yakın müp- hem neticelere uğrayor. Ne Lon- dra deniz silâhlarının tahdidi konferansı, nede son ihzari tahdidi teslihat Konferansi fazla ümit veriçi şeyler yapamadılarAv- rupa iittihadı: fikri ise dalgali bir denize akseden bir mehtap.Fran sa. ile İtalya, Fransa ile Alman- ya, Almanya ile Lehistan, Fran Sovyetler arasında artan gerginlikler dünya sulhu üzerin deki bulutları arttırıyor. Sovyet ittihadı başlı başına bir mesele. 1930 senesi çok gürültülü ve bulutlu. geçti. Ümit edelim ki bulutlar göründükleri “gibi. bir fırtına alâmeti olmasınlar, ilka ettikleri korku ile geçip gitsin- ler, ve beşeriyetin yüzünü ay- — Kadınlar arasında topuz! tedir. Bütün dünyada artık hü- dınlatacak bir güneş doğsun... vetin bütün tarihte meşum rol lerinden birini daha tekrar et- tiklerini söyliyerek bu hareketi şiddetle ve nefretle telin etmiş- lerdir. Hazırlanan bir çelenk Menemene gönderilmiştir. Bandırmi Bandırma 3 (A.A) — memleket halkı toplanarak ir hâisesini © nefretle karşılamışlar şehitlerin ruhları tebcil edilmiş- » Halk canilerin cezalandırıl- masını istemiştir. Mardinde: a Mardin 3 (A.A) — Türko-| cağında teşekküllerin ve halkın iştirakile Menemen irtica bâdisesini telin maksadile büyük bir ihtifal yapılmış ve aziz şe- bidin ruhu taziz ve takdis olun muştur. Makamatı âliyeye halkın hissiyatı telgrafla bildirilmiştir Bal'kesirde Balıkesir: 3 (A.A) — Türko s ,İcağında inkılâp şehidi" Koblayın İazizi namı için bini mütecaviz münevverin | iştirakiyle ( ihtifal yapılmıştır. İrat olunan hutuk- larda irtica hareketi takbih ve tel'in edilmiştir. Gençlik inkılâp için yaşamağa yemin etmiştir. Koblayın refikası Vedia hanımla iki yaşındaki yavrusu Vedat Koblayın ihtifalde hazır bulun- ması heyecanı büsbütün şiddet- lendirmiştir. Vedia hanım bütün hâtiplerden sonra kürsüye çık- mış ve herkesi ağlatan bir sesle eğer icabederse aynı Koblay bi bende yavrumda çok mu- kaddes inkılâp ve cumhuriyet uğrunda ölmeğe hazırız. Demiş ve bu sözler gençliğin çoşkun tezahüratile karşılanmıştır. İhti fal, genç inkılâbı ebediyen yaşatmak hususundaki antlarile nihayet bulmuş ve bu karar ma- kKamatı aliyeye iblâğ edilmiştir. larının istajı meselesi Hukukçular muhakkak staja tabi olacaklar © Hukuk mezunlarının stajları nın tenzili için vekâletçe henüz düşünülmüş bir şey yoktur. Stajın iki seneden altı aya indirilmesi şimdilik alâkadarların bir arzusu ve tasavvrundan ibarettir. Fakat diğer taraftan hukuk mezunları- nin adli vazifeler alabilmesi için ki senelik stajların behemehal icra edilmiş olmasının kanunen lüzumlu olduğu yeniden alâka: darlara tamim edilmiştir. p, Maamafih Adliye vekâletinin daha çabuk mektepli adliyeciler elde edebilmek için stajın altı aya indirilmesi için bir teklifi ka- nüunide, bulunması muhtemeldir. Ucuz Dikiş SON MODA ELbiSE «15» LIRA Yenikavaflar Şirket bulvarı (AHMET SAKİ ) Terzihanesi, Hukuk mezun” İS iizar n dakikaya kadar bekle- iz halde İstanbul ve Anka- ra muhabirlerimizin sabah tel graflarını alamadık. Beyanı iti- zar eyleri Avukat Hasan Fehmi B. I serbes bırakıldı İstanbuldan Avukat Hasan Fehmi bey isminde bir zatın Şeyh Esatle birlikte mevkufen İzmire gönderildiği bildirilmişti. Hasan Fehmi beyin vaziyeti hakkındaki haber yanlıştır. Hakikat şu merkezdedir: Hasan Fehmi bey, İstanbul- da Büyük derede Halk fırkası- sının sabık mutemedi idi, Fir- kasının İstanbul vilâyet heyeti azasından ve meclisi umumi aza- sındandır. Mumaileyhin Manisada. sabık tarikatlardan birine men- sup bir akrabası vardır ve bu sıfatla aralarında muhabere ce- reyan eder. Hasan Fehmi beyin bu akra- bası, Menemen hâdisesi üzerine tevkif. edilen şüpheli eşhas me- yanındadır. Evinde yapılan ta- harriyatta talik yazıle kaleme alınmış bir mektup nazarı dik- kati celbetmiştir. Bu mektupta Hüseyin Fehmi imzası vardı. Fa- kat bu imza Hasan Fehmi diye okunmuş ve bu zatın kim oldu- ğu sorulunca, mazmun İstanbul- daki akrabasını hatırlamış ve onun ismini vermiştir. Bu ihbar üzeri Avukat Hasan Fehmi bey ibzaren Me- nemene celbedilmiş ise de ya- pılan müvacehe neticesiede hata anlaşılmış ve Hasan Fehmi beyin yazisile mezkür talik yazılı mek tup karşılaştırılarak Hasan Feh- mi beyin kaleminden çıkmadığı anlaşılmıştır. Maznun . mektubu görünce, tasını anlamış ve imzanın Hü- .yin Fehmi olduğunu söylemiş- tir. Hasan Fehmi beyin hâdise ile hiçbir alâkası olmadiğından mumaileyh serbes bırakılmıştır. Yarın İstanbula avdet edecekti Takip Sürat: Netice: IŞ YUVASI Hükümet civarı Yusuf oğlu hanı No: 11 Her türlü iş. Ve pasaport müameles..i N. 45 (28) Selâmet Bi ki Hususi dam- lâmeti ca bi har ayan Kanuna muhalif Hareket eden sinamalar Yeni sıhhat kanununa tev- |kifen on iki yaşından aşağı ço- cukların muayyen saatlarda ve sekiz yaşımdan aşağı çocukla jrin külliyen sinamalara kabulleri menedilmişti. Bu O memnuiyet hilâfına bazi o hareketlerinden dolayı sinama sahiplerine | ihta- rat yapılmış ve yine dinleme- dikleri için bazi sinamalar kibat © yapılmak üzere müddei umumiliğe verilmişti. Haber aldığımıza göre sıhhi- ye müdürlüğü yeniden müddei umumiliğe müracaatla mükerrer takibat yapılan sinamalar hakkında set kararı verilmesi istenilmiştir. Bu meyanda Kar şıyakada Ferah ve Zafer, Karan- tinada Şık İkiçeşmelikte Ankara sinemalarının muvakkaten kapa- tılması muhtemeldir. Açık gözlük sökmedi Dün Tepecikte Bakkal Ham- di efendinin dülkâmna giren ta- İlyas namında bir açık göz dük- kân sahibinin gafletinden istifa- de ederek yirmi lira nakıt para ile bazı eşyayı alıp kaçarken cürmü meşhut halinde yakalan- e Çk vezni | 45 tiraya elbise Ayni zamanda bedava mühim bir piyangoya iştirak hakkı veriliyor Bir Kânunusaniden İtiba ren — terzihanemizde elbise imal ettirecek hanım ve bey lere birer numara verilecek bu numaralar günü Noter huzurunda yango çekilecektir. Birin 20 lira kiyme tinde bir omega santi İkinci 15 lira kiyme tinde bir takım elbise ima liyesi, Ügğüncüye: 10 lira kıyme tindo bir şapka. Dördün tinde bir Beşinci bağı, Arzu buyuranlara bu mü kâfatların nakten bedelleri verilir. İzmir Halimağa çarşısı| Zaman terzihnvesi (590) 210 5 lira kıyme rönilek. Tüke bir boyun Grip Enf- ve sair loenzaji.x burun tarikile geçen hastalıklara © karşı muziç (ağız, burun nezleleri ve burun- lardan © mütevellit Diş,Dişet- leri, boğaz ağrıları gibi rahat- sızlıklara © tutulma- mak ve süratle geç- mesini temin ancak ECZACI BAŞI FE- RİT BEYİN Se- Şifa eczahanesin - de 30 kuruş”