5 Ocak 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEO1NCI SFNF N* ? 3 9 5 Baştnuharrirl YUNU8 NADt mıu I I M , 11 1 , . , 1 111 > r Tttnj » İDAREHANE^İ: : ÜüyuflnomunıİK karşısında dairei mahsnsa Telgraf: îstanbul Cumhurîyet Posta kutusu: N° 2 4 6 müdürU 2365, Kitap kısmı: Başmuharrir ı 2366 Tahrir mUdUrü ı 3236 Gazi Hz. Bursa'yı Şereflendirdiler Türk Macar Rabıtaları Bugün Ankara'da açuacak olan Ziraat Sergisi münasebetile Macaristan Ticaret ve İktisat Nazırı, ve Macar Darulfü nunu müderrislerinden M. Bud Sanoş tarafındna gazetemiz için yazüan makaleyi berveçhi zir dercediyoruz: 473 Cu m h u r ıy et Gazi Hz. Bursa'da IIIIMMII • • • • « ı • r»f...» ııımıııııııııı n PAZARTESI 5 KANUNUSAN1 1931 ABONE ŞERAlTİ SroüLrtı: TÖRKfrf : rçin HÂKTÇ ıçın Seneliği : 1400 Kr. 750 Kr. : 6 Aylığı r3Aylığıj ! 400 Kr. • 2700 Kr. i 1450 Kr. 800 Kr. = 5 Kuruştur = = Nttshası her yerde Gazi Hz. coşkun tezahüratla karşılandılar Reisicumhur Hz., Çekirge'deki köşklerine inmişler ve öğleden sonra Fırka merkezinde halk ile hasbuhal etmişlerdir Hainlerin bugün Menemen'de muhakemelerine başlanıyor Mürteciler adalet huzurunda... •!••••• ••»•««•ıif ı » ıt« ııiıııı ııı ı • ıı || ııtttll ••!• lllllf If IIIIIIIIM lillllf lllll lllllfl • lıl • llllf II1III1I lllinilll IIIII lllllllllll II lllllll Izmit'te tevkif edilen 14 kişi dün Izmir'e sevkedildi Akhisar'da kadmlarî tekkelere kapayıp gayriahlâkî telkinatta bulunan şeyhler de yakalandılar tzmir 4 (Hu. Mu.) Menemen'de daha Türk ve Macar milletlerini kandan dilmiş ve evvelki akşam şehrimize getfbazı kimselerin ifadesine müracaat edilmaada, çok derine kök salmış olan merilmişlerdir. Bunlar bir gece şehrhnizde di. Mevkuflardan bir kısmı askerî kışladenî rabıtalar, yekdiğerine bağlamaktakaldıktan sonra dün Bandırma tarikile sına nakledildiler. İstanbul'dan dokuz dır. Her iki milletin tarihinde asırlarMenemen'e sevkedilmişlerdir. Bir refi'mevkuf İzmir'e getirilmiş ve Menemen'e danberi samimi ve pek mühim dostlukkimiz İstanbul'da tevkifat yapüdığını sevkedilmişlerdir. Şeyh Esad'm oğrlu Bursa 4 (Hususl) lara tesadüf ederiz. Macar milleti, Avusyazmış ise de mes'ele İzmit'te tevkif eMehmet Ali mürtecilerin hareketile isturya İmparatorluğunun, müstebidane Reisicumhur Hz., mai dilenlerin şehrimize getirilmelerinden tihza etmektedir. Şeyh Esat doktor taraidaresi neticesi olarak, memleketlerin yetleri erkânile birlikte galâttır. fından muayene edilmiştir. Doktorlar den koğduğu istlklâl mefkuresinin iki sabaha karşı Mudanya'yı Vali Muhittin Bey de bir muharririşeyhin daha çok yaşıyamıyacağını söybüyük kahramanı olan Rakoczy ile teşrif ettüer. Vali Fatin mize, İstanbul'da yeni tevkifattan haüyorlar. Kossuth'un ve diğer Macar mültecileri Bey, Kolordu Kumanda berdar olmadığım ve bu işlerle Müddellzmir'den Menemen'e on pranga, on nin asil Türk milleti nezdinde gordük nı Hikmet ve Cemil Caumumiliğin meşgul olduğunu söylemiştir. kelepçe gönderilmiştir. Şehit Kubilây leri hüsnü kabulü hiç bir zaman nun hit Paşalarla fnka teş Geçenlerde, şehrimizde tevkif edilerek namına izafe edilen mektep Divanı hartamaz. O zamanlar hajp tehlikeisne rağ kilâtına memur meb'us Menemen'e sevkedilen Belediye avukatı be tahsis edilmiştir. Hainler orada mumen büyük Türk milleti mültecileri A lardan Refik ve Şefik Hasan Fehmi Beyin tahliye edildiği ve hakeme edileceklerdir. Pazartesi günü vasturya'lılara teslim etmemiştir. Maca Lutfi Beyler Maltepe vaşehrimize gelmek üzere olduğu ve mumamuhakemeye başlanacaktır. ristan tarafından da, buna müşabih ya purile Gazi Hz. ni istikileyhin sebebi tevkifinin akrabası olan pılan, faziletkârane hareketleri zikrede bale gitmişlerdi. Saat mürtecilerden birinin üzerinde bir mektzmir'de ztkir halinde yakalanabiliriz. Türk Rus harbi esnasında Ma 10,15 te Maltepe vapu tubunun çıkmasından ileri geldği anla* cak seyhler car mefkuresi pek çok defalar Türkiye ru iskeleye yanaştı. şılmıştır. İzmir 4 (Hu. Mu.) Divanı harp Başhakkındaki muhalesatini alenen izhar İstanbul Polis müdiriyeti kısmı siyaReisicumhur Hz. hal müddeiumumiliğine tayin edilen Hidayet etmiştir. Türkiye'yi parçalıyan Ayasta kın coşkun tezahüratı sî müdürlüğü mesdut tekke şeyhlerinden Bey Şeyh Esad'ı isticvap etmek üzere fanos muahedesini Berlin konferansın arasında karaya çıktı bazılarının evlerinde içtimalar ve gizlice Menemen'e gitmiştir. tzmir'de şimdiye da müzakereye sabık Avusturya Maca lar. İhtiyar bir hanım ayinler yapıldığı hakkındaki ihbarlan kadar on iki kişi tevkif edilmiştir. Bugün ristan İmparatorluğu Hariciye Nazırı Gazi Hz. ne bir istida tetkik etmektedir. Bu kabil kimselere tevaki olan bir ihbar üzerine zabıta yeniKınt Andrassy sebep olmuş ve bütün verdi. Gazi Hz. istidayı sadüf edilirse haklarında icap eden muden bazı kimsçler hakkında tahkikata Avrupa'ca meşhur bir devlet recülü olan okuyarak halkın alkış amele yapılacaktır. başlamıştır. Yann İzmir'e yakın köylertufani arasında maiyetde bir kaç şeyhin gizli bir yerde ve rikir Kubilay'ın naşı hakkında bir teklif lerindeki zevat ile bera halinde yakalanmaları muhtemeldir. Şehit Kubilây Beyin naşınm İstanbul'a ber Mudanya'dan BurTahkikatı işkâl etmemek üzere köyün nakli hakkında Yeşilköy'den, «Sacide sa'ya hareket buyurdu ismi mektum tutulmaktadır. Izmir'de Muhtar» imzalı şu mektubu aldık: lar. Saat 11 de Bursa'yı Yahya Efendi isminde biri de tevkif e tzmir'de doktorlar tarafından Darülfünun ve memleketimin umum teşrif buyurarak Çekirge dilmistir. Bu adamın tevkifine sebep tsmuayene edilen Şeyh Esat gençliğine: yolundaki köşklerine in tanbul'da Şeyh Esat Efendiden namına Aziz şehit Kubilây Bey bana günlerdiler. Öğle yemeğini bir mektup gelmesi ve postada yakalan demiştir. Bençberlik yaptığını söyliyen denberi Cumhuriyetin bütün evlâtları köşklerinde yedikten mssıdn*. Naşid'in ifadesindeki garabetler nazri gibl gözyaşı döktürüyor. Bu göz yaşlarl sonra evvelâ Vilâyet dadikkati celbetmektedir. . , Akhitar'da kadınlart tekkeye Cumhuriyetin müdafaası için yetiştiriliresinî ziyaret ettiler. Vangelot imzatı mektup kapcumşlar miş kıymetli bir zabitin şehadeti ve şimMüteakıben hükumet Manisa 4 İrtica hâdisesile alâkadar diye kadar bu yolda dökülen İzmir 4 (Hu. Mu.) Akhisar'da gizli kanların meydanını dolduran binsurette tekke hayatı yaşıyanlardan Kö görülerek tevkif edilen bir şahsın üzerin kat'î ncticeyi alamıyan akibetidir. Türk Gazi Hz. vapurdan dürbünle lerce halkın alkışlan aVangelos Cumhuriyetinin aziz ve kıymetli nesli mürcülü şeyh Sadık ta tevkif edilmiştir. de bir mektup bulunmuştu. rasında yürüyerek Halk temaşa ederlerken Rumca olan gençliğe bir teklif te bulunuyorum: Akhisar'da Nakşibendî tarikine mensup imzasını taşıyan bu mektup Fırkasını teşrif buyurdular. Fırka kapı nereye baş vurdumsa almadılar. Sana Ahmet, Hasip, Sabati ve Haydar namın olarak yazılmıştır. . Mektup burada Aziz şehit Kubilây'ı Menemen'de bısının önünde Demirtaş köyünden Dra evlât olayım. da dört kişinin genç kadınları bir tekke rumca bilen memleket hastanesi imamı rakmıyın. Tekbaşına o menhus kara kuvma'lı İbrahim isminde 13 yaşında bir ço Gazi Hz. bunun üzerine çocuğa bazı ye kapıyarak gayriahlâkî telkinatta bu Giritii Hakkı Efendiye tercüme ettirll vete göğüs geren, o kahraman vatan evcuk Gazi Hz. ne «dur» dedi ve ilâve etti: lundukları anlaşılmıştır. Bunlardan Hay miştir. Mektubun muhteviyatı hakkında lâdını Menemen'den alınız. Onu ve aziz Gazi Paşa, babacığım, beni burada sualler sordu ve yanındakilere bu akşam dar, Nuriye Hanıma: «Artık ebediyyen sıkı bir ketumiyet gösterilmektedir. Ve başımn konduğu taşı, memleketimin en ( Mabadi 3 üncü sahifede ) benim oldun, hükumeti biz alacağız. Bu rilen habere göre mektupta şu satırlar büyük irfan ocağı olan Darülfünunlular, bırakma, memlekette bana mektep yok, rada şeriat bayrağı hâkim olacaktır.» De vardır: Macaristan Ticaret ve iktisat Nazırı İstanbul'a getirin. Muhterem şehide ya' miştir. Bu serseriler tevkif edilmişler ve M. Bud Sanoş «Marika'ya yüz drahmi veriniz! İşin pacağınız emsalsiz ihtifalle kara kuvveMenemen'e gönderilmişlerdir. Dün gece çoğu bitmiş, azı kalmıştır. Koyunlarmız te Cumhuriyeti nasıl benimsediğinizi bir T u Macar, Türkiyenin idamesini ve top> Araste camii imamı Abdullah Efendi de da faaliyettedir.» defa daha tanıtınız. raklanndan hiç bir parçasının zayi edilyakalanmıştır. Mektup 1929 senesinde yazılmıştır. Aymemesini bütün kuvvetile müdafaa etRize'de miting ni imza ile bir de 922 senesinde yazılmış Filarina'lı Naşit niçin sakal miştir. Rize Menemen'deki irtica hâdisebir mektup daha ele geçmiştir, Manisa bırakmış? Harbi Umumide yanyana mücadeJe zabıtası bu hususta tahkikata devam et sinden müteessir olan Rize halkı bugün ettik ve biz Macar'lar Karpat'Iarın İzmir 4 (Hu. Mu.) Gelibolu'da yaka mektedir. yaptığı mitingte hâdisenin müsebb plemüdafaası uğrunda kanlannı döken lanıp İzmir'e getirilen Derviş Mehmed'in rini şiddetle tel'in etmiş ve Türk Cumtzmit'te tevkif edilenler Türk askerlerini hiç bir zaman unutaarkadaşı Filorina'h Naşit: «Niçin sakalhuriyet ve mefkuresinin tahakkuk . uğmıyız. Harpte, fazilet hususunda bir hsm?» sualine verdiği cevapta : «Sün «Menemen» irtica hâdisesi ile alâkadar runda her turlü fedakârlığa hazır olduderecede idik, hususile şimdi harpten nettir, hem de tasarrufa riayet içindir» olmak üzere İzmit'te 14 şahıs tevkif e( Mabadi 5 inci sahifede ) sonra TürkMacar dostluğu Şarkı Karipte mavazenenin idamesine bir istinatgâh Hükumetin Şark de olduğundan iktisadî sahalarda da birbimiryolları tahvilatına rimiztn müşterek menfaatlerini bulmaklığımız lâzımdır. İki sene evvel aktedllen karşılık olarak OsmanTürk Macar bitarafhk, hakem ve uzlaş Iı Bankasına yatırılmış ma muahedesini kısa bir müddet sonra olan beş milyon altın Bugün Güzellik mü • her iki memleketin hariciye nazırları liranm Düyunu Umu sabakamıza iştirak e nın mütekabil ziyareti takip etti, bunun miye hâmilleri tara sebebi evvel emirde yeni Trk Macar fından alındığına dair denlerden Suat Hanı Ticaret muahedesinin ihzan idi. mın resmini dercediyoAkşam gazetesi tara Son baharda ise Kont Bethlen Anka fından verilen haber ruz: ra'ya gitti, bu münasebetle Macar Baş Maliye Müsteşarı Ali Güzeller, vekilini ve maiyetini resmî ve gayrires Rıza Beyin dünkü nüsMüsabakamızın re • mi mehafil candan ve unutulmaz bir su hamızda münderiç be sim neşri kısmı bitmek rette kabul etti. üzere olduğu şu gün yanatile tekzip edilmişTürk ve Macar hükumelteri arasında ti. Akşam gazetesi Anlerde, müsabakaya giriktisadî ve ziraî münasebatı, 1927 senesi kara muhabirine atfen mekle, neler kazanacason baharında mevkii mer'iyete vazolubu hususta yeniden şu ğınızı bir defa daha hanan Ticaret muahedesi bir kat daha takmalumatı vennektedir: tırlatmak istiyoruz. viye etmiş ve bu suretle damızlık hayvaAşağıdaki satırları nat, tohumluk, madensuyu ve mobilye Düyunu Umumiye dikkatle okuyunuz ve gibi mevat için asgarî gümrük tarifesi meclisinin hükumetçe tereddütten vaz geçerek tatbik edilmiştir. Buz de bilmukabele Osmanlı Bankasına üçTürkiye'nin kuruüzüm ve halılarma te biri verilen teşrinihemen resminizi gön • kar§ı ayni sühuleti gösterdik. Yeni Türk evvel 930 taksitinin müderiniz, resminiz yok • gümrük tarifesi bu sene tatbik edilmeğe tebaki üçte ikisini alasa S. Süreyya ve Femi başlanmış ve binnetice Türkiye hükume rak hotbehot taksiti tana fotoğrafanelerine ti bazı hükumetlerle ve bu meyanda, Ma mamladığı Osmanlı kosunuz. caristan ile olan ticaret mukavelename Bankasındaki emanet fste müsabakamı • lerini feshetmiştir. Maamafih Türk ve para hakkında yaptızın size vadettiği ele Macar hükumetleri arasında yeni mu ğım tahkikatm neticegeçmez fırsatlar: kavele aktedilmesi için vaktü zamanın si şudur: İktisat Vekili Şeref Bey 1 Türkiye Güzellik da müzakerata başlanmış ve bunun neAbdülâziz zamanında Ankara 4 (Telefonla) Ziraat Kraliçesi olmak, ticesi hasenesi olarak teşrinievvelde yekongresi, yarın saat 10 buçukta fırka ni TürkMacar Ticaret mukavelename 1870 senesinde Rume 2 Paris'te ve Şili'de si imza edilmiştir. Bu mukavele her iki li'de yapılacak bazı desalonunda îktisat Vekilinin bir nut Türk güzelliğini temsil Foto S. Süreyya Ingiliz ve Fransız Dayînler Vekilleri taraf için fevkalâde sühulet temin et miryalların inşası için kile açılacaktır. etmek şerefini kazanmak, 58 Suat Hanım M. Vayt ile Dekloziye mektedir. Bundan maada Türkiye'nin en işletme ve inşaat temiBeynelmilel ziraat teknik sergisi de 3 Paris'te Avrupa Güzellik Kra7 Bu nefis seyahatleri pederiniz, mühim ihracat emtiası olan kuruüzüm natile tazminatı olarak mevkii tedavüle birinin itibarî kıymeti dört yüz franktan yarm saat 15 te açılacaktır. liçesi intihap edilmek, valdeniz, veya diğer bir akrabanızla hakkında yeni ve ehemmiyetli teshilât 792 milyon franklık Rumeli şimendifer iki yüz kırk franga tenzil olundu. Bu 4 Şili' de dünya Güzellik Kra •bedava yapmak, gösterilmektedir. Türkiye hükumeti de leri tahvilâtı çıkarılmıştı. Hâlen de mev tahvillerin rkramiyeleri DüyunuUmu Bugün sergideki Macar pavyonu, davet edilen gazeteciler tarafından liçeliğini kazanmak, buna mukabil Macar salamınm otonom kii tedavülde bulunan bu tahviller be miye mevcut iken her senenin muayyen 8 Lâzım gelen şeraiti haiz bulun5 Dünya Güzellik Kraliçesine gümrüğünü ehemmiyetli bir surette in heri dörder yüz fran itibarl kıymeti ha zamanlannda Düyunu Umumiye bina gezilmiş ve kendilerine muhtelif fir duğunuz takdirde sinema yıldızı ol » dirmiştir. Binaenaleyh meşhuru âlem iz bir milyon dokuz yüz seksen bin adet sında çekilir bu suretle her sene bin tah malara ait mamulât hakkında îzahat tahsis edilen 500,000 franklık mükâ mak, olan Macar salamının Türkiye pazarla bulunuyordu. vil amortize edilir ve elli numaraya ikra verilmiştîr. Macar maslâhatgüzarı, kı fatı almak, Müsabakaya girmekte bir dakika rında revacı temin edilmiş oluyor. 6 Üç defa Paris'e bir defa Nis'e Tahviller ilk zamanlarda faizli ve ik miye düşerdi ki son mukaveleye göre ke sa bir nutuk îrat ederek, sergîde gazeteahhur etmekle kendi güzelliğinize ve Yeni ticaret mukavelesinin en mühim ramiyeli idi. Bir müddet sonra faizi kal şideye 1932 teşrinievvelinde gene devam tecileri görmekle çok memnun oldu ve Fransa'nın su sehirlerine, nihayet talihinize ihanet etmis oluyor&unuz. ( Mabadi 4 üncü sahifede ) ( Mabadi 4 üncü sahifede > Şili'ye gitmek, . ( Mabadi 4 üncü sahifede ) dırıldı ve mahrem kararnamesile de her Dayinlarin bankadan aldıkları 5 milyon altın Bu para Rumeli tahvili alınmak için ida re meclisi emrine emaneten bırakılmıstı Ziraat kongresi Bugün sergi ile beraber açılıyor Güzeller, fırşatı kaçırmayın nadim olursunuz!