8 Ocak 1949 Tarihli Sebilürreşad Dergisi Sayfa 7
SEBİLURREŞAD a n v ow & C ag . canın huzuıu hamde mevkii yüksekti, ğ Teymıyemn İsâhinler ve Gilt fn;' Sayı 27 0 Si laı 1slam ahmleıınm goz nuru dokeıek vücu- . da getirdikleri yu.z'bmlerce kitabın, Diele neh— rine atılmasmda, iki mühim <ahsıyet gok meş- ” um bir vol oynamışlardır. de Şifdir ve bu İkisi- “işi Alevilik gayretile yapm_sl ardır. Bunlardan - biri meşhur feylesof ve âlim Hoca Nasir Tüsi, diğeri de Abbasiye hılafetmm Son veziri Ibnı “Alkami'dir. Son Halife Müstasim Bilâh; zayıf yuıekh : < ve mütereddit tabiatli bir huLumd idi. , Za—_ manı pek karışık geçmiştir. Devrinde, Bağdat- .ta Sünni ve Şit kavgaları şiddet kesbeyledî Şi -| - iler ile Sünniler arasında çıkah bir mucadele- 'den sonra, oğ leıı yakalatmaga —memur eyledi. Koyu Bir Ale- n vezir Müeyyidüddin bin: Alkamt bu ted: . bırden gücendi, Hahi":ı ile Tatar Hakanı Hülâ- - ©/ gü Han arasındaki ihtilâfı körükledi. Dıger taraftan Hille kasabasındaki Şitlerin “reisi Seyid Taceddin Muhammed bin Nasır da - Hülâgü ile gizli mektuplar teatisine ve onu da; ©: vete- başladi. Halife; onu yaka]atıp zindana at— tırdı, ama hem onün, Hem ni A: . mâni olama Dıger taraftan Hulagu, yamnda bulunan * hoca Nasn Tüsi de onu teşvik eyliyordu. Ho- İbni müneccimler başı dedi'ği Hoca, Hülâgüyu, yıldızların işaretine gö- re Baadatm zaptı kolay olduğuna kandırdı.> İbni Alkami, 11e de muhabere devam eylıyordu İbni Alkemı,— en son mektubunda : dıyordu .Diğer taraf-, tan da Halı.feyı mukavemete kandn'mıştı. Arada 'bir çok hâdiseler geçtikten sontâ, Hülâgü, yer gotuımez gekerile Bağdat üzerine 'yürüdü. Nihayet ordü maglun oldu, , Hülâgü, Bağdat vaıoslauma dayandı Ibm Alkkami -. bu kadarla' da kalmadı Hahfeve -mukavemet, olun Müsalâha az. munas*ptır » deyip kendisi murahhas olâarak H an nezdis ne vardı. Hülâgü- ile anlaştı. Geri dondugu Za- «Hülâgü kizını, sizin oğlunuza * “idan Hahîayı verip, SİZİ makamınızda- bnakmak emelindedir. Size münasip olan budür ki eedadınız Selçu- | kiye sultanlaıma itaat eyledıklerı gibi; siz de- bunlara itaate eyliyesiniz. Böyle hafeket olu - | “ nursa; ısla:n kanları koıunmuş olür,i dıyeıek' <A dattı hfe kandı ve Hulâaü ordusuna "vardı ulemaya: Ebu Bekiri ihtilâl çikaran Şii- ehli sunnetten bir Tür “hküküradarı, Hülâgüya gizlice | mektuplaı yazarak davetine | adı. _Baybars çıktı. Ve «Halifenin . “eyledi (13 Recep 659 —— “«Bunlara artık -< Ibnı Alkamı gerıye doneıek âyan' «Hakan; kızmı halifenin odhyîe ev- lendirecektir. Nikâhda siz de bulunmanız 'lâ- zımdır.» diyerek . onları da şehirden çıkarıp Hulagu tarafına goturdu Tatarlar, hensım de kılıçtan geçirdiler, ife ile ailesi erkâ kence ile öldürdüler. Bağdadâ gu.ıııîer, şehir- de-kirk gün katlîâm.yaptılaı'. Zehebi «Halife- KIYI l“— 'nin alevi veziri âzamının yaptıkları budur İşte; büyük bir Şii âlim ile ıslâm hilâfeti- nin Alevi veziri âzamımın yaptıkları.budür! " Alkami, Hülâgünun kendisine iltifat “eyli- yeceğini ve Bağdadın idaresini ona bırâlkata - ğinı umuyordu. Aama, yalnız yaman. biı Fatih değil, aynı zama.nda devım_n en sıya>1 'adamı olan Hülâgü — Ve]ınım tine karşı hıya*'ıetı irtikân e- denler emniyet ve itimada lâyık olamaılar Aalkami, cinayetinin mükâfatinı” göremedi. * İki Şia büyüğünün marifeti kaısısmcıa 1)_L : de işin sonuna göz gezdirmek andalu ohu Filistine kadar- ilerliyen Movolların Süîâ_en hepsiti de Haleb, Suriye, ve Elcezireden çıkarmağa muvaffak oldu. Bay- bars'ın unvanı, «El'Mülküz Zabir» dır İki ne kadar Muslumanlaı “halifesiz kaldı. Mel_k Zahir Bayhars, hilâfetin ihyasına luzum gör - - dü. Abbasıye hanedanından olup kacın kurtu- |lahilmiş olan Ahmed FEbulkasımı hahu eye da- vet eyledi. Ulema ve erkâmı devlet huzurunda şer'an hesebi sabit oldu ((Ehnusîaıısır Bı]]ah» dunvanile Hahfe nasboîundu, Sultan dahı biat 61) Yem hu- life adına hutbe kıraat. edıldı gikke darbolun- du ve ilk cuma selâmlık.resmi yapıldı Ha]ıfe, e : sultana saltanatı tevcih eyle te Abbasiye hilâfetini ıkı buyu_r Su yık— tırdı bır suhnt Türk sultanı 'da ihya ediverdi, - ” : 16 incı asırda Yavüz, hilâfeti kendine.nak- A sonlar ma- leyledi ve bü suretle 19 üneu 'asır kadar devam eyledi ve her mânasile'meveudi- * tinin lüzüum ve hikmeti kalmayan hilâfet mü- . “essesesi oıtadan kaldırılıncaya kadar Turkle- 'rin ve Sümnilerin elinde ka z t4x ü | - ” Ben, bu hulasayı Suy'ut ?nin eTarihi huîe—_" Vfa» sı, Cüveynt «Tarihi cıba.nkuca» sı «Vessaf», - ((Ebulfeda» «İbni Hund», (cCacmudduvel» düvel> gıbı arapça ve farsça toriklerle «Nazmi zaden nm uGulşem Hulefaıı sında.u çıkardım ,
