8 Ocak 1949 Tarihli Sebilürreşad Dergisi Sayfa 11

Cılt I.I Sayı 27 N SEB!LÜRREŞAD H Çf f 2 e .ğ-îzı,'—'% Demokrai Parfzmn Din Sıâ;asetı Demokrat Partının fedakar lıderı Celât .Bayar, hurrıyet ve demokrasi yolufdaki milli mücahedeye bütün gayret: ve hımmetıyle de- : / vam ediyor, bu heyecanlı sesi bütün gönülleri - Şimdiye kadar Vnames ine “.Jarını yerine heyecana veriyor. Celâl Bayar ana dâvalar- dan, mühimi meselelreden bahsediyor. Mille- tin kurtuluş ve saadeti yolunda düşündükle- rini; partisinin esas ümdelerini açıkça izah ediyor. Yalnız bir meseleye temas. eylemek- ten şiddetle çekiniyor ki o da din meselesi- .dir. Halkın sorduğu - meseleler arasında hiç şüphe yok ki en mühim ana dâv, alşrdan biri de din meselesidir. Böyle iken pek Mmustar' kalmadıkça bunü daima sükütla geçiştiriyor. -zannederim- 'ancak iki defa din* hürriyetinden bahsetmıştır Biri Yozgat- ta, diğeri de şimdi Iskenderun ilçe kongresin- de. Burada demiştir. a— Demokrat Parti gerek dın ve gerek Tailli- yet meselelermde noktai nazarını açıkça nizam- Ko ve millete ilân etmiş -bulunu- m.namemızdeki bu ana prensıplere göre dın hurrıyetx diğer hurrıyetler gibi mukaddestir. Vatandaş dilediği dini seçmekte ve bu dinin icap- getirmekte serbesttir..Bu prensibin tatbika konulması şekli, zamanı ge'ldiğind'e düşü- nülecektir. Demokrat Partinin memlekete getirdi- ği ciddi hürriyet “havasınin ortaya koyduğu bir mecburiyet olarak iktidar, din selesi ve di elesi ini |tedrisat etrafında bir takım muzakereler ıçm te- ecli -şebbüsler tirmiştir. Su'ası geldıgınde Demokrat Partı d& rü- zamnamesindeki ana prensiplere dayanarak gö- ruşlerını ve bunların tatbik şeklını mıllet huzu- unda. konuşacaktır rülüyor ki evvelce oldugu gıbı bu defa | da-bur | meseleyi kapalı geçmiş, ümlumi surette birkaç cümle 'ile iktifa etmış, bu hususta ile- - ride konusacagmı söylem: at ştir. t Parti, bu mesele hakkmdakı noktaı nazarını açıkça beya.n &tmekten. niçin çekmıyor" Bu hususta şu sebepler hatıra ge- - lir 1. meselesı mılletın en Hassaş ana . 2 dâvasıdır. . Geniş topluluklarda açıkça buna :teraas :edilirse büyü an- husüle getir- “ -mesi niümkündür. Bu- takdııde iktidar, bunu vesile ittihaz ederek. ırtıcaı.ılerı sürer, kanu- .hi teşebbuslere meydan verilm miş o : - mokrat -Partinin din' meselesmde “ki &sas umdesı, milletin vıcdam umum]sme j tamamıyle uygun degıldır Eger ya_rm bu bu-: ' da partiden yüz çevirece Henüz tamamıle aydınlanmış d gı!dır Ssusta hderlerm bakiki görüş've duşunuslermı tidara gelinciye kadar ')emokrat Parti bu hu- susta daima umumi sözlerle idarei -maslahat - yohmu tutmak mesburiyetindedir. * 8. mokrat Partinin, din meselesınde çök hayırlı ve tamamiyle milletin arzu-ve İra- desine uygun düşünceleri vardır. Fakat bun- *Tarı şimdiden söylemek istemez. Eğer dinin inkişafı yolundaki hayırltı tasavvurlarını söy- - İlyecek olursa iktidar, bu fikirleri -uzak bir ih- timal olsa da- benimser, bu suretle milletin : gonlunu kazanır, devamını temin r. Nİ te—_ kim sureta olsa da mekteplerde dım tedrısatı kabul etmiş, birtakım dini müesseseler de aç- mak teşebbüsünde bulunmuştur. 4.. Bir ihtimal daha var, o da: Demokrat . Partmm bu husustaki fikirleri ve görüşleri henüz kat'i surette takarrür etmiş; değildir. Bu müudil meselenin halli buvuk bir ihtısasa tevakkuf eder. Liderler bunu hşlled k ihtı- sasa sahip değildirler. İktidara gelince bu me- | selenin hallini bir ıhtxsas mechsme bı.taka—_ . caklardır, . seğtiğ a v Fakat Demaokrat.Parti din'meselesindeki . qoruclermı daima böyle kâpalı tutamıyacak— tır dereceve kadar olsun, safha .sş acı_klamak mecburıyetınde ka]acaktır Cunku het gittiği yerde millet bu suali partıye sor- maktadır. Mılletın en ziyade merak ettıgı, siyasetiyle Halk Partisinin bu hussutaki an- layış ve siyaseti hakkında ne fark vardır?- Meselâ Türiş milleti ibadetinde peygam- -berinin lisanını kullandığı için üç ay zindana, atılgaasını, dinlere karşı 1lanı harb eden ma- sonların istedikleri gibi- faaliyet. icrasinda “serbest oldukları halde Türk milletinin dini * inkişafı yolunda bir cemiyet. teşkil edeme- ““mesini Halk Partisi din hürriyetiyle. kabili - 'telif goremedıgı gibi Demokrat Parti-de bu. hu— : : .susta Halkçılarla aynı fikirde mmidir?: Sonra din ile devletin ayrıhnası mesele— c '—sınde Diyarniet Riyasetinin hulğumet ve: Mec- - Tise bağlı resmi bir müessese halinde İ-lga_lpıa—_ :