15 Kasım 1948 Tarihli Sebilürreşad Dergisi Sayfa 8

altının veya gümüşün altına isal şart değil- azsf CC c med bin Fadi el Buharî’nm beyanma göre, kadınların saçları örgülü olursa saç. aralarına - suyu isal şart değildir. Çünkü bu hal meşak- kati muciptir. Hattâ erkeklerden saçinı ören- — ler bulunursa anlara da kadınlar gibi sâçla- rın “aralarını yıkamak şart deglldır diyenler de vardır. Hulâsa bu hususta esas kaide. sudur Za- Turet ve meşakkat olmâdıkça suyu mahalline isal şarttır. Fakat zaruret ve meşakkat, taaz- zür ve taassür bulunursa 'mahaHine suyu isal şart değildir. Bu esaş kaideye göre, diş rmeselesinde Za- ruret ve meşakkat vardır. Bınaenaleyh süuyu dir. " Diş meselesinde zaruret bulunduğu ve zaruret bulunan mahalde.suyu isal şart olma- dığını bütün din fukahası bilittifak - tasrih edıyorlar Bu hususta fukaha arasında ihtilâf yoktur. İhtilâf, ancak - diş kaplanırken, altın mı veya gümüş mü kullanmak husüsuna - münhasırdır. Binaenaleyh, bilâistisna, bütün din İu- kahasına göre, ka plama dişin dltma suyu isal şart değildir, gusül sahihtir. Bu hususta hiç-. bir tereddude mahal yok_hır Gusul meselesini böylece katı sürette S hallettikten sonra altın Veya gümüş kullan- - mak meselesım de izah e lim: neti buyuklermden Sems-ul Bimme 'Es Serahsı «Siyeri Kehirn sehrınde şöyle di- yor: Ashaptan Arfecenin bir muharebede bur- nu kesilmişti. “Arfece gümüşten bir burun yaptırdı Müruru zamanla-burunda fena koku hâsıl oldu. Resulü Hkrem, ona altından bir * burun “yaptırmayı emir buyurdular. İmam Muhammed in el- Hasan eş-Şeybâni bu hadi- se dayanarak altından burun yapilmasını caiz görüyor. Bunun gibi bir insanın dişi düştükte saltından bir diş takmayı, yahut âltınla.dişle- rin bağlanmasını, yapıştırılmasını ve kaplan- ““masını tecviz ediyor. Bu mezhep, İmami A?za- mın üstadi olan İbrahim Nehai'den de mervi- İir.» ,Sems-ul -Bimme es-Serhasinin beyanına göre, Imam Hbu Hanife altın istimalini mekrüuh gö- rüyor. Ancak gümüşten yapma burnu tecviz ediyor. Altın kullanılmasıma ruhsat vermiyor. Resulü Ekrem' ancak Arfeteye ruhsat vermiş- JHir, diğerlerine ruhsat yoktur, diyor. SEBILU RREŞAD | bir hilâf bile zikretmiyor. , Ebuü Hanife indinde bilt 1 S_ayi21 - Hanefi fukahasmdan Alaeddm el Kâsa- ni, aBedayi-üs- Sanayın deki beyanına göre: «Yerinden. oynayan dişi altınla bağlama- yı Hanefi imamlarından Kerhi caiz görüyor, Camii -Sagir»'de “altın istimali mekrüuh, İmam Muhammed indinde gayri mekruh ol- duğu zikrolunuyor. . «Bunun gibi bir adamın burnu kesilirse altından bir burun ta.kmak bil'ittifak caiz ohı— kuyor da altından burun takmakta. bir zaru- ret bulunuyor, artık altının hürmetini itibar etmek sâkıt oluyo ediyor. Gümüşle bağlamak nasıl caiz 'olursa altınla bağlamak da öyle caizdir. Çünkü mev- zuunlehinin gayrisinde istimal olunmasının hürmeti altında da, gümüşte de müsavidir. Bu da Ebu Hanifenin aslına muva- uImam Ebu Hamîe uCamın de zikro- lunduğu üzere, tahrimi utlak addediyor. Tahrim olunan şeyi yapmaga ancak zarüret- ten nâşi ruhsat verilir, diyor. Zaruret ise edna | ile mündefi olur. Edna da gümüştür. Altın tahrımı asli üzere bâki kalır.» 1-Hacer el-Askalânt'nin «Nasb-ür-Râ- ye fi Tahrıc i Ehâdis-il-Hidayen de- tahkikine göre Ârfece Hadisini ashabı sünnetten üçü (Ebu Davut, Tirmizi; Neset olacak) ve Ahmet tahriç etmıslerdn' 'Faberani'nin tahricine göre, Abdullah __ bin Amr, babasının bir ön dişi düşüp Resulü Ekremin ona dişini altınla bağlamasını em- rettiğini rivayet e ediyor. Enes bin Mâlik, oğul- larını dişlerini altınla bağladıklarını gördüğü halde nehyetmemişti. Hazreti Osman da diş-- lerini altırla yapıştırmıştı. İbni Sa'din İbni Cüreyçten nakline göre; İbni Şihap da bunda bir beis görmemişti. Medine fukahasından sa- yılaâan Abdülmelik bin Mervan da altınla diş- lerini bağlamıştı. «Fetâvâ-yi Hindiye» de beyan olunduğu-, na göre Hâkim «Müntekan da bir adamın dişi sallansa, o adam dişinin düşeceğinden korksa - da dişini altın veya gümüşle bağlasa Ebu Ha- nife ve Ebu Yüsufa göre bir beis yoktur, di- | yor, Munteka nın beyanina göre, İmamı A"- Alun dişe tâbidir. Tâbiin hükmü aslın hukmu ” x xArfece Hadısı ile İmam Muha_mmed di- — şin altınla kaplanmasmı: baglanmasım tecviz