tiiğ bağdı. . a . Halbuki bu bağ da yanmak -üzere idi. * “demişler, bütün istekleriyle DâmânAa Kibri: yaya sarılmışlardı. : . - İşte Mekke müşrikleri bu bağ sahipleri gibi. hodperest, haris ve nahkör kimselerdi. Onlar da bağlarının yandığını ve kül oldu- “ğunu görmek üzere idiler. Çünkü kendi zevk 'va safaları için istismar edegeldikleri bütün “kaynaklar elden gitmek üzere idi. * : Fakat müşrik Mekkelilerin bağı neydi? O bağ Kâ'he idi. O Kâ'be ki Arap. mille- tinin en büyük iâbedi idi ve her Arap ka- bilesinin taptığı putu muhafaza ediyordu. Araplar her yıl Buraya geliyor, adaklar ada- yor, kurbanlar kesiyor, ve Kureyş ululari, Arapların Kâ'beye karşı olan bağlılıklarını | istismar ederek yığin yığın servetler kazanı- : yordu. Küreyş- Kâ'be sayesinde her yerden ve asalet iddia ediyor ve herkesten saygı gö- rüyordu. Elhâsıl Kâ'he Kureyşin istismar et- Çünkü bu bağ Müslümanların eline geçecek, ve mahiyet sahibi olacaktı, Mekke müşrikle- rinin, fakir hakki tanımıyarak zorbalarını ve “ elebaşılarını doyurmak için istismar. ettikleri bağ, yanmağa paahkürüdu O zaman müşrikler hâin ve hâsir kala- caklar, kurtarmak peşinde kbştuklafı dün- yaâlarinın bir anda yok olüverdiğini görecek- lerdi. : : ” Kur'anı Kerimin irat ettiği bu temsil, müşriklerin «masaln “yahit reskilerin masa- lı» diye karşıladıkları bir vahyi iâhi idi. Bu 4 vahyi ilâhi; yıllarca sonTa tahakkuk edecek -bir emrivâkıi peşinden haber veriyor, hem de Bi'seti Muhammediyenin .İlk yıllarında. bil- : diriyordu. Çünkü Kalem suresi, * Hazreti 'Peygamber Efendirnize nâzil olan ilk sureler arasındadır. Fakat bu süre aşağı yukarı yir- mi ,sene sonra tahakkuk edecek: olan va'd-i ilâhiyi bildiriyor ve müşriklerin, Mekke ulü- Tarmın bir bağ gibi istismar ettikleri Kâa'be- nin ellrinden çıkacağına işaret ediyordu. . Bu temsil, müşriklerin ilâhi vahyi '«eski- “lerin “masalı»r saymalarma. karşı -Kur'anın * kat'i-cevabı idi, ,'SEŞ_İLÇIRREŞAD .. : TÜ . Gült 4, Sayiz — medeniyet kurmağa başlamıştı. hbağlarının büsbütün yandığımı ve kül olduği hepimize geniş yüreklilik, geniş' kafalılık İ - _ £ Onlar isterlerse, buna da «masal» âeşin. ler. Fakat bu: masal, yirmi yıl “geçmeden tâ rihi bir hakikat olarak- kendini belirtmiş; ©, zaman ilâhi vahye «masal» diyenlerin dilleri- tutulmuş, bu bâhir hakikat karşisında hepsi, “lardı. Arada İnatçı zorbalar helâk olmuş, İs-” lâmiyet- yayılmış, kuvvetlenmiş ve yeni bir " İşte bu.bağ temsili bütün bu hakikatleri anlatıyor ve ilâhi vahyi, «eskilerin masalların diye tarif edenlerin âkıbetini apaçık gösteri- vor. “Vahyi ilâhiyi yalanlıyanların hepsi de- bu büyük dersten ibret alırlarsa, kendilerini * kurtarmış.olurlar. Yoksa bunlar bu'dühyadai bağlarıhın yanmağîyle karşıllaşacakl'arı gibi -âhirette de daha ağır, dâha büyük azaplara; uğrarlar. - - B : ; . ““Bundn başka bu temsil bize gösteriyör- ki Cenabı Hak kötüleri imhal ederse, bühünü: zıranında çok büyük hikmetler vardır. —7 Bağ sahipl_erî, İena, haris ve nankör kifi: selerdi. Cenabı Hak onların bağına bir âfet: teştirdiği halde onlara, yola gelmek için'y mühlet verir ve yola gelmek imkânları mümkün mertebe genişletir. — .0 Nitekim Mekke mü Şrîklerî de, daha:ö ceki âyetlerde anlatıldığı gibi, ahlâksızlıkba: — taklıklarına düştükleri halde onlara bataklık- * tan- kürtülmak için en geniş mühleti vermiş, : ' fakat buünlâr fırsatı ğanimet bilmemişler:V aşırı İnat, aşırı azgınlık göstermişler, anc nu gördükten sonra gözleri açılmış ve 0: “man dahi tövbeleri kabul olunmuştu. Allahi kullarına karşı bu geniş rahmeti, bu SozTiSÜ!: ö 1 lütuf ve inayeti, hepimizin gözünü açma. ham etmelidir. Ömer 'Rıza Doğri