29 Ekim 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 19

Perde mi, göz kapağı mı? ?e gidersem daima (| piyesin son günleri giderim. Bunda iki mak - Sadım vardır: Birisi piyes oynana Synana pişer, diğeri de eğer ken- dime göre bir falso görür de ga Zefeye yazarsam tesiri olmaz... Dün akşam da şehir tiyatrosu- ün hemen hemen bir aya yakın- dır oynamakta olduğu (Cürüm ve Ceza) yi görmeye gittim. Bu pi- yes meşhur Ruz muharriri (Dos - töyevski) nin o isimdeki eserin - len alınmıştır... Piyesin mevzuunu anlatmaya lüzum yok... Yalnız na- sl oynandığını yazacağım... Evvelâ şunu söyliyeyim... Şe hir tiyatrosu rejisörünün — elinde bu mahdut ekip ile böy - le bir tarafta bir maruf operet, di- ğer tarafta da ciddi ve kuvvetli bir Piyesi oynamaya kalkması i aki » haten büyük cesarettir. Bun; tak- dirle yazmak lâzumdır. Hel: pi - Yesteki yirmi tablonun, döne: sah- melerdeki gibi süratle değiştirilme- *i beğenilecek şeydir... Yalnız pi- Yeste bu tablo değiştirmesi için Perde o kadar çok açılıp kapanı- Yor ki, dayanamadım: — Yahu! Bu perde değil göz kapağı ! dedim, , Piyeste erkekler'arasında Ga - lip başta gelir... Napolyonvari bir tavrı var ki; olur şey değil! Za - ten prova etmekte oldukları gele- piyesin de Napolyonu olu - « Çocuğun talii var... Olur mu, olur, Arkadan dok - tor Emin Beliğ gelir... Sefil ve sar- bir Rus rolünde o kadar mu. vaffak oluyor ki; şimdiye kadar Yaptığı rollerin en mükemmeli bu- dur, diyebilirim... Küçük Kemalin genç softa sakalile bir Manyak gi- bi meyhanede oturuşunun sebebi- Rİ bir türlü anlıyamadım. Belki çok İnce bir nokta... Talât bütün bu büyük piyesin “ağırlığı altında. biraz ezilmişti.. Fakat katil talebenin arkadaşı Di- mitri rolünü yapan artist bizin sahnelerimizde az tesadüf edilen bir rahatlıkla rolünü yapıyordu... Bu ekiple bu netice şaşılacak #eydir... Buraya kadar sahnedeki- İeri anlattım... Şimdi halk tarafı Ma dönüyorum: Şehir tiyatrosu istediği kadar operetle, ciddi piyesleri ayırsın! Gülmek isteyince halk, Dostoye - vski'nin (Cürüm ve Ceza) piye- sinde de gülüyor. Hem de en can ık yerlerinde halkın gülmek- te olduğunu gördüm. Elli kuruş Overmiş, kol- tak , eğlenceye gelmiş... Ne diyebiliriz?.. Güler de... Ve düş düm... Bu piyesle mukadderatları irlerine bağlı olan Dostoye- Vahi ile Şehir tiyatrosu || hangi “ürümlerinin bu gülmeterle ceza- &ını görüyorlardı... Ne olursa olsun, ben güle güle halka bu ciddi dramları göster - Meya devam etmek taraftarıyım. Halkın güzel sanat terbiyesi ancak böyle böyle açılır... (İnkişaf e- der), i SES Roma üzerine ürüyüş! Dün 12 inci yıldönümü kutlulandı ROMA, 29 (A.A) — İtalya, Roma üzerine faşistlerin yürü Yüşünün 12 inci yıldönümünü tesit etmiştir. Bu münasebetle M. Musso Mini, ânanc mucibince, Büzelleştirilmesi için yapılacak son İnşaata ait küşat resmini yapmış - tr. İtalyan her tarafından gel - Miş olan 15 bin sporcu, Palatin te- besinin eteğinde eski Maxime sir- yl m iz ül yolum kül sari Muştür, Eyl “Terfi eden valiler ANKARA, 28 (A.A.) — Her sene Olduğu gibi bu sene de Cumhuriyet bayramı münasebetile terfileri yapı - Va yalileri iş İzmir valisi Kâzmn Paşa iki Mftan birinci smıfa, Bolu valisi Salih Cemal Bey dördüncü sınıftan üçüncü Mafia, Kars valisi Cevdat Bey, Kırk - eki valisi Faik, Muş valisi Mitat, Si t valisi Sakip beyler beşinci sınıftan üncü sınıfa terfi etmişlerdir. Siam kralı tahttan feragat ediyor Yin, LONDRA, 28 (A.A.) — Sia kra İn m kâtibi Bongkok hülrümetine, kra- dirmiştir, aç, Bu karar, kral ilç millet meclisi an karşılıklı haklara müteallik $k di an ihtilöftan ileri geldiği tahmin e- Yor, Ben tiyatroya seyrek giderim | Romanın | foragat arzusunda bulunduğunu bil. S5 Talebe birliği dağılıyor Yeni talimatname birlik teşekkülünün bugünkü şekline müsait değil | | vi Bi “ik Birlik ya dağılacak, ya ikileşecek Aldığımız malümata göre, Mil. | lunan fakülte talebe cemiyetlerine, li Türk Talebe birliği dağılmak | diğer yüksek mektepler talebe ce - vaziyetine düşmüştür. Buna sebep, | miyetlerile müşterek mesaide bu - üniversitede yeni tatbik edilmeğe | lunmağa, rektörlük müsaade etmi- başlanan talebe talimatnamesidir. | yeceğinden, birlik kendiliğinden “Talimatnamenin 30 uncu maddesi | dağılacaktır. Bu vaziyet talebe ce- ne göre fakültelerde kurulacak ta | miyetleri arasmda mühim bir me - lebe cemiyetleri bir araya gelerek | sele © halinde görüşülmektedir. bir Üniversite talebe birliği yapa- | Talebe ( cemiyetleri bu hususta bilirler. Fakat, diğer yüksek mek- | yakmda bir karar vereceklerdir. teplerin de iştirakile bir milli Türk | Talimatnamenin tatbikından son - talebe brliği teşkil edilemez, Hal. | ra, eğer teşekkül ederse, iki talebe buki, milli Türk talebe birliği dört | birliği olacaktır. Biri Üniversite fakülteden başka, bütün yüksek | fakülteleri talebe cemiyetlerinin mektepler, talebe cemiyetlerinin iş | kuracakları birlik, diğeri de, belki, tirakile teşekkül etmiş bulunmak - 'ühendis, Güzel Sanatlar Akade- misi, Orman, vesaire gibi. yüksek mekteplerin kuracakları talebe bir liği... 35 bin tonluk zırhlı tezgâha kondu CENEVRE, 29 (A.A.) — 35 bin ton hacminde Vittorio ismindeki zırhlı hükümet memürları hazır old uğu halde merasimle tezgâha konul- muştur, : 0 Belçika harp kuvvetlerini artırıyor BRÜKSEL, 29 (A.A.) — Kral, İser muharebesinin hatırasını tezkâr için yapılmış olan merasimde önün den geçmiş olan muhariplere hita - ben bir nutuk söyliyerek sulhü temin etmek ve harbin önüne geçmek için Belçika arazisinin tamamen m üdafaasını temin edecek bütün aske- ri tetbirlerin alınması lâzım gelmekte olduğunu söylemiştir. Müşarüni- leyh, mülli müdafaaya ait olarak parlementoca tasvip edilen bütün tet - birlerin tatbik ve icra edileceğini ilâve etmiştir. : , i Iki çocuk otomobil, iramvay allında Şişhane yokuşunda tramvayın arkasına takılan bir çocuk 1925 numaralı otomobilin çarpmasile yo | üzerine düştü, ağzından burnunda; kan boşandı. Çocuğun hüviyeti anl aşılamamıştır. Hayatı tehlikeli görül. mektedir. Gene Galatada Necatibe y eüddesinde Şakir isminde bir ço - cuğa Necati Efendinin idaresinde Beşiktaş - Fatih tramvay arabası çarpmış, çocuğu ağır yaralamıştır. Vatman yakalanmıştır. Mühendismektebindeki teftişler bit- ti, bazı memurlara işten'el çektirildi Naha vekâleti emrile yüksek mü hendis mektebinde. tetkikat yapan müfettişler işlerini bitirmişlerdir. Yapılan tetkikat neticesinde dahiliye Beylerin vazilelerine nihayet veril miştir. Bu meyanda iki hademeye de işten el çektirilmiştir. le Kumkapıda iki ev yandı Öğleyin Kumkapıda bir yangın olmuştur. Kadırgada Cephane sokağında Murtaza Efendinin oturdağu iki kat- lı kögir evden çıkan ateş, bu evin dahili kısımlarını kâmilen “ yakmış- tır. Derhal yetişen itfaiye, atesin si rayetine meydan © verilmemesi için çok çalışmış fakat, yandaki ahşap' evin çatısı kısmen yandıktan sonra söndürülebilmiştir. Martaza Efendinin evinden kısmen eşya kurtarılmıştır. Nüfusça zayiat olmamıştır. tadır. Talrmatname bu aybaşından itibaren tatbik edilmeğe başlana - cağından, bu vaziyette, birlikte bu Bu sene sonuna kadar 100 bin muhacir gelecek Romanya'dan bugün de bir vapur ırkdaşımız geliyor rek hemen yerleştirilmektedir. * Yeni evlerini yapmak için or- manlardan parasız kereste tedarik edebileceklerdir ve £ kendilerine yer de verilmektedir. Bu şekiide bunlar çabuk müstahsil mevkiine geçebileceklerdir. Bu sene sönuna kadar gelecek muhacirlerin mikları 100 bin ola- cağı tahmin edilmektedir. Bunla» rm hepsi Romanyadan gelecek de- ğildir. Yunanistan hariç, diğer Bal kan memleketlerinden de muhacir ge «ektir, Geçen sene gelen muhacirlerin sayısı da 40 binden fazladır. Nüfus ve iskân umumi müdü - rü Ali Galip bey muhacirler me - T o Köstencede toplanmışolan on bin kadar muhacirden bir kıs - mı, bugün vapurla şehrimize ge - lecektir. Diğerleri de muntazam şekilde gelecektir. Kendi arzulari- le gelen bu muhacirler, Romanya- İ da mallarını serbest ve istedikleri gibi satmakta ve müşkülât görme. mektedirler. Bu itibarla gelen mu- hacirler oldukça paralı te olduk - ça zengindirler. Bu ırk kardeşlerimiz, yurdumu. za bu suretle nüfuslarile beraber ayrıca bir servet te getirmiş olu - yorlar, Muhacirler anavafana geldik - ten sonra, devlet tarafından istiyorlarsa, gösterilecek iskân mın| selesile çok yakından alâkadar ol. on dakika: Dünya Telefon, Telg af Ve Şehir Haberleri Muammer Bey | İş Bankası U. M. Vekili bu sabah geldi İ Bir &y kadar evvel, İş Bankasının İs- kenderiye şubesini teftiş etmek üzere | lasıra giden İş Bam- kası umum müdür ve kili Muammer Bey bu sabah Avrupa ekspresi ile şehrimi- ze dönmüş, istas - yonda İş Bankası erkânı Mali teşkilât Takviye edilecek 1935 bütçesile beraber Meclise yeni teşkilât lâyihaları da verilecek ANKARA, 29 (Telefanla)— Hükümet martta Millet Mecli- #ine 1935 bütçe projesini tevdi Karışık Haberler! Siyam ordusunun ikiye ayrıldığı, ihtilâl çıktığı söyleniyor Singapur, 29 (A.A.) — Siam hükümeti tarafmdan vazedilmiş o lan sansör dolayısile vaziyetin ne merkezde olduğunu çok müşküldür. Siam ordusu kralın le- ilmiye SİRİ oderken Maliye Vekâletinin ye- İİ hinde ve aleyhinde olmak üzere £ Muammer Bey, İ 7 teşkilâtı ve mali işlerindaha İİİ kiye ayrılmıştır. kendisini gören bir İİ düzgün gitmesi gayesine matuf Resmi membalarm yapış ol - harirmizez mühim bazı lâyıhalar sevkede- || dukları tahkikat, Bangkokda bir saral sankı İN ceği haber verilmektedir. ibülül çıkmış olduğu, svretindeki Ben di vi » şayı teyit etmemektedir. e lk Meyan Kral çekilmedi mi? siyetleri tetkik ettim. Ve dönüyorum. demiştir. Behiç Bey geldi Peşie elçimiz Behiç Bey, bu sabah Av- rupa ekspresi ile şehrimize gelmiş, İs- tasyonda vilâyet nümma Beyoğlu kay- makamı Sedat Beyle dostları tarafından karşılanmıştır. Refikasının vefatr dola- yısile mezuniyet alan Behiç Bey, bir müddet şehrimizde kalacaktır. Merhumenin cenazesi bugün teşviki- ye camiinden kaldırılarak sile kabrista- sıra defnedilmiştir. Behiç Beye, taziyet. İerimizi sunarız. Ekspres geç kaldı Her sabah santi 7'yi 47 geçe Sirkeciye varan Avrupa ekspresi bügün “bir saat teehhürle gelmiştir. Bu teehhürün sebe- bi hudutta aktarmanın geç alınmış ol - tespiti yaşar Gümüş paralar Niçin gecikti? Ankapii Mn paraların bazı sebeplerden dolayı tevzii geri kalmıştır. Maliye müsteşarı bu hususta dedi ki: — "Çok istek var. Ankaraya gelen gümüş ise azdir. Bu istekleri karşılayatak derecede para bastırmayı kararlaştırdık. Yeniden tertibat alınmış. tur. Makineler takviye edilecek, yeni pa- ralar gn;gün sonra vivasava çıkarılacak- e. Un çeşitlerinin ; e, . Maliye Vekâleti yeni ted- birler tespit etti ANKARA, (Telefonla) — Bazı vili- yetlerde un fabrikalarının östihsalâtı ile Jstanbuldaki fabrikaların istihsal ettik- Jeri unların evsafı arasında hiç bir fark olmadığı halde İstanbulda birinci nevi addedilen ve ona göre resme tabi tutu- Jan unlarm vilâyetlerce ikinci nevi un itibar edilerek bu suretle İstanbula ithal olunması yüzünden rekabeti müşkülleş- wren bir vaziyet hâdis olduğu anlaşıl. Birinci nevi evsafını arzeden unların her hangi bir mülâhaza altnda ikinci nevi addedilmesi serbesti rekabeti taz- yik edecek ve hazinenin de zararını mu- €ip olacak neticeler vereceğinden un ne- indi vilerinin tesbili hususunda belediyeler. piyasa tasnifin dikkatinden uzak tutul- ması icap edeceğini Maliye Vekâleti bir tamimle vilâyetlere bildirmiş ve un nevi- lerinin tayini hususunda belediye heyet- lerinin davet edilerek mücavir vilâyetler- le İstanbulda nevileri tayin edilen un vilerinin tetkiki hususunda / takip olu- nan esasların tesbiti ile rekabeti muhil ve hazine zararmı müeddi ahvale mey- LONDRA, 29 (A.A.) — Röyte rin resmen istihbarma göre Siam Kralının tahttan feragati henüz te eyyüt etmemiştir. Milli meclis ile Kral arasındaki ihtilâf, ahiren mei lis tarafından “bir mücrim idama veya müebbet hapse mahküm edil. diği takdirde bu hükmün kralın tasdikma iktiran etmesinin zaru- ri olduğu,, suretinde ceza kanunun da mevcut olan maddeyi tadil edej bir kanunun kabul edilmesi yüzün den çıkmıştır. Kral, bu kanunu tas dikten imtina etmiş ve bu hususta efkârı umumiyeye müracaat edil - mesini istemiştir. Hükümet, milli iradenin önünde serfuru etmeye hi zar ise Kral da makamında kalmı, ya hazırdır. Arpa ve buğday fiyatı yükseliyor Arpa ve buğday piyasalarında görülen canlılık hararetini muhafaza et, mektedir. Arpa ve buğdaya karşı bir çok ithalâtçı piyasalarda istek olmayı. şına rağmen mallârırızm büyük bir rağbetle satılması tüccar ve zürra çok memnun etmiştir , Mevcut stoklar, bütüm talepleri kar şılayacak vaziyettedir. ; Diğer taraftan tiftik ve yapağı pir yasasının canlılığı elim devam etmek tedir. Alman mensucat fabrikalarının ham madde ihtiyaçlarını Türkiyeden & min, etmeleri bunun başlıca âmilidir. Şimdiye kadar yapılan bu mübayaat yekünu da 12 bin balyayı bulmuştur. i “Meğer Bulgaristanda Türklere karşı yalnız dostluk hisleri hâkimmiş! Bulgar Başvekili Türk gazetecilerine çıkışıyor ve hükümetimizden onların susturulmasını istiyor! Komşu memleketteki Türklerin vaziyeti hakkında Başve z kil ne diyor? - Varna hâdisesi mes'ulleri tevkif edildiler , Hâkimiyeti Milliye Naşit Hakkı Beyin Bulgar Baş- vekili Göspodin Kimon Georgiyefle yaptığı bir müli meşretmektedir. Türk - Bulgar dostluğunun bugünü ve yarını için yeni rejimin ne gibi tetbirler alacağı swaline cevaben Başvekil demiştir hi: — Bulgaristanla Türkiye arasındaki münasebetler pek yakın vakite kadar öyle iyi bir surette inkişaf et- mekte idi hi bunu sağlamlaştırmak ve inkişaf ettirmek için. bir takım hususi tetbirlerin alınmasını düşünmeğe lüzum yoktu. Fahat maayyen birkaç vakittenberi Türk matbuatının bir kısmı ciddi sebepler olmaksızın acı bir dil hattâ, Bulgaristana karşı dost olmuyan bir ifade kul- lanmaktadır. Bu hal iki millet arasında karşılıklı olarak biribirine i zlık havası doğurmaktadır. Bunun neden ileri geldiğini şimdiye kadar anlamamaktayım. Bulgaristan ile Türkiye arasında birbirini ayıracak me- şum bir mesele ve ihtilâf yoktur. Eğer geçmişte birçok mücadeleler olmuşsa bunlar kapanmış, larih olmuş, bir devre sittir. Bunun için bizden hiç bir kimse Türklere karşı fena ve düşmanca bir duygu beslememektedir. Bu hususta Türkler kendinizin, biz,Bulgarlara da bizim mil. Hi istiklölimizi korumak için umumi harpte omuz omuza harp etmemizden daha büyük bir delil var mıdır? Bina- enaleyh gergin münasebat le yaşamalarına hiç bir ep işiyen iki millet arasında itimadın kurulması lâ- e. e i iş ölç büyüklüklerini alacaklar. Türklerle Bulgarlar arasında- ki dostluğu zehirleyip kökünü ir. Ba gostlüğun hakiki ve açık bir sürette tezahür etmesi için Buhran salâha Doğru gidiyor! İRE, 29 (A.A.) — Bir müddet- tenberi devam eden siyasi buhran, uzlaşma yoluna girmiş gibidir. Es- | ki Başvekil ve eski âyan reisi olup ayni zamanda bütün Mısırlılarm ve ecnebilerin teveccühünü kazanmış olan Ziver Paşanın kralın mabeyin başkâtipliğine tayini, hükümet ile Kral arasında âdeta mülevassıt mevkiinde bulunan ve gayrimesul bir şahsiyet olan İbraşi Paşanın mü dahelelerinde iğbirar duyanlara karşı gösterilmiş ilk cemiledir. Zi- ver Paşanın pek yerinde olan inti- habı, buhranı tamamile halletme - miş ise de buhran herhalde salâh him tedbi tkasma kadar parasız gönderile - İ maktadır. . yolunu tutmustu gün kalmak ivin çok fazla para vermektedirler. Onun için ekseri vapurlar Akdeniz turnesini yapar- ken Pire limanından dönmekte ve İstanbula kadar gelmemektedirler: mevcut en kuvvetli ömillerden birisi de Buradaki Türk ekalliyetinin hakları vaziyetidir. Türk ekalliyetine karşı son zamanlardaki tecavüzler onlara karşı irki ve kültü. rel bağlarla bağlı olan Türk efkârı umumiyesinde asa- biyet ve teessür uyandırdı. Bulgar hükümetinin bu yol- daki düşünce, teminat ve icraatı çok ümit ederim ki bu hâdiselerin artık son olduğuna bir alâmettir. Türk ehal- liyetlerine tazyikler yapılıyor denemez. Çok yazık ki son zamanda Bulgarlar ve Türkler arasında ve birçoğu za- rarlı dlamlar tarafından yapılan hâdiseler kaydedilmiş- tir, Lâkin inanlar arasında nerede hâdise yoktur? Zararlı adamlar nerede yoktur? Bu mahiyetteki hâdiseler mün- ferit olmasına rağmen Dahiliye Nazırı Gospodin Midilef bizzat Türklerin kesif oldukları mıntakayı gezerek vazi- yeti tetkik etti. Türk milletinden olan Bulgar vatandaş- ları hakkında her kimden gelirse gelsin keyfi hareket- lere müsamahakâr olmamaları hususunda Bulgar hükü- meti memurlarına en kat'i ve en şiddetli emirler verdi. Yakın vakitte Varna havalisindeki hâdise üzerine hükü- metin mümessili vakit kaybetmeksizin bizzat köye koştu ve bir Türkün evini yakan maznunların tevkif edilerek teslimi hakkında emir verdi. Bununla bera- ber hükümet Türklere karşı olan bu hâdü hareketleri kat'i surette tasvip etmez. Türkleri namasla we sadık vatandaş, işini seven ve toprağına bağlı insan- dardır. Binaenaleyh hükümetin bunalrdan memnun olma: masına hiç bir sebep yoktur. Ba hali Türk devleti ricali. nin bildiğini ve Türk matbuatının Bulgaristana karşı böy- le sebepsiz mütemadi hücumlarını durdurmak için onlar. ca lüzumlu olan şeyi yapacaklarını ümit ederim., | Niçin seyyah gelmiyor? Seyyah vapurlarından alınan resim- lerin indirilmesi istenecek Belediye seyyahin şubesi fstan- bula fazla seyyah celbi için mü - r almak üzere tetki - kata girişmiştir. Bilhassa limanı - mıza gelen seyyah vapurlarından muhtelif isimlerle *fiman resimle. rin indirilmesi için teşebbüsatta bulunulacaktır. Büyük kıtadaki seyyah vapurları Çünkü Pireden Istanbula gelmek vapura beş bin liraya mal olmak » tadır. Bir seyyah vapuru bu mev- İ simde, İstanbul limanında şu mike İ tarda resim ve vergi vermiştir: Sıhhiye vergisi (552) lira, fe - | nerler idaresine (700), seyyahları ! | nakil için Şirketi Hayriyeye va - İİ par ücreti (800), kılavuza (350), Liman idaresi Tüsumu (55) lira. Bu kadar ağır resim almdığı i- çin, İstanbul limanma az seyyah vapuru gelmektedir. Istanbulda