28 Ekim 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Yeni gümüş paralar yarın piyasaya çıkarılıyor. Rus- yada staj gören talebe ile mütahassıs bir heyet geldi. FİATI 5 KURUŞTUR. ei Kral Aleksandr'ın Marsilyada yahşiyane katlinden sonra teşek- kül eden Yugoslav hükümetinin Skopçina huzurundaki beyanatı, dünya tarafından merak ve alâka ile beklenmekte idi. Bu be- | Yanat nihayet dünkü gazetelerde Şıkmıştır. Gerek Yugoslav hükü- metinin bü beyannamesinden ve gerek metni dünkü gazetelerde çı- naiplik heyetinin Yuzoslav milletine hitap eden sözlerinden anlaşılmaktadır ki, Yugoslavyanın gerek dahili ve gerek harici siya- seti, müteveffa kralın bıraktığı nok tadan ayni istikameti takip ede- rek ileriye doğru yürütülecektir. Yugoslav devlet adamları bunu büyük krallara borçlu oldukları ir vazife biliyorlar. Dahili siyasetin hedefi, Yugos - lav milletinin birliğini muhafaza etmektir, Sırplar, Hırvatlar, Slo- Venlerden bir Yugoslav milleti yar Yatmak için Aleksandrın gösterdi- . in ayrılmak mevzuu bahis idi Harici siyasetin gayeleri de şu Yolda hülâsa edilebilir: “Yugos- a imzaladığı mukavelelere ve ına sadık Kalacak, bu harici siyaset meselesin- de Yugoslavyada iki fikir yoktur. Yugoslavya, emniyetini, bir takım allı budaklı kombinezonlara da- Yamıştır ki, yalnız kendi selâmeti- ni değil, a; da sulhünü tehlikeye kormakarzın yoldan ayrılamaz. Yugoslav harici siyaseti çok derine kök sal- Mış ve Fransadan başlıyarak Ka- radenizde Romanyaya kadar Av- Fupayı garpten şarka ve şimalden Şonuba doğru kateden. genişlik i- Şinde şümullenmiş bir siyasettir. Böyle derin ve geniş siyasetler ko- lay kolay hedef değiştiremez. Niyabet heyetinin teşekkülün - den sonra Uzunoviç kabinesi, ka- Munuesasi iktizası, istifa ettiği za- i kabinenin teşkili vazi- bere ayni Başvekile tevdi edil mişti, Bu vaziyette Üzunoviç için takip edilecek iki yol vardı: 1 — Kabinesini seski şeklinde teşkil etmek. 2 — Eski fırkalara mensup ©- lan belli başlı Yugoslav politikacı- larını da kabineye alarak bir milli temerküz kabinesi yapmak. , Milli vahdetin muhafaza edildi- ğini harice karşı göstermek için Zunoviçin bir temerküz kabinesi teşkil edeceği tahmin edilmişti. Filhakika eski siyasi fırkalar ilga edilmiş olmakla beraber, bu fırka» n erkânı mevcuttur. Sloven katoliklerinin reisi Ko- Toşetz'in müslüman Bosnalıların liderleri Mehmet Spaho'num, Ra- dikal fırkaya mensup Stoyanoviç- Yeni hükümete girmeleri mev- Zuu bahsoldu. Ancak Başvekil, te- Merküz kabinesi yapmak yolunu tutmamış, hükümeti eski şeklinde Yani yalnız resmi fırka mensupla- rından teşkil etmiş ve muhalefet- ten hiç kimseyi almamıştır. Yeni kabinenin, Kral Aleksandr zama - Bindaki kabineden farkı, Harbiye zırlığına Ceneral Milovanoviç Yerine, Muhafız alayı kumandanı Ceneral Zinkoviç'in gelmesinden ibarettir, Bundan maada kabine, z ki Uzuno- viç, harice karşı cephe birliği var- mış gibi bir manzara göstermek. ten ziyade bu birliği muhafazaya canla başla çalışacak mütesanit bir kabine teşkilini tercih etmiştir. Ya hi hakikati zevahire tercih etmiş- tir. Yugoslav Başvekilinin bu cesa- retini takdir etmek lâzımdır. Çün- kü bir temerküz kabinesi teşkil e- dilmiş olsa dahi, yabancı efkâr bu- Du, Yugoslavyada dahili ihtilâfla- rn tamamile halledildiği şeklinde elâkki etmiyecekti. Herkes bilir ki bu ihtilâflar çok eskidir ve çok derindir. Bir milletin hayatında bu kadar derin kök bulan ihtilâfların halli Zamana mütevakkıftır. Kral Alek- ii bu yol üzerinde yürümekte ke. Yugoslavya gibi bir memle- aç te ayni hedefe doğru yürüyen, Yani mefküreyi benimseyen, ayni t etrafında toplanan mütesanit Mütecanis bir milli varlık yarat- Sahip ve Başmubharriri £ Süirt Meb'usu MAHMUT Fransa Radikal sosyalist kongresinde hükümetin istik- rarı için yapılacak islâbat tensip edilmiştir. 9 uncu sene No. 3132 vena | Gelecek Balkan konseyi Bü Konsey ayın 30 unda toplanıyor PAZAR 28T.EVVEL 1934 Ankara toplantısının mesai programı büyük bir alâka uyandıracaktır Romanya .Hariciye nazırı dün akşam Ankaraya gitti. Yunan ve Yugoslav nazırları bugün geliyorlar Romanya hariciye nazırı Mösyö Ti. tulescu dün Perapalas otelinde istirahat etmiş ve öğleden sonra o maiyetinde bulunan zevatı nezdine çağırarak bazı meseleler hakkında görüşmüştür. Bu toplantıda Ankara Balkan kon- seyinde görüşülecek meselelerin mevzuu bahsedilmiş olması muhtemeldir. Muhterem (misafirimiz saat 11,30 da Taksim cumhuriyet öbidesine gide- rek bir çelenk bırakmıştır. : Mösyö Tüinisscu dün öğle yemeğini Fransız sefiri M. Kammerer'in husu- si davetlisi olarak Fransız sefaretha - nesihde yemiş, ak- şam dörtte Perapas İas oteline dönmüş- tür. lunan zevat ile bir- likte Perapalas o. telinden çıkmış ve hususi bir o muşla Haydarpaşaya ge dün aldırdığımız çerek Oo Ankaraya bir portresi o hareket © etmiştir. Muhterem misafir. ler Haydarpaşada resmi zevat tarafın. dan teşyi edilmişlerdir. Misafirlere Ha- riciye memurlarından Bülent Bey re - fakat etmektedir. M. Yevtiç gelmiyor 30 teşrinievvelde Ankarada topla - nacak Balkan Hariciye nazırları konse. yinde Yugoslavya Hariciye nazmı M. Yevtiçi Hariciye nazır muavini Mösyö Puriç temsil edecektir. M. Titulescu'nun gelemiyecektir. Yuğoslavyadaki dahili vaziyet na- zarın Belgrattaki mühim vazifesini mu- lsu ki Ankara toplantısı Mösyö Yevtiçin bu- lunmamasından müteessir olmiyacak - tr Mösyö Puriçe Hariciye hususi ka. lem müdürü Mösyö Slavko Koiç , mat- bunt bürosu mümessili Mösyö Ancio- koviç ile Politika gazetesi o müharriri Mösyö Mihalöviç refakat etmektedir. (Devamı Sinci sahifede) bir ihtar M. Titulescu dün Perapalastan çıkıyo M. Maksimos Diyor ki Belgrat tebliğleri ne bir kimseye müteveccihtir, ne de bir ihtar teşkil eder ATINA, 27 (A-A.) — Hariciye na: zır M. Maksimos matbusta beyanatta bulunarak; «Balkan antantı ve küçük iti 4 tebliğleri hiç bi kimseye karşı müte veceih değildir, n de ler ve ne de alime husmetler tehlikesi tasavvur eden muhalif gazetelere cevap olması çok muhtemeldir. — M, Titulescu Diyor ki: Balkan antantı ile küçük itilâfın birleşmesi mevzu bahis değildir. M. Titulescu hareketinden biraz evvel gazetecileri kabul ederek bazı beyanatta bulunmuştur. Romanya Ha riciye nazırı siyasetteki mahareti ka- dar sevimli, lâtifeci ve nâzik bir zı i te. M. Titulescu fotoğraf objektifi il demitşir kiz -— Ben olarah görünüyorum, bugün hergünden fazla işman görüneceğim. Bu da yediğim şişman İ öaklava, börek ve imambayıldının te siridir. Bunları severim ve her zaman yerim. 1şSonra beyanatma başlıyarak dedi ; — Geçen sene ve bu defa gördüğüm hüsnü kabulden dolayı kendimi bir ec nebi addetmediğim Türkiyede bulun- duğumdan dolayı hissettiğim memnu- niyeti izhara lüzum görmüyorum. Bal kan ililâfının ikinci mecburi toplantı. sının, daha uzun müddet evvel Türk Bundan başka, nazır, tebliğin, me. | milli bayramına tesadüf eden bir ta- suliyetin tesbitine çalışmaksızm, mün- basıran Mi cinayetini şiddetle tak» rihte tesbit edilmiş olmasından dolayı bilhassa bahtiyarım, Bu, bizim için de bih gayesini istihdaf ettğini beyan ot. | aziz olan muzaffer bir yıldönümünü miştir, Sümer Bank tarafından tahsil için Rusyaya gönderilen 34 Efendi dün memleketimize döndüler. Resmimiz kendilerini rıhtımda gösteriyor. mak kolay iş değildir. Bu ihtilâfla- rin mevcut olduğu malüm iken, harice karşı mevcut değilmiş gibi göstermek için zayıf ve tesanüt - süz bir kabine teşkil etmekten ise, Yugoslavyayı en kestirme yoldan ba doğru götü ie teşkili elbette daha i- idi, ugoslav Başvekilinin de yaptığı budur. ve ğ Yeni baştan teşkil ve takviye e- dilen Yugoslav hükümetine bu ağır işte muvaffakıyet dilemek bir va- zife şeklini almıştır. Çünkü Yu. goslav milletinin birliği, Avrupa - da sulh şartlarının en ehemmiyet. lisini teşkil etmeğe başlamıştır. Yugoslav birliği denildiği zaman, ekseriya bunun yalnız Yugoslav - yayı alâkadar eden dahili bir me- sele olduğu zannediliyor. Vaziyet hiç te öyle değildir. Yugoslavya» nin dağılması orta Avrupa ve Şar- ki Avrupanın anarşi içine atılması demektir. Unutulmamalıdır ki bü- yük harbin en yakın sebebi, Yugos | — Yazısı iç sahifelerimizde — lavya milletinin kurtu ve birliğini temin için sarfedilen gay- (Devamı Sinci sahifede) | Dört gazete © | Tatil edildi. Cumhuriyet, Akşam, Son- posta ve Zaman gazeteleri 10 gün tatil edildiler ANKARA, 27 (AA) — Büyük Millet Meclisinin gizli celsesinde cere yan eden müzakereyi tahrif ve neşret tiklerinden Cumhuriyet ve Akşam ga- setelerinin onar gün müddetle mu - vakkaten tatillerine Icra Vekilleri He yetince 26 Birinciteşrin 1934 tarihin- de karar verilmiştir. ANKARA, (AA) — Büysk retlerdir. Bu kadar emekle ve bu | Millet Meclisinin gizli celsesinde cere- kadar kan pahasına yapılan bir yan eden müzakereyi tahrif ve neşret binanın yıkılması, Avrupaya ve | tiklerinden Zaman ve Son Posta gaze- dünyaya daha ağır bir pahaya mal | telerinin onar gün müddetle muvak - olabilir. Kaldı ki Yugoslavya devleti, te- şekkülü günündenberi, Avrupada bir sulh ve müsalemet âmili olmuş tur, Fransa ile yaptığı ittifaka sa- dık kalmıtşır. Küçük itilâf kombi- nezonuna girmekle orta Avrupanın sulhuna ve sükünuna yardım et- miştir. Nihayet Balkan misakma iş tirak etmekle Balkanlarda sulhün ve müsalemetin takviyesine hiz - met etmiştir. Dahilde sükün ve is- tikrar, hariçte de sulh ve müsale- met hedeflerinden başka bir gaye peşinde olmayan bir hükümetin, bu açık, doğru ve dürü: siyasetin. de muvaffak olmasını dilemek, do layısile sulhün kuvvet bulmasını temenni etmektir. Ahmet ŞUKRU katen tatillerine İcra Vekilleri Heye - tince 26 Birinciteşrin 1934 tarihinde karâr verilmiştir. Katran Kazanı Yeni milli, edebi tefrikamız pek yakında başlıyor kreşte toplanacak anmanın 4 Vi karel eri Le e YY 18 nci Yıl Cumhuriyet bayra mı için hazırlıklar Bayram fevkalâde tezahü- ratla kutlulanacak Cumhuriyet bayramı hazırlıkları bit, mek üzeredir. Dün, bir çok yerlerde tak- ların İnşaatı ikmal edilmiştir. Bu sene çok zarif şekilde taklar yapılmaktadır. Beyazıt meydanında yapılan tribüm- de (100) malül ve (100) şehit anası için yer hazırlanmıştır Kazalarda bu malül ve şehit anaları tesbit edilmektedir. Tayyare Cemiyeti tarafmdan geçen sene Ankarada oldu. ğu gibi bu sene de Taksimde balon w- gurulacakıtır. Balonun © uçurulması için Taksim meydanmda hususi bir yer hazırlanmış. tur. “Balon gayet büyük ve içi gazla do İ M Du NEİL. ZN VA m Cumhuriyet bayramını kutlulamak için yapılan hazırlıklardan Judur. Üzerinde çok yükseklere uçtu. ınabilecek (Okadar ğu zaman dahi oku Se cumhuriyet) Belçika ve Macar sefirleri gittiler Belçika sefiri Mösyö de Raymond ve Macar sefiri Mösyö Yungerth cum- huriyet bayramında bulunmak üzere dün akşamki trenle Ankaraya gitmişlerdir. 3500 çocuk sevindiriliyor Cumhuriyet bayramı münasebetile Himayeietfal Cemiyeti anneler birliği (Devamı $ inci sahifede) İbaresi yazılı - Devam mecburiyeti Talimatname bu sene kati yen tatbik edilecek Rektör Cemil Beyin yeni beyanatı Falih Rıfkı B. “ Hâkimiyetimilliye ,, gazete- siude diyor ki: «Sayı değil, kalite isteyoruz.,, Universite talebesinin vam mecburiyeti vaziyeti hakkında #on günlerde gazetelerde çıkan bazı neğ- riyat üzerine, Üniversite (rektörü Ce- mil Bey, dün şu beyanatta | bulunmuş- ter: - z baren tatbik edilmeğe İki sene sınıfta ka — Yeni Universite bu seneden başlanacaktır. lan talebe bu sene tekrar devam ede- bilecektir. Bu sene birinci sınıfa gire» cek talebenin, yeni talimatnameyi be- vi i hükümlerini nimsemesi ve bü ve çalıştığı mü- esseseleri, fakültelerine bildirecekler- dir. Bunlar hakkında Universite tara- edilecektir. Diğer fakir talebe ile de Maarif Vekili Abidin Bey yakından alâkadar olmaktadır. Bunlar için 300 kişilik bir yurt inşa edilecektir. Bu - nun için mimarlar tetkikat yapmak- dırlar. Fakültelere devam mecburi » yeti talimatnamesinin 1 Teşrinisani - den itibaren kat'i şekilde tatbikma ge şilecektir. Bunun haricinde Universite ce hiç bir fedakârlık yapmak (imlcine yoktur. Üniversite işleri hakkımda U- niversite talebesinin murahhas gaze- teler değil, Üniversitenin ta kendisi - dir. sonra gazetelere müraca- at eden talebeler hakkında | sıkı tet- Görüşler TM Ahmet Şükrü Beye — (Milliyet) in 1210934 cuma sayısındaki (Öz Türkçe yazıları: miz) başlıklı yazınızı okudum. Doğru söylüyorsunuz ve haklısı- niz. Ben de sizinle kalembaşı be raberim;: Öz Türkçe, öz Türkçe o- larak yazılmıyor. Ancak mantufar (1) dili olan Osmanlıca noktası noktasına, sözgüsü sözgüsüne öz dile çevriliyor; firenkçeden, Ja- poncadan, Çinceden bir yazı çev. rilir gibi. Öz Türkçe düzdür, temizdir, kıv- raktır, kulağa müzik tadı verir, ve daha.. Böyle bir dillerin dili — ko- lay ve tezelden bir kalem perende- siyle — kakofonikleştirilemez. Çünkü Osmanlıcadaki yabancı söz lerin pek çoğu Türkün ne dilinde ne içinde, ne yaşayışında yoktur, Bir dürümde söyleyim: Türkün kök benliğinde dizyerelik (2), kar fından yapılacak fedakârlıklar tesbit * Universite vektörü Cemil Bey birler alınmıştır. Yeni enstitüler Universite için bu sene yapılacak fizik, kimya, hayvanat, nebatat ensti- tüleri ve Gureba hastahanesindeki (Devamı 5 inci sahifede) Öz Türkçe hokkabazlık kaldırmaz! Aka GÜNDÜZ lolurluk, yüzaşalık yoktur ki, dilin- de hokkabazlık olsun, Onün dizi gibi, alnı gibi, unuru gibi; dili de dimdik ve üst perdedendir. Bir de mantufar diline göz gezdirelim; & ne yerde sürünüp sürtünen, o ne yaltak ve hokkabaz dild: öyle! Zanübezemini tazarru! rumâli ubudiyet! serbehâki şükran! bus- dameni! zatiğlii veliyyünniami ef- hamiler! zatrülyanız? bendei kem terleri! kerime cariyeleri! mah: tum köleleri? daha ne bileyim ne ler, ve daha, ve daha. Türkte bunların hangisi var? hangisi var ki Türkçeye çevirip kullanalım? eğer çevirip yazarsak, Türkçe yazmış olmayız, yapsak yapsak,dalkavuk dilini, erkek ve alnı yukarı dile çevirmek hokka- bazlığım yapmış oluruz. Bildirme liyiz ki öz Türkçe hokkabazlık kaldırmaz. Bunun en kese yolu (Devamı 5 inci sahifede)