29 Ekim 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 15

« h'll_çılışmıkndu-. Son defa bazı b Y Na A Ş MİLLİYET PAZARTESİ 29 TEŞR Gazi bir kaç yıl evvel demişti: “Göreceksiniz neler olacak!,, A İNİEVVEL 1934 '”2.:' D ı"-î—’—"f'?'_-f'—?' ua Ç ğ ' ği : İstatistikler Grafikler ea M Ve nüfus meselesi (Başı 9 uncu sahifada) *amuklu fabrikalarının da projeleri hazırl ştır. Yakında inşaat iha- le olunacak ve bu fabrikalarımız 9_36 senesinde faaliyete geçecek- hj'- İş Bankası tarafından yapılan sömi -kok fabrikasının inşaatı ilerlemiştir. Bu fabrika memleket- te teshinat için lâzım gelen kok ve Antrasiti vâsi mikyasta temin ede- t©eği gibi ayrıca kömürden benzin çıkaracaktır. İngilterede bu benzinler bilhas- Sa tahtelbahir ve tayyareler için müsait ve elverişli görülmüş Ve İngiliz hava ve deniz kuvvetle- Tinin kısmı âzamında bu benzinler anılmağa başlanmıştır. Zonguldakta vazı esas resmi ya- Pilan bu fabrıkanın da memleketin un bu gibi ihtiyaçlarma 'i'_î mikyasta hizmet edeceği şüp- ir, ktisat Vekili Celâl Bey — sanayi tahakkuku için canla teknisiyenlerle beraber yaptığı Elâ- seyahatinde bilhassa petorl a- Yamta ameliyesile meşgul olmuş ve bir çok yerlerde sondaj yapılmıştır. Bunların çok iyi neticeler verdiğini Sene gazetelerde okuduk. Her hal- © yerli petrol sanayimizin inkişa- fma büyük hizmetler ifa edecektir. ü Memlekette nüfus Hükümetimiz nüfus siyasetine hlullua h iyet vermektedi N_“uıuu inkişafı için her türlü ted- bf'lcr alınmıştır. 1927 de Avrupalı bir mütehassısın M.Komil Jakar'ın Yardımile yapılan tahriri nüfusta, bE“in Türkiyede 14 milyona karip Püfus olduğu tesbit edilmişti. Hal- buki © tarihten bugüne kadar bir Sok yeni doğumlar olmuş ve muha- T gelmiştir. ,1 Kânunusani 934 tarihinde Tür- k'"de nüfus mevcudu 15,640,007 b tesbit edilmiştir. Bunun üze- ::* hükümetimiz mektum nüfusun Ydı için çalışmış ve i kâ İ ü tacihinden 15 teşrinievvele ka- 137 Yani dokuz buçuk ay zarfında 1456 mektum nüfus kaydolun- « Diğer taraftan gene 1 kâ- Sunusani 934 tarihinden eylül 934 :':“Yetine kadar — 414,614 çocuk ü . Bunların hepsini ceme- €rsek nüfusumuzun 17,192,077 ol- görürüz. d:!rıcı 1 kânunusani 934 tarihin- eylül 934 — nihayetine kadar dönümünü lükleri yenmesini bilmiştir. Ve dür. Büyük Türk milleti, ğe uğramadım, nıyacaktır. ğ € Türk milleti, . Evet ne mutlu Türküm diyene. Biz de Büyük Gazimizin söyle- diği, işaret ettiği, sevkettiği yolda geçen zamana nisbetle daha çok çalıştık. Daha az zamanda daha hacir gelmiş bu muhacirlerin hep- si yerleştirilmiştir. Görülüyor ki nüfus noktai naza- rından da Türkiyenin vaziyeti sağ- telif memeketlerden 29,000 mu yeti zaten malümdur. Sıhıhiye ve- | İ — Bbediyete akıp giden her on senede bu büyük millet ba maını daha büyük şerefle, saadetlerle huzur ve refah içinde kut- lulamanı gönülden dilerim. Ne mutlu Türküm diyene, ğ yecanla İl nci yıl kutluluyor (Başı 9 uncu sahifada) ye Cümhuriyetidir. Bundaki muvaffakiyeti Türk milletinin ve — onun değerli ordusunun bir ve beraber olarak azimkârane yü- rümesine borçluyuz. Fakat yaptıklarımızı asla kâfi görmü- yoruz. Çünkü daha çok ve daha büyük işler yapmak mecburi- yetinde ve azmindeyiz. Yurdumuzu dünyanın en mamır ve en medeni memleketi seviyesine çıkaracağız. Milletimizi en geniş refah vasıta ve ikaynaklarına sahip kılacağız. Milli kültürümü- zü muasır medeniyet seviyesinin üstüne çıkaracağız. —Bunun - için bizde zaman ölçüsü, geçmiş asırların gevşetici zihniyetine göre değil, asrımızım sürat ve hareket mefhumuna göre düşü- nülmelidir. geçen zamana 'nisbetle daha çok çalışacağız. Daha az zamanda daha büyük işler başaracağız. Bunda da muvaffak olacağımıza şüphem yoktur. Çünkü Türk milletinin karakteri yüksektir, Türk milleti çalışkandır. Türk milleti zekidir. Çünkü Türk milleti birlik ve beraberlikle güç- çünkü Türk. milletinin yürü- mekte olduğu terakki ve medeniyet yolunda elinde ve kaf:; Şunu da ehemmiyetle tebarüz ettireyim ki, yüksek bir in- san cemiyeti olan Türk milletinin tarihi vasfı da güzel san'at- ları sevmek ve onda yükselmektir. Bunun içindir ki, milletimi- sevgisini ve milli birlik duygusunu mütemadiyen ve her vasıta ve tedbirlerle besleyerek inkişaf ettirmek milli ülkümüz- türlü Türk milletine çok yaraşan bu ülkü onu bütün beşeriyette hakiki huzurun temini yolunda kendisine düşen medeni vazife- yi yapmakta muvaffak kılacaktır. 1 f 4 On beş yıldan beri giriştiğimiz işlerde muvaffakiyet vade- den çok sözlerimi işittin. Bahtiyarım ki, bu sözlerimin hiç bi« rinde milletimin hakkımdaki itimadını sarsacak bir isabetsizli- Bügün ayni iman ve katiyetle söyliyorum ki, milli, ülküye “tam bir bütünlükle yürümekte olan Türk milletinin Büyük mil« let olduğunu bütün medeni âlem az zamanda bir kere daha ta- Asla şüphem yoktur ki, Türklüğün unutulmuş. büyük me- deni vasfı ve büyük medeni kabiliyeti bundan sonraki inkişafi- le atinin yüksek medeniyet ufkunda yeni bir güneş igibi, doğa- , , büyük işler £ dık. K AK S Bu geçen zamana nisbetle el - bette daha çok çalışacak ve daha az zamanda gene daha büyük iş - başaracağız. ç ler T Nem y YA SA AERT KD AA AT GAT KT O TT L GA LA kâleti de doğan çocukların muha- fazası ve hıfzıssıhhası için ciddi tedbirler almıştır. Bu suretle Tür- yaklaşmıştır. * - talebe göndermektedir. Ayrıca mü - diriyet muntazaman istatistik işlerini fiyatlarına nazaran hayat pahalılığı .. .« . . . . . YTÜTÜN ZERİYAT Vg İSTİRSALÂTI 4 Türk dilcileri bu gıl içinde de sessiz, sadasız çalışarak W İ vi » .. .. . .. . .. — YESA < 1YSİ ' İ ülkü yolunda daha bir haylı yürüdüler Koslum SUMA A X A Geçen on birinci cümhuriyet yı | nı yavaş ve güç olanlar bile Türk | yeniye doğan düşüncelerin kendi «s0cc0 DA â “X pi İam belli başlı ve ea mühim hâdi- | dilinin nasıl düzlüğe girmeğe ko - | dilimizle k.arşılıklmna î-astlanıla - “îx H NERM! İ :: K “ğlerinden biri de şüphesiz ikinci | yulmuş olduğuna şaşacaklardır. ::ak ve eski Turk K külfürü_ni_f!n,_ şu :;"_ Bi | ıl t ,' 420000 ; !ll_mrultayı olmuştuı:. D.ilğmğzi öz- | — Türk dili tetkik cemiyeti menr birkaç senelı_.k ı_ı_etıceler göz.unı.i_n? sreme : ıl H soc.D00 eştirme savaşına girdiğimiz yıl- | 1eketimizin her tarafında türlü tür | &lmırsa, yeni dünya me::lt':nıyetıfu ke et lll li inan &r uzun değildir. Fakat ölçülü ve | ji söylenen sözleri, kelimeleri ilk dahı hazm.u ne kadar kâfi olduğu y Tt LİT f ü şeRŞ anlayışlı bir sistem içinde yürünü- | -5nce taramaya lüzum gördü. Ve i- görülecektir. — Heğeri (Ç Di İ İ HL HS rek elde edilen neticeleri gözö- | kinci kurultaya da belki yüz elli Bu bir sene içinde dahi Türk Yeçr3 (l ! | A so0.c0e düne alırsak, pek yakın yıllarda | bin kelimeyi taraya taraya 7000 dili tetkik cemiyetinin ve dilcileri K XX AXN | i *— :: ö'ze kavuşmak için en iyi yolun se- kelimeden fazla yabancı söze kar- n'_ıîz'in ıeı,iz. mğuız çnlışmılaı:ı İ- a.00 VA ÇövEE î—llmîş olduğunu anlarız. - şılık olarak otuz bine yakın öz türk | ©tnde eski v?ıl.ıgmuzm daha bir - x H l Yazşas Büyük Şef yeni Türk harflerini | <. sözden mürekkep bir dergi ver- | Sok temellerini ortaya çıkardıkla- Mesae | Hİ İL İPTİL İ axa0 ıılk defa ilân ederken, milletine : | g;; rıma büyük umudumuz vardır. Bun oli İ E N | li Wi (llü eeyees “Göreceksiniz, neler olacak?,, de Dilimizin öz ka dan sonra bir söz yaratma ve dil 360000 z YİZ İ ” FNL vi Mişti. Geçen kısa yıllar içinde ge- ilimizin öz kaynaklarını araş- işletme hamlesile ileri yürüyüşte 340.000 t İ j KeşBa çirdiğimiz tekâmüller bize pek bü | tırma yolunda bu dergi atılmış ilk | V vi Kız almacağmı biliyoruz. | | »» YNT li Yük şeyler yapılmakta olduğunu adımlardan sayılır. Bir ğ_efı: bu hiz- | Dilimizin sayısız eklerini köklere :: e ! b Xx 70200 gösterir. Dilimizi özleştirme sava- | Ja yola çıktıktan sonra ülküye var-| 43 5lryarak bol ve zengin Türk di- | -| zax DAKF j İ < 31 da bu ileri gidişin hamlelerin- ğa yoktur. lini | ğa ve yazmağa, değil | | 1eae DA H KMN zi den biridir. Derleme ve tarama yollarile bu- | genç neslin, hattâ yaşlılarımızm e) | zenosa Brinci dil kurultayında memle- | lunan sözler — Türk dilinin | bil- ereceklerine inanımız vardır. çat | çaşml etin her tarafından gelmiş, her | Ne zengin, ne yaman bir a - Dilimizin bu söz yaratma kuv - 1zoe f z gaZ tabakadan bine yakın aza vardı. O | na kaynak olduğunu isbat et - | veti bir dev gibi uykusundan uya- Hunn — Tans00 Zaman bütün gözler Dolmabahçe - | Miştir. Onun içindir. ki bu yolda | nınca, yabancı dünya dillerinin git :: 1000 de toplanan kurultaya çevrilmiş ve venlec;* emeklerin dünya kültürü | tikçe ne kadar cüceleştiklerini gö- : - - &üııab,n,",;ımkh.mı.u. “_jlh;r"o'-“k%;;v;dâ"dm receğimiz günler uzak değildir. EEYLEEEEESERİZEESEEEERİZELEZEEEEEZEZESESESEZECESEZ etin millet kültüründe yeni ve | ortaya koyacağına şüphe edilemez. bir yıl içinde de. dediğimi - A EPEENE a e z çok verimli bir çığır açacağına i - gunlâu dergide ığılere bal:lln;ı gıbşı',lıeı:ıı'zı sadasız, fakat sağlam a- 1884 tarihinden 1933 e kadar memleketimizde tütün zeriyat ve istihsalâtını gösterir grafik... nanmakta şüphesi olanlar bile,ku- | öz diltmizin hem zenginliği - | Omlarla yürüdük. Girdiğimiz ye - e yın gönterdiği gidiş yoluna ba | ni, hem de başka dillere kaynak - | sarara Yaraaa aa bu adımları | Memleketimizde vi kınca, ülküye en yakından hık yaptığını gördük. Son seneler - | g.ha sıklaştırarak, dilimizi daha Skk eeti K ) Biliını benmen Kaltirmişlerdi. e dil bahsi üzerinde yapılan Neş- | 5. 10stireceğine ve bizleri temiz kay İsta tıstık işleri 1400 D N | O günden bugüne kadar geceyi | "iYâtta bunun böyle olduğuna pek | naklara daha çabuk ulaştıracağı - —— d N ! 8ündüze katarak çalışan Türk dil- çok misallerile şahit olduk. na inanıyoruz. Şlik: müdüriyeti 1200 Nu : tileri, şu dört, beş yıl içinde bu iş- Dergi bize yalnız osmanlıcada Her yaratıcı savaşın hql ve ön- Istatis Ş y _y Nx İe uğraşanların gayretlerini kolay- | söylenen sözlerin bazı karşılıkları | deri Büyük Gazi'nin, dil temizli- | müsmir işler görüyor 1000 S laştırmak için ortaya bir haylı e - | nı vermekle kalmadı. Bu işin daha | ğinde de gidilecek yolu varılacak Her yaptığı işi bilerek görerek terler koymuşlardır. İkinci kurul - | kaynaklarıma doğru varmak heve- | ülküyü gösterdiği dan beri, ğı şiar edinen Türkiye cumh 800 Ydan sonra geçen bugüne kadar, | sini de —büsbütün canlandır - | geçen seneler içinde elimize ge- riyeti memleketimizde istatistik işleri- ; ı *vvelden alınan hızım daha umul- | dı. Nice yüz yılardanberi iş - | çen hazinelere şöyle bakınca, ge- | ,. de lâzımgelen ehemmiyeti vermiş- 600 Tuyacak derecede ileri varmış oldu | İlenmemiş öz dilimiz ustaların | ne onun büyük sözlerini hatırlıyo- | (-. Ankarada Başvekâlete merbut ı ğuna şüphe edemeyiz. Üçüncü ku- | elinde | ktadır. Bu suret- | ruz! _ “İstatistik müdiriyeti tesis edildiği ta- «00 Jtultaya vardığımız zaman, en ina - | le ilerleyen — tekniğin, yenid “ Göreceksiniz neler olacak!,, rihten beri çok büyük vazifeler gör- v : . M düe üştür. Bu sayede memleketimizi alâ Memleketimizde Cumhuriyetimiz J7 vaşında kudar edan ümal, zirai, iküsedi, ticer —— ri, içtimci ve adli, ve idari bütün ha- 1907 - EE Beş senelik sanayi| Bütün Türkive b Haa a n SO SS 8G SS E d ır. nayi| Bütün Türkiye bugün he- | -- -reizk * | — lli Plânının tatbiki (eraftmi nüüdiriyet har vene iyet eşyasının perakenda diyagramı. Bu diyagrm tetkik edil- diği zaman görülür ki, 1929 senesinde fevkalâde yüksek olan hayat pahalılığı 1933 senesine doğru mütemadiyen tenezzül etmiştir. 1933 dihıdcı_d-bf'!ü'hfı' l şXXXXXXXXX_XXXX A szixş & 332 $ N SAA AA N AAA Nİ N DŞ 350 î N ŞLLLOLLLLL A Ceza ve hukuk davaları adedi: (Ra| kamlar üç sıfır ilâvesile okumalı- dır) siyahlar ceza, çizgililer hukuk davalarıdır. “Türkiye cumhuri- yetinin 11 nci yılı (Başı 9 uncu sahifada) yurduna dönmesini bilmiştir. tarihinde görülmemiş bir cömert- Hikle harcanmış Türk kanı ve Türk emeği, şimdi bu fazla cömertli - ğin memleket içindeki ihmallerini tamirle meşguldür. Mesafe mefhumlarımı daima yenmiş olan Türk askeri gibi Türk zekâ ve iradesi de zaman mefhw 1 işçiliğini ediğor. Yaşar NABI M YA Ş L AR z .7 '19“ hayat sekiz buçuk misli pahalıdır. Ş 1931 1932 —— —X _."_XX (/ H ği »Z & 0-1T (-0 S-i0 S- 3—H0 — KA —MS—A S — T Mlaçisl Yaş itibarile ölüm vak'aları: Yukarıdaki diyagram tetkik edildiği za - man görülür ki en ziyade ölüm vak'alarına O - 1 yaş arasında ve 65 ya« şından sonra tesadüf edilmektedir. En az ölüm vak'aları 5 yaşla 14 yaş arasındadır. ; D TASARRUF HAREK” ” tasarrıd