16 Temmuz 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

| ingiltere ve Fransada nazi propagandasına karşı tedbirler Fransada, aralarında sağ cenah gazeteleri mensupları da bulunan bir çok şahıs tevkif edildi Londra, 15 (A. A4.) — Daily Ex. |detle tatbik edilecek olan ceza ka press gazetesinin muhabirine göre, | nununa temas ettiğini hatırlatır. Fransız mukabil casusluk hizmeti- me mensub bazı memurlar İngiliz mukabili casusluk (o servisile temas Almanyada halk harbe aleyhtardır (Baştarafı 1 incide) Çekoslovakyanım işgali Almanyada çok fena hir tesir yapmıştır. Avus SY ii ş hadiseleri Fransız askeri Hava tehlikesinde heyeti geldi / Bu seyahatler neticesinde Türki» | Fönizde hava tenlikesinden kor (Baştarafı 1 incide) turya ve Südetlerin işgali esnasında) #anın en yüksek ve tanınmış as . görülen hararetli harp temayülleri keri erkânmdan ordu kumandası Çekoslovakyanın o istilâsı üzerine gevşemiş ve mağilere karşı bir anti- pati cereyan; başgöslermiştir. Halk: “Artık yetişir!... diyor. Fa Orgeneral Hutzinger'in riyasetin - de kurmay albay Burja, hava kuv- yetlerinden “yarbay Rok, deniz #u- bayı yüzbaşi Gulot ve genertlin €- Gazetenin verdiği izahat | kat verilen emirleri aynen ifa etmi) nir Bubayı yüzbaşı De Şabot'dan Paris, 15 (A.A.) — Toinps Sü-) ven, en ufak bir itirazı yapan hajk| sürekkeptir. Hükümetimizin misafiri olan bu korunma (Başlarajı 1 ineid yeyi çok yakmdan tanımış ve Türk-| 78 tecrübeleri yapılması düşür mektedir, lerin dostluğunu kazanmış olduğum için çok bahtiyarım, Dilnyanır en kuvvetli ve mükem- mel askerlerinden olan kahraman Türk ordusu erkânmi bu defa tek, jtar ziyaret edeceğim Için fevkalâ, de mes'ut ve müftehir bulunuyo- rum, izmirde İzmir, 15 (A. A.) — Hava te ruzlarına karşı pasif korunma misyonu toplantılarına devam rek gehrin hava hücumlarma k müdafsasında tatbik edilecek p için Londraya gelmiş ve İngiliz zotesi tarafından busün öğleden) derhal hapse sokulduğundan kimse ları hazırlamıştır. Bu plân, $ sonra neşredilen bir notta ez- feat Kicüllere sesini çıkar Frunsız heyeti, Sirkeci garmda İz. Ankaraya bu akşam gidiyorum. meslekdaşlarına bütün — İngiliz im. paratorluğuna şamil geniş bir nazi propagandasının oplânlarını ortaya koyan vesikalar tevdi etmişlerdir. | Fransız Başvekâletinin tebliği Paris, 15 (A.A.) — Başvekâlet tarafından neşredilen bir tebliğ- de ezcümle şöyle denilmektedir: Fransada yabancı propaganda hakkında yapılan adli tahkikat üzerine ve askeri mahkeme tara- fmdan yaptırılan son tevkifler - den sonra, muhtelif (vesilelerle yanlış hatta hayali haberler ya « « yülmıştar. Başvekil, bu tevkiflerde ya . bancı bir devlet memurlarile te - masa girmiş ve bu memurlardan mühim miktarda para aldıkları - ni İtiraf elmiş kimseler mevzu - bahsolduğunu tavzih eyler. Bun- larm hareketi, casusluk ve dev- letin dahili emniyetini tehlikeye düşüren hareketler hakkındaki 26—1-—1938 tarihli kanunla 17 6—1939 tarihli kararname hük - müne temas etmektedir. Bu lüzumlu hareke“ tinin mesuliyetini Üzerine almış olan Başvekil, bu hareketin şahıs mevzubahsolmaksızm takip edi - leceğini memlekete temin etmeği lümumsuz ağdeyler. Keza Başve- kil münhasıran Fransayı koru - mak endişesinden mülhem olen bu takibatı $iyasi bir plân üze - rinde istismar edilmesine ve ya - hut şu sırada faydasız kalem mü nakaşaları ihdası için vesile ya - pılmasma mani olmağa kuvvetle karar vermiş bulunmaktadır. Bütün Fransızlarm, hüküme - tin nihayet vermeğe tevessül et- tiği bu hareketleri takbihte müt- tefik olduğuna şüphe yoktur. 'Bu işin başarılması için, tah kikatın cereyanma zarar verecek HMşaatın veyahut hayali haberle - rin bunu işkâl etmemesi lâzımdır. Başvekil tahkikata ait malü - mat ifşasınm ve mevzubahs ha - yalt haberlerin bundan böyle şid cümle şöyle denilmektedir: Askeri mahkeme geçenlerde Temps gazetesine mensup bir şahsı bir davaya dahil etmiştir. Bu şahıs dahili istihbarat işle- rine memur bulunuyordu. Ne müdüriyetle, ne idare ile, ne ya baner istihbarat servisiyle ve ne de siyasi tahrir heyetiyle hiçbir alâkası yoktu. Bu şahıs, aske. ri mahkeme tarafından iki ya- bancıyı alâkadar eden bir işde şahit olarak çığkırılmış ve ken- disi dinlendikten sonra tevkif edilmiştir. Temps gazetesinde biçbir kimse kendisinin majike- me tarafından çağırıldığından ramıyor. Umumiyetle Almanlar ü- mitsizlik içinde çırpmıyor; denile- İeri çok yılmıştır. Almalarım ekseri- si gıda olarak patates ve sucuk ala biliyorlar. Başka bir gıda maddesi, bilhassa sebze ve meyve tedarik n*- mek gayet güçleşmiştir. Hayat son derece pahalılaşmıştır. Lokantalar» da, hiç de iyi olmıyan bir yemek (bir liradan aşağı yenmiyor. Halkın len Hüyük endişesi yiyecek tedariki- sözler bir blölten ibaret o sayılıyor ve hiçbir kims. harp çıkacağına ib- timal vermiyor. bilir. Bilhassa açlık ve kıtlıktan göz Gsinal si > Ni korkusu erd çok beşuş ve sevinçli bir çehreyle miştir. Almanyada, sarp: strafında inen Fransıs heyeti reisiyle samimi tanbul kumandanı general Halis Bıyıktay, merkez kumandani Albay Akan, Fransiz generalin mihmandarlığma tayin olunan kur. may albay Lütfi Köksal, Fransız sefareti erkânı, resmi üniformala- riyle Fransız askeri ataşesi gene - ral. Voirin ve deniz staşesi yüzbaşı Lasl, İngiliz askeri ataşesi altay Ross tarafından karşılanmış, istas- yon inzibat ve polis memurları s6. lâm resmi yapmışlardır. General Halis Bıyıklay, trenden Nekedar kalacağınız henüz belli değildir.,, Orgenerai Hutzinger saat on bi- re kadar oteldeki dairesinde istira- hnt etmiş ve sonra İstanbul kuman, | danlle merkez kumandanınm ziya, zetlerini iade etmiştir. | Fransız askeri heyet âzâları bu- zün şehrimizi gezecekler ve akşam Tophane Orihtamında (kendilerini bekliyen motörle (o Haydarpaşays geçeceklerdir. Bir cemile olarak Genel Kurmay Başkanımız Mare- şal Fevzi Çakmağın motörü heye- te tahsls olunmuştur. Heyet, mihmandar albay Lâtfi müsafahada bulunarak kendisini Türk ordusu namına selğınlamış ve haberdar değildi ve tevkifinden Göring Almanyanın yedi de şahsi ve yarı resmi bir malü. matla baberdar olduk. Bu şah- söyleni: * Fakat şimdi o Almanlar sm hal ve hareketinde hiçbir GEY| handan emin değildirler, © Ve bir bizi şiiphelendirmemiştir. 'Tev- barp çıknsa bir ki aydan fazla kif edilen şahısların meslek! fa. dayanamryacaklarını itiraf ediyor- miyetlerine tamamen yabaner lar, hâdiseler mevzuubahla olduğu) Almanları en çök sinirlendiren anlaşılmıştır. Her halütakdir:| meselelerden biri de Togiliz “ Sövyet de bn hâdiseler faillerinin yal müazkereleridir. Bu t 1 bir nız tamamon şahsi mesuliyetle- anlaşma İle neticel indi çok rini icabettirebilir. Adalet 66y- korkuyorlar. Almanlar bir buçuk ay rini takip edecektir ve milli vie- içinde harp yapamazlarsa abileri danım müttehiden tekbih ettiği|,, harp çıkmak ihtimali büsbütün manevralarda. mesul OlaD-| ortadan kalkacaktır, deniliyor. otomobiline kadar görüşerek götür. aylık 1 gp > , müştür, Bu görüşmelerde İngiliz ve Fahire iht yacı temin olunduğunu| yyanaız ataşeleri de hazır bulun - muşlardır, General Hutzinger, bu hararetli istikbale, heyete gösteri- *en iyi kabul ve büyük alâkaya kar şı memnuniyet ve tegekkürleriri bildirmiş ve İstanbul kumandanı i- le birlikte, kendisine tahsis olunan otomobile binerek doğruca Perapa. ias oteline gitmişlerdir. Frnasiz heyeti reisi, kendisini garda karşılıyanlar arasmda bir muharrririmize kisaca demiştir ki: “. Bu soyahatim, Türkiyeye U. güncü gelişimdir. Küksal, Fransız askeri ve deniz a, taşeleriyle birlikte saat on dokuz. da Haydarpaşadan kalkan eksprese bağlanan hususi vağonla Ankaraya bareket edecektir. Fransız sskeri heyetinin, zeçen- İlerde gelen İngiliz heyetini takiben Ankarayı ziyaret etmesine siyasi mahafilde çok ehemmiyet verilmek. te ve bu temaslarm sulh cephesini daha siyade kuvvetlendireceği mu- hekkak görülmektedir. Heyet reisi General Hutzinger Fransada ordu kumandanlığna ta. yininden evvel Suriyede FraBsir kuvvetleri kumandanı olarak bu - ların şiddetle tocziyesini ilk ev- vel istiyocok olan biziz. Fakat bu ceza hareketi hakiki hedefi Fransızlar arasında, kin ve ni- fak tobunjjarı sokmak olan ta- rafgir mücadeleler elinde vesile teşkil edemez. Amerikada casusluk ihtimaline karşı tedbirler Nevyork, 15 (A. A.) — Ameri- kan tayyare fabrikalarmön çalışan bütün ecnebi işçilerine yeni Ihtird- ların sırrımı muhafaza etmek için yol verilmektedir. Elde edilen malümeta göre yeni tayyarelere konan motörlerin kuv, vöti mevcut en iyi tayyarelerin mo- törlerine nispetle yüzde 25 fazla. dır, Avet tayyareleri 375 mil sürat- le uçabileceklerdir. Hakiki hava kaleleri olan bombardıman tayys- relerinin sürati ise 300 mildir, Hatay valisi yarın vazifesine gidiyor (Baş tarafı 1 incide) “ — Cumhuriyetin parlak eseri gü zel Hataya lik vali olmaktan duy duğum sevinç hislerini ifadeden cizim. Hataya ve kahraman Ha- taylılara yakm günlerde kavuşa- cağımdan dolayı da cidden bah- tiyarım, Bu vesile il bana bu gerefli vazifeyi tevdi buyuran çok saym büyüklerime karşı duy duğum derin şükran hislerini i » fadeyi de zevkli bir borç bilirim, Bu kıymetli teveccüh yeni vazi - femde muvaffakıyet için başlıca mesnedim olacaktır.,, — Yeni vazifenize ne zaman hareket edeceksiniz? “— Önümüzdeki pazartesi: günü doğruca Hataya hareket edecek ve temmuzun 18 inci günü akşa- mı Beylandaki âbidede şüheda - mızın manevi hüzurunda kahra « man Hataylıları selâmlıyarak va- zifeme başlıyacağım.,, — Hatayda meskün bazı insan larm hicret arzusuna kapıldıkla- m haberleri vardır. Bu doğru mu dur? ve bu husustaki düşünceniz nedir? | “— Cumhuriyet o müessesemizin vatandaşlar arasmda hicbir mev- zuda ne fark ve ne de İstisna ka- bul etmediğini çok iyi bilirsiniz. Cumhuriyet valisinin başka tür- lü düşünmesine imkân yoktur. Cumhuriyetimizin şefkat ve ada- let müesseseleri istisnasız bütün vatandaşlar için seyanen istifade edilecek feyiz va enadet kaynak - larıdır. Eğer Hatayda meskün bir takım insanlar Hatay anlaş - masinın bazı hükümlerinden İsti- fade ederek yuvalarını başka di- yara nakle karar verdikleri hak - kında aldığımız haberler doğru ise Türk Cumhuriyetinin vatan - daşlar için devamlı refah ve sa - "Türk talebeye karşı muameleleri- ne gelince, son zamanlarda bize ta- mamile İâkayt bir vaziyet almızlar- dir. Ne düğmanlık, nede dostluk gösteriyorlar... Bisikletten düşen çocuklar Lâlelide oturan 12 yaşlarında Kerim adımda bir çocuk, düm bi- siklete binmiş, kardeşi on yaşında Hilmiyi de önline oturtmuştur. Fa, kat Kerim bisikleti idare odeme. yince yere düşmüşler, Hilminin alnı yarılmış, baygın bir halde Cerrah. paşa hastanesine kaldırılmıştır. Romanya kralı Iondra, — Nevyork radyosu Romanya Krsit Karolun bu ay için- de bir Karadeniz soyahatine çıka- cağını haber vermiştir. Bu habere göre kralm bu seyahatinde Türki, yeye de uğrıyacağı, Türk siyasi mahafiliyle tomaslarda bulunacağı anlaşılmaktadır, Diğer taraftan Almanyanm Var. na limanında kendisine serbest mm- taka verilmesi talebiyle Bulgarista- na mürncaat ettiği gaylaları çık. İzmaştar, Fakat Berlin bu haberi tek. İzib etmektedir. İ Yugoslav Kral Nalbi Prens Pol, dün Belgraddan Londraya hareket etmiştir. Bu #eyahatin hususi ma- hiyette olduğu bildirilmekteyse de Prensin Londrada İngiliz hükümet risaliyle mühim temaslarda bulu” nacağı muhakkak sayılıyor, 'Galatadaki hadise (Baş tarafı 1 incide) yırmalarına rağmen boğuşmaları - nin önüne geçilememiştir. Kavganın son safhası, Barber $0- lunmuş vo Ankaraya o vakit yaptı- müzakereleri esnasmda (o Ankarayı) gı dostane ziyaret büyük bir sem- ziyaret etmiş ve çok iyi intibalarla | pati uyandırmıştı, ayrilmeşim. Mekteplerde inzibat (Baş tarafı pe İnzibat temini için öğret. Fransızca ve Almanca için de | menlere verilen müeyyidelerin tek kitap vücuda getirmek velaz olduğu neticesine va; İtek metod sistemi tesbit etmek | ve bunun takviyesi hususunda üzere Ankarada Fransızca ve | talimatnamelerde — değişmeler Almanca muallimlerinden mü. ! yapılması kararlaştırılmıştır. tekkep birer kamisyon topla. | o Talimatnameye ayrıca ilâve Bundan evvel o Hatay meselesi narak bunlara ait eserleri tes. | edilen bir madde ilede tale. bit etmiştir. Eserler basılmak | beler yaptıkları hataları okul. üzere Devlet Matbaasma gön. | daki çalışmalariyle affettirebi- derilmiştir. tecektir. talebeyi © öğleden Kitap İşleri Vekâlet : kN sonra okul atelyelerin ve LAP K serbest olarak hayatlarmı ka- Bütün ilk mektep kitapları. zanabilmeleri için © tedrisatın| Un ucuz satılması ve talebenin öğleye kadar yapılmasını dü.| kolayca temin edebilmesi icin şünmektedir. İlk tedrisat tale, | Vekâlet bozr tedbirler de dü. beleri için ayrı bir şekil tesbit şünmüştür. Bütün ilk mektep edilmiştir. kitapları bir araya toplanarak i tek kitap halinde basılacaktır. İnzibat İşleri Bu suretle cilt vesair masarif. Lise, ortaokul ve meslek okul. | lerden yapılacak tasarrufla ki- larının talimatnamelerinin in-| tabım ucuza temini mümkün zibat maddeleri Vekâlet tara. | olacaktır. fından tetkik olunmaktadır. — Kont Çiyan tayyare kazası geçirdi San Sabastier, 15(A. A.) — ler snasındajki memleketi do “Kont Çiano ve melyeti bu sabah ' rudan doğruya veya bilvasıta 4 saat 9,10 da Vittoria'ya bharsketİlâkadar eden bütün meselele: &lerek saat İl de Vittorla'ya var-! tetkik edilmiştir. Bu tetkik, A! mış ve oradan tayyore ile Maörlde!manya ile birlik. gösterilen de hareket etmişlerdir. killerle çözülmez bir surette bağ Kont Clano'nun tayyaresi saat 'lanmış olan iki millet arasında. adet vadeden geniş ve sıcak şef-' kağında olmuş, Vehbi bıçağını çe. | 12.45 de Barjad tayyare meydanın. ki münasebetlerin vasfını teşki kat ocağından kendi rıza ve Meri yarlariyle ayrılmak istemelerinin İ manasını anlıyamadığımı İfade | nunla da kalmıyarak sırtından bi. ederim. Aynı zamanda bu insan- ların yurt değiştirmenin güçlük - lerine ve sıkmtılarma ve meşkük Aktbetlerine kendilerini kaptır - mak için ne gibi tesirler altmda kareket ettiklerini de kestiremi - yorum. İnanmak (istemediğim böyle bir karar karşısmda mua - hede hükümlerine sadakate mec- körek Turhanm.“kârnina saptamış, | da karaya inmiştir. Tayyare yere eden açıklık ve itimat içerisinde bağırsaklarını yere dökmüştür. Dn, eimmileri bir sıçrama yapmış ve cereyan eylemiştir. Bu münasi- devrilmek tehlikesi geçirmiştir. Bir betler son tezahürlerini dü iskerleği kırılan tayyare bir yarım nin ve faşist İtalyanın mümessil. devir o yapmıştır. İçindekilerden lerin» karşı gösterilen çok ha ximse yaralanmamıştır. rareli kabulde ve Franko ile Franko - Cigno görüşmelerin. Clano tarafından teati ediler don sonra neşredilen resmi teb-İ nutuklarda bulmuştur. Hiğin metni şudur; Noktal nazarlar ve teklifler Faşist Harleiye Nazırı Kont) üzerinde tam bir tesanüt müşa- “iano'nun devlet şefi ve İspanyol! hade ve tesbit edilmiş ve İtalyr çaklamıştır, Yaralı ümitsiz bir halde hastane- ye kaldırılmış, mütecaviz çiçekçi yakalanmıştır, bur olan Cumhuriyet valisine bu hâdiseye teessüf etmekten ve bu zâvallı insanlara acımaktan başka yapılacak iş kalır mı?,, halkımın hemen hepsine hava ti ruzlarına karşı müdafan ver tahmil etmektedir, Iktısat ve Nafı Vekilleri Zonguldak, 15 (A.A) İktisat Vekili Hüsnü Ç dün Üzülmez mmntokasm maden ocaklarını ve sanayi sisatını, amele evlerini te etmiş ve şereflerine dün ak bir ziyafet verilmiştir. İktisat Vekilimiz bugün terkiklerine devam etmişle Çankırı 15 (A.A.) — P Vekilimiz Zonguldak ve İr luda tetkiklerini bitirerek gün öğle Üzeri şehrimiz! $ lendirmiş ve memurlarla tarafından hararetle karş mıştır, Vekil öğle yemeğini tide yedikten #cnra Anka doğru yollarına devam otm Memurlar ve kalabalık halk lesi tarafından teşyi edilmi İngiliz - Italya anlaşmaları Roma hükümeti targ dan fesh mi edilece Roma, 15 (A, A.) — Bam mahfillerinde 1938 “İngilir yan -anlaşmalarınn -feshi derp wilmektedir. e Geyda'nm Gi d'İtalin gazetesinde intişar ede makalesi bu şaylayı teyid 6 mahiyettedir, imal Sovyet - Japo ihitilâfı Moskova, 15 (A.A) —S mahfillerinde, Mogol hüdü da cereyan eden muharebe ehemmiyetsiz bir hudut bâ sinden ri çıktığı, yoksa İn Fransız - Sovyet paktı ak' meğen Sovyet hükümetinin katini oraya çekmek Üzer taliter devletlerle anlaşara! ponyanım bu mmtakada kete mi geçtiği malüm olm beyan edilmektedir. Aynı mahfillerde söyler ne göre, Mogolistanın Sovy Birliği için pek büyük bir külceys ehemmiyeti vardır. ponlar bu mıntakada hüre geçtiği takdirde Soryetlerin yolistanı kendi toprakları zibi müdafan edeceklerine he yoktur. a e en Budapeşte Radyosu Tene J. KISHON! RUDOLFAY NOVOTNY Bahçesindeki parlak muvafi kıvetleri, lunan ve Avrupa politikas müsbel bir gerçek olan doi &un Mussolini ve Franko t fından iki memleket nefine rak iİstihdaf edilen gaye tamamen tekabül edebilme çin mevcut fşbirli#inin in' aükümeli ile yaptığı görlişme-; ile İspanya arasında mevcut bu-İettirilmesi kararlastırılmışt