16 Temmuz 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

.—— e— — A KÇ GÖ p ea L ö a— A FK ae — T” —a AT H, ——— — —— TÜ n — —e ae Ç eee ge bi el e lyen Süğpölimiki HN Çüzi eee İ L aBa e — — T SST 5 B LA T e GŞ DÜŞ ÜN Sari AŞ Pat —e ” T T aai YENİ SABAH Hüseyin Cahit Yalçın bugünkü ya- zısında Öniki adadan ve oradaki İ- talyan — tahkimatından bahsetmek- tedir. Bu münasebetle — Adaların İ- talyanlar eline nasıl geçtiğinin kısa bir — tarihçesini yaparak buraları Türk - Yunan düşmanlığından istifa- de ederek elinde tuttuğunu söy Iemek te ve demektedir ki: “Türkiye ile Yunanistan arasında leessüs eden hakiki ve gayet sağlam dostluk ve menfaat birliği şarkt Ak- denizde hiçbir eenebi hâkimiyete ta- hammül edilemiyecek derecede esas- h bir prensip teşkil eder. Bu dostlu- Bun icabiledir ki Bulgarların Adalar denizine inmeleri, cevaz ve müsama ha kabul etmiyecek bir gayritabitlik arzediyor. Türk - Yunan ittifakının vücuda getirdiği ahenk ve muvaze- net, hiçbir bahane ile ihlâl kabul et- miyecek derecede sulh için kıymetli bir temeldir. Türk - Yunan hâkimi- yeti arasına bu sahillere — herhangi yabancı bir milletin ayak — basması ne kadar imkânsız ise Türk - Yunan muvasale hatları arasında, Türk su- ları, içinde küçük müstahkem adala- ra yerleşmiş bir ecnebi ve mütcarrız bir devletin vücudu da izale edilme- ğe mahküm bir tecavüzdür. İtalyanın Radosta ve Oniki adada hiçbir meşru ve mantıki yeri yoktur. İtalya bura- lara ancak şarki Akdenizde hâkimi- yet hulyasile gelmiş ve yerleşmiştir. Onun bu emelini kırarak Ege deni- zinin emniyetini istihsal etmek, sulh davasına yapılacak en büyük bir hiz- met teşkil eder. Hiç şüphesiz İtalyanlar da bu ha- kikati idrâk etmiş — olacaklardır ki nevmidane ve mezbuhane bir hare- ket eseri olarak adalarda tahkimat yapmıya kalkmışlar ve bununla gü- ya kendilerini kurtarmak — emeline düşmüşlerdir. Fakat ne yapsalar Ö- niki adanın hakiki sahiplerine ergeç avdet etmesi zaruri ve mukadderdir.,, TAN M. Zekeriya Balkanlarda — iktisadi müuharebe adıyla yazdığı mahkalesin- de Alman iktisadiyatının — hedefini münasebetlerde bulunduğu — memle- ketlerin iktisadiyatını inhisar altına alarak hâkim bir vaziyete geçmek ve neticede bu memleketi siyaseten de vasat bir devlet halige getirmek oldu ğunu söyliyerek onların Balkanlarda da ayni yolu tüuttuklarını kendilerin- den fazla mal aldırmak — için fazla aldıklarını, Rayş mark yüzünden ucuza alıp fazlaya satfıklarını ve bu- na diğer devletlerin göz yumdukları- nı söyledikten sonra şöyle demekte- dir: “Bügün sulh, cephesinin — Balkan- larda karşılaştığı en büyük müşkül budur ve bu müşkül halledilmedikçe Balkanları sulh cephesine kazanma- nn imkânı azdır. — Yugoslavya, Al- manyâa ile olan iktisadi münasebet- lerinin sulh cephesine iltihakında en gel teşkil ettiğini açıktan açığa söy- lemekten çekinmemiştir. Bulgaristan iktisadi vaziyetini kurtarmak kay- gusile kararsız bir haldedir. Roman- ya, iktisaden Almanyayı tatmine mec bur kalmıştır. Biz bile hâlâ iktisaden Almanlarla olan münasebetlerimizi azaltmaya muvaffak olamamışızdır. O halde ne olacak? İktisaden bu dev Tetler Almanyaya bağlı kaldığı müd- detçe sulh cephesi Balkanlarda zayı! kalmaya mahkümdur. Balkan ve Tu- na devletlerini bu vaziyetten kurtar- mak zaruüreti vardır. İşte son zamanlarda — İngilterenin müttefiklerine G0 milyonluk bir kre- 'di açmaya karar vermesi bu vaziyet- le alâkadardır. Bu kararın ne dere- ceye kadar müsbet neticeler verece- ğini de yarın izah edeceğiz., , Tedavüle çıkarılan yeni paralar Ankara, 15 (A.A.) — Türkiye Cumhuriyet merkez bankasından : Bankamızın 15 ikinciteşrin ta- rihinden itibaren tedavüle çıkar - mıya başlaklığı yeni harfli bank- notlardan 15 - 7 - 939 tarihine ka- dar, Jiki buçuk — liralıklardan 7.375.000; — beş — İiralıklardan 41.597.910, on 1İliralıklardan 28 milyon 305,480, elli Hralıklardan 31 milyon 073.090, yüz İiralıklar. dan 31 milyon 203.900; beş yüz liralıklardan 4 milyon 700,000, - bin liralıklardan 8.650.00 lira ol- mak üzere ceman 152 milyon 905 bin 380 lira tedavüle çıkarılmış | gittikçe genişliyen arıcılığın daha CUMHURİYET Yunus Nadi, Türk - İngiliz dost- da çıkan mesajından ve gene o ga- zete muhabirine verdiği beyanatlan bahsederek, Türkiyenin dabili ve harici! siyasetini anlatmakta — ve de- mekledir ki: “Türkiyenin büyük bir kalkınma yolunda olduğunu bilmiyen yoktur,. Ancak sulh içinde yürüyebilecek bu dava"dıu selâmeti hesabına biz ken- dimizden başlıyarak etrafımızda ve giderek bütün dünyada sulhün hâ- kim olması lüzumuna kanliz. Son de- fa olarak büyük İngiliz milletile ü- zerinde ittifak ettiğimiz ehemmiyeltli nokta bu oldu. Akdenizin emniyeti- ni ve Balkanlar statükosunun halel- den masun kalmasını istiyoruz. Avrupanın hudutlardan taşan em- niyetsizlik havası içinde — aldığımız bu korunma tedbirinde hiçbir tarafa müteveccih bir taarruz fikri olmadı- ğını herkes biliyor. Nitekim Harici- ye vekilimiz Büyük Millet Meclisinde ki son beyanatında sadece — ihtiyati olarak alınan tedbirler haricinde Al- manya ile İtalya dahil bütün dünya memleketlerile normal münasebetler idame etmekte olduğumuzu — tasrih eyledi.. Deyli Telgrafı teyiden biz de tık- rar ve temin ederiz ki — İngiltere ile sülh için teminat mahiyelindeki sa- mimi ve hayırlı dostluüğümuzun Rei- sicumhurumuzun mesaâjında kanaat- le işaret olunan inkişaflarını göster- mekte devam edeceği şüphesizdir.,, VAKİT Deniz hamamlarında ahlâk zahıta- sından bahseden Asım Us, bazı deniz hamamlarında, yalnız, kadınların gir melerine ayrıları tahta perdeli kısım lara açıkta —yıkanan — bazı a- damların girmeye teşebbüs ettikleri ve hamamcıların bu — mütecavizleri uzaklaştırmak için üzerlerine sıcak su dökmek macburiyetinde kaldıkla- rı yolunda bir şikâyetten bahsederek diyor ki: & “Haddizatında kanuni bir suç teş- kil eden bu türlü hâdiselerin mesuli- yetsiz kalması zabıtaca da — tecviz edilmiyeceği şüphesizdin., Şayet bazı. semtlerde deniz hamamını idare e- den kadınlar sıcak su dökerek bazı ablâksız kimseleri tecavüzden menet- meğe mecbur oluyorlarsa buralarda polis mürakabesi ihtiyaç derecesin- de kuvşetlendirilmelidir. Aksi tak- dirde bundan zabıtanın üzerine dü- şen kanuni vazifesini — yapmadığı, yahut yapamadığı manası anlaşılır.,, Pazarlıksız satış kanunu Tadil edilecek mi ? Alâkadar makamlar hayat paha- Ldlığı ile esaslı surette meşgüul ol - mağa başlamışlardır. Yapılan tet . kiklerde sebze fiatlarmda bile bu yıl pahalılık görülmüştür. Bu arada ufak sermayeli dük. kânlarda pazarlıksız satışm — hiçbir fayda temin etmediği kanaatine varılmıştır. luğundan bahseden yazısında, Cum- hurreisimiz İnönünün Deyli Telgraf Taksim bahçesi dün halka açf mış, Cumhuriyet Bayramma kadar inşaatınm bitirilmesi mukarrer şehir gazinosunun temeli de davetliler 16 TEMMUZ — 1935 huzurunda atılmış, bu münasebetle Lütfi Kırdar bir nutuk söylemiş. — tir, Tafsilâtını diğer sütunlarımızda bulacaksınız, Sirkeci asfalt yapılacak Feribot iskelesinin inşasına yakın- da başlanmasına karar verildi Münakalât — vekâleti -tarafından yaptırılmakta olan Sirkeci meyda- nmm parke döşenmesinden vazgeçi lerek asfalt yapılmasıma karar ve. rilmiş ve faaliyete geçilmiştir. Meydanm genişletilmesi için oto. büs tevakkuf mahallinden dört yol ağzına kadar olan adanm istimlâki şimdilik tehir edilmiştir. Bu istimlâk meydanla istasyon binasının önündeki araziye yapıla - cak parkm tanzimi işlerinden sonra AM W EZRREELE AUA AT AD meydanı düşünülecektir, Yakmda parkın inşasımna başla - nacaktır. Gazinoya tebliğat yapıl - mış, bahçeyi tahliyesi bildirilmiş- tir. Gazinonun tramvay caddesi ta. rafmdaki mağazaların inşaatı biti- rilmiştir. Bunlar yakmda kiraya ve rilecektir. Feribot için lâzrm tahsisat ayrıl- miış olduğundan iskelenin yapılma- sıma da kısa bir zaman sonra başla. nılacaktır, Ekmek narhının Alâkadarlar ikinci nevi ekmeği kaldırmağı kararlaştırmışlardır. Büuna sebeb, halkm ikinci nevi ekmeğe rağbet etmemesi ve diğer taraftan fırmcılarım bunları bazan birinci nevi ekmek diye satmasıdır. Diğer taraftan fırıncılarm imali- ye üÜcretlerinin arttırılması üzerin- deki teklifleri tetkik edilmektedir. Cemiyet reisi yarm belediyeye bu hususta bir masraf listesi verecek- tir. Belediye iktısat —müdürlüğü et meselesi üzerinde de tetkikler yap. maktadır. İktısat müdürü Saffet dün mezbahaya giderek bir müd . det meşgül olmuştur. ! Dahiliye vekâleti belediyeden et ve ekmek işlerine dair birer rapor Büyük Millet Meclisinin önümüz- deki devresinde kanuünun tadil edi- leceği söylelmektedir. ı_—ı—q—-— Edirnede arıcılık kongresi toplanacak Edirne, 15 (A.A.) — Trakyada ziyade ilerlemesi için 937 ve 938 senelerinde olduğu gibi bu sene de 7 ağustosa Edirne de bölge vi- lâyetlerinden gelecek 50 kadar a- rıcının — iştiarkiyle bir kongre toplanacak ve bunu gene Trakya- nım dört vilâyetinden — gelecek gençler için 15 gün devam ede - cek bir arıcılık kursu takip ede- cektir. Kongre ve kurs hazırlığıma başlanmıştır. Arıcılık bakımından bu yıl, Trakya çok verimli. dir « — İzmirde parti idare heyeti reisliği İzmir, 15 (A.A.) — Cumhuri - yet Halk Partisi vilâyet idare hey eti dün parti mıntaka müfettişi Galip Bahtiyarın iştirakiyle bir ve mukabilinde eski harfli bank - notlardan ayni miktarı tddavüldeni kaldırılmıştır. toplantı yapmış ve reisliğe itti - fakla esnaf bankası müdürü Atıf İnanı seçmiştir. Hataya tayin edilen dahiliye memurları Ankara, 6 — Hataya yapılan dahiliye tayinleri şunlardır: İskenderun kaymakamlığına Ak- İşehir kaymakamı Mehmet Belek, Kırıkhan kaymakamlığına Berga- ma - kaymakamı Vasfi Batur, Yay lâdağ kaymakamlığına Sörüç kay makamı Rifat, Gökel, Reyhaniye kaymakamlığına Aluçra kaymaka- mı Necdet Yılmaz, Hassa kayma- kamlığına Of kaymakamı Kemal Gürlek, Hatay Vali muavinliğine nüfus umum müdürlüğü şube mü- dürlerinden Akif İşcan, Hatay mektupçuluğuna Karadeniz Ereğ- lisi kaymakamı Refik Kuzucu, nü- fus müdürlüğüne Alanya kayma. kamı Halim Doğru tayin eldilmiş- lerdir . Ikinci nevi ekmek çıkarılma- ması kararlaştırıldı istemiştir. Raporları iktısat müdür- lüğü hazırlamaktadır. Et narhı kaldırıldıktan sonra bazı kimseler ekmek narhmın kal- dırılmasını ve böylelikle fırmcılar arasında rekabet doğurtarak hem ucuz ve hem de iyi cinsten ekmek imalini temin etmeği ileri sürmekte dirler, Motosiklet kazası suçlusu Sekiz ay hapse mahküm oldu Üsküdar nüfus memuru Salih, iki sene evvel, temmuz günü Üs- küdar ziraat müdürlüğüne ait mo. tosiklete binmiş, sepetine de tanı- dığı Firdevs isimli bir kadını al- mıştır. Gezinti Yakacığa kadar sürmüş, fakat dönüşte feci bir ka. za olmuş, motosiklet yol kenarın- da kilometre taşına çarparak idev- rilmiş, Firdevs müsademenin şid- detinden bir kaç metre havaya fır- layarak düşmüş, başr patlayarak ölmüştür. Vak'adan sonra yakalanarak as- liye mahkemesine verilen Salih a- leyhine Firdevsin kızı Nuriye de dava açmış, kenldisinden tazminat istemiştir. Mahkeme, evvelki gün duruşmayı bitirerek Salihi 8 ay hapse mahküm etmiştir. Nuriye. nin tazminat isteği —için hukuk mahkemesine —müracaatma karar verilmiştir. Tontonamca Balık avlıyor Taksim bahçesi dün halka Belediye reisi —. —f —a a açıldı inşa edilecek — gazinonun da temelini attı Dün Taksim bahçesinin açıl. ma ve bahçe içerisindeki şehir gazinosunun temelatma mera- simi saat 18.30 da, güzide da. vetliler huzurunda yapılmış- tır. Bu merasimde C. H. Partisi Genel Sekreteri Doktor Fikri Tuzer, Parti İstanbul mıntaka.- sı müfettişi Fikret Slay, şehri- mizdeki mebuslar, vilâyet, be. lediye, halk partisi ve halkev- leri erkânı hazır bulunmuştur. Merasime İstiklâl marşiyle başlanmış ve müteakihen vali ve belediye reisi Doktor Lütfi Kırdar aşağıdaki nutku ıoyle. " |miştir: eftte olduğu gıbı- kaldırılması ileri sürülüyor ....... Âr ar;sa Davetimizi kabul ederek bu. raya gelmek lütfunda bulundu. ğgunuz için hepinize ayrı ayrı teşekkür ederim. Tabiatın bü. tün İütuflarını bezlederek dün. yanm en güzel şehirlerinden biri haline getirdiği İstanbulda ümran faaliyetini devam ettir- mek yolundaki mesaimizin kü. çük bir eseri bugün burada top- lanmamıza vesile verdi. İş ha- yatmın türlü zahmet ve ıztırap- lariyle bunalan insanlar, iş sa- atlerinden sonra dinlenmek ve | >glenmek ihtiyacındadırlar. Büyük ve kalabalık bir şe- hirde bu ihtiyac daha fazla ve daha şiddetli olarak göre çar. bar. Memleketimizin en büyü! ve en kalabalık şehri olan İs. tanbulda da belediyenin muh- telif vazifelerini ifaya çalışır. ken halkm bu haklı ihtivacına zevap verebilecek tedbirler al.- mayı da ihmal etmiyor, yeri! hir şekilde tanzim ve ıslah edil. miş olan Taksim bahçesini bu arada sayabiliriz. Şimdilik sa Jece bedii bir tertibe konulmu: Nan bu bahçede İstanbullular. oturup dinlenebilecekler, hafta. nım muayyen günlerinde şeh. ” armoni heyetinin konserterin' 'İnliyebileceklerdir. Bugün aynı zamıanda temel ıitma merasimini yapmak içir burada toplandığımız şehir ga zinosunun inşası kısa bir za. manda ikmal edilince Taksim “ahçesine gelenler burada bü. vük, mükemmel, rahat, kon. forlu bir bina ve bu binada or. 'a Avrupa şehirlerine yakm, hiç değilse Balkan şehirleri eğ. lence yerleri ayarımda bir din. lenme ve eğlenme yeri bula. caklardır. İstanbulun müstakbel şekli plânmm tatbikinde bulunmak benim için tesadüfün güzel bir lâtfudur. Bu suretle yarmki mâmur ve güzel İstanbulun, bütün medeni şehirler evsafın. | laki müstakbel İstanbulun in- şasında vazife almış olmaktan bahtiyarlık duyuyorum. İstan. — bul ve İstanbullular için yüksek himaye ve lütuflarmı hic bir zaman eksik etmiyen Milli Şe. | fimiz, Cumhur Reisimiz İsmet İnönünün ve bizi her sahada ; takviye etmekte ve muvaffaki- yet imkânlarm.ızı hazırlamak- ta olan Başvekil Refik Sayda« mımm ve hükümetimizin yardım- lariyle — tasavvurlarımızı — fiil mevkiine koyabilecesimize süp & he etmiyorum: Yarmki mâmur İstanbulun güzel manzarasını tahayyül etmek bizi şimdiden heyecanlandırmaktadır. Hepi- nizi bu heyecanda birleşmiş görmekten duyduğum zevkle, hürmetle selâmlarım.., Bu nutuktan sonra temelat- ma merasimi yapılmış ve müte- akiben davetliler — hazırlanan büfede izaz edilmiştir. Dün temeli atılan şehir sazinosunun inşası kısa bir za- manda ikmal edilmiş olacak ve resmi — küşadı önümüzdeki Cumhuriyet bayramında yapı- 'lacaktır. Tahir Kevkebin tahliye talebi İtirazını asliye mahkemesi redetti Sarye binası tahkikatnı idare eden dördüncü sorgu hâkimliği, maznunlardan Tahir — Kevkebin tahliye talebini reddetmiş, Tahir Kevkep de asliye ceza mahkemesi riyasetine müracaat ederek itiraz- da bulunmuştu. Evrakı tetkikten sonra dün, ka- rarmı bildiren dördüncü ceza mah kemesi, Tahir Kevkebin tahliye isteğini yersiz bulmuş, reddetmiş- tir « ——— Küçük sanatler kanununa aykırı hareket Setrak adında bir Rus tebaası an- cak Türklerin yapabilecekleri in- şaat işlerinde çalışırken yakalan - mış, birinci sulh ceza mahkemesi tarafından 10 lira para cezasına mahküm edilmiştir. — ö —< — A a kürem L H M m -a »». K --- çah — . ö0 Sedlürü Gdi AA M