6 Haziran 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 9

Böyle Yazan Pierre yle tün yükü Italyanın omuzlarına yü klenecektzr AAA ASAP İtalyanın harp malzemesini Almanya yapıyor; bınaenaleyh İtalyan erkânıharpleri, bir harp vukuunda ordularının Alman ordusuna tâbi olacağını şimdiden pekiyi anlıyorlar YAARARADDAAA 'ç | OYMARAAAAAAAAASRAAAARAAAARA Muahede imzalandı. Fakat si- SSi bir âletin tek başma kıymeti Yoktur. Muahede, harp olursa ne kil alacak, ne gibi aksülâmeller “Ğuracak. mesele bunu bilmekte, Bu meseleyi hal için de muahe- y ;*'Lwııı ORDUSU, J âo vE BU ALMAN qâusun—um TABİ Gölş . annumn ' â :NİGJN ww: rwuk deyi imzalayan iki imparatorlu - ğun askeri kuvvetini, bilhassa coğrafi vaziyetlerini, aynı zaman. da öteki tarafr teşkil edecek im - paratorlukların da kuvvet ve coğ- rafi vaziyetini gözden geçireceğiz. A AAA ARAATANI ARARA ABAF Bu tetkikin sonunda varacağı - miız netice şu olacaktır: İtalya - nm Almanya ile beraber bir harbe girmekte menfaati yoktur; böyle bir harbin bütün yükü İtalyanın sırtına yüklenecektir; — İtalyanın bu -harpten bekliyebileceği sadece feci bir âkibettir. Binaenaleyh, İ . talyanın henüz biraz siyaset an- layışr varsa ve başımklakilerin gözleri kör olmadıysa, muahedeyi imza ettiğine göre, yapacağı iş harp çıkmamasını temenni etmek- ten ibarettir. Yani, İtalyanın, eğer kendi menfaatlerini düşünüyorsa, Almanyayı bir maceraya atılmak- tan alıkoyması lâzımdır. Almanya ile Italyanın karşılıklı vaziyetleri Şimdi vaziyeti gözden geçire - lim. Bir tarafta Almanyanın 84 milyon nüfusu var (her ne kadar %.mun 7 -8 milyonu Çekse de) n iğer tarafta #4 milyon Itıîyan Mnı Almanlar İtalyanların - iki mısh Kömür onlarda; Idökme demiri, çeliği yapan onlar (zira Alman kö mürü olmadan İtalyadaki bir iki çelik fabrikası bir iş yapamaz); harp halinde kendilerine kolaylık- la demir bulabilecek onlar (İsveç. demiri); sun't lâstik, u)»f mo - tör imal edebilecek olanlar yine onlar. Hulâsa, İtalyadan çok daha zengin, çok İdaha malzemeli olan Almanya, fakir bir şehir civarı mahalle karşısında büyük bir sa - nayi şehri gibi duruyor. Halbuki, bugün bir harp olur- sa malzeme harbi ve iktısadi harp | olacaktır. Eskiden kömürü Belçi- kadan veya İngiltereden alan İ . talya daha şimdiden yalnız Al - manyadan alıyor. Fakat Almanya dan aldığı birçok şeyler 'daha var: Zannedersek Çekoslovakyanın Skoda fabrikaları bir müddetten - beri İtalyaya tayyare yapmaktadır. Esasen mesele gayet vazıh: İtal ya okadar dar ve denizden gelecek darbelere o kadar açık bir yarım ada ki orada harp malzemesi em. AAA vw.sx,w»wmv , a İtalya; İngiltere, Fransa ve Tür- kiye ile bir - muharebe. tak- dirinde Trablus- garbi, Habeşis- tanı ve Öniki adaları kaybedecektir. niyet- >İiçinde — - bulundurulamaz. Fransa silâh fabrikalarının imalâ. tını Bordeaux'da veya Mants'da saklıyor. * İtalya-Hârp —malzemesini — ya- düşmanın bombardımanına maruz bırakacak, 'yahut Almanyada bu - lunmasina razı olacaktır. O zaman da İtalyanın tayyarelerini yapan ve harp malzemelerini imal eden Almanya olüyor, İtalyan askeri erkânı hissedi . yorlar ki İtalyan ordusunun Al - man ordusuna tâbi Ooluşu bugün resmen ilân e ilmemiş olmakla be- raber, harp olursa vaziyet bu şek. li aimakta gecikmiyecektir. Bu - nun da sebebi harp malzemesi ve iaşe meselesidir. Esasen Almanva, daha anlaşma imzalanmadan evvel, Trablusgar - be kadar birçoök âskeri teftiş he. yetleri gönderdi. Halbuki İtalyan generallerinin Almanyaya askeri teftişler yaplıklarımnı hiç duyma - dık, Almanyaya giden İtalyan as- keri heyetleri sadece erkânı har . biye temaslarında bulunmuşlardır. Italya Almanyanın tâbii olacak Demek oluyor ki İtalyanın Al- manyaya tâbi oluşu daha buğgün - den bir hakikattir ve iki devletin sınalf vaziyeti arasındaki nisbet « sizlik İtal;anın —Almanyaya tâbi oluşunu onun için tehlikeli bir ha- le koymaktadır. Fakat dahsı var: İtalyanın Almanyaya tâbi olu - şu, harpte Roma « Berlin mihve- ri galip gelirse bile ortadan kalka cak değildir. Mihver zafer kazan dığı takldirde Avrupaya her iki memleket değil, Almanya hâkim olacaktır. Almanya, Fransız - İngiliz ba - rajını kiırmaya, Rusyayı çiğneme. ge veya onlardan ayırmaya mu - vaffak olursa, Roterdam - Kösten ce yolile emniyet bulmuş olacak olan Almanya İtalyaya, Avrupa. daki, Afrkadaki veya yakın şark- taki vaziyeti ne olursa olsun es - kisinden daha fazla hâkim bir mev ki alacaktır. Bunun 1863 deki misalini de unutmamak lâzım: Prusya ile A . vusturya: Danimarkaya-karşı müş- tereke bir harp açmışlardı, netice olarâk'1866 da Avusturya parça - landı. 1912 de Balkanlarda Türki. yeye karşı açılan ve bir sene sonra Bulgaristanın Sırbiyaya ve Yuna- nistana karşı bir muharebesi hali” ni alan harp da öyle oldu: Mağ- lüp taraf silâhr eline aldı ve işe Romanya da karıştı. Esasen müuhtemel bir harbi Ro- ma - Berlin mihverinin kazanaca. ğını ele bir faraziye olarak aldık. Muhakkak olan bir şey varsa o da şu ki bir harp patlıyâcak olursa bütün mihver düşmanları darbele- rinirİtalyaya indirecekler. Bunu Sinyor Müsolini de Törino nut . kunda bizzat işaret etti. Fakat va- ziyeti kısaca gözden geçirmek bi- le bunu isbat ediyor. Harp nerelerde olacak ? Farzedelim ki hakikaten harp çıktı. Muharebe iki cepheden baş. lıyacaktır. Çünkü bir taraftan İn- giliz - Fransız « Leh anlaşması, bir taraftan İngiliz - Türk anlaş * ması, ve Sovyetlerle temaslar har. bi bir anda bu kadar geniş bir cep heye teşmil edecektir. Harpte vaziyet şu şekli alaçak- tır: yarısı ile Italya’nın, Almjz_ırıya ile beraber Dominigve bir harbe girmekte menfaati yoktur bir harbin bü Almanya yine şimal denizi mü- sellesini işgal ediyor ve yine Bal., tığa hâkim olmak istiyor, fakat olamıyor ve iki cephede harbedi" yor. Fakat bu sefer Fransa cep ıı hesinden işi çabuk bitireceğini ü mit edemez. Zira Alsas - Lorerm bugün Ren çukuru ile Almanyadan ayrılmış bulunuyor. Metz'in şima-< lnide ve şarkında birer ordu bu « lunurken işgale Belçikadan giriş * mek son derece tehlikeli bir iş o « lur. Esasen Belçika da 1914 dekin « den çok daha kuvvetli. Albert kanalı aşılması çok güç bir hen- dek teşkil ediyor. Holanda.Belçika münasebatı gittikçe sıklaşmakta « dır. ve belki bir gün müşterek bir hattı hareket şeklini alacaktır, Sonra tayyareyi ide gözönüne al « mak lâzımdır. Hava - kuvvetleri memleketin âni baskını ihtimalini ortadan kaldıracaktır. Nihayet İngiltere var: Bugün İngilterenin henüz daimi ordusu; yoksa ve bir seneden evvel olmı * yacaksa da daha şimdiden bile, 1914 dekinden çok kuvvetli bir orduya sahip bulunuyor. Her halde, tayyare kuvvetleri de son derece büyüktür ve bir seneye ka« dar Almanya kadar kuvvetli ola, cak. İngiltere, bir harp çıktığı za“ man Fransatlın yanıbaşında yer a< lacaktır, bunu da unutmamak lâ « zımdır. Buna Maginot hattını ve Fran" sız ordusunun kıymetini ide ilâva etmeliyiz. Onu niçin, Almanya bi“* ze doğrudan doğruya taarruza te« şebbüs edemiyecek. Fransanın Lük semburgdan İsviçreye kadar beke leyici mevkiinde kalmakla (vazi« yet alma ve hava muharebeleri ile)! iktifa edeceğiz idiye ümit edebili * riz. Demek oluyör ki harbin kat'i netictesi başka tarâafta alınacak, Nerede? Evvelâ şarkta, sonra Af« rikada, nihayet İtalya aleyhinde, Şarkta Almanya Leh - Rus gru“ pu ile çarpışacak. Sonra da ce « nupta Romen - Rus grupu ile, |Almanya, ordusunun yarısını, İn. gilizlerle takviye edilmiş -olari Fransız ordusunun yarısma mu « kabele için garpte bırakmak mec“ buriyetinde olduğunu da düşü &« nürse vaziyeti her halde kendisi için endişeli görecektir. İtalya Fransız ördusünun öteki çarpışacak, * İtalyanın çarpışacağı Alp cephesinde vazi « yet Fransanın İshinedir. Zira Alp ların Fransaya bakan yamacı çok az meyillidir. Buna mukabil İtal “ ya tarafı çok sarptır. : Fakat İtalyanın muharebe ede- ceği cephe sadece burası değildir. Sayalım: 1 — Arnavutluk cenphesi- İtal. ya burada Yunanistanla, Türk or- dusu ile, hattâ belki Fransiz - İn. giliz takviye kıtalarile ve muhak- kak surette Arnavutlarla çarpışa« caktr. 2 — Trablusgarp cephesi: İtals ya burada şimali Afrika askerlerîî Yani sahralılar ve Suda nlılar a,.' (Devamı 13 uncudâ"