9 Eylül 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
AKŞAM POSTASI Sahibi ve Neşriyat Müdürü © Hasgan Rasim UÜs İDARE EVİ » Istanbul Ankara caddesi Posto tulusa : İatanbul Bi4. Telgraf adresi| İstanbol HABER Yazı işleri telelonu: 23872 idare d '" : 24370 ilân ” öi :20335 ABONE ŞARTLARI Türtime Benebi Senelik #.600 ke 2.700 Ümn © avlık H0 »« 1450 » 3 övlk «Ü0 - 8060 », t Ayvirk ... » 300 ; gf;âdisciec,fi&icfec 9 eylül, Hatay ve Loyd Corc Yazan: Nizameddin Nazil İzmir bugün kurtuluşunun 16 ncı Yyıl- dönümünü bayramlıyor. 1938 de Ege kı- yılarımda Türk İzmirin göze vuran va- karlı ve mes'ut manzarası, Löyd Corc - Klemanso istilâcılığına bizim — niçin ta- hammülümüz olamıyacağmı ispata kâfi- dir. Esir edilecek insan yığınları belki var- dır. Fakat tarihin hiçbir devrinde Türk böyle bir yığın olmamıştır. Türk, istik- lâl ve hürriyeti, en tabil hakkı olarak cihana kabul ettirmiş bir soyun çocuğu- duür. Netekim İzmirin kurtüluşunu takip eden 16 ncr yılda dünya bu hakikatin bir yeni tezahürüyle karşı karşıyadır: Hatay da kurtulmuştur. Kurtuluşunun 16 nc1 yıldönümü şenlik- lerine, İzmir, Löyd Corcu davet etmeği niçin âkıl edemedi bilmem... Loyd Corcu İzmir belediyesi davet etmeliydi. Loyd Corc, öon beğ yıl önce, sırf kendi politi- kası yüzünden yüzde yetmiş beşi tahrib edilmiş olan bu büyük Türk şehrinin 1938 de dünyaya Bösterdiği yepyeni ve çok ıai&ıî' endamı görmeliydi. Bü fhtiyar politikacı, sıyasa alanma Birdiği günden bugüne kadar gelip geç- miş her hâdisenin esasını, sebeblerini ve neticelerini bir mantığa uydurabilmiştir. Fakat 26 Ağustos - 9 Eylül 1923 de co- reyan eden büyük dünya hâdisesi elân onun için büyük bir sürprizdir. Arsıulusal emperyalizmin Çal kazası ile Aydm vilâyeti arasındaki izmihlâli bu çok tecrübeli İngiliz siyasisinin havsala- sında en ufak bir izah bile bulamamak- tadır. Bu hâdise yalnız Türk kurtuluşu- nun bir tekemmül merhalesi olmadı, ay- ni zamanda Loyd Corcun sıyasal yıldızı- nt da en parlak devrinde söndürdü. 9 Eylül İzmirin kurtuluşunu, fakat Loyd Corc'un mahvoluşunu tesbit eden gün- dür. Yalnız Loyd Core mu ya? Loyd Corcu tutan siyasi partinin ve bu partiye hük- heden ekönomi politik kanaatin de iflâsını bü tarihi günün 24 saati içinde tes'id et- mek mümkündür, Muhafazakâr İngilte- renin elinden iktidar mevkiini almak is- tidadını en çok göstermiş olan parti li- berallerdi. Böyle bir parti şimdi İngiliz parlamentarizminde hoşça bir hatıradan ibarettir. 1919 mayısından 1923 eylülüne kadar garbi Anadolunun muhtelif mıntakala- riımnda harb sonu sulh könferansları dik- tatörlüğünün emperyalist arzularını temsil eden kuüvvetlere Türkün niçin tahammül etmemiş olduğu 9 Eylül 1938 de ayni mıntakalara tek bakışta anlaşılabilir: Türk bir medeniyeti ifade eder. 16 yıl önce bir harabe halinde istirdad et- | tiğimiz mmtakalarda bağlar üzüm veri- yor. İncirlikler incir veriyor. Zeytin ormanlarında en ufak hastalık yoktur, Tarlası baştan başa sürülmüş ve her tarafta yepyeni şehirler türemiştir. Her yıl bir kat daha tekemmül eden İzmir, fuvarı ise Türkün bu medeni hi- zma dünyanm hayranlık ve İtimadını i- fade etmektaedir. Evet... Loyd Core, bir 9 Eylülde İzmi- re davet edilmeli, Yıldızmı küdreti bu betbaht ihtiyara artık izah et- meliyiz, ” NİZAMETTİN NAZİF mıştır, SN S nlkir. ai İngilterenin H!ndlâta.n hava k'm'vetlerl umum kıımandam Mareşal Sir Juberi do Lafer dün tayyareyle şehrimize gelmiştir. İngiliz kumandanı, Yeşilköyde başta İngilterenin Ankara büyük elçiliği, hava as- keri ataşesi binbaşı Elm Hörst olmak üzere koloni erkânı tarafından karşılan- Hindistan hava kumandanı, şhrimize geldikten sonra, sefaretin motörü İle Bo- Bazda bir gezintli yapmış, sonra Park otele gitmiştir. Z şılmaktadır. Resimde İngiliz Mareşalı Yeşilköyde karşılandığı sırada ve h"'“_y » | ll'mdhfaıı hmu kııvıetler! kumıında.nı echrimbâe bir gün kaldıkfln 'M ruca Hindistana vazifesi başma gidecektir. Kendisini buraya getiren ve buradan Hindistana götürecek olan tl.'ı'îzt tan umumi valisinin tayyaresidir. Son günlerde İngiltere müstemi M nin şehrimizden geçerek Hindistana gideceği yolunda çıkan rivay hava kumandanmın ayni tarikle vazifesi başına gitmesinden galat * .,ı.aııııı'“v (ŞEHİRDE VE iKazaları Sinemalarda ucuzluk Hükümet filmlerin gümrük resmini indirdi Dün sinemacılar Beyoğlu kayma - kamlığında kaymakam Danişin reisli - etmişlerdir. Geçen kış mevsimine na- zaran 70 kuruşluk yerler 50 kuruşa, 50 kuruşluk yerler 35 kuruşa, 25 kuruşluk yerler 17,5 kuruşa indirilmiştir. İkinci viziyon film gösteren sinema- ların dühuliye ücretleri 25 ve 17,5 ku- ruştur. Âyrıca bütün sinemalar halk ve çocuk matineleri yapacaklardır. Buna mukabil hükümet te vergi ve resimlerden fedakârlık — yapmaktadır. Esasen ucuzluğa da bu fedakârlık se - bep oluyor. Sinema salonları dühuliye ücretlerinden alman muhtelif resimle- rin indirilmesinden Ssonra sinema film- lerinin gümrük resimleri de indirilmiş- tir. Dolu ve boş sinema filmlerinin ki- losundan alınan gümrük resminden yüzde 75 nisbetinde tenzilât yapılmış - tır. Karar gümrüklere bildirilmiştir. —— Ortamektep munl- limliği imtihanları Orta mektep muallimi olmak üzere imtihane giren gençlerden bir kısmı- nın vaziyeti belli olmuştur. Tabiiye muallimi olmak istiyen gençlerden iki- si muvaffak olmuştur. Riyaziye mu - allimi olamk istiyen gençlerden de dördü imtihanı kazanmıştır. — Yürükaliye vapur se- ferleri baldırılıyor Adalar için mevsim ilerlemiş - öldu- ğundan Akay İdaresi tarifelerde bazı tadilât yapmaktadır. Yörükali plâjına işlemekte ölan va- purlar pazar gününden itibaren kaldı- rılacaktır. Pazar günlerine ait bazı arâ posatları lâğvedilmektedir. ğinde toplanarak yeni ücretleri tesbit | Tonton önlemek için şoför düşündükleri tedbirler . Herşeyden önce şolör olmağı güçleştirmek lâzım Her önüne gelen şoförlük yapamazsa kazalar azalır Otomobil kazalarının son zamanlar- da çoğalmış olması ve bazı şoförlerin sebebiyet verdiği faciaların biribirini takip etmesi herkesten fazla olarak ge- ne bizzat şoförleri müteessir etmiştir. Bu teessüre tercüman olarak otomo- bilciler ve şoförler cemiyeti kazaları önliyecek tedbirler Üüzerinde durulma- sını lüzumlu görmüş ve bunları tetki- ke başlamıştır. Şoförlerin kazaları önlemek için ü- zerinde ittifak ettikleri başlıca bir ted- bir vardır: Şoför olmağı güçleştirmek.. Ancak bu şekilde iki günlük bir garaj çırağının, bir kâğıt helvacının, eline ehliyeti alarak az zamanda bir faciaya sebebiyet vermesinin önüne geçilebile - ceği, kanaati vardır, Şoförler, halen şoför olmak istiyen- lerin aranan şartları ve imtihan şeklini pek hafif bulmaktadırlar. Usulen bir hüsnühal ilmühaberi alan, sıhhat rapo- runu ele geçiren herhangi bir kimsenin papağan gibi bir kaç sualin cevabını ezberledikten ve direksiyonu da kul lanmağı öğrendikten sonra ehliyetna- me almakta güçlük çekmediği kanaati mevcuttur. Kazalarda eski ve tecrübeli şoförle- rin isimlerinin geçmemesi de gözönüne konulmaktadır. Bilhassa esasli bir kaza yapan bir şo- förün birinci defada ve ufak kazalar yapan söförlerin iki defa da ellerindeki ehliyetlerin kat'i olarak alımması da lüzumlu gösterilmektedir. Daha geçen sene kaza yapan şoförler şimdi gene a- raba kullanmaktadır. Şoförler Cemiyeti bu hususta bir di- Jekçe hazırlıyarak Beledıye Reıılığme vereçektir, * & Ğ Köprü üzerindeki çivili geçit yerin- de vukubulan ötcmobil kazası üzerine yapılar neşriyat dolayısiyle Emniyet Direktörü Salih Kırlıç izahat vererek ez cümle demiştir ki: “— Geçit yerlerinin başındaki polis memurlarının vazifesi, halkı alıştırmak tı. Kaldırılması ise bu yerlerdeki inti- zamdan vazgeçilmesinden değil, halkın bu geçitlere alışmış olmasından ileri gelmiştir. Her yapılan iş için tayin e- dilen memurlar ilânihaye orada kala - mazlar. Memurlar halkı çivili geçitlere alıştırdıktan sonra, başka iş üzerinde çalışmak Üüzere oralardan alınmıştır. Buügün intizamsızlık — görülüyorsa, bu halkın kendisine ait beledi bir vazi- feyi yapmamış olmasından ileri geliyor demektir. Sokaklarda yürümek üsulü- nü, gerek bizzat ve gerekse gazetele- rimizin şayanı şükran yardımlariyle halka hatırlatmak vazifesini yaptık . Bundan sonrasını vatandaşın kendisin- den beklememiz lâzımdır. amca dalgıç Merdivenden düşerek yaralandı Halıcıoğlunda oturan 14 yaşlarında Bogos oğlu Matyos dün akşam üzeri Taksim bahçesi karşısındaki Önniğin yaptırmakta olduğu apartımana gitmiş, ve beşinci kata çıkarken müvazenesini kaybederek merdivenden aşağı yüvar- lanmıştır, Bu sukuttan ağır surette yaralaran Matyos Franstz hastahanesine kaldı - rılmıştır. söndüren | # y n İ Harici tıcar 48 miz ne safhâ Yedi aylık faaâl İY dair statistikler M Başvekâlet Statistik Um“md)f lüğü bu'senenin ilk yedi & ' ci ticaret aylık atatiitik hü neşretmiştir. S yw“*"' Statistiğe göre, T e:run“" M" catımız — 4,818,463, ',yl 9,525.780 liralıktır. Geçegl; zarfında ihracatımız *» M ç ithalâtımız ise 10.548.575 İ Bu senenin ilk yedi ayınd tımız 85.109.823 liralık © #ı_ kabil ihracat bu miktarim lira eksiğiyle 60.109.823 lir M i buki geçen — sene th'mmupbn 58. 157.351 liralık olmasına w racat 59.880.154 İiralıktı- M Bu senenin ilk yedi .Ymdı p mızın yekünu hukâmewıy müsaadeler üzerine çok ga kat buna mukabil ihracâ gtü l solunur bir inkişaf görülm îf”w M“’“w gti Bu yedı aylık devre t mevsimine tesadüf ettl ay başından itibaren Dü raç mevsiminde bu vaziyet tir. rahhaslar bu sabah üni“ hastaneleri gezmlıl“dir' ra ümümi toplantı Y“I“ı8 Balkan Tıp Haftası ğ.:“g'd]h :î dız sarayında devam € V' .uly V liğlere devam edılecew de bulunmuşlardır. 'İ'DF'I'n Hekimler birliği namınaâ Şarap inhis8f 'înı, Gümrük ve İnhısarlar tıt“" kanun projesi hazırlamâ imal ve istihlâkini te!“:“:;“w telif tıbbi mevzular ÜZ dm ıi' derek Cumhuriyet â Ankaradan verilen bü' İ"d karar vererek bunu t masını yaymaktır. Dünkü toplantıda ın murahhaslar hep blfhkte esin€ &Wt bir " koymuşlardır. desi sayılmiy? çe İnhisar maddeleri ırw” M ı""’ tır. Bundan maksat ispirtolu içkiler Y“mu
