9 Eylül 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
TÜRK BAYRAGI Toptan ve perakende, rekabet kabul etmez satış. Siparışler 20 birlnci teşrine kadar kabul edillr. Telefon; Bursa 298 Telg. Kardeşler Kanunl şekle uygun en güzel ve en dayanıhlı bayraklar Bursada Atıt Salıh biraderlerde bulunur. 1 Kendinden işlenti bayrak 2 Al uzerine patiska kaplı bayrak JİJ Türkiye cumhuriyetinin Haricî siyaseti illetler Cemiyeti Asamblesinı iştirak etmek üzere bu akşam ki ekspresle Cenevreye harekel edecek olan Dış İşleri Bakanımız Dr Tevfık Rüştü Arasın İzmir gazetelerin vermiş olduğu beyanatı dünkii sayımıza bastık. Dr. Rüştü Aras bu beyanatınd dünya siyasetinin pek de emnıyet ve menı nuniyet verici manzaralar göstermiyen şimdıki şekillerinin bellibaşlı noktalarm kuvvetle temas ettikten sonra kendi mem leket ve muhitımizin işgal ettiği siyas mevkii hakikate muvafık en tabiî ifade lerile tebarüz ettirmiştir. Dünyanın siyasî ahvali nekadar nıüş kül şartlar içinde yüzer olursa olsun Ha riciye Vekılleri ekseriya vaziyetleri da'na ziyade nikbin ifadelerle süslemeği meslek ve san'at icabı bir âdet haline koymuş ol dukları halde bızim Hariciye Vekıli son defaki beyanatında dünya siyasetini en çiy ifadelerle en haşin çehrelerinde gös termekten kendmi alamamıştır: Herke. sözde sulhtan dem vurduğu halde eski dünyanın şark ve garb uclarında üân olunmamış harblerin alev alev ateşleri yanıyor ve yarın Avrupanın göbeğinde yen bir dünya harbinin infilâkı kulakları t;ınlatmıyacağını kimse temin edemiyor. Kabına sığmıyan dünyanın bu buhranlı devrinde silâh yarışlarınm göz karartıcı bir süratle ileri götürülmesinden daha tabiî birşey olamaz, ve Doktor Tevfık Rüştü Arasa göre silâhlanma işinde lıer taraf azamî hadleri bulmadıkça silâhlar azaltmaktan bahsetmeğe imkân bulunamaz. Tecavüzî veya tedafüî bir harb ihtimalini derpiş ettiren silânîanma her millete göre kâfi bir hadde kadar i'eri gittikten sonradır ki milletler harbin dehşetini muvazeneye imkân bulabileceklerdir. Sılâhlanmak belki bir zaruret, fakat harb cinnet veya cinayettir. Şimdiük zapuretin hükmü yerıne getirje dursun. elbette bir gün harbîn felâketi üzerinde derin derin düşünmek zamanı gelecektir. Biz Türkler dahi harbin çok fena birşey olduğunu pek iyi bilerek ihtiyaclarırruza ve taahhüdlerimize kâfi silâhlanma zaruretinin bütün icablarını yapıyoruz. Cumhuriyet hükumetinin haricî siyasetine gelince biz Hariciye Vekilimizin ifadelerini biraz genişleterek bu siyaseti Türkiyenin ve muhitinin siyaseti olarak ifade ettik. Filhakika kendi millî müdafaası nam ve hesabma tekbaşına bir kuvvet olan Türkiye takib ettiği sulh siyasetinde kendi etrafındaki komşu ve do«t memleketlerle samimî surette kuvvetli bir mesai birliği temin eyliyerek bu siyaseti oldukça geniş bir muhitin malı olacak hale koymuştur. Türkiye, Balkan Antantile Tuna boylarından ve şarkî Akdeniz havzasından başlıyarak Saadâbad paktile Himalâya dağlarına kadar uzanan geniş sulh sahasının ortasmda bulunuyor ve bu geniş sahayı dolduran kıymetli kardeş milletlerle en samimî bir elbirliği hayatı yaşıyor. Şimalî Amerika Müttefik de\letleri büyük cumhuriyeti hariciyesinin bütün dünya için örnek tutulmağa lâyık görerek b'ğdüğü bu siyaset, realist bir sulh siya=etidir. Dünyanın diğer devletleri belki kavga arkadaslığı için müttefikler arıyorlar. Türkiye ile onun muhitindeki genc, azimli ve kuvvetli milletler hic olmazsa kendi muhitlerinde sulhu müdafaa için elbirliği ediyorlar. Dünyanın karışık \aziyeti içinde şarkî Avrupa ve ön Asva devletlerinin bu ittihad ve ittifakı kendine hâs pek parlak bir manzara ile göze çarpmaktan hâli kalamaz. Balkan ve Saadâbad Antantlarile Tuna Hindistan arası sahasında geniş bir sulh mıntakası teşkil eden devletlerin müspet siyasetleri yalnız kendi aralarındaki realist işbirliğine de münhasır değildir. Devletlerimiz kendi aralarındaki çok samimî ve kardeş münasebetlerinden ba^ka dünyanın büyük küçük diğer devletlerile de imkânın müsaid olabileceği en ileri derecelerde normal dostluk münasebeileri idame ediyorlar. Misal olarak işte Türkiye: Büyük şimal komşumuz Sovyetler Cumhuriyetile dostuz. İngiltere ve Fransa ile dostuz. Almanya ve İtalya ile diişman değiliz. Hususile Fransa ile Hatay meselesini halletmek hususunda vâsıl olduğumuz netice kendi memleketimiz \e siyasî muhitimiz haricindeki âlemle aramizda hiçbir pürüzlü mesele bırakmamıstır. Atatürk Türkiyesi Hatay işile millî misak hududumuzun haricinde olmakla LArkast Sa. 3 sütun 3 de] , Ceklerle Südetlerin müzakerelere tekrar bas• * lıyacakları kuvvetle ümid edilmektedir Südetler bütün ekalliyet partilerile anlaştılar Italyanın Südet tezine müzahir olduğu bildiriliyor. Şimalî Fransa hali harb vaziyeti içinde... Gerginlik azalıyor Hatayda büyük inkılâb hazırlığı Bütün asrî kanunlar kabul ve tatbik edilecek Hükumete azamî salâhîyet veriliyor Antakya 8 (a.a.) Anadolu ajansının hususî munabiri bildiriyor: Hatay Mıllet Meclisinin dünkü toplantısında Haleb ve Lâzkiye hududlarında Suriye memurları tarafından bazı Hatay köyleri üzenne yapılan tazyike nihayet verilmesi için hükumetin teşebbüslerde bulunması, müstakil Hatay pulları bastırılası, Türk Istiklâl marşısmın Hatay marsı olarak kabulü, âşarın kaldırılması, şapkanın mJlî serpuş olarak kabulıi, tatil esnasmda yeni müstakil devlete aid kanunlann neşir ve tatbikı için hükumete salâhiyet verilmesi, birçok yerlerde ortamektebler açılması hakkmdaki temenni takrirleri esas itibarile kabul edilerek alâkadar encümenlere ve hükumete havale edılmiştir. Hatay Millet Meclisi, gene dünkü toplantısında aldığı bir kararla, teşrinisani 1938 tarihine Kadar mesaisini muvakkaten tatil eylemiştir. SUR tSTANBUL CAGALOGLU Sdjı ı DI4D Teljfraf ve mektub adresl: Cumnurlyet îstanbul Posta kntusu: tstanbul No 248 Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366. Taiulı heyetl: 24298. tdare ve matbaa fasmı 24299 24290 umhuri 25 HAFTALIK MECMUA En En En guzel yazılar güzel resımler meşlıur ımzalar sayfa 10 kuruş Cuma 9 Eylül 1938 Yakında çıkıyor Türk Istiklâl marşı kabul edilecek, âşar kalkacak, şapka millî serpuş olacak Hitler dün Nürenberg'de Ingiliz elçisini kabul etti Çekoslovakyada Alman talebeleri grev yaptılar Prag 8 (a.a.) Dün akşam neşredılen resmî teblığde deniyor ki: «Südet delegeleri Başvekil Hodza ile vpptıkları mülâkat esnasmda, Moravska Ostrava hâdıseleri hükumet tarafından tasfiye edilmedıkçe hükumetle müzakerelere devam edemiyeceklerini bıldirmişlerdir. Başvekil, mezkur iki meb'usa verdiği cevabda, alâkadar nazırların bu hâdiseler hakkında ciddî tahkikat yapılması, mes'ul makamatın tecziye edılmesi için icab eden tedbirlerin alınmış olduğunu tebliğ etmiştir. Südet Almanları partisinin delegeleri tahkikatın seyrinden haberdar edilecektir. Parti mümessilleri, Başvekille yaptıkları mülâkatm neticesini partiye bildireceklerini söylemiştir.» Nürenberg'de mııhim mülâkatlarda bulunan Fransız elçisi Fransııva Ponse, Alman Hariciye Nazırı Ribbentrop, İngiliz elçisi Sir Nevil Henderen [Arkast Sa 7 sütun 3 te) ', Türkiye ve Hatay Başvekilleri arasında Ankara 8 (a.a.) Hatay Başvekili Müstakil Hatay Başvekili Dr. Abdur. Abdurrahman Melek ile Başvekil Celâl rahman Meleğin, Orgeneral Asıra [Arkası Sa. 3 sütun 6 da] Gündiizle görüşürken alınmış bir resmi Japon ordusu Hankov'a doğru ilerliy Çin membaları, Japonların zehirli gaz kullanmağa devam ettiklerini bildiriyorlar. Harb şiddetlendi 9 Eylul Güzel İzmir, bugün, kurtuluşunun 16 ncı yıldönümünü kutluyor 9 eylul İzmirin kurtuluş bayra mıdır. 16 sene evvel 26 ağustos taarruzundan sonra 30 ağustosta kazanılan Başkumandan • meydan muharebesinde Ulu Şeften «Hedefıniz Akdeniz!» emrini alan kah raman ordu, yıldırım süratile güzel İzmirimize ulaşmıştı. İzmirlıles, uzun ıztırab senelerinden sonra kavuştuklan bu mes'ud günü, her sene olduğu gibi bugün de coşkun tezahürat ve büyük nümayişlerle kutlayacaklardır. İzmirin kurtuluşu, millî davanın bir sem bolü olduğundan, bugün İzmirli lerin yapacakları bayram, bütün yurdun bavramı demektir. Aziz İzmırlilere bugünü kalbimizle tebrik ederiz. bütün Balkan Tıb Kongresinde Dün, birçolt "dıkkate şayan Tebliğlerde bulunuldu. Doktorlar Taksim abidesine çelenk koydular, gece şereflerine bir ziyafet verildi Sun'î sis himayesinde ilerliyen Japon piyadeleri Hankov 8 (a.a.) Luan cephesinÇinliler «Pi» nehrinin garb sahiline Sinob 8 (Hususî muhabifimizden) de Luan'ın cenubu garbisinde kâin Hos çekilerek yeni müdafaa hatlan tesis et Boyabat mıntakasına yağan şiddetli ıan şehri 29 ağustosta kanlı sokak muha mişlerdir. yağmurlar yüzünden kasaba içindeki deebelerini müteakıb Japonlar tarafından 30 ağustosta Japonlar yeniden zehirli şgal edılmiştir. [Arkası Sa. 3 sutun 1 de] re taştı, bahçeleri sel bastı. Bostanlar harab oldu. Bir çocuğu sular alıp götürdü. ıııııııııııırıııııııııııııııııııııııııiıııııııııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiMiıııııııııııııııııııııtııııııııııııııııııııııııııırıııııııııiıııııııııııııııııi' Pirinc mahsulü cok zarar görmüştür. Hasar henüz tetkık edilememiştir. 1111 Trakya hafriyatında tarihî şaheserler Vize höyüğünde meydana çıkan odada bulunan kıymetli eserlerin Birinci asır Trak Krallarına aid olduğu anlaşıldı Beşinci Balkanlararası Tıb kongresi dun sabah saat 10 da Yıldız sarayında Rumen heyeti reisi profesör Gheorg hıu'nun başkanhğı altında ikinci top lantısını yapmıştır. Dünkü kongrede Yunan murahhası heyeti reisi ve Atina Ünıversıtesi kli nığı profesörü doktor V. Bensis, L'amygdalite cryptique mevzuu etrafında şa yani dıkkat bir tez ileri sürmüştür. Belgrad fuarı açıhyor Yunan delegelerinden doktor Gouttas anjinler hakkında, Bükreş Tıb Fakül Belgrad 8 (a.a.) Bu ayın onuncu tesi cerrahî profesörü doktor Jianu günü olan cumartesi günü Belgrad fuanhançere hastalıkları hakkında birer tebnın sonbahar sergisinin küşad resmi icra liğ yapmışlardır. edilecektir. Yugoslav basmurahhası doktor Zika Sinobda seylâb Kongre celselerinden bir sahne Markoviç'le doktor Sarvan çocuk felcî hakkmdaki tecrübelerıne daır bir teblığde bulunmuştur. Müteakıben profesör Tevfik Sağlamla profesör İstefenesko malarya üze « rmde bîrer tebliğ yaptılar. Bunu doktor Mıhalıdes'in anjin do puatnnde elektro kardıvogram hak kında, doktor Popesco Buzeu'm jenital tüberküloz teşhısi hakkında ve doktor Bugarski'nin Yugoslavyada zührevî hastalıklarla mücadele mevzuu hak kında ve Türk komitesi reisi ordinaryüs profesör doktor Âkil Muhtar Özdenin. glükozun farmakodinamik tesirleri üze[Arkast Sa. 7 sütun 6 da] Inönü Kampında bir gün YUNUS NADI Yakında, içinde de hafriyat yapılacak olan Vizenin, Eskikaleden görünüşü. İnönü Tiirkkuşu kampında talebenin plânür uçıırma ve paraşütle atlama ekzersislcrinden birer intıba (Yazısı 7. nci sahifemizde) (Arkadaşımız Abidin Daverin müşahedeleri 7 nci sahifemizdedir)
