30 Haziran 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

30 HAZİRAN — — 165. diayutla dair Hakikaller AHMETLİ üstadım ;Ahmet Haşim, parke taşı büyüklü - günde bir parçası dört beygirli bir arabada zor çekilecek bir maden ha- yal ederdi. Bizler onu tatlı tatlı din- içimizden de: “Aldazma ki gö elbette yalandır, mısraini tekrer eder dururduk. Halbuki şair sözü hiç bir zaman yalan değildir, atin hayali hattâ çoğu zaman ba, n bir ifadesidir. t Haşimin haber verdiği ma- den henüz keşfolunmadı; (akat âli ler şimdi başka bir şeyden bahset yorlar. ör madde, boşluktan retmiş; maddeyi teksif etmek kabil olsaymış, şairin tasavvur ettiğinden çok ağır şeyler uş.Meselâ bir santimetre mikâbı demir ne gelirmiş, bilir misiniz? 7500 tou, yani 50 le ağırlığı... Bir santimetre mikâbı teksif edilmiş altın da 600.000 ton kadar tutarmış. Bu rakamlar kar- sında insanm aklı duruyor; ilme ve âlimlere olan bütün hürmetimize rağ- men inanmak istemiyoruz; hat Fuzuli'nin mısramı biraz değiştirip: | “Aldanma ki dlim sözü elbette ya - landır,, diyeceğimiz geliyor. Fakat bugünkü ilmin iddialarına, yarm yanlış çıkması imkânı olsa da- hi, inanmamızda hiç bir beis yoktur, çünklü kaderimizle alâkadar değildir. (Yahut ki alâkasmı henüz anlıyamı yoruz.) Fakat ilmin keşfettiği heki - katler - pek az iztismalarla - dalma böyledir. Dünyanın dönmesinden bize ne? Yarım dörmediği ispat edilirse san oğlunun o dönmiyer dü Üü zerindeki sandeti veya felkketi bu on dünyadakinden daha az veya daha çok mu olacaktır? Bunun için hakikatleri iki kısma aytrabiliriz: Insan oğlunu alâkadar eden hakikat- ler, insan oğlunu slâkadar etmiyen hakikatler. kometif Bunların birincileri bizim kendi i- çimi; hemcinsimizle her nevi mü- hacebetlerimizde o keşfettiklerimiz - dinhi"' Bir “insanı, bir santi - metre mikâbi teksif ed âltr yüz bin ton (geleceğini eden ihtiras, İnsani bir bakikat- onun doğru hesap etmesi veya yanılması da gene İnsani bir hakikat. tir; fakat bulduğu şey ne olursa ok sun bize ne? Bir bilârdo partisini nler iki cinstir: bir kısmı sa- ların birbirine Vurup vur | mamasma dikkat eder; bir kısmı da MN bilyalarla meşgul olmayıp bilyalara | Vuran insanın yüzündeki işmiğzazla- Ya bakıp onların yardımı ile, o inaa- nın ruh bareketlerini anlamağa çalı- | gir. Bu cins seyirciler, ötekilerden çok | daha azdır, bazı partilerin başında onlardan kimseye tesadüf edemezsi » miz; fakat asıl ehemmiyetli, kaderi - mizi alâkadar eden hakikatleri keş- İeden onlardır. Onlar şairler, romancılar, moralist- ler, #anatkârlardır; ötekiler de âlim- ! ler... İlme karşı hürmette kusur mu ediyorum? Hayır: insan oğlunun hiç bir fazliyetini hor göremeyiz. Fakat derece tayini arzusundan kurtulma - mıza da imkân yoktur; bunun için İnsan tetkik edenleri, mevzuu insan olanları eşyayı tetkik edenlerden Üstlin saydığımızı söylemekten de ka. Sınamayız. Nurullah ATAÇ —————— m... Hamiyetlli bir vatandaşın vasiyeti Üsküdarda İhsaniye mahallesinde Ha. Geminpaşa sokağında 5 numaralı hane- de vefat ç hesap ve munmelât memur luğundan emekli Bay Mehmet Celâdet. tin hali hayatında Üsküdar ikinci noter. cektir, liğinde tanzim ettirdiği vasiyetname ile mevcut nakdinden Türk hava kurumuna (2000) lira terk ve teberrü etmeği vasi- yet etmiş, bu para merhumün vefatr g, zerine Kuruma verilmiştir. il a MP ermedi 7. İLA iy ZAYİ — İstanbul 15 inci okuldan 035.936 senesinde aldığım şehadetsameyi zayi et. tim. Yenisini olacağımdan eskisinin bük. mü yoktur. 3.6 N. 2 Mehmet Saim rer naltuk söylenmiş arlımıdan okul di aş HABER — Aksam nnstasr ctörül Mis Hozel Fojf işlemek arı He erin göğüslerine okmığtır. Bütün talebelerin mektep şarkısını söylemesiyle merasim nihoyet bulmuştur. Yarım gün mesai usulü Istanbulda da tattık edilecek Ankarada olduğu gibi İstanbulda da memürlarin bir temmuzdan on beş eylüle kadar güfde altı saat ça - lışmaları hakkında Vekiller Heyeti- nin kararı dün vilâyete tebliğ edil - miştir. Yalnız mesat saatinin başlangler- nin tayini valilere bırakıldığından İs- tanbul için bugün karar verilecektir. İstanbulda da sabahleyin sekizde vazifeye başlayıp saat on dörtte pay- | dos edilmesi ihtimali kuvvetlidir. Çekos' ovakya bizden tütün alacak Çekoslavakya tütün rejisi, memle- ketimizin 937 tütün rekoltesinden bir milyon kilo tütün almak üzere yeni bir münakasa açmıştır. Bu münskasa şartnamesi şeğrimiz! deki tütün tüccarlarma gönderilmiş- tir, Münakasa şartlarma göre, Bafra, Tagova, Erbaa, İzmit, Hendek, Trabzon ve Polathane şelerinden tütün alacaktır. Münakasaya girecek tüccarlar nü- mune oförtörlerini Eylül ayı içinde Çekoslovakya rejisine gönderecekler- dir, reji, Düzce, men v2 VE Yüksek Ticaret mektebinin Manrife devri Şehrimizde bulunan yüksek tedri - sat umum müdürü Cevat Maarife devri hakkındaki proje kesbi kanu - niyet eden yüksek İktisat ve 'Picaret mektebinin devri işiyle meşgul olma" Er başlamıştır. Mektebin içinde bulunan İktisat vekâletine bağlı ticari tahliller tâbo- rstuvarı buradan çıkacaktır. lek Yarınki deniz bayramı 1 Temmuz deniz bayramı, yarm akşam yapılacaktır. O gece, Denir bank umum müdürlüğü, lmanımızda bulunacak olan İzmir vapurunda alt mış kişilik bir ziyafet verecek, bunu 300 kişilik bir suvare takip edetek - tir, Deniz ticaret müdürü Müfit Necdet cuma akşamı saat on sekiz buçukta radyoda bir konferans verecektir. Akay ve Şirketi Hayriye vapurla- rmdan ikisinin o gece için liman ve Boğaziçinde birer gezinti yapmaları da kararlaştırılmıştır. Bu gezintiye İki idarenin davetlileri iştirak ede * ŞEHİRDE vE j ! j Lüleburgaz - Edirne yolu yapılıyor Bu iş ve mevcut yolun tamiri için 1700000 lira harcanacak Geçen sene Lüleburğaza kadar olan kısmı tamamlanan İstanbul - Edirne Asla yolunun mütebaki kısmının ii şaatına da başlanmıştır. İlk olarak Lü- leburgazdan itibaren 39 kilometrenin r imalât, şose ve asfalt kap- lama işleriyle meşgul dan başka bu sene yol baştan başa ta. mir ©ğilecektir, Bütün bu iş için 1.700.000 liralık tahsisat konulmuştur. İstanbul « Edirne asfalt (o şosesinin tesviye, sınai i Büyükçekmece sırtındaki kısmında, ş0- se, etraftaki araziye nisbetle alçakta kaldığından bu kış yolu sık sık sel bas- mıştır, Bunun için yolun bu kısmı açıl. mış ve burada büyük bir köprü inşasma başlanmıştır. Asfalt yoldan geçen fazla yüklü tobüs ve kamyonların yolu bozdukları nazarı dikkate almarak Silivri kasabası yanında bir büyük otomatik tartı âle- ti konulmuştur. Bu âlet yoldan geçen otobüs ve kamyonları tartmakta ve üç tondan fazla yüklü olanlara müsaade” verilmemektedir, Diğer şehir ve kasa- balar civarına da ayni âletten konula caktır, Emniyet sandığı faiz miktarını indirdi Ödünç paralarda senelik faiz miktarım yüz de on ikiden yide (sekiz buçuğa indiren kanun dolayısile Emniyet sandı. ğı da mücevherat mukabili ikrazlara ait faiz miktarım yüzde sekiz buçuğa indir. miştir. Fakat Sandık, altın, esham ve tah vilât mukabili alımacak faiz için bu mik- tarı da fazla görerek bunlardan alınacak faizi yüzde yediye indirmiştir. Emniyet sandığınm o ,sandığın Ziraat bankasıle beraber İktisat vekâletine bağ. lı bir müessese haline gelmesi dolayısile emlâk vesair şeyler ipotek ederek borç. lanmış ve borçlarını ödememiş olanlara son bir kolaylık olarak ortaya koyduğu "çok müsait formulün müddeti bitmiştir. Bu formüle rağmen birçok (o alacaklılar sandığa müracaat ederek anlaşmamış- lardır. Yeni kanuna göre, E dığınmn alacakları icraya müracaat et. meden merhun malın satılmasile tahsil edileceğinden sandık idaresi bu malların listesini hazırlamış ve icrasız olarak sat: mağa karar vermistir. Öğrendiğimize gö. re bu sekilde satılacak emlâkin miktarı çokcadır. Tenten amca moezâikcı inacaktır Bun- | Asfaltın temiz tutulman: için bir tan- zifat amele kadrosu yapılmıştır. Bun- lar yolu daimi şekilde temizlemekte - dir. İstanbul . Edirne asfaltı üzerine te- sadüf eden kasabaların içindeki yollar parke veya adi arnavut o kaklırımiyle döşelidir. Belediyeler bu yolları da as- falt yaptıracaklardır. Bu işe Silivriden başlanacaktır. Deniz kazalarını önlemek için... Sıkı bir kontrol yapılması Kararlaştı Son günlerde deniz (kazalarının çok fazla olmağa başlaması al4kadarları bu hususta tedbir almağa sevketmiştir. Deniz ticaret müdürlüğü ile emniyet müdürlükleri bu kazaları önlemek üzere limanda ve civarında sıkı tedbirler al- mak için işbirliği etmişlerdir. Bu mak. satla iki daire alâkadarları bir toplantı yaparak alınması lâzımgelen tedbirleri karar halinde tesbit o etmişler ve derhal tatbikine girişmişlerdir. Verilen karara göre, bilhassa pazar günleri bütün İstanbul sahilleri tam ve sıkı bir kontrol altına alınacaktır. Bu su retle, açıkta denize (girenlere meydan verilmiyecek, haddi U istiabisinden fazla yolcu alan vesait seferden menedilecek. kayık kıralıyarak sandalcısız denizde gez Ayrıca, tahlisiye sandalı olmıyan 'pl8 da denize girmek yasak edilecektir. Vapurların haddi istiabilerinden fazla yolcu taşımamaları için evvelce verilmiş olan karar da şimden sonra ciddi bir şe- kille tatbik ve kontrol olunacaktır. Yolcu almağa mezun olmıyan bir ta. — moetörlerin liman dahil ve haricinde lcu taşıdıkları tesbit edilmiştir. Bü mo- Ber hakkında da sıkı takibatta bulu. nulacaktır, Bu saydığımız memntiyetlere riayet etmiyenler derhal o yakalanarak cürmü meşhur mahkemelerine sevkedilecekler- dir. Bu kontrol ve takip işinin devamlı ve muntazam bir şekilde vapılabilmesi için, Rumeli ve Anadolu (tarafındaki bütün sahiller, İçinde polis ve liman memurla. Tı bulunan motörler ve sandallar tara- fından tarassut altında bulundurulacak. lardır. MEMLEKETTE Gayrimübadi!- lerin istihkakları Gayri mübadillerin — istihkaklarının tasliyesi için temasta bulunmak üzere Ankaraya gitmiş olan “gayri mübadil. İer cemiyeti,, umumi kâtibi B. Şahap dün şehrimize dönmüştür. B. Şahap, gayri mübadillerin muta- zarrır olmayacakları kendine temin edilmiş olarak geri dönmüş bulunmak- tadır, Son zamanlarda hükümetin gayri mübadil bonolarını hazine tabviilerile karşılaştıracağı şeklinde bir şayia çık- maâsı üzerine tahvilât on kuruşa kadar düşmüştür. Gayri mübadiller, esas kiymetleri yüzde yliz olan bonoların bu derece düşmüş olması karşısında müşkül bir vaziyette bulunmaktadırlar. Bugüne kadar gayri mübadillerden bir kısmı, yüzde doksandan başlayarak ellerindeki bonoları, yüzde on beşe kadar satmışlardır. Bir kısını, “yüzde yüz kıymetle emlâk almış bulunmakta- dır. Bir diğer kısmı da, bonoların kıy- metine itibar ederek satmıyorlar, Fa- kat, kıymetin düşmesi dolayısile, mü- him bir yekün zarar etmektedirler. Gayri mübadiller, istihkaklarının zararsızca tasfiyesi için almacak mü- essir tedbiri dört gözle beklemektedir. ler. emilerek Fenerbahçede pis koku neden ileri geliyor! Fenerbahçede yapılan mendireğin bu. rada büyük bir ihtiyacı karşılamakla be. raber akıntı ile gelen molozlar yüzünden civarda fena bir koku yayılmasma se. beb olduğunu yazmıştık. Bt civarda oturanların şikâyetleri üze- rinde keyfiyet tetkik edilmiş ve bu fena kokunun daha ziyade ötedenberi dalga. larla sahil kısmında toplanan molozlar. dan ileri gediği anlaşılmıştır. Bingena- leyh bu boş ve molozlarla o dolmuş olan saha temizlik oamelesi tarafmdan te. mizlenecektir. Deniz ticaret müdürlüğü de tarak du. bası ile denizin bu kısmını tarayarak 'e- mizlemeğe başlamıştır. Diğer taraftan o Fenerbahçenin imari plânı mucibince burada (belediye tara. fından bir rıhtım yapılacaktır. Bu rh. tm yapıldıktan sonra bugün mevcut mahzurların tamamen < önüne geçilmiş olacaktır. ——— Iki şilep daha alınıyor Öğrendiğimize göre, yeni kurulan Demir ve Şilepçilik Şirketince Bakır, Krom gileplerinden sonra y şilebin alınmasına karar verilmi iki şilep tesbit edilmiştir. Yakında $a- tın alma mukaveleleri yapılacaktır, mi ür Yatsncılar Yalovaya serbestçe gidebilirler Emniyet müdürlüğünden: Yabancıların Yalovaya gitmelerinde ve orada kalmalarında polisçe hiçbir forma.