25 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

25 NİSAN — 1938 Lort kaşlarını çattı: hayaletler odası diyoruz Biz oraya / dedi Ayıya daha ziyade yaklaşarak Üre. rindeki askıların adedini saydım. Tam yedi askı vardı. Derhal şapkamı oyn başına, paltomu da bu askılcrdan birine astım ve koltuğa oturarak duvarları seyre daldım, Yatığın sağ ve 80) torafları halılarla sülenmişti. Diğer duvarlar ise, yağlı bo- ya resimlerle doluydu, Bunlar ne biçim resimlerdi?.. Bugün bile, onların vet miş oldukları heyecan ve korkuyu unu» tamıyorum. Bir çek şekilsiz insanlar, vahşi resimleri!, Bütün duvarlar bun * larla doluydu. . Her kımıldadığım dakikada onların da benimle beraber ktmıldandıklarını zannediyordum... Odanın bir köşesini geniş bir ocak işgal ediyordu. Önü tahtalarla örtül- müştü, Yerlete Şark usulü delikli hasırlar s€- rilmişti, Yazıhane çok eski, fakat san'atkârane bir eserdi. Koltuklar da Kurunuyusta koltuklarından “farksızdr. Fakat, bu koltuklarda oturmak çendereye otur* mak gibi bir şey oluyordu. Banyo dairesinin kapısını açmca, bu- ranın fevkalâde ziya veren bir anspul ile aydınlatılmış olduğunu gördüm. İçeri girince, kendimi bir karanlık cehenne - minden kurtulmuş sandım. Odanın (du. varlarındaki hayallerden zak kalmak için banyoda uyumayı düşündüm. Soğuk su ile yıkandım, tıraş oldum ve tarandım, Kolonya İle odanın havası» nı değiştirdim. Geniş adımlar atarak w. zun koridorlardan geçtim ve salona git. tim. Lord Seamor salonun ortasında a- yakta duruyordu, Gözünün ucuyla be- ni süzerek kokteyl ikram etti. Bu mü *efit hareketi bende büyük bir sevinç — Nasıl odanız hoşunuza gitti mi? diye sordu. » — Hem de pek çok, dedim, güzel bir od... Her halde o böyle bir cevap alacağını tahmin etmiyordu. Kaşlarını çattı: — Biz, o odaya hayaletler odası is- mini v UZ. — Duvarları süsliyen resimlerden do Tayı değil mi?. — Evet,, Onlar, Goya'yı çok iyi ter. sim eden bir İspanyol gencinin elinden çıkmış sana't eserleridir. Onları yarın gündüz görü ile gördüğünüz vakit dik- kat ediniz, Hep kabartmadırlar. Her resme bir gölge refakat etznektedir. in- sanm gözleri oraya daldı for, ber biri hin ctnlandığını sanır. Uykunuza mi ni olabileceklerini sanmıyorum. Sizin © odaya misafir edilmenize sebep Muryel dir. Hiç şüphe yok ki sinirlerinirin sağlam olup olmadığını anlamak işin sizi oraya yerle: niş — Müsteri emiri Kendilerine temin ederim ki, bu gece deliksiz bir Uyku uyuyacağım.. Lord Sesi) bir iâhzs yüzüme baktı: — Bugün gençsiniz, asabınıza hâkim olabilirsiniz. Fakat, bir gün siz de tiyarlayacak ve o çeşit odalarda otur&” Muyacaksınız.. L İçkisini huzurle içen lordu taklide Salışıyordum Hİ Muryel, siyah tuvaletler içerisinde merdivenlerden iniyordu. Gözlerimi kaldırarak geldiği tarala baktım, Bu, beni Majesko otelinde ziyaret eden #prortmen kıza hiç te benzemiyordu » Gözleri bugün daha fazla parlıyordu « Fevkalâde güzeldi, Biraz sonra Lord Sesil, yanımızdan uzaklaştı ve bizi baş- başa b “aktı. Genç kız güler yüzle 801“ du: — Hayaletler odasını nası! buldunuz? — Çok güzel! Fevkalâde”. c — Sizi oraya mahsus misafir ettim. Benim yatak odam da sizin üstünüze isabet ediyor. Ve sonra güldü: — Sizin gibi bir polis hafiyesini şar tönün başlan bir kısmına misafir etmek ne dereceye kadar doğru olabilirdir. teni) şerira, bir parça dansedece. YE, amcam briç partisini bitir. sin, hele biz de birer kokteyi daha içe- dim azizim, Ralf O.. imisi içerken, Lord Sesil da iki kişi olduğu halde geldi. Ve beni takdim etti, Bunlardan biri Lord Sesilin kâtibiymiş. Görünüşte gok aksi bir adama benziyordu bu., Diğeri, kâti- bin kızkardeşiymiş ve lordun daktilo - luk vasifesini görüyormuş. Esmer, uzun boylu ve kaytan bıyık: olan kâtip, çok gevezeye benziyordu .. Duzdağu yete mühmendiyes meye ehemmiyet vermediği anlaşılıyordu. On. larla, emir vermek suretiyle bile olsun meşgul olmak istemiyordu. Bunların, lordun ufak tefek işlerini görmekten zevk duyan insanlar olduklert her ha- reketlerinden belli oluyordu. İkisi de bana Mkayttılar.. Bir üçüncü şahıs daha vard: ki, Lord Seamorun onu bana Nikol ismile tanıt- muş olduğunu hatırlıyorum. Bu uzun boylu, yaşlı ve sevimli bir adamdı. Bütün bu kalabalığın içerisinde ben Muryele dikkat ediyordum. O, müte- madiyen gülüyor, herkese iltifat saçma- ğa uğraşıyor ve srk sık bana bakıyordu. Bu bakışlarının neyi ifpde etmek İste. diğini bir türlü anlayamıyordum. Lord Sesil, Vaşing, daktilo, Manuel ve Nikol hep kendi aralarında konuşu- yorlar, benim yabancı olduğum bahisle- ri münakaşa ediyorlardı. ürü ve Be bütün Sü rüülümküyar” lara kayd kalıyorluk.. Her dakikm, büraya gelişimin nasl bir macera İle biteceğini düşünüyordum. olduğum adamım yere Bir gre rda dolaşmakta clduğunu gör: e İçimi bir kure kemiriyordu, Keskin ba, kışlı, kısacık boylu ve zayıf olan Dü a- dam, oldukça da kuvvetli bir kimseye benziyordu. Pırıl pil parlıyan saçları gayet muntazam taranmıştı. Biraz sonra, onun Şarli Desten adını taşıdığını öğrendim. . Majesko otelinde Önesima Kardan hil oldu.. Muryel koluma ssılarak, beni bu kalma doğru çekti. Ve Fransızca: — Norina, dadım.. dedi ve kadınca. — Norina, Ralf O'yu tanıyamadınız mı? diye sordu., Sona bana hitap etti: — Ya Ralf O, siz tanıyamadmız mı? Derhal vaziyeti kavradım: — Tanmamama inkâr mı var?.. Ma- göllah hiç te değişmemiş. Bu suretle Muryelin çocukluk arka- daşım olduğunu bir kere daha etrafı. mızdakilere duyurduk. Bu konuşmamız sırasında Lord Sesilir gözlerini bana dikmiş olduğunu gördüm: Ayak uçla rına basarak ağır ağır adımlarla yanı, mıza yaklaşıyordu. Tam yaklaştığı va- kit ihtiyar dadı * vi ni —— Tanşğım! dedi, Ralf, küçük Ralf, değil mi? Fakat, siz küçükken ele avu. ca sığmas bir haşari idiniz... düm: i: — Bu gün de uslanmış olduğumu yınız. dedim ve yüzüne baktım . Kadıncağı? ciddi idi. Sanki beni kü- dünyaya geldiğim gküğiümden değ Na b söz. HABER — Akşam postası Kâğıt Fabrikamızda Bir yılda 10204 ton kâğıt ve karton imâl edildi cı madde olarak kullanılan o kaolin hus. sunda fabrikanın senelik (ihtiyacı 1500 tondur. Memleketimizde bilhassa Kütahya civarında ham halde (azla miklarda kao- lin bulunmaktadır. Kâğıt | fabrikamızda kurulmakta olan yeni bir tesisat sayesinde Küta dan getirilecek ham kaolinlerden ibti: karşılanacaktır. Şimdiye kadar bu madde bilhassa Yunanlstandan tederik e. dilmekteydi. Kaolin fiyatları — geçen sene yüzde 20 nisbetinde yükselmiştir. Gene yardımcı madde olarak kullanılan şap da dışardan getirilmektedir. Memle ketimizde meveni şap madenlerinde barı cevheri tasfiye edecek tesisler bulunmadı. Bundan, bu husus temin edilinceye kadar fabrikanın senelik ihtiyacı > olan 400 ton şapı dışardan getirmek zarureti vardır. Kâğıt imalinde tali o maddelerden ibiri olarak kullanılan ve senede 200 ton sarfe- dilen reçine de Yananistandan getirilmek. tedir. Kâğıt imalâtının esas bir ham madde. sini de eski kırpıntı kâğıtları teşkil eder. 1986 senesinde bu kAğıtların tonu İzmitte teslim 10 liraya alınırken, o Halyanların gösterdiği fazla rağbet dolayısile 1937 se. mesinde tonu 80 Jiraya kadar çıkmıştır. Kırpıntı kâğıtları İtalyanın ve İzrsit fabri- kasının iyi fiyatla satın alması yüzünden, memleketie çöplüklerden eski (o kilğılların toplanarak cinslerine göre tasnif edilmesi fanliyeti srimiştir. İzmit fabrikası, mikta. rı fazla olmıyan bu kırpıntı kâğıtları 1036 #enesine göre bir ve hattâ iki misli fazla İlyat vermek suretiyle temin edebilmiştir. Görüldüğü gibi kâğıt imalinde kullanı. lan ea mühim ham maddelerin fiyatların. da görülen yükseliş yüzünden fabrikanın maliyet fiyatları artmıştır. Fabrika idaresi umumi masraflarından ve diğer ihtiyaçlarından tasarruflar yap. mak suretiyle bu tesiri azaltmıya çalışmış ve bü sayede kâğıt fiyatlarına ancak cüzi yamlar yapmakla iktifa (etmiştir. Cihan kâğıt ve karton piyasasının da 1007 sene sinde yükselmiş olması dolayısile esasen bunu tabit bulmak lzumdır. Beş yıllık endülstri programı O iaibikle- rinden olarak İzmitte Sümerbank tarafın. dan kurulmuş olan birinci kâğıt ve karton fabrikamız 1937 yılını, mit endüstrimiz için çok şerefli ve övünülecek bir faaliyet. le bitirmiştir. Program mucibince, bu fabrika senede 11 bin tonluk bir imelât kapasitesiyle ku- rulmuştu. 1936 Bın tecrübe aylarından £on ra tam kadrosile faaliyete geçtiği daha ilk yıl olan 1987 de fabrikanın 10.204 tonu bu- Jon imalâtiyle bu rakama çok (yaklaşmış olması, memleketimiz için yepyeni olan bu endüstri ve İhtisas şubesinde kazanılmış hakiki bir zafer telâkki edilmek lâzımdır. Zamanla elde edilebilecek bir (neticeye, İzmit fabrikamızın ilk hamlede erişmesini, milli endüstrimiz hesabına, yüz ağartacak bir muvaffakiyet saymalıyız. İsmi! kâğıt ve karton fabrikası, şimdilik ham maddelerinin büyük bir kısmını dı. şardan getirmek (o mecburiyetinde bulun. maktadır. Du bam maddeler odun, selüloz, reçine, kaolin, şap ve eski kırpıntı kâğıt- lardır, Fabrikanın senelik odun ihtiyacı 13 bin metre küptür. Orman kanununun müsaâ- desizliği ve nakliyatın çok pahalıya mal olması yüzünden memleketimizde mevcut ormanlardan İstifade etmek (kabil olma- makta ve fabrikanın bu ihtiyacı Rusya ve Romanyadan karşılanmaktadır. Yekın bir istikbalde mevcut engellerin kaldırılarak Karadeniz mıntakası ormanlarından bu o- dunları tedarik etmek kabil olacaktır. Dün ya piyasasında selüloz fiyatlarının artma. 81, selüloz İmalinde de kullanılan — odun. ların da fiyatını yükseltmiştir. e Evvelce Derinceye metre mikâbi 21 şiline (O gelen odunlar 1957 de 23 şiline çıkmıştır. Bu s6 ne 30 şiline kadar fırlamıştır. Fabrikanın diğer ihtiyaçları Kâğıt Imalâtının en mühim bam madde. sini teşkli eden sellüler, gene İzmitte inşa edilen sellüloz fabrikamız faaliyete geçin- ceye kadar dışardan alınacaktır, Sellülor ayni zamanda barp endüstrisinde kullanı- ği , ve ii ala eee lb sö cüde sfajiyela geçmesi dolayısile, fiyzlar yükseldiği gibi, fabrika sellülez tedarik et mekte müşkülât da çekmiştir. 1937 de fi. yatlardaki yükseliş 1936 senesine göre yüz de 80-100 nisbetini bulmuştur. o Fabrika bü sene sellüler ihtiyacının — 3300 tonunu Avusturya tülün idaresinin memlekelimiz- den oldığı tütün o mukabilinde takas yolu ile tedarik etmiş ve diğer kısmını da İs. kandinav memleketlerinden ye ikinci ek den satın almıştır. 1937 senesi içinde sel Milor mübayaa vekânü 4650 tonu ve 541 bin Birayı aşmıştır. Kâğıt endüstrisinde diğer bir L ; Fabrikanın'iş ünye al ei 1034 senesi içinde ( fabrikanın aldığı siparişler yekünu piyasadan 722.816 ve devletten 464.617 liraydı. 19037 o senesinde bu rakamlar sırasile 856.091 ve iki mil yon 190.119 liraya çıkmıştır. Fabrika bu siparişleri karşılıyacak surette o #malâtım teksif etmiş, 673.868 lira kıymetinde 2452 ton mukavva ve 2.630.713 Jira kıymetinde 7751 ton kâğıt İmal etmiştir. İmalât yekü. na bu suretle 10204 tonu ve 3.304.581 lira- yı bulmuştur. 1936 da imalât yekönu 9900 tondu, Fabrikanın kullandığı işçi miktarı vasafi olarak (o 1936 da 39i iken 1917 de 559 a çıkınıştır. Fabrika 1037 senesi (Oİçinde piyasaya 1.089.504 lira kiymetinde (o 4153 ton ve devlete 1,64.863 "ira kıymetinde 4.780 ton kâğıt ve karton satmıştır. (o Sat$ yekünu 8934 ton ve 2.733.367 liradır. 1938 yekün- ları ise 2404 ton ve 617.099 liraydı . İşçi, usta ve teknisiyenlerinin tecrübele. Ti bir yandan artarken, bir yandan da en mühim Barı maddelerini memleket için- den tedarik edecek vaziyete girdiği gün, şimdiden ba kadar mühim metiseler almış Istanbul Radyosu 25 NİSAN — 1938 PAZARTESİ 17 İakıhıp tarihi dersi: o Ünüversiteden naklen Mahmut Esat Bozkurt, 18,30 Çocuk bayram ve haftası münasebetile, Çocuk e- sirgeme kurumu namına (doktor, Kudsi Halkçı (Boş mideler), 18,45 plâkla dans rewsikisi, 19,15 çocuklara masal bayan Ni. ne tarafından, 10,55 borsa (haberleri, 20 Rıfat ve arkadaşları tarafından Türk mu sikisi ve halk şarkıları, 20,45 hava raporu, 20,48 Ömer Rıza tarafından srapça söylev, 21 Fasıl saz heyeti: İbrahim ve arkadaz. ları tarafından (saat ayarı), 21,45 orkes.. tra, 23,15 ajans haberleri, 22,30 plikla s0. lolar, peri ve operet parçaları, 22,50 son haberler ve ertesi günün programı, 23 son. yardım KADIN Bir yaz elbisesi... Kumâşm ve çizgi, lerin rengi zevke tâbidir. Bu “bolero ceket,, de en ehemmiyetli nokta bi. çimdir. Bu biçim, yazlık elbiselerde Şok modadır. Ceketin önünde beyaz orgündi fiyongas bir kemer ucu görü. vüyor. Telefon: Olan kâğıt fabrikamızın kapâsite ve ran- dımanı se kadar daha arttıracağı kolayca tasavvur olunabilir. Kâğıt ve karton İstiNâki Oo yurdumuzda inanılmıyacak bir bızla artan maddelerden dir İzmir kâğıt fabrikası kurulurken mem İeket ihtiyacının yarısını karşılıyacağı tah min ediliyordü. Fakat o tarihtenberi ge. çen zaman içinde isühlâkimiz çok arimış- tır, Birincisi ile «yni kapasitede ölün ve bugün inşa halinde bulunan ikinci kâğıt fabrikamız da tamamlanarak çalışmaya a- çıldığı gün, memlekette senede 30 bip tona yakın kâğıt ve karton imal edecek kapa. sitede mühim bir endüstri şubesi kural. muş ve bu sahadaki ihtiyacımızın en Mü- him kısmı yurt içinden karşılanmış olacak tır. Bilhassa ham maddeleri de içerden te. darik edildikten sonra, bü endüstrinin, bi- 7€ tasarruf ettireceği döviz miktarı büyük bir rakam teşkil edecektir. Çelik kralının yeğeni kayıb! Haydutlar tarafın- dan kaçırıldığı zannediliyor Meşhur "Çelik Kreir,, milyarder Andriya Karnecinin yeğeni Andriye Haytfild, esrarengiz bir surette kaybol muştur. Nevyorktan verilen bu haber, hem Amerikayı, hem Avrupayı telâşa ver. miştir, Haytfild tayyarecidiri. ve geçen çün tayyaresine binerek Nevyorktan hava, lanmıştır, Gideceği yer, Nevyorkta tay» yare ile on dakika süren Brentvuttur, Yanına da 4$ litre benzin almıştı. Bina- enaleyh yolda kalmek ihtimali yoktur, Fakat ,aradan üç gün geştiği bale kendisinden bir haber alınmamıştır. Bir kaza ihtimali pek varid değildir. Onun için bu kayıp çak esrarengiz gö- rülüyor. Bugün on bir teyyare ve 1000 polis memuru Andriyu Haydfildi ara. mağa çıkmıştır. Bundan başka, bu gibi hallerde büyük bir rol oynayan, Ameri- kalt izci gençler de seferber hale gel- mişlerdir. Karnecinin yeğeninin haydutlar tara- İmdan kaçırıldığı veya öldürüldüğü zannedilmektedir , 65 yaşında sinema artisti Dünyanın en ibtiyar aktrisi, hiç şüp- hesiz k5, 63 yaşında olarak tekrar sahs neye çıkan İngiliz artisti Mebel Lavdır. Bundan 52 sene evvel İl yaşında sahneye çıkmış olan Mebel, 33 yaşında Avrupanın ve hattâ dünyanın en meş- hür artisti olarak tanmmıştır. En son olarak 1912 de sahneye çıkmış ve on. dan sonra tiyatro hayatından çekilmiş- tir. Bir tiyatro müdürü, bugün 63 yaşm- da bulunan fhtiyarda hâlâ büyük bir san'atkâr kudreti görmüş ve onu tekter bir Gilm çevirmeye davet etmiştir. Kadın bu dâveti sevinerek kabul et- miş ve oynayacağı eserin tecrübelerine başlamıştır, Mebel Lav, kendisine veri- len ihtiyar rolünde ber halde makiyaj yapmağa mecbur olmıyacaktırI. İmama amam ZAYI — Üçüncü ilkmektep tasdikna- memi zayi ettim. Yenisini çıkardeağım. dan eskisinin hükmü yoktur. Arifoğla Kemal Heper Her akşam Bayan Safiye Samara Eski Ambasadör salonunda “1 Mayrs pazar akşama karlar devam edecektir. 43776