24 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
—.. p Hasan Rasim İDARE EVİ : tetanbdul Ankara ceddesi Pesin katana ı Müzebel DA Telgref sörei minabe MABSK Yazı işleri teleftanu: 23872 idere « " : 24370 Hdn " “ : 20335 _îııs_ Siyasa Tunusta Fransa IR haftadanberi Paristen ve KRomadan gelen haberler, Tu- nusta bir kıyam çıktığını bildirmek- tedir. Paristen bildirildiğine göre, bu memlekette örfl idare ilân edilmiş. askeri mahkemelor faaliyete geçmiş Fakat bu sıkı tedbirlere rağmen hâlâ asayiş lade oödilmemiş olacaktır ki, Avrupalılar evlerinden dışari çıkama- rmaaktadırlar. Hatırlardadır ki Tunusda beş altı sene evvel de kıyam çıkmıştı. O za- man bu ayaklanmayı, komünist tah. rikâtima atleden Fransa bu defaki hâdiselerden de faşist propagandasını mes'ul addetmektedir. Fakst aâcaba mesele bu derecede basit midir? Ger. Gİ o zaman üçüncü enternasyonal va. xiyetten istifade etmek fırsatını ka- gırmanıştır. Ve belki bugün de fa- gistler tahrikât yapıyorlar, Fakat Tu- nustaki hareket, harbtan sonra Arab halkı arasına yayılan milli duyguların tezahüründen başka bir şey değildir. Elli sekiz sene evvel imzalanan Bor- do muahedesiyle Fransanm himayesi. ne giren Tunus toprakları münbit, ha. vası da mütedil ve Avrupalıların ya. gamalarına elverişli bir memleket ol duğundan Fransızların en ehemmiyet- li sömürgesidir. İtalya milli birliğine kavuştuktan sonra Tunüs'u tabil bir geniş'eme sahası telâkki etmişti. Fa. kat İngilizler Berlin konferansının 8- rifesinde Kıbrıs'ı aldıklarından Tunus üzerinde Fransanm — bimayesini tanı. dilat; Almianya da Fransa ile İtalya. g2in arasını açmak için Fransayı tes. vik etti. Ve nihayet Fransızlar 188€ Bonesindan on altıncı âarın sonların- dan beri Osmanlı imparatorluğunun hâkimiyeti altında bulunan bu mem- Jeketi himayeleri altına aldılar, Bu, İtalya İle Fransa arasındaki münase- betlerin gerginleşmesine ve İtalyanın müselles ittifaka girmesine sebeb ol- muştur. İtalya on altı sene bu olup bit. tiyi tanrmamıştı. İtalyanm Tunus U. zerine alâkasını celbeden âmll, coğ. rafya yakınlığı kadar da orada yer'e- gen doksan binden fazla bir İtalyrn kolonisidir. İtalyan nüfusu, elli yedi Benelik Fransız idaresinden sonra hâ- 1 Pransız nüfusundan fazladır. Bu itibarla Fransa yarrm asırdanberi Tu- nusta İtalya ile karşılaşmaktadır. Fakat son yıllar içinde bir de Arab nasyonalizmi ile karşılaşmıştır. Fran. sada tahsil gören Tunus münevverle- ri, her memleket münevveri gibi, men- sup oldukları milletin kendi mukâdde ratını idare etmesini istiyorlar, Son zamanlarda İngilterenin İrakta ve Mı, sırda tatbik ettiği ve Fransanım da Suriyede tatbik etmeye karar verdiği idare taraı dâ gözlerinin önünde bir örnektir. Binaenaleyh hiç olmazsa, Fransa ile Tunus arasındaki münasa- betlerin ayni yolda tanzim edilmesini istiyorlar. Buna taraftar olanlar da Fransız hükümetine rakib olan her kuvvetten Istifade etmek fırsatmı ka. gırmıyorlar. Bu, kâh komünistlik, kâh faşistliktir. Tunuslu banların ideolo. jileri ile pek alâkadar değildir. Fran- saya karşt —muhalefet noktasında bir'eşiyorlar, HBakikat şudur ki, Fransız idaresiy. le İtalyan idaresi araamda bir tercih yapmak vaziyeti kargıamda Tunuslu daima Fransayı tercih etmektedir. Çünkü Fransanım nüfusu artmıyor. İtalyanım nüfusu ise, çabuk arttığı » çin Tunus, kısa bir zaman içinde nü. fusunun çoğu İtalyan olan bir memle- ket halini alır. Ve belki de İspanyada olduğu gibi, zamanla Arab nüfusu büsbütün ortadan kaybolur. Binaena. Jeyh İtalya tehlikesine karşı Fransa da yerli arablar da ayrı düşünceler dolayisiyle, niüşterek cephbe kurmak | GY Y Çinli bânĞiGaEÖlolordo kadınların ölüm taburu' Bir Japon taburuna baskın verdiler Çin kadınlığı, Çin Istikiâlini korumak iİçin nmasıl uğraşıyor? 1931 de Mukden cephesinde Japonlarla harp eden Yab Ten Fen isminde bir kadının bugünkü mücadelede de yer aldığını ve yaptığı büyük fedakârlıklar dolayısiyle Çinlile. rin Jan d'Ark'ı ismiyle anıldığını yazmıştık. Bu hareketin Çinliler atasında uyandırdığı heyecan, daha başka kâadın kahramanların ortaya atılmasıaa sebep olmuştur. Bu suretle başta madam Şang Kay Şek olduğu halde hemen bütün Çin kadınlığı, Çin istiklâlini korumck için ha- rekete geçmiştir. Çinde yeniden meydana çıkan kadın kah- ramanların en ileri gelenlerinden biri Liyen Şang Yen is- minde bir kadındır. Bu kadın Şapeydeki muharebelerde temayüz eden “Ölüm taburu,, nun kumandanıdır. Fakat, diğer taraftan yüksek ailelerden ve halk taba- kasmdarı bir çok kadınlar ve kızlar vetanlarının müdafaası için silâha sarılmıştır. Narin vücutlar, Üniformayı giyip, ellerine silâh altnca hakiki bir kahraman tavrı İsseanıyorlar, Kadının askerlik faaliyeti denilince, tabif ilk defa hatı. ra Kızılhaç geliyor. Hastobakıcı Çinli kadınlar, Avrupalı Kınlkaçta vasife gören bu ditber Çinli Taza "Beyaz me - lek,, diyor!lar, o hiç korkmadan harb Mmeydanlarıma - ka. dar sokuluyor ve vazifesini yaptyor.. vÜlbiş bırgazin işttalı Hava tehlikesine Berlin, 23 (A, A.) — Rür havzasın. da Oberhauen'de Konkordia ocağın: daki galerilerden birinde vukubulan bir grizo iştiali neticesinde yüz met- rodan büyük bir sahada bir çöküntü hâsıl! ölmuüştür. Enkaz arasmımda altı ölü ve dördü ağır olmak üzere yedi yaralı çıkarılmıştır. Diğer beş kişinin akıbeti hakkımda baber almamamış. tır. ıstırarındadırlar, İngiltere ile Misir arasındaki nihaf anlaşmanm akdinde Amll olan düşünce d& ayni İdi. Fakat Fransa Tunuslular ile anlaşabilmek için yerli halkm milif emellerine kar. gı bazı müsaadekârlıklarda bulunmalı- dır. Halbuki bu memleketle Fransa arasındaki — münasebetlerin nüzımmı 1881 senesinde imzalanan muahede olmak Maermgelirken, Fransızlar Tu - nusta çok sıkı bir. sömürge İdaresi kurmuşlardır. Fransa — Tunuslulara karşı zamanın gartlarına daha uyzun ve daha müsamahalı bir siyaset takib etmekten kacındıkça, Sicilya adasın. Narin viücutlu Çin kadınları, ünifor. Şi hemgşireleri çoktan geçmişlerdir. Onlar yalnız hastanede kalmıyorlar, Yaralılara bir ân evvel yardım edebilmek için harbin kıtığtığı en tehlikeli yerlere kodar gidiyorlar, Bun- lat arasında matmazel K. V. Şov ismin bir genç kız büyük bir göhret kazanmıştır. “Beyaz Melek,, müstear Jaml altında fedakârlığı ve galışmasiyle tanınan bu kız, Çinin en yüksek ailelerinden birsine mensuptur.. Çin hastaneleri her şehirde, mekteplere, sinemalara, tiyatrolara yerleştirilmiştir. Zaruret karşısında yapılan bu yerler, tabil asrın icap ettirdiği mükemmeliyeti haiz değil- dir. Ne yer müsaittir, ge de jlâç vartdır Fakat bu yokstz- lük içerisinde dahi Çinli hastabakıcılar kendilerini göstere- biliyorlar. Hiç bir Çinli hastabakıcı kadın, maaş ve ücret almuyor, askerlerle beraber ayni karavanadan yemek yiyor, top ateşi altında da gözünü bile kırpmadan çalışıycr. Çinde kadınlar askerliğe çabuk mımmışlardır. Liyen ve teşkll ettiği krtalar . ki bunlar ölüm taburları ismini almıştır. - 10.000 kadın ve 90.000 erkekten mürekkeptir. Bunlar Şimali Çinde, çete harbini ihya etmişlerdir. Bu kadın çetetilerin yaptıkları çete harplerinden birjein.. Gç. beş yüz kadın bir Japon tabür karargâhını ansının bas- mışlardır. Bu kadmlardan ancak 80 i sağ olarak dönebil. miştir. Fakat Japon taburundan da tek nelet kurtulama- tar, y Kadın Ölüm taburlarından başka, yeni bir tabur dehâ teşekkül etmiştir. Bu taburun ismi Kuangar kazlarıdır. Bu tabura girmek için 2000 den fazla kadın müracat etmiştir. Fakat bu kıt'a güyet esaslı hareketlere girişeceği için mü- racaat edenler sıkı bir seçmeden geçirilmiştir. Bu kıt'a bu gün talim ve terbiye ile meşguldür. Kadın askerler urun yürüyüşler yapmışlar ve ismini aldıkları Kuangsı şehrine girmişlerdir. Orada tabur merasimle iemini kutlulamıştır. Bu taburdaki kadınlardan bazıları hakik! atış çşampi- yonudür. İçlerinde hatipler vardır. Bunlar yolda askerin manevlyatını takviye için nutuklar söylüyorlar, İçlerinde casusluk teşkilâtında çalışanlar da vecdır. Bunlar yakmda Hankovdan cepheye hareket edecektir. Bundan başka bir çok talebe kazlor da askerlik talim. lerine başlamışla: — — —e Meri Pıkfora filim ÇEDİLİYOT ... En eski ve şöhretli sinema artistle - rinden biri olan Meri Pikford, son gün- lerde Londraya geldiği zaman, İngilte. rede bir film çevireceğinden bahsolun- muştu. Ö zamocılar inanılmıyan Bu ha- berin bugün teyit olunduğu görülüyor. tngilterenin sinema diktatörü ismi ve- rilen stüdyo müdürü Aleksandr Korda, Meri Pikfordla yakında bir film çevir - mek için mukavele yapmıştır. Bu filmin çevrilmesine Amerikanmm meşhur sine. macısı Sam Goöldvin de sermaye koya- cak ve filmin çok büyük bir eser olma- sına çalışılacaktır. Goldvin, Amerika - da İngilir filmlerine rağbet edildiğini görzerek İngilterede film çevirtmeye ka- tTar vermiştir. Bulunduğu bir beyanatta, filme har. cıyacağı 2 milyon İngiliz lirasmın 250.000 ini bir senede çıkaracağını vsöy- lemiştir . dan ancak yüz yirmi kilometre uzak- lıkta olan ve toprakları Üzerinde de | yüz bine yakın İtalyan nüfusu yaşı. van bu memleketta aık sık karsasa. lıklar cıkması ve İtalyanm da bu vaziyeti kendi menfaati namma istis- mar etmeğe çalışması tabifdir. (Ulus'tan) A, Ş, ESMER 24 NİSAN — 1938 PAZAR Hlert: 1857 — Seter: 24 Güneşin düğuğe Üüneşin satap 5,00 18,57 Kazimtut yortusu Meğab öti ikindi Akaan — veler Gmeali 9,86 12,18 16,01 18,57 20,97 818 Ydt Cüözuümlu Telefonlar Yancını İelaakai yçiN. BEZTE, Mapağla iitar VÜN — Madhklir virşAğaa. Dnküder iimi öt geee Harrel ü Saretter Ti a çMN D verananlNı 9a Gsküder © kattürı Havagarlı v0 Cenis volları * AzesarSAN| FT0 Karuttyı GDN Bah, Perşemha, Cuma / eünleri aaze NDLEM AA KAMA ve Tekirâag, Mürrfir, Eraek, v eErİNMNTNE GRYİYEYEN Karakkgaya varır Akdenirz postam: Yarın sefer yapılmı- yacaktır. Karadeniz postası: Yarın sefer yapılmıt. yacaktır. M#üzeter Ayasetya, Mema - Mizana, Vansa eserleri ve Çindil Kh ıt:" üü ve sarmçine, Ticnrek ve Bamayi M üasler Ber ge aat 10 aa 14 ya Radar eğük Şartname ve nümunesi mucibince 115000 adet beyaz çul (başı bağlı) yarınki pazar. tesi günü saat 14 de inhisarlar ideresinin Kabataştaki Levazım ve Mübayaat şubesin- de pazarlıkla satın alınacaktır. sdu ? “ERAAİAAAARD aN han memleketine dbnrll * Muhiddin izminde bir — Aşık sevgili. sinden yüz bulamayınca kızın — kulağını kesti. Sinemalar Türk: Habanero. Melek: Saratoza Saray: Meçhul kadın. /Pek: Tehlikeli aşk Sümer: Arşın mal alan, Sokarya: Yalnız senin için, Alkazar: Doktor Şandu: Asri: Şanghay ve Patapataşon sirkte. İSTANBUL Ferrah: Üç tilm birden: Kumarbazlar gemisi,söz silâhındır. Azok: Kratiçe Viktorya (Adolf Volbruck) ve Çin geçidi Alemdar: Mihracenin gözdesi. Mitit: Mihracenin gözdesi ve sarı zambak KAnIKÖY: Ilde KAR TOPU : Faka büsmsaz (Türkçe sözlür, SA]IAT'A.' Cinayet masssı 'Tophot Yiyetı GEar TURAN TİYATROSU Hakkı Ruşen ve arkadaşları Komik Dümbüllü İsmallin Iştirakile Mo'mazel Miçe . Pençet variyelesi Di — kte Gündüz: Cellâdım oğlu dram komedi 4 perde, Gecet TALİSİZ kız komedi 3 perde, HALK OP"2ETİ Pazartesi akşatmı 9 da Kadıköy Süreyyâ sinemasında SEVDA ÖTELİ oöperet 8 perde Yazan: Yusuf Sururi Müzik: Kazlo Ropuçelli Yakında ÜÇ YILDIZ. Panama kanalı yerine Yeni bir kanal açılmasından vaz geçildi Vaşington, 23 (A.A:) — Salâhiyettar mahafilden verilen malümata göre Niga- rakua üzerinde Stratejik ve ekonomik bir- kanal inşası tasavvurundan vazgeçilmiş- tir. Panama kanalmın bu ihtiyaçlara ki- fayet edecek veçhile genişletilmesi mew. zuubahstir. İki yüz milyon dolara mal 6 htlkbıîdckl harblerde uyyu—ııerın c —— | tacak olan bu İnşaat için bir program ha. zehirli gazlerin büyük bir tehlike ya, ratacağı muhakkak. Her millet hava tehlikesine kargı tedbir aramakla meşgul, Halk bir hava hücumu arrasında &. Bınaklara, bodrumlara girecek, fakat vazifesi icabı sokakta kalmak mecbu- riyetinde olanlar ne yapnosklar? Bu da düşünülmüş... Bunun için de zırlanmıştır. Amerika askeri ve bahri mahfilleri ha« tir kişilik sığmaklar yapmışlardır. | len Panama kanalını berhangi bir düp kadilli meydanımda — teşhir edilen bu bir kişilik sığınaklardan iki tanesi görünüyor. Resimde, Londranm merkesinde Pi - | man taarruzuna karşı müessir hir suret- te müdafaanın mümkün olup olmryacağı mosolesini tetitik ediyorlar. Bunun sebe- bi uzak doğudaki vaziyettir.
