21 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 12

Zelzelenin tafsilâtı Baştarafı 1 incide Aksarayda ilki saat biri 15 geçe ikin- gisi saat üçü 15 geçe olmak üzere iki yoar depremesi olmuştur. Çankırtda sant biri 15 geçe ve dünküne nazaran daha giddetli bir harekotlarz hissedilmiştir. Kırgehirde biri 20 geçe birçok evlerin yıkılmasmı mucip olan bir hareketiarz olmuştur. Dün muhtelif vilâyet ve kuza morkoz- lerinde duyulmuş olan zelzelenin verdi- ği insan zayiatı ve maddi zararlar hak - kmda alman haberler, bir kısım min - takalarda zelzelenin hiç bir ziyanı mu - tip olmamasına mukabil bir kisım vilâ - yetlerimiz nahiye ve köylerinde büyük tahribatı ve birçok vatandaşlarımızm ö- Tümünü intaç etmiş bulunduğunu bildir- mektedir. Bu folâkete sahne olan mın - takalar Kırşahir vo Yozgat vilâyatlerin- de bulunmaktadır. Kırşehirde Köşker nahiyesindeki köylerde birçok binalar yılılmış ve 200 kişi ölmüştür. Yozgat vi- lâyeti içinde Sekili köyündeki 59 evdea 40 ü yıkılmış ve geri kalanları da kit - m>men basara uğramıştır. Buradaki köy « Jüler yer depremi osnasında tarlalarda bulunmakta olduklarından, bir evde çö- küntü altında kalan üç yaşındaki bir yav- ru müstesta olmak üzere, nüfusça za - yist olmamıştır. Kızılay derhal her ikf mmtıkadaki fe- Yâketzede kardeşlerimize yardıma koş - muş bulunmaktadır. Kızılay bu makaat- Ja Yoagat valisinin emrine muavenete ııhhe bulunanlara ilk ve acil yardım 'olmak üzere 1000 lirk gönderdiği gibi Açıkta kalanların barımmalarını temin makaadiyle de 60 çadır sevketmiştir. Kırgşahir mmtakasına da derhal bir mü- fettiş gündermiş ve emrine 2000 lira tah- Bis eylediği gibi 300 de çadır sevk eyle - miştir. Diğer taraftan Iç işleri bakanlığı da derhal bu mıntıkalara — müfettişler Böndermiş bulunmaktadır. Ankarada bulunan İtalyan sefiri Galli ve yeni Sovyet sefiri Rençiyef — hariciye , vukubulan felâketten dolayı İeessürlerini bildirmişlerdir. Zelzele mıntakasında Kirşehir 20 — (Hususi) — Büyük felâ- Kettan sonra binlerce vatandaş geceyi a- çıkta geçirmişlerdir. Sarsıntının uyandır- mış olduğu panik kısa fasılalı zelzeleler- le beraber devam etmektedir. Köşker Hahiyesindeki Hacı Mirza, Akpınar, Eş- Tefli, Sofralılar, — Erdekliler, Çürükler, Dervişli, Deveci, Hanyeri, Alişar, Pek- mezci, Tatar İlyaslı, Beşler, Üçler, Ha- Murlular, Zülkadiriler, Gölbaşı ve Esad. hocalı köyleri tamamen harap olmuştur. Buralardaki enkaz aragından hâlâ yara- İx ve ölüler çıkarılıyor. İnsan zayiatı bil- hassa kadın ve çocuklar arasında fazla- dır. Ankaradan sıhht imdat heyetleri ve Malzeme gelmekte devam ediyor. Açık- Blıwkhhılıryüılmıgvmwhmışnr Köşkerde sarsıntılar devam ediyor. Yol- lar kapalıdır. Maddi zarar ve ziyanın ne kadar oldu- Zu henüz bilinememektedir. Buraya gel- miş olan Kınlay müfettişinin — emrine 2000 lira verilmiştir. Bu tabil âfete kargı bir şçey . yapama- mak aczi halkı daha ziyade korkuya dü- Bürmektedir. Şehir umumt bir matem havası içinde bulunuyor. — Yeraltından mütemadiyen korkunç gürültü ve sallan- bılar gelmektedir. * Yozgatta Yomtm (Hususl)' — Sekili köyün. Geki yıkılan evlerin yekünu 49 dur. Sar sıntı esnasında köylüler tarlada bulun- Huklarından insanca zayiat yoktur, Yal. nız küçük bir çocuk enkaz altında kala- rak ölmüştür. Kızılay — tarafından vali- nin emrine 1000 lira ve 60 çadır verilmiş. tir, Zelzelenin uyandırdığı — korku hâlâ devam etmektedir. Halk kırlarda ve bah- çelerde yatmaktadır. gonımdı 20 (Hususi) — Zelzele bura. daki köylerde de mühim tahribat yap- mıştır. Enkaz altında — kalan bir köylü ölmüştür. Diğer köylerdeki tahribat ve Zayiat hakkında henüz malümat alma.- mamıştır. Dahiliye Vekilinin Meclisteki beyanatı Ankara, 20 (AA.) — Büyük Millet Medisinin bugünkü toplantısında İçişle- Yi Bakanır ve Partl Genel sekreteri Şükrü Kaya kürsüye gelerek dün — memleketi- mizin muhtelif yerlerinde vukua gelen yer deprenmesi etrafında şu izahatı ver- Sayin arkadaşlar, dün — memleketimiz ansızın bir acıya — düştü. Ve bir yasa uğradı. Dün saat biri bir kaç dakika ge- çe memleketin muhtelif yerlerinde az çok hissedilen bir yer deprenmesi oldu. Top- rak çöküntüsü en çok orta — Anadoluda hissedildi. Bunun merkezi Kırşehir, Yoz- gat, ve Akdağ madeni! havalisidir. Mem- leketin birçok yerleri bu sarsıntıyı his- setti. En çok zarara uğrıyan Kirşehir vi- lâyetidir. Kırşehir vilâyetimizde Köş- kır nahiyesine bağlı birçok köylerde ev- ler yıkıldı. Diğer taraltan — Yozgatta ve Yerköyde nahiye binası ve istasyon bina &1 oturulmaz bir hale geldi. Sekili köyün- de 59 evden 49 u kâmilen hasara uğra- mıştır. Bir ölü ve bir de yaralı vardır. Çoğalmamasını temenni ettiğimiz bu za- rarlar hakkında peyderpey almacak ma- lümat ajansla neşredilecektir. Maddi zararın ebemmiyeti yoktur. Bu memleket ve bu millet maddi — hasaratı eskisinden daha iyi olarak derhal tamir edebilecek kabiliyet ve vaziyettedir. Ta- biatin aksiliklerine daima göğüs germeğe alışkım olan milletimiz, — memleketimiz tabildir ki bunu derhal tamir edecek, va- tandaşlarımızın gönlünü alacaktır. Bir gelkat ocağı olan Kızilay cemiyeti derhal zelzeleden zarar görenlerin ve matemze- delerin imdadına koştu. Geniş mikyasta malzeme gönderdi. Hükümetiniz de der- hal 30.000 liralık bir inşâat yardımı ya- pılmasını gözeten bir kanun — İâyihasını Medlise sundu. Maddi zararın asla ehemmiyeti yoktur. Fakat asıl bugün — memleketimizin bir kalb gibi etrafında yeise düştüğü haber, 200 vatandaşımızın enkaz altında ölmesi. dir. Bu, bir türlü telâfi edemiyeceğimiz bir acıdır. Tabiatin şuutsüz hareketleri karşısında yapılacak başka bir şey yok- tur. Yalnız bunların elemlerine, matem- lerine iştirak etmekten — başka bir şey elimizden gelmez. Kazazederler hüküme- timiz tarafından — markkleten ve manen temin ve tatmin edileceklerdir. Son gelen malümat Ankara 21 (Hususi) — Zelzele saha- sından gönderilen malfımata göre şimdi- ye kadar 207 ölü — sayılmıştır. Yıkılan evler de 756 dır. Harap olan — binaların tahliyesine devam olunmaktadır. Yerköy istasyon ve nahiye binalarile birçok ev ve dükkânların duvarları çatlamıştır. Hükümet felâketzedelere yardım için 30.000 liralık bir fasıl ayrılmasını istih- daf öden bir kanun lâyihası hazırlamış ve serlan Meclise sevketmiştir. Demir muhafızlar DE- Baştarafı 1 incide harbiye nazırı olan general At 30 gün mezuniyet almıştır. Bu mezuni- yetini ecnebi bir memlekette geçireceği zannolunuyor. Verilen resmi malümat Bükreş, 20 — (A.A.), — Rador ajansı bildiriyor: *“17 nisanda bütün memlekette sabık demirmuhafız teşkilâtına mensup tahri- kâtçıların evlerinde yapılan araştırmalar esnasında elde edilen vesikalar Bükreşte bir araya toplanmıştır. Çok mühim ve- sikaları da ihtiva etmekte olan bu evrak, sivil ve askerf istintak ve iddia daireleri tarafından tetkik edilmektedir. Bu daire- ler, tahkikatı pek yakımda bitirecek ve adli takibat için raporunu verecektir. Faşist lideri de davacı Bükreş, 20 (ALA.) — Kodreanunun profesör Yorga aleyhinde — mahkemeye müracaat ettiği bilditilmektedir. Bunun sebebi, prolesörün muhakeme esnasında- ki ifadesinde Kodreanunun evinde vata- na ihanet suçunun subut bulmasını intaç edecek evrak bulunduğunu söylemiş ol masıdır. Kral rahatsız Bükreş, 20 (AA.Y — — “Majeste kral gırtlakta bazı hafif tesirler icra etmiş o- lan gripten dolayı odasında istirahat et- mektedir. Akşam hararet 38 derece, nab- zı ise $4 idi. Majestenin umum? vaziyeti iyidir.., Denizbank müdürü geldi Denizbank umum Müdürü Yusuf Zi- ya bu sabah Askaradan şehrimize gel- ü * HABER — Alişitm postas. Alman tehlikesi Çekoslovakya- dan ziyade Holan- da İÇİN... Japonya ile Almanya arasında gizli bir anlaşma varmış" Eski İngiliz işçi partisi mebusların- dan Lord Strabolgi, Los Ancelesde çı- kan bir gazeteye Örta Avrupa ve A- man tehlikesi hakkında bir yazı yaz- mıştırı Lord bu yazısında, Alman tehlikesi- nin Çekoslovakya için zannedildiği ka- dar büyük olmaklığını, daha fazla Ho- landanın tehlikede bufunduğunu yazı- yor ve diyor kit “Şimdiye kadar Hitler hep beklenil- miyen hareketlerde bulunarak muvaf- fak olmuştur. Bugün de Almanyanın Holandaya karşı taarruza geçeceği bek lenmiyor. Bunu bekliyenler yalnız dün ya siyasetinin içini bilenlerdir. *Holandada bugün esasen Tbir nazi faaliyeti var. Biraz daha kuvvet gönde- *“Halbuki Holandanın hemen hemen biç deniz kuvveti yok. Buna mukabil Holanda, İngiltedelen sonra, nüfus iti- Hacile en fazla müstemlekesi olan mem lekettir. *Şarkı Holanda Hindistanı ham mad Me itibarile çok zengindir. Almanyanın istediği de zaten bu maddelerdir.,, “Şu da maltfimdur ki, Almanya ile Japonya erasında, Holandanın - şarki Hindistanı paylaşmak için gizli bir anlaşma vardır.,, Gaz maskeleri - mecburiyeti Prag 21 ÇALA.) — Bu hafta Çekcs. lovakyada gaz maskesi satın alınması mecburi kılmmıştır. Bunun için şehir lere iki ay ve bütün memlekete altı ay mühlet. verilmiştir. Çocuklar için sa- tın alınan maskeler, ufak gelmeğe başladığı zaman tebdil olutacaktır. Diğer taraftan Prağda ikişer bin Kkişi alabilecek sığımaklar inşa edile- coktir. Alınan tedbirleri haklı gösterecek haberlar Londra 21 (ALA.) — İyi malümat almakta olan mahafile nazaran İngil- tere hükümeti, Almanyanın Haynlay- nm fırkası Jehine Çekoslovakyanm dahilt işlerine müdahalede bulunmak için herhangi bir vesileye müracaat etmesi imkânmı selbetmek maksadi- le Çekoslovakya kanunu esasisi dahi. linde südet Almanlara azami <—müasa- dekârlıklarda bulumnıımı diplomasi Bon defa ilân edıımıı olan siyast affr umuminin İngiltere hükümetinin teklifi üzerine yapılmış olduğu — söy- lenmektedir. Affr umuminin ilânmdan sonra or- tada bir takım gayialar deveran et- meğe başlamıştır. Bu şaylalara göre, Almanya pek yakın bir zamanda Çe- koslovakyada müdahalede bulunmak teşebbüsüne kıyam edecektir. Öğrenildiğine göre, İngiltere hü- kümeti Prag hükümetine südet Alman lara yapmağa mütemayil olduğu mü- saadekrâlıkların bir listesini mümkün olduğu kadar kısa bir müddet zarfım- da tanzim ederek Paris ve Londraya bildirmesini teklif etmiştir. Çekoslo- vak hükmeti, Fransa ve İngiltere ta- rafından tasvip edildikten sonra bu listeyi neşredecektir. O zaman Londra ve Paris, bu tek« lifler südet Almanlar tarafından red- dolunduğu ve Alman hükümeti bu red di Prag hükümeti üzerinde bir tazyik icrası için vesile ittihaz eylediği tak- dirde Berlinde müşterek bir teşebbüs te bulunacaklardır. Bu meselenin yakmda Fransız ve İngiliz devlet adamları arasında ya- pulacak müzakerelerin başlıca mevzu- larından birini teşkil edeceği beyan edilmektedir. Fransız - İtalyan itilafı 30 unde İngilizlerle Fransızlar arasında akdedilecek konferansın — ruznamesini tetkik etmek Ürere — Pürlemüng'den avdet edecektir . BEe- Baştarafı 1 incide hariciye nazırı ile müzakerele girişerek bir anlaşma aktedilecek. Sefir tayini sonraya bırakılmış Paris, 20 ÇA.A.) — Parisuvar gazete- sine Romadan verilen malümata göre, Fransız — İtalyan — müzakerelerinde Fransanın Roma büyük elçisi tayin et- mesi meselesi sonraya bırakılmıştır. Verilen bu malümeta bakılırsa evvel emirde Fransa ile İtalya arasındaki ger. ginliğin nihayet buldğunu tesbit ve mü- meselelerde koleyca mutabık kalacaks ları mütalcasında bulunmaktadırlar. Kont Çiyanonun Londra ziyareti Roma, 21 (A.A.) — İtalyan resmi mahafillerinde, Kont Cianonun yakın« da Londraya seyahati için kat'? hiç bir karar mevcirt olmadığı ve fakat bunun İngiliz . İtalyan anlaşması mer'iyete 86; Londra, 21 (A.A.) — tİngiliz Harici- ye nazırr Lord Halifaks, hariciye neza- reti mütehasssları ile bu ayın 29 ve Hint okyano- sunda bir ada lIlk defa olarak kadın qörecekl Bir adaya ilk defa olarak kadınlar ayak ortasında, en ince uçlu bir kalemle işaret dnmhıîü.uhkuulimm. Bınıırmyıını'lnıdıh Bunların lıızllterenlıı alacağı tayyare Londra, 20 (A.A.) — Hava nezaa retine menaup eksperlerden mürek« kep bir heyet, şimdiden tam randı- manla çalışan İngiliz fabrikaları i- malâtlarını artırmcaya kadar dorhal tayyare satmm almak İmkânlarmı tot. kik etmek üzere bugün Amerikaya hareket etmiştir. Zannedildiğine gö- Te heyet, Amerika için mamnuniyeti muctp bir netice elde edemediği tak- dirde bu motoleyi Kanadada tatkik. edecektir. ispanya harbı yar nunı-ırı 1 incide gerek Bortun şimalinde iki kasaba ve Frankistleri Pallare- na on kişilik bir ilim kafilesini ve onların içinde, âlimlerden ikisinin karısını bura- Tara sürükliyen başka bir şey vardır: Lan güst denilen hayvan.. Cinsine hemen he- men ancak orada tesadüf edilen bu hay- vanm avr, evveldenberi, birçok macera- severleri meşgul etmiş ve birçok tehlike- N yerlere, lângust avı için seferler yapıl- mıştır. Bu arada, bundan altı yedi sene evvel, Amsterdam ve Sen Pol adalarına da bir heyet gitmiş, fakat on on beş — kişinin belki yarısı, garip bir hastalığa tutula. rak orada ölmüştür. Bunun üzerine, ber yetin diğer azası da canlarını kurtarmak için, gemilerine binip Avrupanın yolunu tutmuşlardı. Yeni kafile, Fransadan gidiyor ve he- yetin reisi olan eeki gemici — ve seyyah Hon Boer arkadaşlarını ve tayfasını ha- zırlamıştır. Hon Boer böyle bir çok se- yahatlere ve ilmi araştırmalara çıkmıştır. Bilhassa, Madagaskarda — timsah avla- makla meşhtırdur. Hon Boer Madaagıkarda da senelerce Karısı ile beraber yaşamıştır. Kocasının yanmda maceralara alışmış olan kadın onu bu seyahatinde de yalnız brrakmryor ve tâ dünyanın bir ucuna, dahâ doğru- su dünyadan ayrı sayılabilececek bir ye- rine onunla beraber gitmek istiyor. Heyetin içinde bir genç daha vardır ki, onun da karısı kocasını yalnız yyor. Onlar yeni evlidirler ve bir de küçük çocukları vardır. Hon Boer heyeti Ams- terdam ve Sen Pol adalarında tam üç se- ne kalacağı için, kadınlar Fransada ko- calarından uzak ve haber alamadan ya- — Madrit düşse idi, harp sona er- miş olur mu idi? diye sormuştur. Cumhuriyetçi hükmet tarafından, İspanyanın cenupta kalan krsmı için bıılmndıntıylıı edilen general —ıuııuı—m-ımııw— türecek olan vapur, tam bir yiyecek ve i- çecek ve giyecek anbarı haline konul- müuştur. İçinde, on kişinin üç sene yiye- ceği ve içeceği şeyler, giyinmek, 1sınmak yıkanmak için lizım olanlar toplanmış- tır. Vapurun içinde, soğuk hava dolap- ları, elektrik makineleri, kâlorifer tertibas tı vardır. Kamaralar oda şeklinde ve bü« tün ihtiyacı karşılryacak bir halde yapıl- mıurHemüsmhvwüm kalkacaktır. Yalnız, burada kadın ve - erkekleri en fazla şikâyete sevkedecek şey, yalnızlık. tır. Önnuün da çaresini Aıı—ıhnvısııl’dıhlımıımyı- kın yer, 9 gün mesafedeki Reunion ada- sıdır. Kafilenin vapuru ara sıra — böyle bir dokuz günlük yolculuğa çıkacak, tut- tukları balıkları Reuniona bırakacak ve içindekiler bir iki insanla konuşup dert- leştikten sonra tekrar adalarına dönecek- ler.. Fıhxbuadamhrondıuçmuyı- yip ne içecekler”? Bu, hakikaten merak edilecek bir şeydir. Çünkü, bu iki ada, üzerinde bir tek nebat yetişmiyen, yiye- cek için bir şey bulunmuyan bir toprak- tır. Bundan dolayıdır ki, kafileyi oraya gö-