23 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Profesör Pittar Dün bir konferans verdi: Alpinler Arikarı, 22 (A.A.) — Cenevre üniversi. desi profesörlerinden Pittor mevzuu beyaz kiarın ve medeniyetin ilk tarihi olan bir seri konferansın ilkini bugüu balkevinde vermiştir, Maarif wekili Saffet Arıkan we Türk tn- rib we dil kurumları başkan ve Üyeleri ie Maşril vektleti erkânı, yüksek mektepler Brolesürlerile inlebeleri ve seçsin bir din- ve kütlesi konleransta hazır bulunmuş- e do Maarif yek$ileki müfettişi Fethi İsken- deroğlu tarafından aşağıdaki şeklide türk. Spye evrilmiştir: Profesör Pilar Avrupa kıtasının eski coğrafyası ile Avrupaya hitişik olan ve © devirlerde beşerin üzerinde yaşadığı ihti- mal dabilinde buluna» diğer kıtalara dair bijcen şeyleri anlatmış ve humlara dair ME bazi tesimler de göslermiş- Profesör Pittar şunları söylüyor: — Akdeniz bugünkü Tunusu Sicilyaya e asi bir köprü ile tat! #ki devize sy- ıştı, Marmara denizi yoktu, Karade DİR şimdikinden daha küçüktü. Erilunya | adaları #ransadan eyrılmış değildi. Böyük nehirlerin kudret ve tesirleri çak fazlaydı. Denize döküldükleri yerler bu. günkü mmevkilerinden daha çok uzaklarda 44i. Bugün denizden oldukça wzak olan es- İmei 0 Harihlerde suların altında Beşer tarihinin bu Periyodu esnasında Fransadaki Masif sanlralda » merkezi Pla- teda » âpdifalar hep devam eti. o Mulâsa başar goercudiyotinin “başlangıcında bu- Mürkü coğrafya şertlarından bambaşka bir seğrefya içinde yaşıyordu. Eğer medeni, yet tarihine dair bazı meseleleri anlamak istiyorsak bu muhtelif fiziki O hâdiselene İyice pluz etmeliyiz. O zamasıki ilim vaziyeti hizlm bugün ifabi olduğumuz iklime biç benzemiyordu. Beşer sıcak periyotlar yaşadı. o Bümları muhtelif #plerde kuru ve ratlp o bir çok soğuk periyotlar takip etti. İk insenlar tarihi üzerinde bu iklim vaziyetlerinin çok büyük tesirleri görül 40. İktimin şöyle veya böyle oluşuna göre, Türktür hayvanlar bazı müsait yerlere Hye lar. Yeym meycudiyetlerini “korumak iç daha İyi şartlar aramak meksodile ve yorlardı. İklimin şöyle veya böyle oluşu- na göre o devirde yalaz evin yaşıyan in- sunlanda yer değiştiren bu vabşi heysan sürülerinin peşinden artı sıra o gitmeğe mecbur olyyorlardı. İşte binlereş sene İysanın yaşayış şart- ları bep böyle devam edip gitti. Bu hal Avrupada ebediyyen böyle devam (edip gidebilirdi. Eğer ilerde merruubahs olaca- ği Üzere bu memleketin yemi Anadolunun ilk olarak şahit olduğp sakoyı (böşerin boyat şartlarını temelladen yıkıp altöst etmemiş olsaydı. Bugünkü hayvan mecmuası beşerin uzun sergüzeşti esnasına lanımış olduğu hsy- van mecmuasının bir bakiyesidir. O devrin insan: üç meri (değilse bile mubokkak iki nevi fili avladı, bunlar aw tikfil ve mamıttur. O insan su aygırını yeni ipopolamı ve merk » sinoseraşu İle barun delikleri böl- meli rinoseros olmak üzere İki soy rine- sorosu tanıdı. Aruk bugün ortada çinsleri tükenmiş olan hayvanlar arasında ercümle pek bü- yük ayı, mağaralar aslanı, mağartler kur. dunu, reağarslar sırtlanını ve esı dişler) müthiş bir canavar olan maşerodusü se- yabiliriz. O devrin geviş gelirici hayvanlarıddan da İrlanda turhiyerlerinde iskeletleri goyet Iyi muhafaza edilmiş bir halde bulunan v6 çok güzel bir hayvan olan büyük boynuzlu geyik zikralunabilir. Şimal mıntakalarıma göç O elmiş olan bayvanlar arasında Ren geyiği ife Guleton adı verilen porsuğu we Aip dağları hava Misine göç cimiş olaylardan dağ keçisini, yabani lekeyi, ve imarmot adı verilen dağ faresimi sayabiliriz. Binsensleyb coğrafik (o değişikliklerin aymi derçerde ebemmiyetli biyolojik de Aisikliklerle möterelik olduğu görülmek. tettir. İşte bu kadar çok değişen vaartelar için de beşer hayatının tecelli ve tekâmül et tiğini göreceğiz. Bu hâdiseler gelerek kon- feransiarın merzufarı olacrkter. Profesör Piller konferansı içinde ırklar dan Babsederken Alpin ırkı (o aslının da Türk olduğunu keydelti, Amerika harp hazırlığına başlıyor Donanmanın kuvvet- jendiriimesine ait kanun ekseriyetle kabul edildi Tayyare adedi 80006 çıkarılıyor > Maşington 22 (A.A.) <- İyi malimat alan mahfiller, meclisin, sütemmim 'deniz programını 191 rey ekseriyetle kabul etmek suretile, infirat taraftar » larma ağır hir hezimet darbesi indirdiği "kanaatindedirler, Meclis, bu mahfillekde Amerika mil- etinin dış vaziyetin tehlikelerini hesa- ba kattığının ve İlizumlu olan silâhlan- meya gecikmeden tevessül etmeğe a7- metmiş bulunduğunun yeni bir işareti olarak telâkki edilen “ittihad,, 1 göster. miştir, Kabul edilen kanun wçağıdaki ingaa- ta mezuniyet vermektedir: Yekünu 7 ye çıkaran 3 yeni zırhlı, Yekünu 17 ye çıkaran 8 kruvazör, Yekânu 30 a çıkaran 9 denizaltı, Yekünu 40 a çıkaran 2 tayyore gemi. s. Kanun aynı zamanda Deniz bakan- lığına tayyare adedini (3000) e çıkar- mak salâhiyetini vermekte Ve birçok ea gemiler inşasını derpiş etmekte Yeni kanun müayyen hiçbir tonilâto tesbit etmemektedir. Eeyoğlu Halkevi'nde konlerans ve tens Önümüzdeki cumartesi günü akşamı Beyoğlu Halkevinin parti merközin - deki temsil salonunda konservatuvar müdürü bay Yusuf Ziya Demirci tara. fından "Halk türküleri ve musikisi” mevrüu Üzerinde bir konferans verile. dek ve bazı parçalar plâkla çalınacak- #r. Konferanstan sonra bir temsil ve- rilecektir, Bulunmak İstiyenlerin hel. > davetiyelerini almaları 8. “EmirHalid” Şehab Bir milli temerküz kabipesi kurda Beyrut 22 (A.A.) — Emir Hed Şehab, ekseriyet grupundan dört ve ekalliyetten üç azanm iştirakile bir mil- E temerküz kabinesi kurmuştur. Bün- dan evvelki kabine parlâmentonun ek» seriyeti ile arasındaki görüş fbtilâfn - dan dolayı martta çekilmişti. Yeni kabinenin listesi şudur: Başvekil ve Adliye nazırı Emir Ha- 14 Şebab, Dahiliye nazırı Josef Stefan, Möliye nazırı Kâmil Şermmun, Hariciye ve Nafia nazırı Selim Takla, Ziraat na- zır: Hikmet Cumblat, Maarif nazırı Halil Kesib, Sıhhiye ve posta ve telgraf nazırı general Esad. * Romanys yabudilerinin kendi âdet. leri veçbile hayvan kesmelerini yasak © den Gosa hükümetinin emirnamesi şimdi- ki kükümet tarafından teyit olunmuştur. * Meksikada çalışan dört (Amerikan petrol kumpanyası hariciye nezaretine bir istida ile bir dosya tevdi ederek Meksika hökümetile aralarında çıkan Ihtilâfın hal- N için diplomatik bir tesir o yapılmasını istemişlerdir. * Roma Mebusan meclisi hariciye ne zaretinin bütçesini kabul ettikten sonra 16 mayısa kadar içtimalarını tatil etmiştir. * Mısırdn arapça çikan garelelerin Fi. listine girmesi yasak edilmiştir. * Sofyadan bildirildiğine göre dünkü bütün gün, müteveffa eski başvekil Melino fun cesedini bütün tamdıklar: ziyaret et- miştir. Bizzat kral, kraliçe ve prens Siril de giderek Malinofan önünde eğilmişler ve çelenkler o koymuşlardır. o Malinofa dün parlak cenaze merasimi yapılmıştır. * Parisle, Lejyon donör nişanının Şan- sövle rütbesini hair olan general Nollet Muhtar milli müdafaa sandığının idare raeclisi reisliğini kabul etmiştir. Kara, de. niz ve hava ordularının o erkânharbiye reisleri, yani general Gamelin, Yisamiral Darlan ve general Vilemen sandık tuec lisinin kinci relsliğini deruhte etmişler. dir. * 1937 yılı zarfında Sovyetler birliği dış Weareti yekönu 3 milyar 69 milyon 900 bin rubleye yükselmek suretile 1938 dan 358,3 milyon farla olmuştur. o İhracat 1 milyar 728,6 milyon, ithalât 1 sailyar 344,3 milyon ve bu suretle ihracat-fazlası 287,3 #gilyan rabledir. Dotfüs'ü kim öldürmüş Eski Avusturya başvekilini dürmekle itham edilen müvtekhir Fey'in bir yazısı öl karisiyle birlikte alınmış resmi Birkaç gün evvel gelen telgraflar, maktul Dolfüsün muavini olan biubaşı Fey'in ailesiyle beraber intihar ettiği. ni haber verdi. Bıraktığı vasiyetname ye göre, eski başvekilin katli ile neti- çelenen hâdibeyi, binbaşı Fey bizzet kendisi tertib etmiş. Dünkü - postadan çıkan Paris gazeteleri, binbaşmın bir yazısını negrediyorlar ki, buraletığı va- siyetnameyle taban tebana zıddır. Pey bu yazısında hüâdiseyi göyle an. Jatmaktadır; “25 tenamuz 1032 günü saat 11,45 de, lis tatil olundu ve tezahilratın önline geçilmek üzere tedbir alması hakkm- Dair av mosdü, saray, silâhlı tezahü. ve ben saat iki buçuğa kadar içtima sa lonunda mahpns kaldık. Bir aralik, bir muhafız başveki! Dolfusun beni yanına çağırdığı haberini getirdi. İçtima salonunun yanmdaki odalar- dan birinde, Dolfuz yaralı olarak yatı. yor ve inliyordu. Yanma yaklaştığını görünce bana şu sözleri söyledi: “.— Ölürsem alemi size emanet edi- yorum. Kan dökülmemesine dikkat e. diniz.,, Tedhişçilerin taarruza, uzun uzun hazırlanmış olmasına rağmen birkaç saat İçinde bastırıldı. Dolfusu öldü- renler, düşmanlarıydı. Harb meydanmda cen veren bir a5- ker gibi ölen başvekil, müstakil ve hür bir Avusturyanm timsali olarak A. vusturyalıların kalbinde ebediyyen ya- şıyacaktır.,, D9ifüsün karısı Lüsern, 22 (A. A.) — Dolfus'um dul karısı, yanmda iki çocuğu olduğu hal de dün gece, Luganodan Tilsern gölü an Sanıl- dığma göre, bayan Dolfus çocuklarını bu civarda bir mektebe yerleştirecek. tir. Ankara bira fabrikası genişletiliyor Bira memleketin her tarafında kolayca tedarik edilebilecek Ankara, 22 (A. A.) — Devlet zirai kalkınma kurumu tarafından devir & iman orman çiftliğindeki bira fabrika- sinin tevsii işine devam edilmektedir. Yeni fabrika bir ay zarfmda tamamla. nasaktır. Kurum, Ankara birasını beynelmi - lel bira enatitüsünde tahlil ettirmiştir. Gelen tahlilde Ankara çiftliğinde hu. susi surette yetiştirilen arpadan İmal edilmekte olan bu biranın yüksek ev- safı zikredilmektedir. Kurum bundan başka biranm memleketin her tarafr da tedarik edilebilmesi için tertibst almış ve bu suretle şimdiye kadar 22 bin hektolitre olarak tesbit edilen memleket birr sarfiyatının 30 bin hektolitreye çıkarılmasını temin et » miştir. ilerliyorlar Cumhuriyetçiler mukavemet manialarını Burgos 22 — Franko kıtaatı dün sa- bahtanberi taarruzlarınm İkinci safha- sına başlamış bulunmaktadırlar. Ka- talonyaya doğru yepdan bu hareket ilk semeresini vermiş, hükümetçi cephe muhtelif yerlerden yarılmış, Frzonkç kıtantı sast 13 de Gilertaya girmişler- dir. Franko kuvvetleri bütün cephede ilerde hareketlerine devam etmektedir. ler, Hükümetçiler tarafında sulh mize kerelerinde bulunmak Üzere bir heyet gediği haberi de resmen teksip edik mektedir, Taarruzun tardedildiğini söylüyorlar Barselon 22 — Milli midefaa Bakan kğ bugün neşrettiği tebliğde 47 tank ve bizgok tayyarenin iştirakile yapılan taarruzun tamâmen tardeğiMiğini bil dirmiştir. Barselonun son borbardıma —. ölenlerin 820 yi bulduğu anlaşıl- en ediyor Alkaniz 23 (A.A) -— Havas ajan» sının muhabirinden: Prenkist piştar kuvvetleri evvelki gün Velde Algorfo kasabası civarında sev- külceyş noktasından mühim gidedilen bazı mevzileri İşgal etmişlerdir. Frankistlef, cumburjyetçilerin muka vemet hatlarını kırarak beş yüzden faz Meksika Hükümetinin Ingiltere ve Amerikada heyecan uyandıran bir kararı Meksika hükümetinin, ani bir o şekilde, Iktısat Vekili Dün gazetecilere beyanalta bulundu Dün Yiyanadan şehrimize gelerek An- karaya giden İktisat vekili Şakir Kesebir, gazetecilere bazı meseleler hakkında bera- malla bulunmuştur. Vekil demiştir ki: Vali Üstündağiz et weselesi hakkında görüştüm. Tesadüf edilen müşkülleri ön. leyecek teğbirler alınacaktır. Vekâlet ha- yatı ueuzlatmak İşile (o ehemmiyetle meş- gul olmaktadır. Etten sonra Odiğer gıda maddeleri ele alınacıklır. Etlen sonra ilk halledilecek şey süttür. İzmir üzüm kurumu başkenile de görü- şerek üzümlerimizin ihracı etrafında ma- lâmat elörm. Üzümlerimizin ihraca yara- miyanlarını şarap yapmak tasarrurunda- yız. Vekil bunlardan başka İspanyadan yu- wurla İhracatçılarının alacağı olan döri Yür bin Bradan fazla paraya temus edersk müzminleşen bu meselenin ballimi ArAara- An tekrar ele alacağını bildirmiştir. Ingiliz hükümdarları Belçikaya da gide- cekler mi ? Londra, 22 (A. A.) — Bazı güztte- ler İngilizi hükümdarlarmın gelecek haziranda Fransaya yapacakları seye» hat vesilesiyle Belçikaya da gidecekle- rini bildirmektedirler, Öğrenildiğine göre kral Leopold son zamanlarda Londraya yaptığı seyahat esnasında İngiliz hükümdarlarını Bel. çikaya davet etmiştir. İyi haber slan mahfeller bu müna- wbetle İngtilz hükümdarlarının Belçi. kayı Mya aneen Mr GÜLME ve birkaç kere tekzib edilen haberleri hatmlatmaktadırlar. O zamanlar hü- kümdarlarm bu yaz Fransadan başka hiçbir yere gitmiyecekleri resmen be- in İni ÜR İç İl İL Frankocular pe : kaybettiler la esir almışlardır Takriben 2000 yi öldürmüşler ve Katalonya yolu Ü# ripdeki bütün manlaları tahrip etmif” lerdir. Cumhuriyet kuvvetleri by #9 nialar sayesinde birkaç gün şapka” met edeceklerini ümit etmekte Adi” Cumhuriyetçiler tahim ettikleri lerde şitldetli bir mukavemet ler ise de bir saat süren bir muhasfif den sonra Fzankistler düşman hatla” Da girmeğe muvaffak olmuşlar, miti yöz yuvalarını teker teker ellerine $* çirmişlerdir. Neticede Trankietleri getirdikleri teze kuvvetlerin çenaklsr# yaptıkları tazyik karşısında suphufi * yetçiler bötün cephede ricat etmek Mf” buriyetinde kalmışlardır. pr Mon gm iğ ederek birçok esir ve mühim miktari harp malzemesi almışlardır. Frankocu depiz subayları mahküm oldu i Brest, 92 (A.A) — Cesa mahe 4G 2) momarılı İspanyol denieniti gezi hakkında kornası sermiştir. | Germlnin kumandanı Trenkoso ije Gİ | den ve Sertatz, harp silâbı taşımak GİR mwliwden dolnyı altı ay ve memdu si> i teşımak eürmünden dolsyı da beşer #f böpse mahküm edilmişlerdir. Silâh ithali cürmünden dolayı | beri etmişlerdir, Sun beresi etmiştir, Teras merikn ve İngilterede BÖYME BEF Beyi” uyandırmıştır. Meksikanın bir kararla ele geçirdiği petrol erezisinin değeri takriben 509 Mİ yon Türk lirasını bulmaktadır. Meksika cumhurreisi Kardenas söyiÜ” Bi sutnkta, Meksikanın on sene içinde b tün bu petrol kuyularını emi beraber satım alacağını fakat bu n044 zarfında du isihsaldtı bizret hükümet” ele alacağını bildirmiştir. k Vahim telâkki edilen bu set | çesif rn ma , veremi” > tedirler: Gençlik cumhur relelal, alkışlıyor Möksiko, 23 (AA) — 1500 talebe şeb sarayın önünden geçerek reis ti ile petrol endüstrisinin Kanda alkışlamışlardır. Relsicumhura bütün halkın müzahir duğunu tebarüz ettirmek için bugün payi nümayişler yapılacaktır. Amerikan memurları! hapsedildi i Meksiko, 23 (AA) — Tampikoğa | 0, amp! içi ler Havsteca j yüksek memurlarından bazılarını bape j mişlerdir. Söylendiğine göre Tampikodaki her kan konsolosu bu memurların serbest bi” kılması için teşebbüste bulunmuştur. Ld rol kumpaayalarının milileştirilmesi Br” kındaki kararın değişmesine imkin 049” dığı söylenmektedir. Vaşington, 23 (A.A) — zarcti Meksikadaki ecnebi peirol kurp valarınn satın alınmâsı deleyısile 5 tere tarafından yapılan müştereken Dr kete geçilmesi hakkındaki teklifi miştir. ei ön bükümeti, Meksikada mübaykatmı durdurmak suretile Pesosu Üzerine bir tâzyik yapn Bu takdirde Meksika hükümeti kıymetini düşürmek mecburiyetinde Wicaktır. Fakat zanmedildiğine göre kumpanyaları Pesonun kıymetten a” sint istememektedirler, ee Nİ Istanbulun en çok satılan