23 Mart 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

| Çarşamba 23 MART 1936 5 KURUŞ Yazı işleri Atölye Başmuharrir Fransızca Ankara İdare müdürlüğü Ulus Basımevi Çarıkırı caddesi Ankara Telgraf: Ulus - Ankara TELEFON mi 1063 1062-106$ MDIMIZDI 0/4/938 Cumartesi Atletizm müsabakaları 10/4/938 Harbiye — Muhafız 17/4/938 Pazar First Vienna — Ankara ŞEHİR Sfadyomunda muhteliti. HOA AAm AAA Almanya ile müzakere yapılacak İngiltere çeklerin iyi niyetini takdir ediyor Akalliyet işini hal için müzakerelere İngilfere ve Fransa da girecek Rakamları takib edelim. Endüstri nüfus nisbetini art- tırıyor ve istihsalin kıymet- lendirilmesi, çiftçiyi köyün- de tutuyor ! Yazan: C. K. Geçen ay içinde toplanan fransız yüksek sıhat şürasr, Fransa nüfusu- nun eksilişine aid rakamları tetkik ettikten sonra, kabul ettiği bir karar suretinde hükümeti ikaz için şu cüm- leleri kullanmıştırı “— Fransa, bil- hassa harbtan sonra erimektedir. Çün- kü 1870 e göre, vatandaş sayımızda Aaltı milyona yakın bir azalma vardır. Bir milletin ea feci eriyişi, ancak, nüfusunun aralmasiyle olur. Bu içten ve kökten bir yıkılıştır., Sti İstatistik Umum Müdürlüğü, 1935 nüfus sayımına ald, mufassal va kati neticeleri hazırlamakla — meşguldür. Bu rakamlar, kısaca, cihan - içindeki yerimizi azt hakikatler halinde İfade ediyor: — Nüfusumuz, sekiz se- mede 2.509.748 kişi artmıştır. Erkek- lerde artış, 1.372.891; — kadınlarda 11136857 dir. Erkeklerde artış nisbe- ti yüzde 20.9, kadınlarda yüzde 16.0 dır. Nüfus artışında, Sovyet Rusyadan sonra, dünyanın ikinci milletiyiz. Fa. kat bunu, 1927 - 1935 seneleri arasın- da, her sene artışına göre hesablamak isterseniz, 1931 - 1935 arasında birin- iliği alıyoruz. 1927 sayımında, 100 nüfustan 519 zu kadın, 481 ri erkek- ti. 1935 de erkek nisbeti, yüzde 49.1 ri buldu. Harbmn tesirleri geçmektedir. Bakınız şu rakamlar, cumhuriyetin, €n çetin imtihanlarını köyde veren kalkınma hareketlerinin nasıl muvai- fak olduğunu gösteriyor: Anadolu- nun şark cenubu, istilâ görmüş top- raklardı ve buradaki nüfus, orta yay- laya akmıştı. Buralarda sekiz senede- ki artış nisbeti, yüzde 23.3 dür. Yani bir dünya rekoru... Fakat dahast var. Şark Anadolusunun 1927 de 1.535.8680 olan nüfusunun, 1935 de 2.003.322 ol. duğunu biliyor musunuz? Yüzde 304 artış... Enternasyonal mikyaslar bu ar- tışı, fevkalâde olarak vasıflandırmak- tadırlar. Normal kaideleri altüst eden bu rakamın yanında, şarka; insan ha- yatının, kendi kendine yetişen, ottan gayri bir varlık olduğu fikrinin, bü- tün sıhat şartlarının, doktorun, İlâ. cın, İ yun, çimentonun, elektri- ğin, ruh ve dimağ hüviyeti yacatan bütün vasıta ve imkânların, ancak cumhuriyetten sonra girdiğini unut- mayınız. Yüzde otuz, bu yeni fethin mahsulüdür. Nüfusumuzun artışı, tesadüfe bağ- lr kalmamıştır. Bu fazlalaşmada, ana gayesi bol nüfuslu, müstahsil, refahlı bir memleket yaratmak olan devlet tedbirlerinin tesirlerine rastlıyoruz: Sıtma mücadele mıntakalarında, ek - silme yerine rekor yapacak bir artma vardır. Su davâsı yetlerde nüfus kesafeti, inanılmaya- tak bir haddi bulmuştur. Ve nihayet, devlet endüstrisi, top- rak kalkınması, memlekette genişle- yen iş hacmi, kendi çevresi etrafına her türlü istihsal yapmasını bilen ça. lışkan yığınlar toplamıştır. - Devlet tedbirleri, bütün derdleri tasfiye et- ( Sonu 8. inci sayfada ) halledilmiş - olan| Çek tayyareleri tanklarla beraber manevra yaparlarken Çekoslovakyadaki südet almanları için yapılması düşünülen müza kere haberleri 8. inci sayfadadır Ziraat bankası umum direktörü Bay Kemal Zaim'in istifa eden Bay Salâ- haddin Çam'ın yerine Cumhuriyet Merkez Bankası umum direktörlüğü - ne, ve onun yerine de Ziraat Bankası umum direktör muavini Bay Nusret Midhat Meray'ın tayinleri &lj tasdika arzolunduğunu dün yazmıştık. Yeni umum direktörlerimiz dün işe başlamışlardır. Her iki siyetlerinde türk bankacılığı sek kıymetlerini selâmlamakla iftihar ederiz. t Bankasını birkaç sene içinde bugünkü tekâmül haline getirmeğe muvaffak olan Kemal Zaim arkadaşı - miz, Fransa'da Puatya Üniversite- sinde 1912 de bakalorya diplomasını ve 1913 de de matematik jeneral ve 1914 de fizik jeneral sertifikalarını ve 1921 de Marsilya üniversitesinden fiziki sanatlar sertifikasını almış ve 922 de lisansiye olmuştur. Kültür Ba- kanlığı hizmetine geçinceye kadar memleketin pek sayılı firik muallim- lerinden olarak, pek çok genç terbiye etmiş, Kültür Bakanlığında büyük idare ve tanzim kabiliyetlerini göster. miştir, Kendisi Bakanlıkta birinci sı- nıf müfettişlik, yüksek tedrisat mü- dürlüğü ve müsteşarlık vazifeleri gör- müş, 929 dâ mebus olmuş, ve 933 de Ziraat Bankası umum direktörlüğüne tayin edilmiştir. Ziraat Bankasının yeniden tanzim ve inkişafı davâsının başlıca âmille- rinden olan Bay Nusret Midhat Me- ray, türk bankacı gençliğinin en eski ve değerli unsurlarından biri olarak temayüz etmiştir. Üniversite tahsili- ( Sonu 8. inci sayfada ) İngiliz kabinesi dün toplandı İngiltere avrupada yeni taahhüdlere girmiyecek Londra, 22 Ç(A-A.) — Kabine, bu sabah harici politika hakkında görüş- mek üzere toplanmış ve dün hüküme- tin harici işlerini tedvire memur ko- mitesinin tedkikleri neticeleri Üze- rinde görüşmelerde bulunmuştur. Gö- rüşmelere, kuvvetle ihtimal verildiği- nö göre yarın kabinenin haftalık top- lantısı esasında devam olunacak ve bundan sonra başvekil B. Çemberlayn, bu görüşmeler neticesini ve hüküme - tin görüşlerini parlamentoya bildire - cektir, Nazırlar arasında anlaşma Kabine toplantısı iki saat sürmüş ve dış polotikantın bütün safhalarını tedkik etmiştir. Royterin istihbarına göre nazırlar umumiyet itibarile başvekilin perşem- ( Sonu 8. inci sayfada ) Romada İtalyanlarla müzakereyi idare eden İngiliz Büyük Elçisi Lord Pört Amathali parlümectiki, BE milyür dölük " sertiyle " Beşardaogk olan munzam deniz programı hakkındaki projeyi kabul etmişi Yeniden birçok gemiler ve tayyareler inşa olunacak ve donanma kuvvetlendirilecektir. Bu hasustaki tafsilât 3 üncü sayfamızdadır. Resmimiz amerikan donanmasından bir tayyare gemisini gösteriyor Profesör Pitar'ı dinleyenlerden bir grup Profesör Pitar halkevinde dün ilk konferansını verdi Eveli gün şehrimize geldiğini yaz- dığımız Cenevre Üniversitesi - Profe- sörlerinden Öjen Pitar, ilk konferan- ı dün Halkevinde saat 16 da seçkin bir dinleyici kalabalığı önünde vermiş- tir. Konferansta Kültür Bakanımız B. Saffet Arıkan, mebuslarımız, kültür bakanlığı ileri gelenleri, fakülte pro- fesörleri, yüksek tahsil talebesi, e münevver bir gençlik hazır bulunmuş- tur. Halkevinin büyük salonu belli sa- atinden çok evvel, tamamiyle dolmuş- tu. Profesörün konferansı, büyük bir a- lâka ile dinlenmiştir. Profesör, konfe- ransındaki mevzulara aid bir çok Te- simleri, projeksiyonla göstermiştir. İ- kinci konferansı bu gündür. Dün, Halkevi salonunu — dolduran seçkin kalabalık tarafından büyük bir alâka ile dinlenen bu konferansın, bir hülâsasını ikinci sayfamızda bulacak- sınız, Profesör konferansını veriyar Yeni banka Umum direktörlerimiz dün işe başladılar Merkez Bankası Umum M: B. Kemal Zaim Sunel Ziraat Bankası Umum Mi B. Nusret Mithat Meray Ekonomi bakanı bugün geliyor İstanbul, 22 (Telefonla) — Ekono. mi Bakanı B. Şakir Kesebir bugün Viyanadan geldi. Öğleden sonra iş ( Sonu 8. inci sayfada ) Gikez, Ah bu hukuk! Dünkü “Ulus” ta Cenevredep ge- len bir telgraf belki de görünüzden kaçmıştır. Bu telgraf, Milletler Ce miyetinin, hukuk bakımından, pek güç bir imtihan geçirdiğini bildire mekte idi. Mesele şu: Anşlus olmuştur. Hal- buki Milletler Cemiyeti paktında aza devletlerden birinin ortadan kalkması hakkında bir kayıd yoktur. Avustur. ya, iki sene evel, cemiyetten istila edeceğini haber vermemiş - olduğun- dan, onu azalar #rasında saymamak da imkânsız! Nizamnameye göre hiç olmazsa iki sene daha bir Avusturya devleti olduğumu zannetmeğe hukuk« ça mecburiyet var, Sonra taksit me selesini de düşünmek lâzım! Milletler Cemiyetinin nizaraname- deri va e mutlaka fransızlar elin. den çıkmış olmalıdır. Yoksa bunlar ingiliz #meli kafası ile yapılmış ol- saydı, Habeşistan tesmülü — anşluş olupbittisini halletmeğe yardım ede- |ceğine şüphe yoktu. Ne ise müşkülâtrn, hukuk kırtasi. yeciliğine münhasır kalmasına şükre- delim. Ya Avusturya, nizamname mad- deleri mucibince, Milletler Cemiyetis ni vazifeye davet ederek imdadına ça« ğırsaydıİ Galiba o taman Mösyö Şüş- nig, umumi kâtib Mösyö Avenol'dan, hani şu yeniçeriden dayak yiyen za» vallının; — Müslüman yok mu? Feryadına, itikadir. hoca efendinin pencereyi açıp vermiş olduğu cevabı alacaktı. Ah bu hukukçular! Her taraftan darbe yiyen Cenevreyi gülünç etmek vazifesini —onlar <.üstlerine aldı « lar, « Fatay