23 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

bir şair e A e Sisli şeylerin . . ğ , güzelliği EŞAT Cemal Emek'i tanımam, şimdiye kadar ancak üç beş esini okudum. Herhalde geüç olacak, Henüiz hece vezni ile Varlık'ın, 15 Mart tarihli sayısında iki Tanzumesi var: “Gökte bulut olay- dlnı" ile “Kâtip”. İkisinde de - bilhas- | ikincisinde . köy şarkılarmı hatır- ; l"'tmık hattâ doğrudan doğruya köy yazmak hevesi - gözüküyor. ıâöırıe hevesler hakkmda düşündükle. | kaç defa söyledim; tekrar edecek ' dai'üım. Fakat Reşat Cemal Emek'in hiı- iki şiirinde hoşuma giden bir eda, tazelik var, Ümid verici bîr başlan- Siç; yolu açık olsun! — Şi (Hatırıma gelmişken söyliyeyim: frlhık, şimdiye kadar neşrettiği şiir. İtrin bir kısmı ile bir antoloğia çikar- SA ne iyi eder! Birçoklarmı tekrar oku- | istiyoruz, fakat . -kabil olmuyor. Lîeı:mua kolleksiyonunu - karıştırmak ?0t iş. Makaleler mecmuada kalabilir; onların özünü hatırlamak kâfi- ĞÜ Şiir için öyle değildir; çürkü o- güzelliği bütünündedir.) - 3 Cemal Emek'in giirinde köy Sarkısı edasından - başka şeyler de * “Gökte bulut olaydım,, manzume. ih bir yerinde; —» Ve her güzel şey gibi yarım ve flu dyor. Bu “flu”, fransızca “flou” ke. bi &si olsa gerek. Gerçi türkçede iyi P'karşılığı yok; fakat bu, türkçe gi- aynen kullanılmuı için bir sebeb Nesirde olabilir. O; ayrı me. "IG- Reşat Cemal Emek böyle şeyler- kaçm.sa. iyi eder. 'thergümlşeyglhiyarmveflu.” Sem Mbolist şiiri sevdiğim zamanlarda bu Mıiğrar görsem bayılırdım. Şimdi de v fena bulmadım. “Aşk kırk bir iğne- ir, krrlrı çıkar, biri kalır,, derler. O- ıblırden ne .-. ÜT Öİlama aa aait ti Wf Di Üz sSbütün kuürtulamaz. “Yarım ve sisli şeylerin güzelliği...., “hlar bize, kendilerini hayalimizde bi. tek ve aydınlatmak imkânmı bah. 0 de Retıren adamla eserin hitab ettığı u'm rolü - aşağı yukarı - bir mevzu, themu teklifinden ibaret : kalacak, okuyan, dinliyen veya seyreden & o mevzu, thema üzerinde istedi- İe gibi düşünecek... Sembolist sanat iş- unun ıçi.n son derece aristokratik. Çünkü hitab ettiği adamm her. h"l:i bir klmse değil, içinde esasen ” bulunan bir kimse olması ıî%dn- O, “bahtiyar azlık,, için ça- İtir ve bunun için öğretmek, bildir. m”_k tesir etmek, zamanı hadiseleri *Ya insan oğlu hakkında şehadet et- TMek İstemez. &Du düşünce yanlıştır, fenadır demi- Tum; bir zamanlar öyle düşünmenin Heykım ben de tattrm, Şimdi.onu du- Yi Orum... Fakat, ne yalan söyliye- sam genç bir şairde o düşünceyi , sembolist şiirin yarın da de- ğm edeeegını öğrenmek hoşuma gidi. " Çünkü sembolist, aristokratik MAt msan oğluna çok güzel şeyler du'mıştır Nurullah ATAC Omisrar zikretmekten maksadım | “flu” kelimesine itiraz değildi. kadar ıyrılıı yine - ondan- ikleri için güzel gözükürler. Sem- lismanm esası da odur: eseri vücü. arasmda. bir müşareket. Sanat-. 'SDırtolu içkiler Küçük şişelerde Batılamıyaeak mı ? Ve Ânkara 22 (Husüsi) — înhı,arlar &köleti, bozı Avrupa memleketlenn— aİkol derecesi yüksek içkiler için ür edilmiş olan bir usulü tetkik et- ı'n““kte:iıı' ' blzd: Usulün tatbiki muvafık gorüli.ırıe bilhassa rakımnın iki kiloluktan. ü ak $işelerde satılamaması icap edecek hoı. Inım küçük şişelerde satılması Yca tedarikini mümkün kılmakta bü hal cürüm ikamda müessir ol :hdır : ht:ue diğer taraftan şarâp ve bıraya ı Gair Memlekette talebi arttırmak için hk ttdbirler alacak ve ıı.tıılırdı kolay k Bösterecektir. Bu hususta icap eden Fenerbahçenin modern bir eğlence ve mesire mahalli haline konulması karar- lâşmıştır. Harbi umumiye kadar İstan- bulun en rağbette bir köşesi olan, fakat yirmi senedenberi metrük ve mühmel bir halde bırakılan bu yerin tabil güzel- liklerinden istifade edilerek hem deniz, hem kara tarafında birçok yeni tesisat, Ve inşaat yapılacaktır. Deniz tiçaret müdürlüğü burada kot- ralar, yatlar ve kayıklar için küçük bir mendrek yaptırmaktadır. Hükümet, bu mendrek için mevcut tahsisatı genişlete- rek bu sahada daha büyük ve modermn bir bend yaptıracaktır. - Ayrıca, deniz sporlarımızı tamim için teşekkül etmiş olan ve kısa bir zamanda çok kuvyetli bir teşekkül haline gelen de- niz klübü Fenerbâhçede büyük ve mo- dern bir bina yaptıracaktır. Klüp ayrıca körlezde su sporları ve oyunları için bir çok. tesisat vücude getirecektir. Fener- bahçedeki geniş ve boş sahada — ayrıca: son sistem bir otel, gazino ve lokanta- Fenerbahçe tekrar bir gezıntı ve eglence yeri olacak hazırlıklara başlandı lar, tenis sahaları, ötomobil parkları ve garajları tesis olunacaktır. Fenerbahçe burnuna giden ve yarım ada halinde bulunan çayırlık da güzel bir park haline konulacaktır. Bu parkta veya deniz üzerinde vücuda getirilecek geniş beton balkonlar üzerinde pazar günleri müzika çalacaktır. Tasavvur edilen programa göre bura- da hükümetin de yardımile deniz mev- siminde büyük yarışlar, deniz eğlencele- ri ve Fenerbahçe parkında da gardenpar- tiler verilecektir. Gaye, Fenerbahçeyi, memleketin en şık,enguzelvemeğlenmhbırköşesı haline koymaktır. Fenerbahçenin istikbalde alacağı şe- kil ve burada yapılan inşaat ve tesisa- tın plânı mütehassıslar tarafından ha- zırlanmaktadır. Bu plân ve projeler ya- kında şehrimize gelecek olan şehir plâ- nr mütehassısı mimar Prosta gösterile- cek, onun da fikri alımdıktan sonra inşa- ata vakit geçirmeden başlanacaktır. Gayri müslim vakıfları - Mütevelli seçimi devam ediyor , .Evkaf'idaresi, Müslüman vakıflardan sonra gayrimüslim vakıflarının — müte- %uh işini, halletmekle gul bulun- OT Crayl Hirenn aa Yunüama nıaddan Ud çoğuna şimdiye kadar — mütevelli seçil- miştir. Yeni vakıflar kanununun hüküm- lerinin meriyet mevkiine girmesinden ev- vel gayrimüslim ekalliyetler vakıfları he men tamamile mütevelli heyetlerile idare edilmekteydi. Halbuki'evkaf idaresi şim- di müslüman vakıflarında olduğu gibi bu vakıflarda da tek mütevelli usulünü Mütevelli seçimi işinde evvelâ kendi talip olan veya cemaatler — tarafımndan gösterilen namzetler kaydedilmekte son- ra bunlar arasında vakfın idaresi bakı- mimdan en münasip mevkide olan, müte velli tayin edilmektedir. Gayrimüslim vakıflarından ekserisine mütevelli tayin edilmiş olmakla beraber geriye en mühimleri kalmıştır. Bilhassa hastaneler vakıflarile Beyoğlu Panaya kilisesi vakıfları bu meyandadır. Bunlar- dan hastane vakıfları mütevelliliğine es- ki mütevellilerden Lâzari Kürkçü oğlu ve Panaya kilisesi mütevelliliğine de Ba- lıklr hastaneleri idare — müdürü ve eski türkçe muallimlerinden Teofilaktos en kuvvetli namzet bulunmaktadır. Maama- Istanbulun kerbelâsı! Fatih halkı susuzluk- tan kıvranıyor Kirkçeşme sularımım birttakrm mikrop. ları ihtiva ettiğinin ânlaşılması üzerine şehrin kale içinde bulunan mıntakasın- da kırkçeşme suyu çeşmeleri ve bu suyun geçtiği yollara açılan kuyular belediye tarafından derhal kapatılmıştı. Fakat'o zamandariberi aradarı geçen 11 aylık zamanda kale dışmdaki kırkçeş- ÇODdHKEPK a MAT ae af eee fade ederken kale içinde kalan halk su- | suzluktân kıvranmaktadır. İşin — daha fenasr buranın halkr acı su * kuyuların- dan su alarak içmektedirler. Bu yüzden önümüzdeki yaz aylarında burada feci hastalıklar — çıkmasından da — korkul- maktadır. Fatih kazasını ıhtıva eden bu kerbelâ- nın sakinleri belediyeye müteaddit defa- lar müracaat ettikleri halde hiç bir cevap alamamışlardır. İşin fenası kale dışında terkos çeşmeleri de tesis edildiği . halde burada bir tek terkos musluğu dahi ta- kılmamiştir. i Bu civar halkı belediyeye tekrar baş- yurmağa karar vermiş bulunmaktadır. fih vakıflar idaresi henüz muameleyi ik- mal ederek seçimini yapmamıştır. Bu bü yük vakıflara da seçim yapılmca gayri- müslim vakıflarında iş kolaylaşmış ola- taktır. ' Diğer taraftan vakıflarma karşı uzun zamanlardanberi alâka göstermiyen mü- tevellilerin tasfiyesi de devam etmekte- dir. Avusturyaya ihracatımız llhak kararından sonra vaziyet hâlâ düzelmedi Avusturyanın, Almanya — tarafından ilhakından sonra dünya siyasi âleminde hasıl olan şaşkınlık ve kararsızlıkla bera- ber başlayan iktisadi kararsızlık da elân geçmemiştir. Avusturya ile ticaret işle- rinde takip edilecek yol hakkında henüz vazih bir fikir hasıl olmamıştr. Bunu, yapılacak ticaret işlerinde Avusturya ile ötedenberi mert ticarf esasların ne derect”| tatbik edileceği, kleringin nasıl işliyece- ti, hangi kaidelerle ticaret yesikalarm ha zırlanacağı hakkındaki mübhemiyet tev- lit etmektedir. Bu vaziyette şimdilik A- vüsturyanın dünya ile ticari muvasalası âdeta kesilmiş bulunmaktadır. İhtracat tacirlerimiz Avusturyaya ev- velce yapılmış ihracattanı ve oraya gidip de gümrüklerde bulunan maldan dolayı endişe duymaktadırlar. Çünkü Avustur- yanım cumhuriyet merkez bankamızda bir milyon yedi yüz bin — liralık blokaj matlübu vardır. Yalnız Avusturya ile ticaretin şu muvakkat duruşundan muta- Zarrır olan ticaret şubelerimiz de vardır. Bilhassa tütün ihracatımız bunun başm- da gelmektedir. Avusturyanm tütün ih- racatımızda mühim bir mevkii olduğun- dan şimdi de tütün ihracatının en ha- raretli mevsiminde bulunulduğundan ih- racatçılar gerek hazırlattıkları, — gerek müzakere halinde bulundukları mallar için endişeye düşmüşlerdir. Umumiyetle diğer ihracat şubelerin- de ihtiyaten ihracatı tehir etme temayü- lü görülmektedir. Akay.ve Noniz. .şalları memurlarının iade edilmeyen paraları Denizyolları ve Akay idareleri memur- ları içinde hizmet müddetleri on beş se- neyi doldurmuş olanlara iade - edilecek yüzde beşler, kanunun çıkmasından bu- güne kadar bir hayli zaman geçtiği hal- de verilmemişti. Memurlar bunun üzeri- ne alâkadar makamlara, bu arada son günlerde yeni mercileri olan Denizbank müdürlüğüne müracaat etmişlerdir. Akay ve Denizyolları memurları, de- niz fabrikaları ve liman işletme idaresi gibi mümasil idarelerin bu paraları geri vereli aylar geçtiği halde kendi hakları- nım iade edilmemesinden şikâyetçidir- ler. Denizbank müdürü Yusuf Ziya, key- fiyetin tetkik ve hallini banka muavin- lerinden Tahir Kevykebe havale etmiştir. Alâkadarlara verilen malümata göre, memurların bu paraları ay başında ve- rilecektir. Ww * ANKARADA emniyet âbidesi etrafın- da kurulacak olan vekâleller mahallesin- deki Maarif vekâleti binasının temel atma merasimi .bugünlerde yapılacaktır. * ALMAN gazeteci ve mecmuacıların- dan mürekkep kırk kişilik bir kafile ya- kında memleketimize gelerek inkılâpları- mız hakkında telkiklerde bulunacaktır. * -DAHİLİYE vekâletli merkez teşkilâtı için alınacak olan, lise mezunlarına mah- sus imlihana dün kız ve erkek olarak 25 genç işlirak etmişlir. * MAARİF vekâleti bu sene memleketin muhtelif yerlerinde yeni sanat mektepleri açacaktır. Bunlar meyanında Boğaziçinde de bir sanat mektebi açılacaktır. * BELEDİYE Beşiktaştadki Barbarosun türbesinin etrafını temizliyerek burasını bir park haline koyacaktı. Fakat, evkaf idaresi tarihi mezarların kendisine ait ol- duüğuünu ileri sürmektedir. İhtilâf hakeme havale edilmiştir. * HAYDARPAŞA geçidinde — yapılacak olan köprü için Nafia vekâleli kendi his- sesine düşen tahsisatı ayırmıştır. Beledi- ye de kendi hissesi miktarında —masrafa iştirak edecektir. * İKTİSAT vekâleti üzüm kurumu baş- kanı İsmail Hakkı şehrimize — gelmiş ve kurüma âit işler elrafında tetkiklere baş- lamıştır. militeri binbaşı Rote dün merhum orgene- * ALMANYA'nın Türkiye sefareti ataşe- ; üi E AŞ N «E ral Cevadın kabrine giderek Alman ordu: su namına bir çelenk koymuş ve merhu- mu selâmlamıştır. * SANAYİ umum müdürü — Reşat dün şel_ırimize gelmiştir. UmMum müdür burada | bazi sanayi işlerini tetkik edeceklir. * LİMANDA anlrepo ihtiyacı tekrar baş göstermiştir. Liman idaresi sahilde anire- po olabilecek binaları kiralamağa — karar vermiştir. * ET fiyatlarını tetkik eden komisyon | dün toplanmış ve fiyatların tebdilini icap ettirecek bir sebeb göremediğinden- eski fiyalları ibka etmiştir. * GÜMÜŞSUYU'nda mühendis mektebi- nin önünden geçen yolün asfallta çevril- mesine karar verilmiş ve işe başlanmıştır. * BALKAN antantı könseyi toöplantisi münasebetile memleketimize gelmiş olan Atina elçimiz Ruşen Eşref bugün mahalli mMmemuriyetine hareket etmiştir. * KÜLELİ askeriı lisesinin 1330 mezun- ları, 18 martta Ankara ördu evinde topla- narak orduya katılmalarının 24 üncü yılı- nı kutlulamışlardır. * MALİYE vekâleti nakid işleri umum müdürü Halit Nazmi dün akşam Londraya müteveccihen şehrimizden — ayrılmıştır. , ——— T A GN e Ş Halit Nazmi Londrada milli bankalarımız müdürlerinin yaptıkları temaslara iştirak edecektir , * MAARİF vekâleti talim ve terbiye da- iresi, ilk ve orta mekteplerle liselere ait ders kitaplarını yeniden tetkike başlamış- Uır. : * 'TOPKAPI müzesind_eki kütüphanede bulunan eserler 20 kişilik bir heyet tara- fından tasnif edilmektedir. * ASKERİ Şüranın toplantıları sona er- miş ve milli müdafaa vekilimiz tarafından şüra azaları şerefine bir ziyafet verilmiş- tir. * BALKAN antantı maltbuat konseyi top lantısına iştirak edecek olan Türk gazete- cileri tesbit edilmiştir. * ANKARADA bulunan Bükreş sefiri- miz Hamdullah Suphi Şehrimize gelmiş- tir. Bükreş sefirimiz İstanbulda bir müd- det kalacak ve ay sonunda Bükreşe gide- cektir. Habdüllah Suphi, Bükreşe döndük- ten sonra Romanyadan bu sene nakledi- lecek göcçmen işlerile meşgul olacaktır. * POSTA idaresi Avrupa telefon hatlı- nın İstanbul Sofya kısmını takviye için yeni tertibat almaktadır. Bunun için yeni mâkineler sipariş edilmiştir. * YEŞİLAY gençler kurumu heyeti ümu- miyesi cumartesi günü fevkalâde bir top- lantı yapacaktır. Bu toplantıda cemiyetin —ü M A L nizamnamesinde yapılacak tadilât üzerin- KURUN'da Üçüncümevki bilet HASAN KUMÇAYI yazığyor: “Beş yıldanberi Avrüpanın heynelmılel siyasi hayatında mühim bir rol oynayan Hitler 1913 senesinde Viyanada parasız- lıktan ve işsizlikten © kadar sıkılmış ki bir araliık Parise gitmeğe bile karar ver- miş. Maksadı da Fransız — payitahtındaki mimari eserler üzerinde tetkikler yapmak, ayni zamanda kendisi için münasip bir iş bulursa orada yerleşip kalmak imiş.. Bir Fransız gazetesi Hitlerin — bir gün dostlarına Umumi Harpten evvele ait bu hatıratından bahsederken: — Eğer o vakit Parise gitmiş olsaydım hiç şüphesiz seferberlik esnasında Fran- sızlar tarafından tutulacak ve esirlere mah sus bir kampa atılacaktım.,, * Dediğini kaydettikten ve bu tasavvura engel olan şeyin Viyanadan Parise kadar bir üçüncü mevki bileti tedarik edememek ten ibaret olduğunu söyledikten sonra şu mütaleada bulunuyor: — Acaba Almanların. bugünkü Führeri ©o zaman bu bileti tedarik edebilmiş olsay- di büğgün ne olurdu? Hiç şüphe yok ki bu pek ehemmiyetsiz üçüncü mevki 'bileti Avrupanın mukadde- ratında büyük bir değişikliğe sebeb olur- du.,, Bugün Avrupa orlmnda 75 müson AL manın başına geçen ve bir gün içinde bin senelik bir Avusturya devletinin cihan tarihinden silinmesine sebeb olan Hillerin gençliğinde Viyanadan Parise gitmek için üçüncü mevki bilet parası bulamamış ol- ması şahst kıymetini küçültecek bir hâdi- se değildir; belki büyük maksaflara var- mak için fütur ve engel tanımayan çelik iradelerin bu âlemde neler yapabileceğini göstermesi itibarile ehemmlyellidir.,, CUMHURİYET'de - Sulhu muhafaza için harpten : korkmamaklâzım UNDAY TİMES gazelesinde Skrülalor müstear adıyla yazılar, yazan İngiliz muharririnin, Almanyanın Çekoslovakyya- ya taarruz halinde İngillerenin ne vaziyel dakınacağı mevzuun üzerinde söylediği söz ter Olikaş gün envel gazelelerimizde çıklı. İngiliz maharririne ğgöre, İngiltere, an- cak Çekoslovakya ve Fransa Almanya ö- nünde mağlüp olduğu takdirde müdahale edeceklir. Abidin Daver, İngilir muharri- rini, askerliklen-ve harplen anlamamakla itham ederek diyor ki: “Eğer, harb böyle bir şekil alırsa, yan! Almanya,- Çekslovakyayı, ve — Fransayı mağlüp ederse — İngilterenin müdahalesi çok geç kalmış ve hiçbir işe yaramamış olur. Avusturyayı da ilhak ettikten sonra, 75 milyon nüfuslu bir devlet olan ve İtal- yadan da müzaheret gören Almanyanın nasıl kuvvetli bir düşman'olacağını Skrü- tatorun tahmin, edemeyişi garipdir. Böy- le bir harbin şu;şekilde cereyan edeceği- ni tahmin etmek daha makul ve mantiki- dir. Alman ordusu, ewelâ Çekoslovakya- ya taarruz edecek ve Ren hududunda Fran sızlara karşı müdafaada kalacakfır. Fran- sızların Majino müstahkem hattı karşısın- da Almanların da Ren tahkimatı — vardır.. Fransiz ordusu, bu tahkimatı —zoı:!arl:en Çekoslovakyanın işi bitmiş olacaktır. Bun dan sonra, Alman ordusu, bütün kuvveti- le garba Fransaya dönecektir. İtalya, 1914 teki gibi müttefikine ihanet elmezse, Fran sa, İtalyan hududunda, Şimali Afrikada (yani Cezayirde, Tunusta, Fasta) ve Fran- konün galebesi takdirinde İspanya hudu- dunda, kuüvvetler bulundurmağa mecbur- dur. Bu kuvvet ayırmalar Fransız ordu- sunu bir hayli zayıf düşürecektir. Fransa ile Almanya arasındaki harbde, iki taraf- tan hangisinin karanacağını katiyetle id- dia etmek mürükün değildir. Zafer terazi- sinin ibresi, daha ziyade Almanyaya mü- teveccih olduğunu zannetmekle beraber biz Skrütatorun fikrini münakaşa ediyo- ruz. Önun fikri ise, Fransa, — Almanyaya mağlüp olduğu ve Alman ordusu Fransayı istilâ ettiği takdirde, İngilterenin Alman- ya iİle harbedeçeği yolundadır. — Fransa mağlüp olduktan sonra, İngilterenin Al- manyayı yalnız başına mağlüp edebilmesi meseledir. Büyük harpte, — Almanyanın diğer cepheleri bir taralfa bırakıyoruz - Fransız ve İngiliz ordularile dört yıl mü- cadele ettiğini, nihayet — Amerika harbe girdikten sonra, mağlüp olduğunu unut- mamak gerektir. Eğer, İngiltere, Almanya- nın işin sonunda — kendisini de fena bir mevkie düşürdüğünü istemiyorsa, harbe girmek iİçin Çekoslovakyanın ve Fransa- nın yenilmelerini beklememelidir ki İn- giliz genelkurmayının da böyle yapacağına ve Skrütatorun düşündüğü gibi, önce işe seyirci kalmıyacağına şüphe yoktüur. İngilterenin 1914 teki gibi cüretleri art- Hıracak ve harbe sebebiyet verecek çekin- gen bir politika tutması, Avrupa sulhü i- çin büyük bir tehlikedir. Sulhün muhafa: /| de görüşülecektir. BZ ha e —ii X. aai v zası İçjn yegâne şart, harhden korkmamak DĞ ÇAY - a W,