22 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Ustat Nasıdın jübilesi münasebetile Yazan : Nizamettin Nazif Bugün İstanbul, büyük halk artisti- diz üstad Naşid'in 35 inci sanat yılını bayramlıyor. Bu sanat bayramına baş şehrimiz blan Ankara'nın da, aynen iştirak et. mekte olduğu muhakkaktır. İzmirin, Anadolu ve Trakyadaki bir çok şehirlerimizin ve kasabalarımızın da büyük bir sevinç duyarak bu bay- Framdan şerefli birer pay almakta ol- dukları kabul edilmelidir. Zira Naşit yalnız bir İstanbul sahnesinin değil, bütün memleket sahnelerinin Aartisti. gir ve onun halk artistliği vasfı, yal- tars İstanbul halkının sempatisini ka- Yanmış olmasından değil, memleketin pler tarafında her zamani ayni sempati ile karşılanmış ve karşılanmakta. de- #am edilmiş olmasından gelmektedir. 4 Naşit, geniş halk tabakalarınm ter. biyesile kimseniri uğraşmağa tenezzül tmediği bir devirde ortaya çıkmış öy- bir mürebbidir ki asla basit bir te- üf eseri olarak ele almamaz, Zira ir tesadüf nekadar gaddar ve cebe. t olursa olsun, Naşid gibi çok zeki İ e münevver bir İnsanı, eski Türk sah. feşinin © çorak, o nankör havası i- içinde ebedi bir kalebend gibi müeb- ğıed bir zindan mahkümu gibi yaşata. imazdı. Naşid Türk sahnesine istiyerek gir- Hi ve orada istiyerek kaldı. Tvet, is- | tiyerek ve onun bütün kötülüklerini, bütün imkânsızlıklarını, çoraklığını ve ne bataklık olduğunu bilerek, Nicin? 'i Zira Naşid'in hüviyetinde o devrin bütün fenalıklarma isyan eden bir ide, alist yaşıyordu. Naşid ne Abdürrezzak gibi; ne K. Hasşan ve K, İsmail gibi ıahneyı ve bilhassa kahkahayı basit İitarafımdan almıyordu. Sahnenin, Fatih İkürsüsünden çok daha kudretli bir va- azı oduğunu anlamıştı. " Ve Naşid bu tvaazda, Fatih ve Be- yazıd dersfamlarınımı topunu hbirden gölgede brrakacak bir kudret göster- di. Geniş halk tabakalarımız, Kema- _lizmin muhteşem kütrsüsü etrafımda topalndıkları güne kadar ahlâk, hây. , Biyet, şeref, çalışkanlık, iİyilik gibi mefhumları konuşan tek kürsüye ma- likti: i PERİ ge |i aö Naşîd’!n kürsüsü, llit dei Sahneye çıkar çıkmaz tiyatroyu bir kahkaha volkanı haline sokan Naşid, bu halka hissettirmeden çok şey öğ- retmiştir. Onu, basit tiyatronun sahne tekniği ile ve basit tiyatroculuğun öl. çüleriyle mütalea edenleri yanıltan nokta budur: Naşid, sadece eğlendiren ve vakit geçirten tiyatronun değil, ferdleri ye- ni bir cemiyetin istikametine tevcih etmek istiyen tiyatronun sanatkârı- dır: Sanatkârı ve hattâ yaratıcısı. Naşidin tiyatrosu seyircilerin gön- lünebir kanaat aşılamadan ne bir damla gözyaşı, ne de bir küçük kah. kaha israf eder, Büyük artistimizi bütün orijinalite- siyle bu birkaç satır nasıl ifade ede- bilir? Elbette Naşid'i bütün kudretile ve tiyatro tarihimizdeki manası ve hü. viyeti ile tetkik edecek bir mütefekkir çıkacaktır, Zira böyle müşahhas bir sanat karşısında bugün, Kemalist dev- letimizin kıymetleri ağsla ihmal etmi- yen ©o asil hassasiyetinin nasıl mes'ut bir tecellisine şahid oluyorsak, elbette münevver binyemizin de bir gün üze- rine düşen bu vazifeyi başardığımı gö. receğiz, #& & * 35 yıllık büyük fragatinin, halk terbiyesine masruf - ve mutlaka diger- kâm - faaliyetinin mükâfatını Naşid bugün idrak ederken Bsevinmekte ve * bir gün için olsun - o tevazyunu bı. | rakıp mağrur olmakta haklıdır. Bu mes'ut gününde onun, halk ter- biyesi uğrundaki feragatli çalışmala- rma daha uzun zaman devam edebil. maesini,- uwııomurlu olmasını temenni edelim. ... < Bugîlnkü güzel sanat bayrımım An- karada bulunduğu günlerde Naşidin sadık ve takdirkâr bir seyircisi oldu- ğunu gördüğüm Bayar'ın, fikir ve sa. nat muhitimize proğramında vaadet- tiği dikkatin bir tecellisi addetmek doğru ölür. Bu jübile münasebetile İstanbulun gösterdiği umumi fedakârlığa hükü - metimizin de semih bir jestle iştirak edeceğini tahmin etmenin doğru ola- cağı gibi. üsek | Nizamettin NAZİF v e E eee - GÖ a . ameliyatı Bar- Baştarafı 1 İncide Bözünün “Cornee,, denilen diş — tabakası glamdır. Delikanlının vaziyeti ise bunun amile aksidir. Gözünün her tarafı sağ- Jam, yalnız “Cornee,, kısmı bozuktur. İhti- bunu öğrenince doktora gidip şöyle emiştir: — Ban ihtiyarım. Gözümün biri kör ol- uş ne çıkar? Zalen İyileşeceğim de mu- akkak değil. Benim gözümdeki sağlam ğsmı alıp delikanlıya takmanız mümkün ü? " Doktor bunu mümkün görmüş, ameliya- fı yapmış ve kör delikanlı kurtulmuştur. Şimdi mükemmelen görmektedir. Diğer taraftan gene Amerikada — San - Fransiskoda Andre isimli bir papazın kör olan gözüne yeni ölen birinin gözü takıl- dığı, ameliyatın muvaffak olduğu bildiril- mektedir. Bu iki haberi veren Paris - Soir gazelesi bunun üzerine Parisli — meşhur göz doktorlarının fikirlerini sormuştur. Doktorlar şöyle demişlerdir: —— Bir gözü olduğu gibi ve — tamamile başkasına takmak mümkün değildir. Bu sebeble papaza yapılan ameliyatta da her- halde “Cornce,, kısmı değiştirilmiş olsa gereklir. Çünkü bu tabaka ölümden, yani kalbin durmasından sonra bir müddet ha- yatta kalır.,, cusun SAKARYA ——— Göz ve kukalar için hakikt ve bedift bir ziyafet... Halkımızın şımarık çocuğu Benjamino Gigii'nin Güzel Viyanalı yıldız GERALDİNE KATT ile beraber çevirdiği KALBİN SESİ Hn muhtşşem ve en fazla musikili filmini takdim ediyor. Hissi bir mevzu, güzel opera havaları, çok nefis şarkılar.. Plâveten: Paramount Jurnal dünya havadisleri Yerlerinizi evvelden aldırrnız. Telefon: 413841 Bayramı Dün Halkalıda kutlulandı Toprak bayramı dün Halkalı Ziraat mektebinde büyük merasimle kutlu- lanmıştır. Merasime saat 12 de İstikll marşı ile başlanmış, evvelâ mektep müdürü, mü- teakiben İstanbul Ziraat Odası reisi bi- rer söylev vermişlerdir. Bunidan sonra sori sistem ziraat alçt- leriyle eskilerinin geçit resmi seyredil- miş ve filme alınmıştır . Yoldan çıkan tramvay Vatman ve biletçi hastahanelik oldu Gün geçmiyor ki Tramvay Şirketi- nin bozuk arabalarından şikâyet etmiş ölmerelrm, Dün de Eminönünden Kur- tuluşa giden 164 numaralı araba Ye- dek Subay mektebinin önünden geçer- ken paten tabir edilen kısımlatı kop- muş, yoldan çıkmış ve bu yüzden bir saat kadar münakalât inkrtaa uğramış- tır. Vatmemla biletçi yaralanmışlar ve Etfal hastanesine kaldırılmışlardır. Ayni şekilde bu kaza, yokuşlu bir yerde vuku bulsaydı, yeni bir iŞşhane faciası muhakkaktı, Hlnt üzen Resmini gördüğünüz bu kız Hindistan- da yapılan bir güzellik müsabakasında 8400 genç kız arasında birinciliği ka, zanmıştır. İsmi Zübeyde Sultandır. Siz hakem olsanız rey verir miydiniz? Yeni elli liralıklar " Türkiye Cumhuriyet Merkez Banka- &1 tarafından basıtırılmış olan yeni 5S0 liralıklar 1 Nisan 938 tarihinldden itiba- ren tedavüle çıkarılacak ve çıkarılam miktarda eski ellilikler piyasadan kah- dırılacaktır.. Eski elli liralıklar 1 nisandan itiba- | ren 5 sene müddetle mecburi olarak te- davül edecek ve bu müddetin hitamın- da beş sene daha Merkez Bankası gişe- lerinde tebidil edilebilecektir. Yeni pa- | taların asılları Banka gişeleriyle mal müdürlüklerinde görülebilecektir. 'Yeni elli liralıkların ebadı 8x17,5 san- timetre olup ön ve arka yüzleti eflâtun rengindedir. Litvanya kabinesi çekildi Kavno 21 (A,A.) — Litvanya kabinesi yı hâlen ağır hasta olduğu için İsviçrede bulunan başvekilin dönmesine kadar ka- bul etmemiştir. Başvekilin pek yakında döneceği bildirilmiktedir. Diğer taraftan, hariciye nazırının İsti- tir. Amerikada iki Japon zabiti tevkif edildi Kembricç (Masaçuzelde şimali Amerika- da) 22 (A.A.) — Mülâzim Yoyi Mishimura ile istihkâm zabiti Şets isminde iki Japon bahrivye zabiti Boston deniz tezgâhları ci- vâarında Kembriçi Bostona bağlıyan Har- vard köprüsünün fotoğrafını aldıkları sı- rada tevkif edilmişlerdir. Fotoğraf makine sile zabillerin ellerinde bulünan çantalar müsadere edilmiştir. Londra, 22 — Frankocuların elin- | de bulunan Saragosdan bildirildiğine göre, Frankocuların motörlü kuyvvet, leri dün akşam üç yerden EKatalonya topraklarına girmişlerdir. Barselonadaki İngiliz konsolosu, şe- hirde bulunan İngiliz tebaasının ayın yirmi üçünde limana gelecek olan va- purla Barselonadan ayrılmalarını tav. siye etmiştir. Frankoculara yapılan yardım Londra, 21 (A. A,) — Franko kıta- atımnda kullanılan İtalyan ve Alman mamulâtı 400 tayyare hakkında Fran- ;Sa tarafından İngiltere hükümetine verilen listenin İngiliz hariciye nazır- lığında ihtimamla tetkik edilmekte bu. lunduğu bildirilmektedir. Cumhuriyetçi İspanya silâhsız Londra, 21 (A. A.) — Mançester Gardian gazetesi eski İspanya harici- ye nazırı Alvarez Delvayonun doğru. dan doğruya İngiltere hükümetini a- demi müdahaleden vazgeçmeğe davet eden bir beyannamesini neşretmekte « dir. Bu-gazete başmakalesinde bu be, yanname hakkında tefsirlerde buluna- rak ademi miidahaleden vazgeçilmesi teklifini müsait bir şekilde karşıla , maktadır. Fransa, İngiltere hükümetine Fran- ko hesabına, çalışan 442 ecnebi tayya- renin pilot ve numaralarımı gösteren bir liste göndermiştir. Bu tayyarele- rin büyük bir kısmı ecnebiler tarafın. dan kullanılmaktadır. Buna karşı cumhuriyetçi İspanyanın da dostları bulunduğunu iddia etmek doğru değildir. Fransa ile İngiltere a- demi müdahale prensipine riayet et. | mektedirler. Amerika ise bu memle - ketleri taklid etmektedir. HM lerin meskün sehirlere ka.rşı müthiş hava akmlarma ancak topları kullanmak suretiyle mukabt edebilmeleri — konulan a.ırıbl-l'B"nd kendilerini ne hale getirmiş olduğu" göstermektaedir, . İngiltere hükümetinin yapacaği * | küçük iyilik bu sefil tedbirden vaZgif mek olacaktır. 4 Amerikanın Frankoculardati nefreti Amerili Vaşington, 21 (ÂA, A.) — Birleşik devletleri hariciye n.ı.m" B | Hul, bütün dünya gazetecilerine natta bulunarak Barselona manmı takbih etmiş ve demiştir idi “— Barselondan alman hM son hava hücumları esnasmda, kadm, çocuk ve siviller arasındaki "' lerin korkune miktarı hakkmda bir şüphe bırakmamaktadır. Bu sebetle, siviller ve masumlar daki ölü miktarının belki de şimdiye kadar .görülmemiş " bulunduğu bir zamanda, Barselon bd bardımanları hakkmımda nefret 'i mi bildirirken bütün Âmerikan kmın hislerine tercüman olduğuml d minim.,, Papaniın protestosu Londra, 21 (A.A.) — Öğ göre, papalık hükümeti İsp gehirlerin ve sivil ahalinin manından vazgeçilmesi için Franko hükümeti nezdinde, bir surette teşebbüste — bulunm! Papalık, bu teşebbüsünü srf bir müdahale mahiyetinde olarak | îâ AÇ Amerikanın yeni gemileri Vaşington, 22 (A. A.) — Parlâ- , Mento 100 reye karsşı.291 rey ile bir milyar dolarlık bahriye bütçesini ka» bul-elmiştir. BÜtÇe Şimdi-âyan mBcli- sinin tasdikma arzedilecektir. Bu bütçe 46 harb gemisi, 22 muavin gemi ve 950 tayyare inşasma imkân vermektedir. Yeni inşa edilecek gemi- ler gunlardır: 3 zırhlı, 2 tayyare gemisi, 9 kruva. zör, 23 mührib, 9 tahtelbahir. : Bu gemiler takriban 731 milyon do- lar,muavin gemiler ise 247 milyona mal olacaktır. Tayyarelerin iİnsşası 106 milyon dolara mal olacaktır. 3 eroinci yakalandı Çakmakçılarda Valde hanında otu- ran sabıkalılardan Topal Hüseyinin e- roin sattığı baber alınmış, dün gece ansızın bir baskın yapılarak altı paket | eroin ile bir miktac afyon bulunmuştur. Bu sırada odaya Kemal ve Salih is- minde iki kişi girmiş, ercin almıya ge- len bu iki şahıs ta yakalanmıştır. miştır. ; | Pr. Pitarın konferansları u gel Ankara, 21 (A.A.) — Bugün Âf raya — gelen Cenevre üniversitesi l’m fesörlerinden Öjen Pitard, salı, gt bı pergımhn. cuma vo cumarteeî 'Ie:'ı Ankara Halkevinlde saat 15 konferanslarını verecektir. Fakülte yüksek okullar talebesi ile proîcıöf"" ve tarih coğrafya öğretmmlerî konferanslarda hazır bulunacakla Hariçten arzu edenler de konferf takip edebileceklerdir. aei HHli Haliçte deniz kazafi Rizeli Memişin sandalr 'dün akşiff üzeri Yemişten Kasrmpaşaya g'idoM ! “Havüzlar önünde bir motör san çarparak parçalamış, sandalcı M ayaklarınadn yaralanmıştır. Sandalda bulunan seyyar satıcı ze noöp denize düşmüş, etraftan yedl'”# tarafından kurtarılmışlardır. SI' ait iki çuval patates ile 35 yııl!l'ı:l kaybolmuştur . Va Fit İsştifa etmiş ve cumhur başkanı ÂAlu istifa- | fası resmen ne teyit ne de tekzip edilmiş- | Bu AKŞAM KURTULUŞ SİNEMASİNDA İsmail Dümbüllü ve Şevki Şakrak 12 kişilik büyük varyete heyetinin iştirakiyle büyük bir müsamere Mevduat için elverişli şartlar — Para plasmanı için öğüller Kiralık Kasalar Jbütün gîlî arasız'açılîüî*.ı j üi l F GAS RE b avcı tayyaresi göndermek veyâ& h"”' xâ%â ” a— v Oza'! V — gb Gi el Ispanyada harp İi -o |