22 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

* Nüdürü > M n Rasim Ua İDARE EVİ : istanbul Ankara caddesi Haa belmer iseke Gök Telguf ederar| isenet Ha BU işleri telefonu. 23872 « 124370 .. : 20335 Zorla dostiuk EÇEN hafta çıkan hudud hâdi- sesi üzerine, Polonya tarafın. dan tevdi edilen ültimatomu Litvanya | kabul ettiğinden bir aralık Avrupa sulhünü tehlikeye koymuş gibi görü- | nen buhran şimdilik zall olmuştur, | Malümdüur ki hudud hâdisesiyle Polan- yanın ültimatomuna mevzu teşkil eden | mesele arasında bir münasebet yok. | tur. Martın ön birinci günü çıkan hu- dud hâdisesi, Litvanya toprak'arında Polonyalı bir askerin ölümünden iba- rettir. Litvanya hükümeti, bu mese'e- de Polonyayı tatmin edecek her geyi |£ yapmaya hazır olduğunu bildirmiştir. ! Fakat Polonya, Litvanya ile arasın - İ da on sekiz senedenberi sürüp giden Vilna ihtilâfm: balletmek için bunu behane olarak kullanmıştır. Litvanyaya tevdi ettiği Ultimatom. da Vilna meselesi yüzünden on sekiz Senedenberi inkıta halinde buluan si- yasi münasebetlerin ladesini, yani do- | Teyısiyle, Vilna şehrinin Polonyaya İİi Sid bulunduğunun tanmmasını iste, Mmiş'ir. Litvanya da Milletler Cemiye- | tinin yardımmıma güvenemiyeceğini ve | Sovyetlerin de yardımda bulunmıya- | eaklarını an'adığından — ültimatomun | gartlarını kabul etmiştir. Ültimatom — şartlarının kabuliyle vaziyet değişmiş olmuyor- Vilna şehri, esasen 1920 senesindenberi Polonya - nın elinde bulunuyordu. Bu şehrin Po- | loriyüya'ald olduğu 1923 senesinde Mil. letfeP' Gerülyeti tarafındân tasdik edil- | mişti. Ve Litvanyadan başka hiçbir devlet bunu münakaşa etmiyordu Lit- vanyanın münakaşası da Polonyaya karşı küskünlükten ibaretti. On sekiz #enedenberi bu küçük devlet, büyük komşusiyle diplomasi münasebetleri kurmaktan kaçınmış, ticaret münsse . betine girmamniş ve hududlarını Po- lonyadan girecek eşyaya kapamıştı. Polonyanın ültimatom ile nihayet ve- rilmesini istediği hal, işte tabif olmr- yan bu vaziyettir; yani zorla dostluk- tur, On sekiz senedenberi şarki Avru. pa sulhü bakımındah tehlike teşkil e- den bu ihtilâfin halli için Polonya ta- rafından takip edi'en yol tenkid ve muahaze edilebilirse de herhalde neti. €e şarki Avrupa s#ulhli bakımından ha. yırlı olmuştur. Geçen gün ültimatom Litvanyaya tevdi edildiği zaman, bu- nun, Polonya ile Almanya arasında geniş ve şümullü bir anlarmanm tat- biki Için ilk adım teşkil ettiği aanıl - Mıştı. Çünkü Litvanya He Polonya a. rasında eski bir Vi'na Ihtilâfi mevcud olduğu gibi Almanya ile Litvanya a- rasında da daha canlı bir Memel ih- tilâfı vardır. Litvanya ile ihtilâf ha. Hnde bulunan İki büyük devletin kü- gük Baltık memleketini aralarında paylaşmak için bir itilâfa vardıkları sanılmıştı. Filhakika böy'e bir itilâr. la, Memel Polonyaya terkedilerek Dan- zig Almanyaya lade edilebileceğinden koridor mese'esi de halledilmiş ola - caktı. Litvanya mukavemet edip de Polonya askerlerinin istilâsma uğradı. ği takdirde neticenin ne olacağı malüm olmamakla baraber, herhalde ültima- tom şart'arının kabul edilmesi şimdi- lik herhangi şümullü bir projenin tat, bikma yer vermemiştir. Polonyanın da bu neticeden memnun kaldığı anla- şılmaktadır. Ve bu memnunluğun se- bebi de an'aşılır: Enternasyonal mü - Nasebetlerin bu derece gergin bulun- | duğu sırada şarkta silâh atılmasiyle başlıyacak bir karışıklığın — Avrupayı nereye götüreceğini kimse lıilıniyvı'.ı Polonyanım bu aralık koamşulariyle münasebetleri iyi olmakla beraber, u. Dojru Değil mi ? Estabı mesalihe kolaylık Alatürk ve Celdı Bayarın senelik $ nutukiarında, menurların halka ko. l daylık göstermeleri - yolundaki işu- İ retler şüphesiz ki tesirmi göstermiş- 7 tir. Fakut halka gösterilecek kolay. lıklar meyanında memurların şahsı İ nezaketleri kadar idarelerin de al- $ maları icab eden - tedbirler var ki, Şi Duna maalesef hemen hemen bütün dairelerimizde riayet odilmiyor. :i Kalabalık dairelerden birine, me- "i solâ icraya gidiyorsunuz; işinize ; hangi memurun bakacağını tabiati ' le bümiyorsunuz. Ortada yüzlerce müracaatçi ve 20-2£5 memur var. Hepsinin de başı kalabalık. Sıranız gelsin diye bekliyorsunuz, en azın. dan yarım saat sonra elinizdeki kd- Öıdi usatıyorsunuz; memur işaret e- Ö| diyor: E “— Karşıki odaya götüreceksi E, nis!,, Kargıki odada da vasiyet ay- İi nİ, 10-18 mamur ve gene — miktarı yüzü bulan müracaatçi, Tekrar bir İi masa başında uzun müddet bekli İ yorsunuz. Sıranız gelince evrakınızı udatıyorsunuz, ayni cevad: “— Karşıki masaya vereceksi- Mİ2.,, Haydi bu sefer karşıki masaya. Fakat sıra size gelinceye kadar dai. renin fatıl saati daha acele davra- sıyor, İşiniz ertesi güne kalıyor, # A, .& Postahanede ve banlıalarda mize” bir usul var, Hangi memurların hongi it'ere balıtıkları birer plâha va vazılmış, Hükümet dairelerinde de avni usul vek 4'd ta'bik edile , bilir. Yahut her odanın kapısıma a- sılacak bir kâğıda “bu odada filâr işlere bahkılır,, gibi vanlır, asılırar hem ashadı mesalihe kolaylık gör- tarilmiş ve hem de Anire'er hir air Kelabal-ktan kurtulmuş olur. M nni B LİZİZİE D D İ L İ ! mumi bir karışıklıktan en çok zararlı çıkacak vaziyette olan gene Polonya- dır. Polonya ile Almanya arasındaki münasevetler dürüst, hattâ samimi ol- makla beraber, Polonyalılar ne Al. manlara karşı, ne de Almanlarla bir- likte başka devletlere karşt harb yap- mak istemez'er. Binaenaleyh Polonya şarkta sulhün ve sükenun muhafaza- siyle yakından a'dkadardır. Ve belki de Vilnma meselesini, buna yardım eder diye halletmek istemiştir, Meselenin bu şekilde halli şarkf Av- rupa muvazenesinde bir değişiklik meydana getirebilir. On sekiz seneden. beri Litvanya Sovyetlerin yardımma güveniyordu. Sıkıştığı bu günde yar- drm görmeyince Polonyanın ültimato- muna boyun eğmiştir. Artık Sovyet. lerden ümidini keserek, bundan böyle Polonyanın manevi yardımına dayan - ması muhtemeldir. Filhakika Alman - ya ile arasmdaki Memel ihtilâfı de - vam ettikçe, Almanyaya dost olan Po- lonyanın bu manevi yardımı Litvanya için kıymetli o'abilir, Diğer bir ihtimal de Litvanya İle Estonya ve Letonya arasında bir nevi Baltık birliği kurulmasıdır. Böyle bir birlik teşkili için bugiüne kadar yapı. lan teşebblisler, Vilna Ihti!âfını devam ettiren Litvanyanm harlci münasebet- lerindeki avkırı)rk dolayısiyle müsbet netice vermemişti. Her iki halde de Litvanv> İle Po - lonva arasmdaki münasebetlerin nor . mal'eamesinden sonra Baltık sahille- rindeki eski muvazene değişmis ola - (Ulva) A.Ş. ENSER HABER — Aksam nostası Hatıralarını anlatan CEYMS XONONt Entellicens Servisin en meşhur casuslarından Şeflerim emretliler: “Hans Fuş ölü veya diri mufakkak yakalanacaktır!,, —Hay, hay.. — Kremilde körfeze hâkim tepecik- te, harap bir kulübede oturuyorum. O- radaki yegâne kulübedir, kolayca tanı- yabilirsin. Anahtar, kapmmın sağ tata « fında duran sıranın altında bir karış kadar derinlikte toprağa gömülüdür. Dinliyor musun?. — Evct... — Sağ taraftaki odaya girersin. Ya- tağun oradadır. Karyolayı çeker, duvar dan itibaren döşemedeki beşinci çini ta- şını kaldırırsın. . Delikte büyük ve mühürlü bir zarf vardır. Onu alıp hes men yakarsın.. —-Merak etme.. Dediklerini harfiyen yaparım, Hans Fuş Ettesi günü erkenden hürreden ç- karılınca doğruca Villi Consun evine gittim.. Onun tarif ettiği yerde evrakı buldum.. Ayni günün akşamı Villi Contun « Edvar Beridal müstesna « bütün suç ortakları tevkif edildi. Beri- dal aleyhinde — delil — bulunucnamıştı. Mevkuflar divanıharpte kurşuna dizil- meğe mahküm edildiler. Yalnız Villi Cona yirmi sene ağır hapisle idamdan yakayı kurtardı. Ertesi gün Londrada idi. Fakat ma- alesef Hans Fuşu yakalamak — kismet olmadı av kaçmıştı. Şeflerim emrettiler; — Hans Fuş ölü veya diri muhak. kak yakalmacaktır. Bu emir beni hayrete düşürmekten hali kalmadı. Düşman casusunun mas- kesini düşürmek için her şeyi yapmak casuslukla mücadele teşkilâtında — esas bir kaide ise de suç ortaklarının yi kalanmazını mümkün kılacağı cibetle | bu casusun diri yakalanması şarttır. Halbuki şimdi basi » verilen emir bu ka- jdeye muhalifti; Hans Fuşu diri veya ölü yakalamam emitedilmişti.. Bu emrin Hans Fuşun çok tehlikeli bir adam ol- masından ileri geldiği anlaşılıyordu. Mukabil casusluk teşkilâtı merkezi « ne gidetek Hans Fuşa 2it dosya mev- cut olup olmadığını öğrenmek iste- dim, Filhakika mevcuttu, hem de oldukça kabarık bir dorya.. Meğer bu Alman neler yapmamış neler? Üç kişiyi öldür- müş, iki kişiyi öldürmeğe teşebbüs et- miş, üç kundakçılık yapmış ve bir çok evrak çalmış.. Bu dosyayı tetkik edince zihnimi bir şüphe kemirmeğe başladı. Mazisi böy- le olan bu adam, hem de hakiki ismiyle Londrada yerleşmeğe muvaftfak olmuş tuz. Dosyadaki evraktan mühim gördük- lerimin — kopyalarını Hans Fuşun fotoğraflarından yirmi ka- dar istedimi ve aldım, Bunları bütün Ingiltere sahillerinde mukabil casusluk teşkilâtı şeflerine göndererek bu adamı gördükleri tak- dirde derhal yakslamalarını bildirdim.. Hans Fuş bu şekilde yakalanacak soy- dan bir adam değildi amma, fazla ted- bir zaroclı - sayılamazdı. Kapanı böylece xurduktan sonra üç polis memuru ile beraber sahte zahire tüccarının yazıhanesine gittim. Yazıha- ne kilitli Yanımdaki polis memur- larından biri çilingir ustalığiyle kapı- yı açtı. Girdik; dalire boştu.. Yazıhane dört odadan ibaretti. Ka- Tonton Amca hapishanede âldıktan — sonra | pının iç tarafına polislerden birini nö- betçi bıraktıktan sonra, yazıhaneyi a- raştırmağa başladım. Bütün dosyaları, kâğıtları tetkik ettiğim halde şüpheli bir şey bBulamadım.. Bu da göyet tabil idi, Casusun kaçmadan önce tehlikeli ev- rakı yök etmiş veya yanında götürme- sinden tabil ne olabilirdi? Dosyaları tekrar yerine koydum ve kapıları mü- hürlemeğe başladım.. Dış kapiyı mü- hürliyeceğim sırada telefonun zili çal- mağa başladı.. Hemen koşup telefonu açtım.. Bir ses; — Allo! diyordu. , Cevap verdim; — Buyurun, ne istiyorsunuz?. — Ceyms Nobodi ile görüşmek e- tiyorum... — Ceyms Nobodi benim.. — Aman ne iyi?, Sizden özür dile- mek istiyordum.. Ziyaretime geleceği - nizi bilmediğim için masdesef buluna- madım. , — Kimsiniz?. — Ben.mi? Ben Hans Fuşum! Şim- di yazıhanesini alt üst etmekle meşgul olduğunuz adam. . — Alay mı ediyorsunuz?. — Estağfürullah! Bilükis size yar- dımda bulunmak isterim. Orada koşu- na yoruluyorsunuz, yazıhanemde işini- ze yarayacak hiç bir şey bulamazsınız.. Bütün limanlara görderdiğiniz fotoğ- raflar da gene fayda vermiyecektir. — Öörürüz.. —Görmeğe lüzum yok.. Şimdi bu ven telefon kapandığı vakit bekliyen otomo- |ve tamaım. 22 MART — 1938 SALI Hleri. 1357 — Muharrem: 20 Gönenn dağuşa Üüneşte batıfii Bik 18,28 oz kavuran fırtınası Gekat od aniadi Alışan — Vait - 439 1221 15,57 18.23 1954 d tüzümlü Teteotnlar Yangını İsfashal kcu. ZUREE. Sayağta çi Gi BAA MyEDe9e. / Üründer ni soran w feşimüy - Hekek, Trahya, Mürüküern ğba kandii.. Erenmey ” Kartak, ” mayuumda. ği Beti, Murgas, Krasü irter Telefon matanere ©0 yangıe demen sAndır. Kame içtahyesi 22711 Deste L a M 20 çi Beyanü Çanana alesli TiNDE Geletn yanaıt Hezedlur MATÜK Ha Aktaşı #0Y00 Çihaiı S0RfÜ vEaRMAİye | TITOS Ceküdat » Kadıküyı G0TTÜ Mavaganlı Tetaabui” MATE Kadılınyı 60700 Meyağlar 4ESİİ Yaksi etomobili istemek '0': Güyeğle sibeli ; 40064 Mebek ciketir 3d - MÜZ. Ay eeti 60667 Ceniz yolları Tetetemı Kelartal areletiii TiTee yera| Pazar. Buli, veni K20 da Tuphane mkammdan Kalkar, çar SA ve Cuma <ünleri ssat 18 ©L ÜĞ Tekledad, Mürette, Rarahicere rarıi 'arın seler yap Karaktrı 2008 Perestma, Cüme Akdeniz postası: caktır. e Karadeniz postası: Yarın saat 18 MDJ reket edecek olan vapür; Akcılııv'-u__,ı I, Zonguldak, Filyos, Bartın ve Amâ uğradıktan sonra Cideye gideceklir « Sürkeri ietaayes Miklarluğü ; Pesefea ZENTU Hemçlen Büageru Ner Kün Birkeckden sanı 72 Ö Kat ve Acrupadan geleni esat TORS de Birkeciri vemlak eter. *« 44 Adapanan bilimle sahilde bir yere gideceğim ve "î-!'-.. Göa M Biea GANASE şömü ü orada bekliyen bir denizaltı — gemisi- le Almanyaya döneceğim., ANot! Allo! Dinliyor musunuz?, — Evet, sizi dinliyorum.. Devam & dinim.. aa — Söyleyecek bir şeyiz Kalmadı kd.. — O hâlde tekrar görüşelim. . — Tokrar görüşelim mi?, <— Tabif d-ğil mi? Sizinle müşerref olmak için pek tabırsızlanıyorum. Bu arzumu tatmin için elimden gelen her şeyi yapacağıma emin olmanızı rica e- derim.. (Devamı var) Bekçilere Maaş bağlanması düşünülüyor Emniyet Müdürlüğü İstanbul zabı- tasının yardımcı bir unsuru olan — bek- çilerin vaziyetlerini ıslah için yapmalta olluğu tetkikleri bitirmek üzeredir. Ta- yin işleri geçen sene kaymakamlıklar - dan al narak emniyet üçüncü şube mü- dürlüğüne verilmişti. Bu suretle bekçilik bir gedik olmak- tan çıkarılmış, yaşlı ve hastalıklı bekçi- ler de tasfiyeye tâbi tutulmuştu. Hâlen | İstanbulda bine yakın bekçi vardır. Em- niyet müdürlüğü bekçilere muayyen bir maaş verilmesi etrafında tetkikler yapmaktadır. Ayda on lira alan bekçi bulunduğu gibi 1$0 lira alan bekçi de vardır. Bü- tün bekçilere hangi mıntakada olursa olsun 3$ — 40 lira arasında maaş ve- rilmesi düşünülmektedir. Kaymakamlıklardan bir ayda evler- den ne kadar para toplandığı — sorül- muştur, Cevap alındıktan sonra bir ka- | rar verilecektir. Düşünülen ilk şekil, , gimdilik her kaza dahilinde toplanan paraların yekünu alındıktan sonra bu paralar © kaza bekçilerine taksim edi- DALAYLAN. GErSEMDE Ve vuma günleri HS M MANE arder etmektadır. m sene bugün ne © * İngiliz ve İtatyan — donanmaları zamanda manevralara başladılar. —— y * Büyük Millet meelisi 35 günlük kI$ " Hlinden sonra bugün tekrar y minemala: Türk: Ayk için )?ı Saray: Kızıl rahipdpek: Z ları. Sümer: Aşk kat min — sesi. Alkaraı şarkıcı Kovboy. Yaldı Asrt: Küçük albay ve Tarı duluş: Gönlüm seni istiyor ve bombal ateslif Ferat; Üç film birden denle ör içinde, Maskeli kadın ve Vahşi koşu, pazar ilâveten varyele) ya haberleri ve Miki Mavz Milli: el baba Hindistanda (türkçe) ve beynelt! yankesici. Alemdar: Ali baba Hindistâ?” (lürkçe) ve beynelmilel yankesici. BESİKTAŞ: Suatpark; Leylâklar açarken KADIKÖY: 4 Hale- Üç ahbab çavuşlar (türkçe) PSKODAR: Hale: Programını bildirmemiştir , SAMATYA: Şen” Rus - Japon muharebesi cearketl ve Gümüş mahmuz. BAKIRKÖY Miltiyadi: Şeyh Ahmet (türkçe) Tiyatrolar 20 6 FİDANAKİ Dram 3 perde (ç Yazan: Türk Pandeli Horn — Pahri B SPRA Si Cgil Sant 9 da Naşit TURAN TİYATROSU M - Bu gece Hakkı Ruşen ve arkadaşları HİZMETÇİ 'DOLABI komedi $ perdt ERTÜĞRÜL SADİ TEK TİYATANSI” Bu akşam Bakırköyde sev. macunu) — vodvil 3 perde Çarşamba — (Üsküdar)da ve 28 mart püzartesi (Ka. dıköy » Süreyya)da büyük suvare: — (AKTÖRKİN) *« Trenleri taşlayan çocuklar Anadolu ve Yeşilköy Banliyo hı": rında gelip giden trerlerin civardt evlerde oturan çocuklar torafından landığı görülmüştür. Emniyet M lüğü bu halin önüne geçmek - için tedbirler almış, bekçiler vıntd';: tren yollarındaki çocuklu evlere Zat yaptırmıya başlamıştır. Trenleri taşlıyan çocukların "W:;i rine kırılan cam paraları ödettirilet he gibi ayrıca haklarında kanunt ta yapılacaktır.