6 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

TefiZ İ W e l N Si p Bulundurmak kabildir. Hal . *Ğo::üyi her zaman dinlemek, iap oYU bir heykeli, bir binayı her ı..utümek kabli —değildir; fakat M:',”' “reprodüdtion” bu mah- N.,,_ âzaltıyor. Elbette ki bir Ş Hıımh orkestranm yerini tu. 1 h ı 4 $ yapan adam var mı? Yok- hakikâten seven zengin emektir. Sinemayı sevme. filmleri satın alacak ka- bulunmıyanlarda da sine. i, edebiyat, resim, musi. i kadar inkişaf edemez. y ki Avrupa'nm büyük TeT | % W B Vei P; B ğ% H NL l " i ELAFEŞ Eş ğ 4 a İ Bıira eskileri de gösler- k Thöröse Raguin, veya lin'in herhangi bir filmi : tekrar gösterilme. Kn___ Çünkü sinemaya gi - yeni film moraklıları . zaman zaman yoeni- gidip görecek birkaç da edilecek masra. anm edebiyat gibi, gibi bir büyük sanat *t bu pahalrlığı mâni olu- Sinema için çalışan büylk w !'rr' !fif İN ( 7 aha MDatkârlar da bi N “liğnden mmm (ı. Nurullah ATAÇ “inyada yapılan Ka Pmilerimiz *ıı" (A“AY — Türkiye heta- edilmek Üzeredir. Ayni .._m:: gemiden ilki olan teslim edilecektir. YaPurdan biri mart sonun- di îî'ğh“"n başlarında denize in- ':;ısoo ve 3600 beygirlik np * tazyikli Krup türbinle- 'quıuı—' ramvay &, Müşt NU Ku » balin - Orhan Lâlelide tram. Ve kendilerine bilet MöYliyen Giletçi " Osmanı B” Istanbulda liman “ücretleri indiriliyor Istanbul yakın şarkın en faal limanı haline getirilecek İstanbul limanı yükleme, boşalt . ma, rıhtım, su, şamandıra, kılavuzluk ve palamar ücretlerinin yeniden tesbi- ti karar altına alınmıştır. Bu kararın tatbikatına Denizbank tamamen teşekkül ettikten sonra baş- lanacaktır, Şimdiki halde liman resim. lerinde mümkün görülecek tenzilât miktarları üzerinde tarife komisyonu mütehassısları tarafından tetkikat ya. pilacak ve netice bir. proje halinde hazırlanacaktır. İstanbul Ilmanına ait resimlerin in- dirilmesi, llmandaki faaliyetin artma- sında birinci derecede âmil olacaktır. Limanımızı, Karadenizle Akdeniz arısında tamir, kömür, su, ve koman. ya bakımlarından en ucuz ve vesaiti en mükemmel llman haline sokmak programı da esas itibariyle hazırlan- mış bir karar halindedir. Liman işletme idaresi, bu progrü- mın bir maddesini teşkil eden kömür '| Ispirto fiyatla- rırda ucuzluk Ayın on beşinde başlıyor Hükümetin kararile aıhhi işlerde fazla miktarda — kullanılan ispirto fiyatlarının indirilmesi kararlaştı- rılmıştı. İnhisarlar idaresi tarafından ya- pılan hazırlıklar bitirilmiş olduğun- Aan tansllAtlir on bo!l%am”:mın; - manı yacaktır. İnhisarlar idaresinin ispirto fi- yatlarında yaptığı yeni — tenzilâtın nisbet! yüzde otuz beştir. Yeni tarifeye göre, şimdiye kadar 140 kuruş olan kölonya — ispirtosu 80 kuruşa indirilmiştir. 50 santillt- relik şişelerde 70 kuruşa satılmakta olan ispirtolar 50 kuruşa Bsatılacake tır. Litresi 120 kuruş olan iyotlu is- pirtonun litresinde de — otuz kuruş tenzilât yapılmıştır. Bayilerin de toptan fiyat üzörin- den yapabileceği azam! kâr nisbeti tayin olunmuştur. Bu kâr haddi lit- rTede arzamt on kuruştur. Yakılacak ispirtolar bayilere İit- resi 45 kuruştan verilecek ve pera- kende 50 kuruşa — satılacaktır. Yiv. velce bunların perakende Jİitresi 76 kuruştan satılmakta idi. İnhisar idaresi bundan — maada hastane, mektep, lâboratuvar, ecza- neolere doğrüdan doğruya vo toptan fiyat üzerinden satış yapmağla karar vermiştir. Yeni satış vaziyetine — göre hükü« metin yapmış olduğu — fedakârlığın mukabili ıtriyatçılardan da beklen- mektedir. Bunların kontrolü de Sıh-« hat müfettişleri tarafından yapıla- cak ve İhtikâra meydan verilmiye- cektir. ——— A x— ——— — — İÇERDE: * BAHÇEKAPI'da evelki — gece şekerel Cemilin dükkânına otobüs ve otomobilile beraber giren ve kepenkleri kıran şoför- ler dün mahkemede birer gün bapse ve üçer gün de çalışmamalla mahküm olmuş- lardır. * PELEDİYE reis muavini Raufla Ma- arif müdürü Tevfik Silivriye giderek Yet- kiklerde bulunmuşlardır. * DAHİLİYE VEKÂLETİ vilüyellere bir tamim göndererek resmi işlerde muhakkak alâkadarların soyallarının — yazılmasını bildirmiştir. * BELGRAD elçimiz Ali akşam ekspresle mahalli dönmüştür. * MÜTEAHHİTLERİN taahhüt bedelle rine göre katanç ve buhran — vergilerini muhakkak ödemeleri için alâkadarlara ye- niden tebligat yapılmıştır. * GÖÇMEN — işlerini halletmek üzere nisan içinde Belgradda bir komisyon ku- rulacaktır. * İZMİR vali ve belediye reisi şehre git Haydar dün memuriyetine ! l l “mıntakası işini bu sene intaç edecek ve Kuruçeşmedeki tesisata birkaç ay sonra başlanacaktır. Londrada Kip müessesesi mühen . disleri tarafından yapılan projelerin tatbikı için hükümet bu sene bütçe- sinden icab eden tahsisatı verecektir. Kömür tesisatı yapıldıktan sonra ec- nebi vapurlara limanımızdan verile . cek kömürün primli' ve tenzilâtir tari- fesi de tesbit edilecektir. Ecnebi gemilerin büyük ve küçük tamir işlerini limanımızda yaptırma- ları için de tedbirler almacaktır. Ye. ni tersanenin kurulmasından sonra bu gaye tamamen tahakkuk edecektir. O zamana kadar İstinye dokları ıslah ve tevsi oltnacaktır. Hükümet, mem- lekete girecek gemi parçalarının güm- rük resmini indirmekle, Hmanlarımız. da yapılacak tamir İşlerinin ucuzluğu şolunda mühim bir adrm atmıştır. İstanbul limanından su ve koman . ya alacak olan cenebi vapürları için de her türlü kolaylıklar gösterilecek- tir, Hükümetin düşündüğü ve tatbi . kma geçmek Üzere bulunduğu bütün bu noktalar tatbik edildikten sonra senelerdenberi sönük bir halde kalan İstanbul limanı yakm şarkm en faal Hmanlarından biri olacaktır. Beyoğlu telefon santralı Yeni binanıninşasina nisanda başlanıyor Devlet eline geçtikton #onra, ara- dan goeçen iki Bene zarfında sayızı tahmin edilen miktardan fazla ar- tan İstanbul telefon abonelerine bu- Bünkü şebeke kâfi — gelmediğinden şebekenin takviyesi için yapılan pro- jenin tatbikine geçilmiştir. Bunun için ilk iş olarak — aboneleri en zi- yade artmıs olan veo müküâleme im- kânı çok güçleğşen — Boyoğlu cibeti şebekesi yeni bir santralla iki kısma ayrılacaktır. Buü santral Şişlide ku- rulacaktır. Osmunbeyde'evvolce sa- trn almmış olan arsaya yeni sahtral binasının inşasına — önümüzdeki ay haşlanacaktır. Binanın inşasından sonra esşasen gipariş edilmiş olan yeni santral le- vazımatı yerine konüulacak — ve tem- muz başlarında Beyoğlu #ebekesinin bugün mevcut mükâleme güçlüğü oN tadan kaldırılfacaktır. 'Telefon müdürlüğü diğör taraftan İstanbul tarafı şebekesinin de 1lâs hıma çalışmaktadır. Yeni tesisattan sonra şebekeye on bin abonenin da- ha rabtı imkânı hasıl olacak ve bir abönenin âleti açınca — karşındaki numaranın çıkmaması — şeklindeki vaziyet ortadan kaldırılacaktır. Kücükkalerle. bazı işleri görüşmek üzere öÖnümüzdeki hafta içinde Ankaraya gidecektir. * TÜRK BORCU lahvilleri dün şimdiye kadar hiç görülmemiş olan bir yüksekliğe çıkmıştır. Tahviller dün 19,30 liradan sa tılmıştır. * ESNAF CEMİYELERİ heyoti umumiye toplanlıları, — yarın madenl — sanalkürlar cemiyetinlir toplanlısı ile sona orecektir. * BALKAN memleketlerinde tetkiklerde bulunmak üzere İstanbul — ziraat müdürü Tahsinle Büyükdere fidanlığı müdürü İb- rahim yarın şehrimizden ayrılacaklardır. * DENİZBANK tamafından . İstanbulda bir şube kurulması kararlaştırılmışlır. İs- tanbuldaki bütün deniz — müesseseleri bu şubeye bağlı olacaktır. * KOÖNSERVATUVAR — merzunlarından Bayan Babikyan senelik şan konserini dün Fransız tiyatrosunda vermişlir. — Bayana piyanoda Cemal Reşit refakat etmiştir. — A | Esnaf cemiyet- 'lerinin gelirleri En zengin cemiyet bakkalların, en fakiri ise leblebicilerin... Hoyeti umumiyoleri ikkmal edilen esnaf cemlyetlerinin 938 - sonesi u- mumi bütçeleri de ticaret odası ida- re heyetince kabul — ve tasdik edil- miştir. Bu bütçelere göre 938 sene- tinde esnaf cemiyetlerinin - umum! bütçesi 101,540 liradır. 34 esmaf ce- miyetine ait olan bu umumi yekün şöyle taksim edilmektedir: Bakkallar ve müştahdemin cemi- yetl 10.000, kahveci ve gazinocular cemiyotl 5,000, tersiler ve kumaşçı- lar ve elbiseeciler cemiyeti 1,500, do- kumacı, yazmacı ve işlemeciler ce- miyeti 800, berberler cemiyeti 3321, sucular cemiyeti 1000, hamamcılar esnafı cemliyotl 914, kapıcılar cemi- yetl 2420, maden! sanatkâüran cemi- yeti 2500, musliki sanatkârları cemi- yeti 600, ekmek yapıcılar — cemiyeti 38600, garsonlar cemiyeti 8250, lo- kantaerlar cemiyeti 4800, müsekirat Aâmilleri cemiyeti 1200, siltçüler ce- miyeti 2000, şeker ve şekerlemeciler eemiyoti 3,500 lira. Bu — cemiyetler müşterek esnaf bürosuna — dahildir. Bu suretle müştorek büronun bütço- si 48,405 liradır. Müstakil gekilde ,çalışan cemiyet- lerin ise, yük ve bihek — arabacı ve boygirel — esgafı cemiyeti — bütçosi 4000, ayakkabıcıların 6772, bahçı- van ve sebzecilerin 3500, balıkçılar cemiyeti 4675, çiçek ve fidan bahçı- vanları cemiyeti 1800, deniz küçük nâkliye esnafı 4000, fırınerlar 5000, hamnallar 4900, kasaplar 4300, leble bitliler 280, marangozlar 2260, odun ve kömürcüler 750, otelciler — 1600, otomobilci ve şoförler 6120, saraçlar 368, örvacı, boyacı esnafı 450, yapı yapıcılar 1960, yorgancı, döşemeci esnafı 1200 lira, bu suretlo müstaki! cemiyetlerin de — bütçe yekünu lle ek cemiyetlerin bütçe yokünu 0 lirayı bulmaktadır. Cemiyetlerin en fazla yarldat ge- tiren! bakkallar cemiyetidir. En az varidat getlreni de lehlobiciler cemi- yetidir. Büu cemiİyot ayni zamanda dünyanın da en küçük ecemiyetidir. — Taksim suyu ıslah ediliyor Beyoğlu tarafında Taksim suyu- nün ıslahı İçin yeni bazı tesisat vü- cuda getirilmekte olduğundan Tak- sim euları dün sabahtan itibaren ke- silmiştir. Sular bu sabahtan ttibaron tokrar brrakılmıştır. Belediye sular İdaresinin Avrum dan sipariş ettiği yeni malzeme gel- meğe başlamış olduğundan bundan sonra malzeme değiştirilirken İstan- bul sularımın erk eik kesilmesi mec- buriyeti hasıl olacakttır. — Belediye cezaları Dün Eminönü kazası dahilinde 3 tramyvaydan atlama ve 49 muhtelif suçtan zabıt tutlumuş, 62 kilo muh. telif gıda imha edilmiş, 8 dilenci da- TÜlâcezeyo gönderilmle ve 168 kilo ek. mek müsadere edilmiştir. * KIZILAY'ın Ankara merkeri bu yaz Kızılcahamamda örtamektep - tâlebelerine mahsus 50 yataklı bir presantoryom kü- Yacaktır. * İŞ DAİRESİ'nde — müfettişlik teşkilâ- tındaki maaşlarda değişiklikler yapılmış ve 350 lira — maaşlı 8 başmüfettişlikle 175 Hira maaşlı 2 müfettişlik ihdas edilmiştir. * ROMANYA'lım Ankura elçisi Telemak Yugoslav elçisile — beraber dün akşamki ekspresle Ankaraya hareket etmişlerdir. * MAARİF müf&ttişleri — öortameklep ve Hiselerde bu yıl zam görecek muallimlerin tehişine başlamışlardır. Bu gibi munllim- lerin miktarı 900 kadardır. * LİSE ve ortamekteplerin ikinci yazılı imlihanlarının bu sene martta değil, ni- sanda yapılması kararlaştırılmıştır. * KEMİK İHRACAYTI günden güne art- maktadır. Geçön sene bu miktar — senelik olarak 500 tonu geçmiştir. Avrupada bun- lerdan tutkâl yapılmaktadır. * KÜLTÜR BAKANI Saffet Arıkan ya- kında Vanda kurulacak olan Doğu fintver- sitesine git tetkiklerde — bulunmak Üzere bir heyetle beraber tetkik seyahatine çı- kacaktır. KURÜN'da Ömer Seyfettinin yeis dönümü B UNDAN 18 gil önce, bir 6 mar! günü kaymetli hikâyeci Ömer Seyfeddini kaybetmişlik. Kurun arkadaşımız, ölümü- nün yedönümü olan bugün, bir sayfa tah- sis etmek saretile onun halırasını anmak- tadır.. Hakkı Süha Gezgin, Ömer Seyfeddinin, şahsiyetini ve sanalini şöyle tetkik edi- yör: “Heplmize ayrı ayrı muziplikler yaplı- &ı ve bunların bir bayli maddi — zararını çektiğimiz halde, gücenmek, hiçbirimizin aklından bile geçmezdi. Örner, bu imtiya- zını bütün ömrünce taşıdı. İşte aramızdan ayrıldıktan sonra da, hâlâ, bu üstünlükle içimizde yaşıyor. O, dostluğunun birinci rütbesini köpeği “Koton,a bağışlamışt. İnsan — arkadaşla rı, ancak bu kiymetli hayvandan sonra kalbinde yer tutmuştu. Kıymet hükümle- rinde ölçüsü “Cancağızım!,, sözüydü. Hi- tap ederken hiç unutmaz: — Dokuz kere cancağızım! — Altı kere cancağızım! Der ve bununla karşısındakine, dostları arasındaki derecesini anlatırdı. Birçok büyük adamların, kitaplarında- Ki varlıklarile hayattaki varlıkları, arasın- da uçurumlar girer, Ömerde bu yoktu. Konuşan Ömerle, yazan Ömer, — kâğıttan yere İnmiş ve yerden küğıda sıçramış bi- rer Ömerdi. Üç cümlelik bir mubaveresin- de de yaratıcı şahsiyeti hemen belirirdi. Yukarıda söylediğim fark ancak onu yal- nız yazılarile tanıyanların ilk görüşmede düydüukları bir sarsıntıdan doğma bir şey- dir. Nitekim benim de hayretim ancak yarım saant sürmüş, sonra konuşan Ömer de yazan sanalkârı görüp sevnyiştim. Bütün tanıdıkları, onun bir türlü geç- mişe karışmadığını, kendi — inanışlarında denemişlerdir. Hakikaten toprağa kondu. ğu günün üstünden on sekit — yıl geçtiği balde, İşte bâlâ gönlümüzde bir gün onun- la bir köşe başında karşılaşacağımız gibi duygular var. Hâlâ onun bir sözü, bir nük- tesi, üstat meclislerinde bir zekâ şimşeği keskinliğile çakmıyor mu? *“Ömer Seyfeddin,in — sanatkâr tarafı- na gelince: Onu, aramızda geçmişe karıştırmayan, sanalıdır. Çünkü onu tanıyanlara, onunla dost olanlara hep Ömerin sanâlkâr tarafı; ışık tutmuştu. Blz, o adamı, bu gürel ve renkli aydınlığın arkasından gördüğümüz için sevmiştik. Ruhumuzun saksısında ye- ni yeni çiçekler açan bu sevgi — fidonımı, onun eserlerindeki nüsg besledi. Bizde hikâye, o gelinceye kadar limon- Tuk çiçekleri gibi yapma havalar içinde açılan şeylerdi. Hayalın rüzgâr ve fırti- nasına karışınca, ömrün — içinde girince hemencecik solan körpe hayal fidanları.. Ömer, bu narin, İnce — yapılı varlığın | kanallarından zekâsının usaresini geçirdi. Hikâyeyi bayalden hayata — indirdi. Türk edebiyat taribi, bu büyük hamlenin üstün- de çok duracaktır. Düşünüşündeki enginlik, bir harika idi, denilebilir. “Naimâ, dan birkaç satır oku- mak, onun bir “Ferman,, bir “İnclli kaf- tan,, bir “Topuz,, gibi enfes — hiküyeler doğürmasına sebeb olurdu. Sönük görü- nen üslübuna dikkatle bakmalı. Onun bu gösterişsiz Üdlübu arkasında, — Hömerin tasvirlerini andıran, renkli kımıldanışlar saklıdır.,, Son Postada Ecnebi ismi haslar meselesi SMAİL Müştak Mapakonun aeçen hafla Ulusda çıkan bu mebzalu — yazısına Burhan Cahit, Peyami Safa, Valâ Nured- dia tarafından cevaplar verilmişti. Muhor- rir, bugünkü Son Postada, makaleri etra- fında ileri sürülen mütalealara cevap ver- mezden evvel, tezini şöylece hüldsa edi- vor: ' “Ecnebi ismihaslar, ait oldukları millet-' lerin dılinde yazıldıkları imlâ şeklile de- Bil, telâffuz olünurken çıkardıkları sesleri zapteden Türk konson ve vokallerile türk. ceye geçirilmelidir. Türk çocuğunun ze- kâsını yorup yıpratmadan ona bu ismihas- Tarı en doğrü ve en kolay yoldan okutma- nn çaresi budür.,; İsmalt Müştek, bandan sonra, cevapla- rına geçiyor: *VA-Nö,mun taraftar olduğu Tikir, yağl genebi ismihasların kendi — dillerindeki irnlâ şekillerile türkçeye geçirilmesi meto- dü kabul edilecek — olursa © vakit biz bu ismihasları değil, bunların klişelerini di- Himize geçirmiş oluruz. Ecnebt — dillerin bir çoğunda okunuşları, yarılış tarzlarına uymuyan öyle İsmihatlar vardır ki, şekll- Terile alınacak olursa, her birinin yanına müteriza içinde bir "okunmamalıdır,, ih- farını ilâve etmekten başka çare kalmaz: ancak, böyle yapıldıktan sonradır ki, Türk Dili, Türk edebiyatı bir manasızlık sembo- lü olmaktan kurtarılabilir.,, “Burhan Cahit, bir edip — dostünun İn- giltere seyahatinde ingilizce bir kelimenin — (fXütfen sayfayı çeviriniz),