28 Ocak 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

Şanghây 28 (AA.) — Bu sabah Nankin ve Szethuan yollarının köşe. sinde kâin olup Çin gazetlerini kon. trol eden Japön sânsür memurlarının zulundukları büroya bir bomba at. mak teşebbüsünde — bulunulmuştur. Bomba, binanın ahşap kısmıma tosa. düf ederek geri dönmüş ve kapmın önünde patlamıştır. Telefat yoktur. Hiç kimse tevkif edilememiştir. Fransız mmtakâsında Şanghay be- lediye reisi M. Chenehunun evi önün. do de diğer bir bomba patlamıştır. Harp tazminatı 'Tokyo 28 (A.A.) — Mebusan mec. lisinde hir mebusur sualine cevap ve- Yen Hariciye nazırı Hirota demiştir uı “>— Japonyanın Çinden - istiyeceği tazminat, yalnız bir harp galibine adet olarak verilecek tazminat değil, fakat aynı zamanda Japon tebaaları. nm zarar ve ziyanlarına mukabil tavi. gatı da ihtiva eyliyecektir. , Japonyanın Tevkalâde harp bütçesi Landra 28 (Haber) — Tokyodan ge- len haberlere göre Japon Tevkalâde harp bütosai beş milyar yene çıkarıl. muştır. Bunun bir buçuk milyarı deniz, füç buçuk milyarı da kara kuvvetlerine tahsia edilmiştir. Japon bahriye nazı. rı, Jıpoııyınm na>'': bir vaziyette bu- lunduğunu söylemiş ve diğer devlet. lerin deniz kuvvetlerini ehemmiyetle gözden geçirdiklerini bildirmiştir. Bu. , ——— — a Şanghayda sansür dairesi bombalandı nunla beraber, plânlarına dair mufas- sal malfmatları bulıınmndığmı da ilâ. ve etmiştir. İngiliz büyük elçisinin Japon "ari. ciye nazırı muavinile uzun bir mülâ. kat yaptığı bildirilmektedir. Bövyetlerin Japonya ile posta mü. nakalâtını keameleri Tokyoda hayret. le karşılanmıştır. Şanghayda mürsellerinin namuslu müesseseler olduğu tasdik edilmedik- çe bugünden itibaden postahaneler gifreli telgraf kabul etmiyeceklerdir. Harp vaziyeti Nankin bombardımanı Bir Çiç tayyare filosu, Nankini bom bardıman etmiştir. 30 Japon tayyaresi harap olmuştur. Japonlar Çin tayyare lerine mukahelede — bulunmuşlar ve bir tayyare düşürmüşlerdir. Bu tay. yarenin Sovyet mamulâtından olduğu, pilotunun da Sovyet olduğu tesbit edilmiştir. Çin tayyareleri dönüşlerin- de Uhudaki Japon mevzilerini de bom bardıman etmişlerdir, 15 Japon tayyaresi de Hankov ter. sanesini bombardımana teşebbüs et. mişlerse de muvaffak olamamışlar. dır. Japon kıtaatı, dün sabah Yenchovun cenubu garbisinde kâin Lianhsiatleni işgal etmişlerdir. Maamafih bir Çin menbamdan alınan haberlere göre Ja- ponlar, Chufuyu — terketmişlerdir. ve Çinlilerin seyyar kolları tarafından ihata edilmekten kurtulmak için şi. male doğru çekilmişlerdir. Istanbullular ne kadar et yiyorlar? Hükümetgçe, et fiyatlarının, balkın iştira kabiliyetine en uygun bir seviye. ye getirilmesi için müdahale zarureti hissedilmesinden sonra Ankarada top- lanaa kasap, celep, toptancı ve praken- decilerle müştereken fiyatların on ku- ruş indirilmesine karar verildiği zaman “HABER,, et Tiyatları Üzerinde bü ne- ticeye varılmakla beraber işin bitme- miş olduğunu, hükümetin bu fiyatlar Üzerirtde meşgul olmakta devam ettiği- ni ve yakın bir ramanda fiyatlarda da ha 3--4 kuruşluk bir indirme yapılma- « ihtimali bulunduğunu yaamıştı. O zaman verdiğimiz bu haberi Başvekil Celâl Bayar, gazetecilerle Yalovada yaptığı görüşme esnasında teyit etmiş ve hükümetin esas ucuzlatma programı tatbik edilmeden evvel dahi etin kiloda 10 kuruş değil, 14 kuruş ucuzlatılabile- ceğine kani bulunduğunu, ıö,leıııy" Üzerinde çalışılan esaslar nelerdir ? Et fiyatlarının ön kuruş — ucuzlatıla. bilmesi için Trabzonda alınan iakele resminde başlıyarak vapur — nakliyesi, beyanname: borsâ ve mezbaha tesim- lerinden 6,60 kuruşluk, celeplerden 75 santimlik, toptancılardan 1,7$ kuruş- luk ve perakendecilerden de 90 santimilk bir miktar indirilmiştiz. Fakat . yıpıkn tetkikler neticesinde 90 santim değil, 4 kuruşluk bir indirme yapılması imkân dehilinde görülüyordu. Başbakan Ce- Wi Bayar perakendeci kâsaplardan ser- mayesi az çlan ve vaziyeti müsait olmr- yanlar çok bulunduğu için Lirdenbire gelirlerinden dört kuruş indirmek onla- rı mustarip edebileceğini düşünerek bu noktanın esaslı şekilde tetkik edilmesini ve şimdilik yalnız YO santim kesilmesini muvafık görmüştür. Et için esaslı bir program Hükümetin İstanbul için ct fiyatla- rından ön kürüş indirmesi şimdilik alın- mış Ücil bir tedbirin neticesinden başka bir şey değildir. Şimdi bütün — memle- ketin et meselesi Üzerinde esaslı bir ptoğram hazırlanmaktadır. Bundan en geniş mikyasta istifade edecek göne İs- tanbul olacaktır, Çünkü İstanbulda et fiyatalrı, memleketin diğer taraflariyle nisbetsiz derecede yüksektir. . Neler teklif ediliyor ? Bu mevzu üzerinde hükümete bir çok teklifler yapılmış ve burlar tetkik edil- miştir Celep komisyoncular senenin muhtelif — aylarında Istanbula memleketin muhte- if yerlerinden gelön hayvatnlarda-bir fi- yat düzehi tesis etmek için İstanbulda | derhal bir “Kasaplık Hayvanlar Ticaret Birliği,, kurulmasını ve İstanbulda top- tan kasaplık hayvan ticaretiyle uğra » şanların satış faturalarını 24 saat içinde bu birliğe kaydettirmekle mükellef tu- tulmalarını teklif etmiştir. istanbulda et ticaretinin iç yüzü Şehrimizde çt ticaretini idare eden eller şunlardır; 8 celep komisyoncu, 34 toptancı ve 630 kasap . Mevcut kanaat şudur ki kasap dük- kinları ihtiyaçtan fazladır. Ve bunun için et fiyatlarının yükselmes'nde ka - saplar başlrca âmi) olmaktadır. Çünkü çokluk yüzünden az et satan kasaplar maişetlerini korumak için fazla kâür al. mağa mecbur bulunmaktadırlar. Bugün vasatt olarak mezbahadaki toptan mübayaa ile dükkânlardaki pe- rakende satış fiyatları arasında 9—l1 kuruşluk bir fark bulunmaktadır. Bu fiyattan kilo başına 1,5 kuruş içyağı fi- resi, 1,25 kuruş yüzde üç kabul edilen siklet firası ve 1 kuruş nakliye ücreti ki ceman perakendeci kasabın dükkâ- nına kadar yaptığı zaruri masraf olarak kabul olunmaktadır. Bütün bunlar çıktıktan sonra pera - kendeci kasabın, satış fiyatlarında kilo başına 5,25— 7,25 kuruş atasında - bir kâr; bulunmaktadır. Halbukçi normal o: Jarak kaşaplara kiloda 3 kuruşluk bir kâr kâfi görülmektedir. - Toptancı kasapların ise kârı çiloda 3 kuruştur. Mazbahamın rolü , *“Hâlen İstanbul merbahastada alınan resim kesilmiş etin kilosuna vasat! ola- rak 9 kuruşa kadar tutmaktadır. Fakat mezbahakla şimdiye kadar kilodan değil baştan vergi alındığından Anadoludan küçük cüsseli hayvanlar gelmiyordu. Şimdi bu resim alma şeklinin ayakta hayvan resmi esasına çevrilmesi mukar Terdir. * Bu gün kilo humı 9 kuruş olan res. min vasat! olarak beş kuruşa indirilmesi muvafık görülmektedir. Tabil bu tarsda büyük ve küçük başlar arasında da bir fark gözetilmektedir , Ne kadar et yiyoruz? Dünyanın en bol kasaplık hayvan ye- tiştiren ve ihraç edebilen vremleket « lerinden biri olan Türkiyenin en büyük şehri olan ?stanbulda halk düyanın en az et yiyebilen hmıeudni teşkil et Çocukların Cinayet ihbarı Yenişehirde otüran Panayat ve Mal isminde |ki çocuğun, babaları Ko. Ic“nun dört sene evvel bir gece eyvleri- | ne gelen bir lâzı öldürüp kuyuya attık. larınt zabitaya ihbar etmişlerdi. Bu ihbar üzerine zabıta ve adliye tahki. kata başlamış, kuyu itfaiye tarafın- dan boşaltılarak içerisinden bir takım kemikler çıkarılmış, morga gönderil. mişti. Dün bu hadiseye nit tafsilâtı ve çoa. cukların söyledikleri sözlerle zancal- tına alman Koço namı diğeri Panayo. tun böyle bir cinayetten haberi olma. dığı şeklindeki ifadesini yazmıştık. Morg dün akşam Üzeri kemikler hakkındaki raporunu tahkikatla uğra- şan müddelumumi? muavini Fehmiye göndermiştir. Raporda, kemiklerin insan kemiği olmaytp hayvan kemik. leri olduğu bildirilmiştir. Bunun üzerine emniyet müdürlüğü ne getirilmiş olan Panayot geç vakit serbest bırakılmıştır. Bununla — bera. ber zabıta tahkikatma devam etmek- tedir. Panayot ismindeki 12 yaşımdaki ço. cukla Maj adındaki küçük kızım zabı. taya verdikleri ifade şayanı dikkat görülmektedir. Bunlarla Varvara is- mindeki diğer bir kız dün de yazdığı. mız gibi anneleri Balıklı hastahane. sinde öldükten sonra — konukomşular tarafından alınmışlardır. . Bu çocuklar dört sene evvel çok da. ha küçük bulunuyorlardı. - Babaları Koço ise-karısı öldükten gönra Angili Jaminde bir kadınla evlenmiş, yalrlız Panayot ismindeki oğlunu bir müddet yanma almıştir. Diğer iki kız o zaman danberi- komğu kadmlar - tarafından bakılmakta; yedirilip içirilmektedir. Çocuklarm, kendilerine bakanlar ve Koçayu sevmiyenler tarafından teşvik , edilerek zabıtaya böyle bir ihbar yap tırıldığı akla gelmiş, bu nokta Üzerin de tahkikata geçilmiştir. Hatta kuyudan çıkarılan - kemikle. rin l:u&en bir müddet evvel oraya atıl dığı da zannedilmektedir. Yalnız şayanı dikkat olan taraf, ayrı ayrı kimseler tarafından bakılan kızlarla babasının yanında bulunan Panayotun aynı şekilde ifade vermele ridir. Nitekim dün muharririmiz evve / 1â Panayotla konuşmuş, bu çocuk bil. - diklerini anlatmıştır. Biraz sonra da Mal aynı sözleri söylemiştir. Aralarında birkaç yaş farkı olar bü | çocukların vakanm mahiyetinde üyrı. lik göstermiyecek şekilde söz söyle. meleri dikkate değer bir mesele değil midir? Çocuklar, başkaları tarafından öğ- retilmiş bile olsalar babaları aleyhin. de böyle muhayyel sahnelerle dolu bir cinayet ihbarı yapabilirler mi? Soanra ne de olsa babaları bulunan bir insa. nın masum bulunduğu meydana çıkın ca onun kendilerini hırpalayacağın. dan çekinmezler mi? Netice itibarile vaka tamamen aye dımlanmış değildir. Çocukların baba. lart aleyhine neden böyle bir iftiraya Bsaptıkları yapılan tahkikat neticesin. de belli olacaktır. Hâdise hakkında salâhiyettar zatın sözleri - Bu sabah hadiseyi tahkik eden sa. lâhiyettar bir zat gunları söylemiştir: — Mahzenin dibinden çıkarılan ke. miklerin insan kemiği olmadığı kati surette anlaşılmıştır. Mahzenin — dibl beton olduğundan böyle bir yere att. lan Insanmım kemiklerinin dağılmadan bulunması icap ederdi. Halbuki biz birkaç parça kemik bulduk. Koço namı diğeri Panayoöt serbest bırakıldı. Yalnız çocukların - babaları hakkında böyle bir ihbarda bulunma- larının sebebi tahkik edilmektedir. 'Mal ismindeki kıza bakan Marikanın yirmi yaşmdaki kızı Hipipulayr Koço Üç Sena'evvel izdivaç vaadile kandır. miş, kızlığını bozmuştur. Aradan — bü kadar sene göçmesine reğmen kızmın . Koço tarafmdan alımmamasıma kızan Marikanın böyle bir ihbarda bulun. ması muhtemeldir, Kati netlce tahki. kat aonunda belli olacaktır. mektedir. Bir senelik vasatiler üzeninde. yapılan hesaplara göre İstanbula adam hqmı ;undı 47 gram et düıııuh.ıdu. 28 İKİNCİKANUN — 1038 Hataya dair taleple- rimiz kabul edildi Be- Baştarafı 1 inctde Tevfik Rüştü Aras, bu kottuşmadan sonra Fransız Hariciye Müsteşarı Tes- sanla yukarıda geçen maddeler üzerin- de mutabık kalmışlardır. Balkan antantı nazırları toplanlısı Cenevre, 27 (ALA.) — Cenevrede bulunan Balkan Antantı mümessilleri yahi Rüştü Aras, Polihronyadis ve Su- betiç Romanya Hariciye Nazırı Mices- conun yanında toplanmışlardır. Mi- censko, Küçük Antant namına konsey- de beyanatta bulunacağından Balkan Antantı için ayrıca beyanat yapılmama- sı takarrur etmiş ve bu beyanatın gele- cek ay Ankarada Balkan Antantı kon- seyinin içtimaz münasebetiyle Rüştü Arüs tarafından yapılarak bu münase- betle Balkan Antantının Milletler C: miyeti misakı prensiplerine karşı olan bağlılığının tekid edilmesi muvafık gö- rülmüştür , Koüseyde manidar nuluklar Cenevre, 28 (Hususi) — Milletler Cemiyeti konseyi dün saat 18 de âleni celse halinde toplanmıştır. Litvinof da dahil olduğu halde bütün konsey azası hazırdır. Fransız mümessilinin sağ tara- fuyda İtalyanın koltuğu boş olarak gö- rünmektedir. Konseyin bu devresinin reisi Mustafa Adle (İran) bir nutuk söyliyerek kon- seyin bugün yüzüncü devresini tes'id etmekte olduğunu bildirmiştir. İlk top- kartı 16 kânunusani 1920 de yapılmış- t Reis, Milletler Cemiyetinin büyük ba- şarılar gördüğünü, büyük muvaffakı - yetsizlikler de gördüğünü; bununla be. Taber Milletler Cemiyetinin hayatı bir ihtiyaç olduğunu söylemiştir, ğ Reisten sonra, İngiltere mümessili Eklen söz aİmış ve cemiyetin lüzumuna — kahi bulunduğunu söyledikter sonra demiştir ki; düiçüek ll * Budapeştede toplanacak » olan dünya ökaristik kongresine Alman kaloliklerinin iştiraki Alman — hükümeti — tarafından menedilmiştir. Bu hâber, çok nüfuzlu bulu- nan Macur kafolik mahafilinde derin bir hayret ve infiâl uyandırmiştir. * Dün, 'Nevyork börsüsi, teşrnisaniden. beri,en fena gününü yaşamış ve kıymetler, birçok kompartimanlarda, 1 ilâ 7 puvan kaybetmiştir. Dün, 1,160,000 — esham ve tahvilât Üzerinde muamele yapılmıştır. * Alman hükümeti, Coustance gölünü İs viçre ve Franaz'kanallarile birleştirmek fikrindedir. Bu suretle bu göl bir taraftan atlantik denizi ile ve bir taraftan da Ak- denizle Hüsak peyda etmiş - olacaktır. Al- man hükümeti, diğer taraftan — Conştance gölünü Tuna vehri ile de birleştirmek ta- savturundadır. * Şimal denizyolları merkez idaresi şefi akâdemi arasından Otto Şmit, “Şimal kut- bu,, sabih Soövyet istasyonundaki Sovyet |- Him adamlarını buzlar Özerinden — alacak olan heyete bizzat riyaset edeceklir. Şınit, beyet ilç birlikte bü iş için — şubalın İlk haftası içinde yola çıkacaktır, * CÇARLIK devri idnre terminolojisinde *“kararname, emirname,, manasını İfade e- den (Ukar) kelimesi, evvelki gündenberi yeniden İMhya edilmiş bulunmaktadır. Bol- şevik Mhtilâli, filhakika, bu kelimeyi mem leket Idaresi dilinden çıkarmış ve yerine #pöstanörlemiye,, kelimözini Koymuştu. * 19 kânunuzanide Savyet - Letonya hu- duduünü muhafara gderken ölen Sövyet hu. düt muhafızlarından Taznik ve Prokorçu- kun çenazg merasimi yapılmış ve (örene 5000 kişiden fazla halk işlirak eylemişlir. *“Leltonya hükümeti yeni Türkiye - Le- tonya Ücüret anlatmığını tasdik etmiştir. * Bolavladan bildirildiğine göre, Vava: nın şimaj gahillerindeki mühimmat fabri- kası, infilâk elmişlir, Dokuz kişi ölmüş ve ,86 kişi yaralanımıştır. * Çinder gelön Ve 3 mtiyon İngiliz Hirası değerinde olan kıymetli eşya İngiltereye vasıl almuştur. * Arsterdam İle Nâtavya arasında servis yapan “Royâ Duter Ait Lines,İn tayyare- Terinde kon aylar zarfında beş hava posta- t çantasının calınmış olduğu. — meydana çıkmıştır. Bu haval sirkatlerin umum! ka-| rerkâhı Singapurda olağ bir çete tarafın- " dan yapılmış olduğu söylenmektedir. * Fransız kabinesi bit toplantı yapmış ve M. Frossard ve Ramadle tataflarından tanrzim edilmiş alap patronlarla amele ara- sındaki münatebetlerin tanzimine müteal- lik Bulunan “lanizamnamesin .. İttifakla tas vip etmiştir. Bu nizamname bugün parla- mınluyı ınıdllıcıh!r. *— Ne kadar teessüle lüyık olursa ola sun ve ne kadar müteessir olursak Olâ* hım, bazı hâdiselere, güz yummakta fay” da yoktur. Cemiyet, en mühim azasili” dan bazılarının mevcut olmaması — $f bebiyle, teşrikimesal eahasının mahdut olduğu ve kendisi için iptidakla derpif edilmiş olan bütüm vazifelerin — ifast imkânlarının bu suretle azalmış bulun” duğu hususunu karşılammak mecburiye” tindedir. Fakat bükümetim, Milletler Cemiye- tinin bazı azasının uzaklaştığı şu Sıra” da, cemiyeti ilbam eder gaye ve ülküle- rin salim kaldığıma olan imanını menin lüzumsuz olmıyacağını düşün * mektedir. Şirdilik halihazırdaki ahval ve şart” lar içinde, cemiyetin kendisinden bek” lenmiş olan; tamamen yapmıya mükte” dir bir halde olmadığını müşahade V? tesbit etmekliğimiz icap eder. Cemiyet dünyanın bütün milletlerini harbe, ada letsizliğe karşı mukavemette birleştif * mek için derpiş edilmişti. Cemiyet, dünyanın maruz kılı;cw ği dehşetlerin tekrarlanmasına ni olmak hususundaki Üniversel arzudaf doğmuştur. Hükümetim cemiyetin, ıcnıw mahdut olmasına rağmen, beyuıkn”' teşriki mesal prensipini müessir kı için ihdas edilen en iyi âlet olduğu kâ” maatindedir. Ve buna binaen bu pei bi mer'iyette muhafazaya, bu alettefi ve bu üsülden ahval ve şartların nişbetinde istifade- etmeye az: bulunmakta ve bunu mümkün olduğU kadar müessir bir âlet haline getînn* niyetinide bulunduğunu tanıtmaktadıf: Hükümetim, aza olmryan devletlerit Milletler Cemiyetinin eserine yal| ları her türlü teşriki mesalyi memnü * niyetle kargılayacaktır . Lâtvinet bundan — sonra — mütecavif devletlerin Milletler Cemiyetine müt6 * arrız bir tarzda mücadelede bulunduk” Jarından bahsetm | ve sözünü “bunü naen, Sovyetler birliği cemiyete 4' olan aza devletlerle en iyi teşriki iye âmadedir.,, cümleleriyle bitirmiştir- Litvitoftan sonra Lehistan Na Bek, onu mütcakip te Çin m ve Küçük Antant namına da Böz söylemişlerdir'. Konsey bugün saat 15,30 de tekfif toplanacaktır. t _________/ Amerikada al yeni kanal | Amerika, denviz kuüvvetlerin! tırmaya — karar — verdi. oaBT bahriye bütçesini — kabul Yakında 4345 — bin tonluk - ların inşasıma başlanılacak.. Fakat, mühim bir — mesele Panama kanalı bu ıemilerln ! mosine müsatt değil.. Bunun İ M ni bir kanal açılması düşünü Bu kanal Nikaragunda yapılacak en büyük gemilerin sorbest(? bilmesine müsait olacaktır. Panama — kanalının uzun! kilometredir. Yeni kanalın V Bu 280 kilometre olacaktır. / Souklar Brzincan a? (KA) — M,u' ğuklar yüzünden %lpıko gelmekte olan bir köyllü M ' y gb 'fıî müştür, Dün gece sıfırm iken bu sabah 18 e çıkmıul' kin, gökyüzü bulutsuzdur. Nevyork 27 (ALA.) — birçok mmntakalarında hül Bılırdan aşağı 24 derecedö soğuklar sebebinden Crockef kota'da, biri çocuk olmak ÜRETİ git Şi ölmüştür. Birçok y M' tması yolları kapamış Ve durmuştur. Halihazırda Kınndulıl doğru İlerlemekte olı.n nm tesiri ile memlekmm ta kısımlarında mahsulâtmM sımdan körkuluyor, Dük ve düş€$ Vindsor " Versay, 28 (AA)" Ş de Vindsor, 6 şubatta burSİfA rek altı ay için burada 14 * tosunda oturacaklardır« y