28 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

CUMA 28 İKİNCİKÂANUN * 1938 B ©0 ugün İmtihanı illetler Cemiyeti Konseyi Tasileri bu münasebetle başbaşa Toplantının arifesinde İngltere bir şeydir. Milletler Cemiyetinin Dünyada asayişsizlik istiyen dev- linmesini gaye biliyorlar. Zayıf say- Yorlar. Hedefleri, büyük ve kuvvet- kendi aralarında taksim etmelerin- Yeni ağ| BF 'Ahmet Emin YALMAN M yüzüncü top'antısını yap- Makla meşguldür. Garp demok- Vermişler, dünya işlerini bera- erce gözden — geçirmişlerdir. ile Fransanm böylece tam bir 8örüş birliğine varmaları çok iyi Muhtaç olduğu ahengi temine €lbette hizmet edecektir. letler var. Bunlar; senin, benim farkının kendi lehlerine ortadan si- dıklarına ilk vesilede saldırmak için serbest olmağa ihtiyaç duyu- li devletlerin eski gizli diplomasi ğgünlerinde olduğu gibi ganimetleri den, gizli anlaşmalarla zayıfları Yedeklerine almalarından ibarettir. D ünyadâ büyük, küçük herkes için müsavi varlık hakkını, dünya yüzündeki barış, asayiş, müş- terek emniy<' cereyanını temsil e- den Milletler Cemiyeti bu devlet- Ğnh korkulu rüyasıdır. Bunu ken- Bi Sayıyurlar. aar kılmasını ıstıyorlar Cemiyete bu taraftan gelen hücumlar, bir nokta- Yı tebarüz ettiriyor ki o da Millet- ler Cemiyetinin bugünkü kırık, nok- San halinde bile barış ve emniyet akımından güzel bir temel ve işe Yarar bir siper olduğudur. Demek ki Milletler Cemiyetinin temsil ettiği dürüst, açık, hakkani- Yetli bir ruh var. Bunun üzerine titremek lâzımdır. Fakat bu ruhu korumak hususunda en büyük me- Suliyet, bizzat cemiyetin mekaniz- Masına aittir. Prensipten en küçük bir uzaklık, en küçük bir haksızlık cerı'uyetı kökünden sarsabilir. Cemi- Yet, herhangi bir meselede büyük deVletlerden birinin âleti gibi hare- ket edecek, bitaraflıktan ayrılacak Olursa varlığına sebep ve hikmet kalmaz. atay meselesinde biz böyle bir tarafgirlik — manzarası Bördük ve Milletler Cemiyetine kar- $1 küskünlük duyduk. 1937 Mayı- Sında Hatay anlaşmasına vardığımız Zaman, ortadaki mesele, haklı bir Vanın bir kâğıt parçası Üüzerine &tılan imzalarla doldurulması ve Uyuşturulması değildi. - Anlaşmada- ki asıl ruh ve maksadın canlı hare- etlere çevrilmesi idi. Milletler Cemiyetinin seçtiği bir Omisyon, Fransız müstemleke me- Turlarının tesir ve telkinine kapıla- Tak öyle bir seçim projesi hazırladı ki Hatayın Türk mahiyetini boğu- Yor ve Cenevre anlaşmasını hiçe in- diriyor. Delege Duryonun yerine ge- Sen Garo ve arkadaşları derin bir Baflet içinde öyle sanıyorlar ki Tür- İye, bu oyuna seyirci kalacak ve Âğit üzerinde tamam olan anlaş- Ma, tatbikattaki oyunlar ve manev- Talarla hiçe indirilebilecek... enevreden gelen- haberlere B göre bu nokta hakkında Tansa ile bizim aramızda hakiki bir nla“mdxa varmamız ümidi belir- Miştir. Eğer böyle bir şey olursa el- cîue hakiki bir memnuniyet duya- Biz. Fakat 1921 Ankara itilâfın- danberi Fransadaki taahhüt telâkki-. BAŞMUHARRİRİ: AHMET EMİN YALMAN Çocuk Ansiklopedisi Bu iki büyük ciltlik eser her evde bulunması lâ- zım bir kütüphanedir. Çocuğunuzu bundan mah- rum bırakmayınız. Tam eserin fiyatı 7 liradır. Konseyde Hatay İşi Görüşülece Tevfik Rüştü- Delbos Mülâkatı Hatay Davamız İçin Dün Mutabakat Hâsıl Oldu Konseyin Dünkü Celsesinde Milletler Cemiyetinin Sağlığı İçin Candan Temenmniler İleri Sürüldü Milletler Cemiyetinin evvelki toplantılarına ait Londra, 27 (Radyo) — Röyter A- jansının bugün Cenevreden — aldığı ea aslalüsnüca göre, Dugün İngiltere Hariciye Nazırı Mister Eden, Fransa Hariciye Nazırı M. Delbos ve Türki- Yye Hariciye Hartctye-Vekili Rüştü Aras'ın iştirakiyle yapılan bir toplantıda Hatay meselesine ait ihti- lâf noktaları konuşulmuş, ve bunlar Türkiye ve Fransayı hoşnut edecek bir 'tesviye şekline bağlanmıştır. Bu tesviye şekline göre, Sancakta umu- mi seçim geciktirilecek ve Sancağa gönderilen beynelmilel heyet tara- fından hazırlanan intihabat talimatn namesi tâdil edilecektir. Bu yüzden Türkiye ile Fransa arasındaki San- Doktorttak-mfilafı bir mesele teşkil etmiye- cektir. Bugün yapılan toplantı sırasında, M. Delbos, Fransa — Türkiye dost- luğunun sağlamlığından bahsetmiş, Doktor Rüştü Aras ta Türkiyenin (Arkası 7 incide) Dünya Vaziyeti İçin Bir Rapor Siyasi Vaziyet 1918den Çok Daha Kötüdür B. Van Zeeland Diyor ki: © Gümrük mâniaları hafiflemeli, kontenjan kalkmalı, fakat Damping tedbirleri olduğu gibi kalmalı. © Devletler arasında bir ekonomik pakt yapılmalı, para işinde a.tın esasına dönmeli. ıe“ hakkında geçirdiğimiz "q-vbe- T bizde haklı ihtiyat hii ? Tmıştır, Böyle bir Belçika Başvekili & Van Zeeland Roma, 27(A.A.) — “Messagero,, gazetesi, beynelmilel ticaret mâniala- rının hafifletilmesi imkânlarına dair sabık Belçika Başvekili Van Zeeland tarafından hazırlanan raporun bugün bir hülâsasını neşretmiştir. Bu rapor üç kısımdan mürekkeptir. İlk kısımda milletler arasında teşriki mesainin Otarşiye mürec- cah olduğu izah edilmektedir. İkinci kısımda ekonominin inki- şafına engel olan sebepler zikredi- lerek, bunların ortadan kaldırılma sı imkânları tetkik ve bilhassa gümrük maniaları üzerinde durul- maktadır. Van Zeeland'ın mütalecasına gö- re gümrük tarifelerini daha fazla artırmamak ve çok yüksek olanları da tedricen indirmek kâfidir. İptidai maddeler ihracatındaki tahdidat at kaldırılmalıdır. Raporda, bugünkü ticarete en mü- him engel teşkil eden kontenjan usu- - lünün kaldırlması teklif olunmakta- * dır. Maamafih Dumping'e karşı olan tedbirler kaldırılmıyabilir. Para bakımından, muaddel bir al- tın esasına avdet etmek muvafıktır. (Arkası 7 incide) bir görünüş Başvekilden Direktif Aldılar ği Şef Atatürk, Müdürleri Yemeğe Alıkoydular B. MUAMMER ERİŞ Dün şehrimize geldiği sırada ( Tafsilâtı 7 nci sayfada | Amerikada Müthiş Soğuklardan Ölenler Var Nevyork, 27 (Radyo) — Ameri- kanın şark ve orta kısımlarında şid detli soğuklar hüküm sürüyor. Ha- raret derecesi, sıfırın altında yirmi- ye kadar düşmüştür. Bu yüzden ö- lenlerin sayısı on beşten fazladır. Bazı yerlerde müthiş bir kar fırtı- nası hüküm sürüyor. Mahsulâtın ta mamen mahvolmasından da korkul maktadır. Bir İnfilâk Faciası Londra, 27 (A.A.) — Batavia'dan bildirildiğine göre. Vava'nın şimal sahillerindeki mühimmat fabrikası, infilâk etmiştir. Dokuz kişi ölmüş ve 36 kişi yaralanmıştır. Infilâk Yeni Fabrikalarımız Kütahyada 400.000.000 Ton Lınyıt Madeni İçin Fabrika Kuruluyor © Burada, saatte 50,000 kilovat elektrik çıkaracak bir santral kurulacak ve yurdun birçok yerlerine, hattâ İs- tanbula buradan elektrik verilecek. © Ayrıca bir suni benzin ve bir suni gübre fabrikası ku- rulacak, bir de kimyevi maddeler fabrikası tesis edilecek. hükü imiz 30,000,000 lira © Bütün bu t tahsis edecek. fabrikastnı tetkik ettiler. Yalova, 27 (Hususi surette giden arkadaşımızdan) — Yeni kurulacak fabrikalarımızın hazırlık ve projeleri tamamen ik“ıal edilmiştir. Programa göre, Etibankın Kütahyada linyit madenlerini işletmesi günleri çok ya kınlaşmıştır, Yapılan tetkiklerde, bu rada 400 milyon ton linyit-madeni bu lunduğu tesbit edilmştir. Bu zengin madenin istihsali için büyük tesisat vücude getirilecektir. Burada kurula cak ve saatte 50 bin kilovat elektrik temin edecek olan muazzam santral den, yurdun birçok taraflarma elek- trik verilecektir, Istanbul bile Kütah ya elektriği ile aydmlanabilecektir. Elektrik istihlâki çok ucuza malola- —— | caktır. Kütahya elektrik santrali' ya Banka Müdürleri ninda, bir de suni benzin fabrikası kurulacaktır. Benzin zengin linyitemta denlerinden çıkarılacaktır, Bir de su ni gübre fabrikast kurulacak, bu hu susta havada mevcut azottan istifa- (Arkası 7 incide) t için, © Başvekil ile Dahiliye Vekilimiz dün Gemlikte suni ipek Iktısat Vekilimiz B. Şakir Kesebir Balkan Antantı İçin.. Doktor Tevfik Cenevre, 27 (A.A.) — Cenevrede bulunan Balkan Antantı mümessil- leri, yani Rüştü Aras, Polihronya- dis ve Subotiç, Romanya hariciye nazırı Micesko'nun yanında toplan- mışlardır. Micesko, Küçük Antant namına konseyde beyanatta bulu- nacağından Balkan Antantı için ay- rıca beyanat yapılmaması takarrür etmiş ve bu beyanatın gelecek ay Ankarada Balkan Antantı konseyi- nin içtimaı münasebetiyle Rüştü Cenevredeki Dünkü Toplantıda Söz, Ankara Konseyi İçin Hariciye Vekilimiz Rüştü Arasa Verildi Aras tarafından yapılarak bu mü- nasebetle Balkan — Antantının- Mil- letler Cemiyeti misakı prensiplerine karşı olan bağlılığının tekit edil- mesi muvafık görülmüştür. Ankara Toplantısı Ankara, 27 (TAN) — Şubat orta- larında şehrimizde toplanacak olan Balkan Antantı konseyinin içtima tarihi, çok kuvvetli bir ihtimale gö- re şubatın 17 si olacaktır. Şanghayda Facialar Japon Askerleri Bir Takım Siyasi Hâdiselere Sebep Oldular hakkında tafsilât yoktur. Mîllıyofperver Çinliler, Şanghayda Japonlara Rahat Vermemek İçin Her Tarafa Bomba Savuruvorlar Japon askerleri bir Çin şehrini istilâdan sonra (En son haberler 4 üncü sayfadadır ]_ mürar —: g— ae n seçina