27 Kasım 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

a - B Vî)ı.ş Siyasa ANSADA sağ cenah zümrele- rin faaliyetleri — etrafındaki çok ciddi bir. safhaya gir- ir, Önce pek o kadar ehemmiyet verilmiyen, hattâ bazıları tarafımdan politika düşüncesiyle izam edildiği söylenen bu “faaliyetin cumhuriyete karşı suikast gibi bir maksat iştih- Fransız virmek ve yerine hü- ak! franaız ihtilâlin- polyonun impara- uğu halde, kurulan ndarlığın Fransayrı felâkete atırlanacak olursa, böyle şebbüsün ciddiyetine İInanmak güç gelir, Fakat başvekil Chantemps bunu Meclis kürsüsünde bütün dünya- ya ilân etmiştir. Ve Paris zabitasımın tahkikatiyle mevdana çıkan - vaziyet de bunu teyid ediyor. Sağ cenah zümrelerin faaliyeti ye- ni değildir. Halk cephesi hükümeti ik- tidara gelmezden evvel, Bunlar, “Ateş haç”, “Genç vatanperverler,, gibi i- simler altında ve muntazam teşkilâf- Ta çalıştyorlardı. Bu cemiyetler dağıl- mazdan evvel, ve dağıldıktan Ssonra bunların Hiderleriyle bazı hükümet a- damları arasmdaki münasebetler hic de itimat telkin etmiyordu. “Anteg har,, cemiyeti reisi De la Rok'un mu- de meydana çıkan hakikat- ler sol cenahım şüiphe ve endişesinde pek haklı olduğu anlaşılmıştır. Çünkü k Laval ve gerek Tardiyö'nün, bir taraftan sol cenaha teminat verir. araftan da mestureden Dö lliyetli miktarda para ver- kleri kendi itiraflariyle sabit olmuş- tur, Şimdi aynt zümrelerin İç yüzleri meydant çıkmıştır. Bu, bir ay kadar lards” yani "haşları örü- n bir cemiyetin meydana ları örtülü olan Kuklukg kltan'ın teşki- lâtmr örnek alarak çalışmak istiyen bu cemiyetin birçok silühlara sahib oldu- Bu anlaşılmıştır. Zabıta tarafmdan yapılan tahkikat neticesinde Parisin birkaç yerinde &ilâh depoları keşfe . dilmiştir. Auteuil pansiyonun bodrum katında müstah . kem bir depo içinda mitralyözler ve bombalar bulunmuştur. Şimdi Chsu- tempa parlâmento kürsüsünden “As- kerf mahiyette ve askert hizmetleri örnek alarak vücüude getirilmiş erkâ- nıharbiyeli” bir teşkilâttan bahsetmiş tir, Başvekile göre, cemiyetin hedefi, askeri diktatörlük kurmak ve sonra krallığı iade etmektir. Dikkate şayan olan bir nokta, bu- Tunan silâhlarm İtalya ve Almanya. dan gelmiş bulunmalarıdır, Fransaya kaçakçılık suretiyle #okulmuş olsa da bunlarm Almanya ve İtalyadan nasıl kaçırıldığı, bu €srarengiz meselenin belki de en esrarengiz tarafıdır. Acaba İspanyada olduğu gibi, Fran- h udıdıhlrh-ınliıouynnumoynııı- mak İstenilmiştir? Maksad ne olursa olsun, her halde bu komplonun vakit ve zamanmda meydana çıkması, Fran sada etmhüriyet rejimini sağlamla- fırmaya yardım etmiştir. Hakikat şu- dur ki Üçüncü cumhuriyetin altmış Senelik tarihinde rejimi yıkmak için “yaptlan her teşsbbüz, cumhüriyeti da- ha ziyade sağlamlaştırmaya yardım etmekten başka bir netice vermemiş- tir, Bu teşebbüsler daima darbe ile re- jimi devirmek gekline İnhisar etme - miştir. Üçüneli cumhüriyete karşı su- ikastlerin bircok nevileri vardır: Bou- langer'in diktatörlüğü kurmak teşeb büsünden, Panama skandalı, Dreyftüe davası ve Cagoularda cemiyetine ka- dar bu teşebbüs hep aynı maksad uğ- runda çalışanlarm faaliyetidir. Fakat cumhuriyet rejimi bu mücadeleden dalma daha kuvvetli — olarak çılımış- tır. Fransadş cumhuriyat rejimi en bll- yük imtihanını büyük Terb içinde ge- | çıkmasiyle başlıyor. Amerikada baş - | Mahallesinde bir | ! i | Fransada cumhuriyete sulikast teşebbüsü ! çirmiştir. Fransanın harbde mağlübi- yeti, rejim için tehlikeli bir vaziyet meydana getirobilirdi. Fakat bu İmti- hanı geçirdikten sönra artık hiçbir düşmandan korkmaz. Fransa, büyük ihtilâlden beri geçen yüz kırk sekiz Bene içinde birçok defalar rgjim de- ğiştirmiştir. Burbonlardan, cumhuri - yete, sonra Napolyona, tekrar Burbon- lara, sonra Örlean hanedanıma ve cum- huriyete ve gene Napolyonlara en ni- hayet de cumhuriyete. Bir buçuk a- sır içinde tecrübe edilen her üç hane- danın da - Burbonların da, Napolyon- larm da, Orleanların da - Fransız mil- letint kâh macerava, kâh felâkete ve sefalete sürüklediğini Fransızlar an - lamışlardır. Bu rejim Cagulards'ların yıkabileceği bir rejim olmamakla be- raber, mps'ın meclis kürsüsün. de söylediği gibi, uyanık olmak gerek- tir. (Ulus'tan) A, Ş. ESMER Katli ve dolandırı- cılık suçlusu bir diktatör ! Nevyork, 27 (A. A.) — Faki Klüba diktatörü Gerardo Machado, dün A- merika muhaceret makamları tarafın- dan tevkif edilmiştir. Diktatör, katil ve dolandırıcılıktan zan altında bulun- duğu için Küba makamları istemişlerdir. Gerardo Machado, Nevyaorkta ken- disine ameliyat yapılmakta olan bir hastanede tevkif edilmiş ve göz hapsi- ne alınmıştır. iadesini Doğrü Değil mi ? Yunanistandan | mavna mübayaası ! Gazetelerde memnuniyetle okuyo- ruz: , “Eski deniz tnşaiyeciliğimizin ih- ya edilmesine barar - verildi. Haliç tersanesi sslah olunacak ve beş bin tonluk posta - vapurlarının bile inşa edilmesine müsait bir hale getirile- cek. İki yıl sonra bu gayeye ulaşıl- maeş olacaktır.,, Gazetelerde hayretle okuyoruz: “İstanbul limanında deniz veşaiti buhramı vardır, mavnalar - kâfi gel- memektedir. Bu sebeble limana amu na tedariki için İstandul liman ida- resi namına bir heyet Pirede tetkik- Ter yapmaktadır. Pireden mavna mübayaa edilecektir.,, İki havadis arasındaki tezada ne buyrulur? Beş bin tonluk gemiler yapmıya namzet ve talip Türkiye, mavna yapmayı beceremezmi? Karadeniz Himanlarındaki bir sürü ahşap tek- ne tezgâhlart ne günö duruyor? “Mavnaların yapılması çok sama- na muhtaçtır, halbuli bizim bunlara süratle ihtiyaormız var,, mı deni- Tecek? Köprünün Galata tarafımdan bir az ilerdeki “bekçi mahalli” denilen © muazzam mavna adasını teşkil e- den teknelerden niçin istifade edile- mesin? Bu mavnalar gimdiki halde birer antrepo halindedir; üstlerine muşamba örtülmüş, tilecar mülmı günlerce muhafaza etmekten başka işleri yoktur. Antrepolar kâfi de- Bilse bu malları, meselâ Sarayburnu rıhtırmında - yağmurdan muhafaza için - altlarma kalas, üstlerine de muşamba koymak suretile muhafa. za etmek mümkündür. Bu takdirde “bekçi mahalli” adasınım yüzlerce —mavnası serbest kalmış olacaktır ki bunlar da zannederiz ihtiyaca kâfi gelir, Hakem — Baylar, bu salonda verilen kararıdır! Arnavut Ük karar benim verdiğim Mmağlübiyet — Alman karikatürü — Kralının ümidi gençlikte... Vatanın hür olması için gençli- ğin çalışmasını tavsiye etti Ajansı bildiriyor; Havanın kepalı ve yağmurlu olma- sına rağmı “n daha sabahtan itiba- ren, büyük & , “alk kütlesi, majeste Zo goönun hitabesini dinlemek üzere tirana da Skandetberg meydanında toplanmış- t Kral Zog, saat 13,20 de saraydan mikrofon önünde nutkunu söylemiş ve nütük her tarafta halkın sürekli alkışla rt İle karşılaimıştır? v -Krat Zog, 2Sinef yddönü mü gününün tarih! mahiyetin tebarüz et tirerek ezçümle demiştir ki: *“Milli vicdan muhtelif fena düşün- celerin tesirlerine karşı ve ayni zaman- da tarih tarafından çizilmiş ve tabiat ta rafından tesbit edilmiş milli idealin ba- şarılmasına engel olacak her şeye karşı bizi daimâ muhafaza edecektir. Bu milli vicdan, hiç şüphe yoktur ki bizi daima daha kuvvetli yapacak ve miliyetimizi teşkil eden üç esaslı unsurun etrafında sıke SUrette tonlu bulunduracaktır. Bu üç milli unsur şunlardır: Irkımız ve dili miz Ve taksim kabul etmez hür vatanı- e Kral bundan sonra gençliğe şunla- rı söylemiştir; “Bu büyük dakikada, düşüncem ey gençlik sana dogru müteveckih bulun- m.ıhııbn Arnavud gençleri bütün ü- midlerim sizlerdedir. Vücuda getirilen yeni proje e gençliğin karakteri tak- v.iye Olunacak ve yeni Arnavud nesille rİne yeni bir zihniyet verekektir. Bu su zetle, tam bir kütle halinde müttehid Arnavud gencliği durmadan, dinlenme 'den her sahada geniş faaliyette buluna- caktır. Genç Arnavudlarım dövizi her şeyden evvel “vatan” olmalıdır. Unut: maymınz ki bizler, Arnavudlük tarihin de silinmez izler bırakan İllirylikyalıla Tın, bu kahraman neslin — evlâdlarıyız. Bu duygu kendimize olan eminyetimizi arttırmalı ve bize haklı bir gurur ver- melidir, * Nihayet ktal, vatan hurriyeti — için €anını veren vatanperverlerin ve kahra- Tmanların isimlerin anarak Ve milletin Tirana; 26 (A, A.) — Arnavutluk l 7,01 Vakit Sabah Öğle İkindi Akşam Yatsı İmsak İ AA 1202 14,20 1643 14,20 5,15 | 1643 onlara karşt şükranlarına tercüman ola rak sözlerini bitirmiştir. Kralın mesajı çok büyük bir heye. tan uyandırmış ve şidetle alkışlanmış- tır. Nutuktan sonra çalıman marşı mut lak bir sükün içinde dinlemiş ve bunu, 101 top atımı takip eylemiştir. O daki- kadan itibaren şenliklere başlanmış ve halk bilhasa gençlik, bütün sevincini ve heyecanmı dışarı vurmuştur. nazırlığından Affedildi Berlin, 26 (A A.) — Alman Bankası gdirektörü Şaht ekonomi nazırlığından affedilmiştir. Gene Alman bankası di. rektörü olarak kalmaktadır. Hitler fevkalade meziyetlerine bina. en şaht'r devlet nazarı olarak kabinede alıkoymaktadır. Şimdiye kadar propaganda müsteşar- lığı ve matbuat bürosu şefliğini yap - mış olan Valter Sunk 15 İkincikânun 1938 den itibaren ekonomi nazırlığına tayin olunmuştur. Dört senelik pilânm tabikine memur General Göring mezkür tarihe kadar ekonomi işlerine de bakacaktır. Orta mektep muallimteri arasında tayinler İstanbul erkek lisesinden Mithat Sa dullah Haydarpaşa lisesine, Feriha kadı köy birinci orta okula, Hayrünnisa Üs- küdar birinci orta okula, Behzat İzmir erkek lisesine, Nuriye Davutpaşa orta okuluna, Recep Nazilli orta okuluna, Müveddet Düzce orta okuluna,Şehinşah Ödemiş orta okuluna, Rukiye Konya kız öğretmen okuluna, Selma Kadıköy üçün cü orta okula, Fatma Üsküdar birinci or 'ta okula, Cavide Bürsa ktz öğretmen o kuluna, Semik Rağıp Kars lisesi direk- törlüğüne, Şevket Denizli lisesi yardi- rektörlüğüne, Emin Üsküdar üçüneli or ta okula, nakil ve tayin edilmişlerdir. ——— . Aukarada polluk fabrikası açılıyor Türk köylüsünün — pulluk sahibi ol. ması için yapılan çalışmalar bir netlice- ye varmış bulunmaktadır. Pulluk fab - rikast Ankarada tesis edilecektir. Fab . Tika şimdilik 50.000 pulluk ve bu arada diğer ziraat aletleri de imal edecektir. Gaddarlık T RAMVAYLA ;ıçlyıldi" on beş kişi birikmiş, BİF seyrediyorlardı. Merak edip w,n. baktım: zehirlenmiş bir köpek tenr çekişiyor... Bu söylediğim, geç ha bir sokağında değil; q.rırn'l’w mesinden de belli ya! işlek bir * bi Başımı çevirmek istedim; fakâf ji insan Çâ” ." lirsiniz, böyle çirkin, tüyler şeylerin bir cazibesi vardır, buk çabuk gözlerini aymamaz vay ilerleyip de hayvan palr Tuncıya kadar haşyetle, isyanla tım. Bunun içindir ki oraya, hAYVI nın başma toplanmış olanları 3Y7 mıyorum. Fakat şehir ahalisinin gbll!:_u 5'; ne böyle çirkin, yürek MKO# hlike - şeyler çıkarmak doğru mudur? kudurur, hastalrk- saçar, bir. t köpekl miyortf yaldır” ir: olur, Bunu biliyoruz ve geryalım' da öldürmiyelim de Sahibsiz, başı boş köpekleri mak için ne kadar çalışılsa ekı hatta sahibi olanları da tahdid etMf, daima nezarete tâbi tutmak çok ©99 | ru olur. Öyle ama zulme ne hakkımız ':I Bugün dünyanın birçok yarinde hAY vanları hiç ıstırab vermaden öldürü , usuüller tatbik olunuyor. İnsan © kendinden âciz olan hayvanlart ol darirk göstermeğe tenezzül etmef dir. Gözleri kapalı deprenen, 3&”“;: köpükler akan köpeğe bakarkenı (p yata karşı gösterilen bu hürmets" İt gücüme gitti. Biz insanlar, BT temin etmek, hayatımızı ki hatta süslenmek için diğer © öldürüyoruz. Gerçi bazr kimsel an$ nu haksız buluyor ve hiç bİr K kıymamak için yalnız sebze yw) Bu, hiç şüphesiz, fazla bir ç“n_' yettir ve çıkar bir yol değildir; kü - eski Yunanlıların pek âlâ B€ - ot ağa n ' leri gibi - otların, ağatların d (a B rt olduğunu, onlarım da kesilirk! tırap çektiklerini iddia ea&iıîğ_' anlılar? yata taâamamile hürmet ediıkzdr Ğ meyveyi da yememek, suyu mek Tüzmidir. Yani yer yüzlünden, . gibi hisleri ahlryabilen yegâne Ha » olan insanı kaldırmak,.. Hayata © recede hürmet doğru değildir .m,mn' tırab vermeden öldürmek kabil © ca yine Tstırab vermek ayıptır. t Belki köpeğin can acısı, biziti belki savvur ettiğimiz kadar değildir; onun duyma kabiliyeti zehirle ve bizi Ürperten ihtilâclarından nin haberi yoktur. Çok zaman Ve" şuurdan sonra ölüyor. Fakat k:&;; can-çekişmesi görenler için bir-#5> , oluyor. Şehir ahalisini ürpertmeki nirlendirmek doğru müdür? ak” rin arasında çocuklar da VAY C'î,'h, larm, büyüklerden daha zalim, B gaddar olduğu malümdur; — OnlArF p henüz hayal kuvvetlenmenris. ';H“' çekmedikleri aerları tasavvur K yeti henülz teşekkül et:nemlli", Jara böyle geyler göstermekle, çtmit Kendir mevcud gaddarlıklarmı teşvik et oluyoruz. Bilâkis onlara merti” .. hayata hürmet hisleri aşılamı lışmak lâzımdır. Nurullah AT'C EZ n İATRLA DA İ yer” Kazalarda seferbt lik memurlal"_ ü İç Bakanlık, mühim bazı yuğu da da birer seferberlik memurlu daş etmek için bir kanun projest lamaktadır. di » Açık bulunan vilâyet .ererwl“b. K rektörlerinin tayin karal c yırlammış ve tasdik edimlek Üf€ bakanlığa verilmiştir. Ali Sabahattip beraet etti. — * Sabahadklin Alinin yazdığı h Yusuf,, romanı hakkında ' miliğin açtığı dava dün ı% ehli vukuf, bu romanın bir Aar romanı olduğunu, hususi W' zetilerek yazılmadığını söyler Ü e Müddelumümt eseri kül batirit İ het duktan sonra ayni kanaat€ ';l.' söyliyerek muharririn b""-'*w mahkeme beyeti kısa bir mü sonra beraet kararı vermiştir. er bEZ /