8 Kasım 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 11

3 İR ıiî_fîîf' 1937 S adebilim. ’;:yu:ıı Londra üzerine Mısırı ve Japon. Boeg, Ssbğir, " Hong ve Singapuru tehdid ! Ayaj İ ,".'_E:“ı hakkımda da söy - Bihi h'“lmlır bir zatın dün nt ikatte ahval ve vuku. Tiş ğ:' Ünmel S İ ök egi | fesadüfünde bir fırsat Aı.,,.m"- Önümüzde yazıl. Ve miy ç İtalyan — müahedesi m_f M bu muahede Senegi Ümatımız mevcuttur. Gğgi t önde İtalya, bu kadar a . & A Fakat inkiyada mütemayil K Dihayet ikna edilmiş . | Boyj ; Bış_% M. Kerillis diyor D saylm | & î:' Wn:yy:un bu büyük Tönfanp © Mamimiyetlerine değilse Ot ltimat Tiisesinden âzi oldukla . N_Mek müşküldür. Büyük n*& nıîk""lliv kadar vücude ge ;' k[;p ." Koslisyon, başka bir :"U&dir ve edecektir.,, | Zeti "ı—"qhır esinde M. Leroux M t D Bit> Ayan İ Artlle day, _"V'-m Hitler siyasetine “:ıh_ h Ziyade bağlanmaktadır | bi Plen evvel Avusturyaya | M; Parlak sanisini - vücude ı ı_.""kx_-_ Ve;i Alman siyuseti, hısmı | "'h İskip gaç Olini bu siyaseti adım "ıııiı.eı_“"_uk Mecburiyetindedir. | | 'tara! görünmeğe ıq:q.. .'" Biyorlar &h "“hıiıı _(A» A) — Alman ajansı. | c"”elern bildiriyor: Bikta Mh.'hxmy"““ antikomünist » kımda iş tefsi. Sülüm, geniş thlı akta ve bitarafane vazi. | ünı-ıo'u:'hmütıdır. FKMN Bi A A) — Tilteşrla | Nb,:':xmn 2 Oinci yıldönümü | % Voroşilof neş. w' Yevratde ezcirmle şöyle de Tyatli a 5 emri yevm'si | A'şuL'n | .'"""'ııe K BŞ Yapıyor ve ilk defa müna. T fş | eli ."'l*l—üıblnmurııAm. WN—MA'II— kiş Ii! f VÜİ ’;; j ve dern askeri teknik, şanat Ve vasıtalar. Üzrbe (ça BNUT Baştaratı 1 incide l m"nı..,.:'""'neğe kadirdirler, A1. | la teçhiz edilmiş olan Kızılordu uzun zamandan beri fettan ve ayni zaman - da Acız düşmanlarımızın besaba kat . mak mecburiyetinde kaldıkları kuvvet olmuştur. Kııî! ordu bütün mevcudu ile vata. na, Sövyet hükümetine Ve komü - nist partisine olan sonsuz sadakatini her plin ispat ediyor. I_îıul ordunua *safları her zamâından ziyade sağlam ve sarsılmaz bir haldedir. Binlerece asker, kumandan ve fenci askeri ve siyasi fevkalide hizmetle - rinden, askeri vazifelerine sadakatle - rinden dolayı en yüksek — derecelerde taltif edilmişlerdir. Kızıl ordunun saf. larında bügün on binlerce Sovyet kah ramanı unvanını taşıyan vatan çocuk. ları vardır. Bunların hepsini tanıyo . ruz ve onlardan iftihar duyuyoruz. Bü tün as&ker, kumandan ve S0i onları se. viyor ve kendilerine örnek tutuyor. Kımlardunün asker, vt kumandanları, düş. manlarımızın Sovyetler birlifine hücum et. mek ve milletimize karşı elde #ilâh yürümek için münaaip fırsalı kolladıklarına dair Eta. linin ihtarını kat'iyyen akıldan çıkarmayı. niz. Hudutlarımızın öterinde harp — yangını Alevlenmik bulunuyor. Habeşislan, İspanya Çin, Hu Üç memlekat hârp aleşine — atotan memleketlerdir. İşte faşlat müdahalesinin ve istismaretdığının kurban'arı faşist tecavüzü ksalı bir harple bütün GünyayI tehdit etmek tedir. Faşistler Moskova kızıltarını uluerta Alman - Ja İtalya ittifakı Zonguldakta çi kömür bayramı tehdit edip dürüyorlür. Ve Küvtetlerini ilân ı ediyorlar, Bütün bunlar VALANTMIZA tasrruz için gece gündür hazırlaran düşmanlarımızın Aâciz tezahlirlerinden başka bir gey değildir. Harp ümil'erinin enirikalarına şu cevabı ver kat harpten de korkumuz yoktur. Harbe ha zırız. Faşist çetesini. memleketimizde ezdik ve bu guretla harici düşmanlarımızın fitnelerini güçleştirmiş olduk. Fakat faşlat casusluk taş kilâtı ve onun Troçkici adamları zohirti si, TAklarımı elden birakmış değillerdir. — Düş. manlarımız iİlerde de memleketimize camız va katiller gündermeğe devam — edecektir. Sosyalistliğin düşmanları tarafından yapılan entrikaları dikkâtle takip ediniz. Ve teyak. Kuzu bir kat daha arttırınız, kızılordunun da ha ziyâde mükemmelleştirilmesi ve harp ka-> Müyetinin arttırılmazı için fasılasız çalışmız, İlkteşrin büyük sosyaliat ihtilâlinin 20 Inci Bu sene kış ddetli olmıyacak ve şimalden memlekelimize kuvvatli ve soğuk dalgalarının gelmesi muh e nel değil mühtamel mi? Buna Xati bir cevap verile- | mez, Fakat mümkün olağ tahminler, şimâl. den pek kuvvetli soğuk dalgalarızın gelme. sinin muhtemel olmadığıdır. © halde, Avrupadan ve şimalden kuvvetli ve dondurucu soğuk dalgâlarının — getmesi pek mühteme) olmadığıma göre memleketi. mizde Ge sıcak bir kış beklemek pek yanlış clmaz. Sıcak, fakat bol yağmurlu bir kış . Bu seneki kaşm diğer muhtemel bir hi. süsiyetini de, çok ve bol yağmurlu — oölmüsi teşkil edecektir. Yağmurlu kaydına (fırtına. İr) kaydın! da ilâve etmek biraz ihtiyatlı hh Teket etmak olur. Böyle hir mevzuda kat't — tahminlerde ve tddtalarda bulunmak mümkün — olmamakin borabar, en büyük ihtimalin bu geneki kışın Bıcalt veya diğer bir tabirle — mutedil ve yağmurlu olduğu veya olacağıdır. — HLN: Ispânya harbinin babası! map- Beştarafı 1 incide ean - de - Taz'dan aldığı aşağıdakt tolgrafı neşretmaktedir. İyi bir menbadan öğrenildiğine göre Sala, manka İle ticcar mübadelesi için girişilen müzakereler memnuniyeto şayan bir şekilde devam etmektedir. Hendayedeki İngitere sefiri bir asi tayya resi tarafından batırıldığı sannedilen Jean Vooms izmindaki yük gemisi hakkında Ba. damankanm oevabini. almıştır. Zannedildiğine göre Franko mahiyeti sa. rahaten bildirilmeyen İngilir taleplerini ka. bul etmiştir. S Asf makamları tarafından zaptedilmiş olan beş İngiliz vapuru da henlz serbest — bira. kalmamıştır. ! dik ve veriyoruz: Biz barp (stemiyoruz fa | Baştarafı 1 incide Urun Mehmet geldiler. Şehir mü. zikası tarafından istiklâl marşı çalındı. Ma. den mÜhendisi Rauf Nafiz Alpaoy, mllil Ber. vet menbarmızı keşfeden — Uzun Mehmedin hatırasmı hürmetle andıktan sorma, KömÜürün dünyadaki Tolünden ve — mamleketimizdeki vaziyetirden bahsetmiş, Türk — kömürünün, Türkiyenin en büyük servet menbalarından berini taşkil ettiğini, Atatürkln son nulkun. ga işaret ettiği gibi, bu işletmenin pek ya. xında Iki misline çıkarılacağını söylemiştir. Bundan sonra kömür kâşifinin katıraşına aaygı olarak bir dakika susulmuştur. * Uzun Mehmet âbidesine bir çok çelenkler kanmuştur. Meresim madenci marşile Dit. miştir. Bugün okullarda öğretmenler, deralerinde talebaye Türkiyede fik kömür keşfini ve bu hâdisefin değerini ve kömürün ünemi anla. tılacaktır. Saat 17 de Türk mühendisleri — cemiyeti tarafımndan cemlyet salonunda bir çay verile cektir. Ereeğli S (husust) —— Ereğlide Umin Meh. met kömlir bayramı törenle kutlulanmıştır. Bir heyet Uzun Mehmedin Kestaneci köyün. deki evini ziyaret edip çelenkler bırakmiş- lardır. ü ş Uzun Mehmed kömürü nasıl bu'muştu ? Saray saltanatınrın debdebelerini ida. re eden gayri Türk unsurlardan bir sar- raf, 18 inci asır başlangıcında İstanbu- Ja yandan çarklı bir stimbot getirmişti. Gemi İkinci Mahmudun dikkatini çekti. ginden nasıl işlediğini merak etti. Ma- den kömlirü hakkrnda malümat aldıktan sonra — bu cevherin memleketin içinde aranıp bulunmasına dair bir “Hattı Hü- mayun,, neşretti. O sıralarda, Eceğlinin (Kestaneci) köyünde doğan Uzun Mehmet, asker 0. cağında yirmi iki yel uğraşıp, çalıştıktan sonra memleketine dönmüştü. Uzan Mehmet askerliğinin son yılı- ni (H. 1241 M, 1825) tarihinde Sinop tersanesinde yapılan ve buharla işleyen Seraği Bahri) adındaki kalyonda geçir - mişti. (Seraği Bahri) donanmaya ilk ilti. hak eden buharlı gemilerden biridir. Koskoca bir gemiyi yürüten siyah cev- heti -Uzun Mehmet bu gemide görmüş ve tanmmıştı. Uzun Mehmet köyüne dönmeden evvel fermandat habertdar olmuştu. Onun, köyü Ereğlinin dört buçuk kilometre şarkındaki - (Köseağzı) nda idi. Bir gün değirmene mısır öğütmeğe gitmişti. O sıralarda büyük yağmurlar yağmıştı. Mehmet, yağmurlardan — rslanmış, kurunmak için ateş yakmış, ateş yanar ken, bazı siyah taş parçalarının yan - dığını da görmüştü. Eski — bahriyeli, bunların. kendisi askerken tanıdığı ma den körnüründen başka bir şey olmadı- ğınr derhal anladı, Yeri kazdı, bunlardan çok miktarda olduğusu gördü. Heybesine doldurdu. Bunu götürüp göstermek Üzere kara yeliyle yaya olarak İstanbula gitti. Uzun Mehmedin sırf bir tesadüf ese vi olarak bulduğu (meta) ın zarphane- de yapilan tetkikinden sonra, bu tev - herin maden kömürü olduğu anlaşıldı, bunun Üzerine İkinci Mahmud, Uzun Mehmede bu keşfinden dolayr bir mik tar para verdikten sonra, kaydihayat şartiyle de küçük bir aylık bağlandı. (1827). Uzun Mehmedin katli Bunun üzerine Zonguldağa bahriye. den bir heyet gönderilmiş, yapılan in- celeme sonunda Alaplı nahiyesine bağ lr Karataş soyundan Amasra ciyarında Kuruca Şilenin kapısına kadar bir hu . dut çezilmiş ve burası kömür havzası | sayılmıştır. O sırada padişah İkinci Mahmut na- mına Ereğlide hüküm süren (Mütesel. lim) Uzun Mehmedin kömürü keşfini, ve 'bu yüzden saraydan gördüğü iltifatı çekememiş ve burnu ucunda bir tervet hazinesini meydana çıkarıp kendi ha- beri olmadan sayara götüren keta kâ şifi, İstanbula gönderdiği adamlariyle Uzun Mehmedin misafir olduğu “Leb. lebici hanı,, nda öldürtmüştür. İşte memlekete koca bir servet hazl. nesin'n anahtarlarını armağan eden U, zun Mehmedin saltanattan gördüğü mukabele budur? Keşfini kaniyle sulamak.. Mehmedin ölümünden sonra Uzun Mehmet, keşfiyle memlekete tükenmiyen bir hazine verdiği halde Osmanlı imparatorluğu bu hazineden istifadeyi, Uzun Mehmedin keşfinden 16 yıl sonra, yani 1848 yılmda düşüne- bilmiştir. Gevçen bu 19 yıl zarfmda Seyeit Rızanın M S NÜ ıstavrozu Ankarada! Sergerde Seyid Rızanm çadırmda neler bulabileceğinizi tahmin edersiniz? Bir “Kuran,, “hâdis, —“ayet, “Enâmı şerif,, "Mahmudiye,, “Seyri- nebi,;, üfürükçü keşkülü, mavi boncuk. lar, içinde hayat eksiri bulunan renkli bir desti, bütün günahların yok olduğu Ekberin meşlahı ve saire caire.. Fakat, hayali en genş olanlar bile, şu din hokkabazı Seyit Rızanın çadırın - dan Ermenice kitap, Almasca lügat, çe- Şit çeşit, boy boy, renk renk istavroz; üzerinde Ermenice yazılan olan taçlar. içinde İsanın başparmağının kemiği olan “eizzei nasrâ,, dan birine ait bir kutu, diş tedavisi için bir kerpeten seri. sinin bulunacağını nasıl tahmin edebi- lir?, Seyit Rızanın çadırında işte bunlar çıkmıştır. Seyit Rızanm çadırıtıda bir sürü Er- menice kitap çıkmıştır. Bunlar, en çok din kitaplarıdır. Birkaç şiir kitabı da vardır. " Bu kitapların ele alınmış, okunmuş olduklarına dair bir çok deliller var. Sayfalarının içlerinde bazılarına işaret. ler yapılmıştır. Notlar vardır. Yarıda kalanların kenarları bükülmüştür. “Almanca lügate gelince: Seyit Rıza- nın yakınları, şeyhin bu büyük — kitabı -lügat gerçekten beş yüz sayfad'an faz. ladır, « ancak başı pek sıkıya geldiği za man açıp okuduğunu söylüyorlar. Istavrozların hikâyesi Rivayete göre, Seyit Rıza; gümüş. altın kaplama, demir ve çeşit çeşit ma. den, muhtelif boylarda, üzerinde türlü türlü resim olan istavrozları, bir yağma- dan sonra ele geçirmiştir. Her eline ge- çeni istismarı pek iyi bilen Seyit Rıza, bu istavrozları da her birini ucunda saa det getiren bir vasıta, sıhhat, para, kuv vet ve hayat dağrtan birer kaynak halin de kullanmıştır . Her derde deva taç! Masallarda bir dudağı yerde bir du- dağı gökte bir arab vardır. Efsanenin kahramanı başı gıkıyi linçç ;!i!ığşîş' tayus tüyüzü" sına çıkan a. raba bir saniyede sataylar yaptırır; Hindden, Çinden haberler alırdı. Seyit Rıza da bu arap yerine ken- disine bir taç bulmuş ki, başına giydiği zaman fena giden bütün işler düzelir . miş! Bu tacın üzerinde Ermenlte bazı ya- zılar vardır. Tacı kim yaptırmış ve ne. den yaptırmıştır?, Malüm değil.. Fakat onun da bir yağma malır olduğu Hesbel. lidir. Cumhuriyet kuvvetleri, kendisini &. kıştırmaya başladığı zaman, şeyh, ba- şına' bu süslü demir kavuğu geçirmiş ve gece gündüz çıkarmadığı halde Cum huriyet adaletine hesap vermekten kur. tulamamıştır. 'Taç, ele geçtiği zaman Seyit Rızanın uygun gelmemiş olacak - ki, bir köşesi genişletilmiştir Sey't Rızanın çadırında bulunan eş- ya arasında İsanm baş parmağının ke. miği vardır. Bu baş parmak, kapalı bir tü içindedir, Kutu hiç açılmamıştır. ?dnde ne olduğu malâım değildir. Fa- kat Seyit Rıza buna da bir hikâye uy . durmakta gecikmemiştir: Klinde İsanın bu parmağr olan kabilesine, İsa Ürnme- tinden gelecek bütün kötülükleri de ön lemiştir. Kerpeten fakımları ve şila örtüleri Şimdi çadırın, en çok yer kaplayan —— yolsuzluktan iki dağ ardını bilmiyen, Aşarcı elinde inliyen Türk köylüsü, harp gemilerinin, tersane, zarphanc gi. bi fabrikaların mahrukatını, gene sara- yın israfları gibi vergi altında kambur. laşan sırtından ödemiştir. Madenin keşfinden sonra, Uzun Mehmedin adı kısa bir zamanda unu - tulmuş, keşfini kaniyle sulayan Türk ' gencinin hatrrası silinmiştir. Zonguldak Halkevi, kuruluşundan sonra, bu hödiseyi de ele almış ve kitap sarayı ve yayım kolu uzun çalışmalar dân sonra Uzun Mehmet taralından ilk damarlarımnın keşfi tarikini 1829 yılı 8 İkinciteşrin olarak 1932 yılında tesbit etmiştir. İşte o gündenberidir ki, Uzun Meh. met milli bir kahraman olarak anılıyor ve Uzun Mehmet Zonguldakta bir bay ram olarak kutlanıyor, eşyasını sayacağız; büyüklü küçüklü bir sürü kerpeten ki bunlar, dişi ağrı - yanlar içinmiş. Fakat Seyit Rıza, bunla rı hiç kullanmamıştır. Bunları nereden aldığı ve nasıl ele geçirdiği de ayrı bir sualdir. Şeyh bunları her zaman temiz- letir, parlatır ve her gelene gösterirmiş. Tyuncelili, Seyidin çadırındaki bu ker - peten takımının mazisini bilmediği ka. dar ne işe yaradığını da bilmiyor. Fakat onun pek iyi bildiği şifa örtü - leridir. Hastalık, yara, sancı, ne olursa olsun vücudundan huzuru olmuyanlar Seyide gelir, parasını ve hediyesini ve. rir, Seyid de onları, verilen para ve he- diyelerin dereçesine görçe bu örtüler « den birine sarar, bir saat kadar bekle . nirmiş. Bu örtüye sarılmış olan muhak kak kendinden geçer, olduğu yerde bay- gin kalırmış. Sonra da tamamen iyile . şirmiş. İşin yalnız baygın kaldığı tarafı doğ - rudur. Çünkü bu örtüler o kadar kötü koküyorlar ki, bayılmamaya imkân yoktur. ... Seayit Rizanın bu hepsi mucize dolu eşyası, şimdi Dersimde değildir. Anka- radadır. Evvelki gün açılmış olan polis ensti . tüsü müzesinde bunlar halka teşhir edil- mektedir. (Ulus'tan) Çin - Japon harbi Şanghay, 8 (ALA,) — Çin kıtaatı, — Japon kıtaatı tarafından çevrilmekten içtinap için, gece Pooüngu . boşaltmışlardır. Ön kıtaat Sung.Klangın cenup sabilini geçmiş ve Riva, Boşovun cenubuna doğrü ilerlemekte — olan kuvvetlerin kısmı külllsile birleşmek — üzere timale doğru yürümeğe başlamıştır. Pootungun tahliyesi üzerine, bir çok sivil Çinliler nehri sallarla geçmektedir. Çin mareşalinin beyanatı Nankin, 7 (ALA,) — Şang-Ksl.Şesk bugün verdiği bir mülâkatta, Çinin uzak doğu ih. tilâfinin halli için Japanya ile doğrudan doğ Tuya müzakereye taraftar olmadığını söyle. miştir. vama azmetmiş olduğunu büdirerek demiş. tir kiz * — Bir kere harekete geçen adalet kuv. vetlerinin arzu edilen — hedeflere erişmekten geri kalmıyacaklarına kat'iyyen kanl bulu., nuyorum. Konferanam tatbik edilecek neti. celer elde edeceğini zannederim.,, . AEZTESUİ SELEETENESIZ SEZEETEEEDENTT MLEMDTİANERER DN Lisan derslerimizin geçmiş formaları Gıııı-hiı’—ıa- lisan