8 Kasım 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Paıa"esi Ulus basımevi 8 Çankırı Caddesi: Ankara SONT! RODE ı 9 E;ŞRIN TELEFON üsümn 7 Başmuharrir 1063 * 18 inci yıl « Yazı iş. Müdürü — 1062 No 5849 İdare 1061 5 KU RUŞ Telgraf: Ulus - Ankara ları ve BUGÜN: dördüncüde beşincide dünkü at yarışları tafsilâ- tr « altıncıda; İstanbuldaki lik maç- tafsilâtı, dünya basınında gördükleri- miz - yedincide: bizim köy - sekizin- cide hikâye, Trakya röportajları, do- kuzuncuda: memleket haberleri. tarihi sıvas, Mülâyim hindli müsabakası Hükümetin programı kamutayda -Süt çocuğu ölümünün azlığından dolayi memleketi tebrik ederim.- Dr. Eckstein Türk köyü Bizim sandığımız Halde midir? mAta!ürlz umumi — milli kalkın- cöa'l"" .ler'nelı ziraat olduğunu tiry ;'ms.l_ır._ Ziraat, köy demek- 90 ıebTurkıye nüfusunun yüzde lapi u sanatla uğraşmaktadır- Â dı'ı'?cabcı tidai dir! Tı_îzı_ taraftan da istatistikler er vğ'e Nüfusunun arttığını ha- K ;;neğte:irller. h ; akanlığı mütehassıs Eı'îksfeln Ve asistanı pek mukte- tor ğe'[ıs hekimlerimizden dok- Röş üt;_fıhaddı'n vasıtası ile bir ı'ı'tchuk tetkiki — yaptırmıştır. ibi ehassıslar 3,000,000 nüfus- : geniş bir saha içinde, emin vir metod kullanarak. hakikati og;ıenmelî istemişlerdir. ee__e;kesm kolayca anlıyabile- ği bu raporu bugün neşrediyo- tiddetle ölükalandr a selaşını eminiz, âkalandiracağından H astalıklarla sav iği aşın verdi. ;:şud netı'f:elerle, köyde okumg:ı # alq':-ıq' vaziyeti hakkındaki fık- v üzerinde bilhassa dikkat Y;r_ı_dırmak isteriz. b ng köyü, hâlâ, en büyük ürkiye istikbalinin mayasıdır: hu tür, teknik ve sıhat şartları İ?u':lıam olunca, onun nasıl bir ret alacağını anlamak için, U8ünkü vaziyetini öğreniniz. Falih Rıfkı ATAY Köyde hayat S"hhat vekili Bay Dr. Refik Say- Şanım emri üzerine köylerin sıhhi Yezi 'ar ı ve bilhassa çocukların sıhhi *li Yeti l'fakkında bizzat bir kanaat Salğhedcmlmek üzere asistanım Dr. addin Cevdet ile birlikte orta hadoluda iki ay süren bir tetkik se- ğ:ahafl yaptım. Maksadımız ayni za- a nda kadınların valüdluğu, çocuk ö- Şömü ve her kadının hayatta kaç çocu- Su olduğu hakkında bir fikir edinme- Yi tecrübe etmekti. ch:ıîhVEk_ilin tensibi üzerine her yer- İarkı at idaresi teşkilâtının yardım- Tz 1 gördük. Bu suretle Yozgad, Ço- rim, _şamsun, Amasya, Sivas, Kayse- » Niğde, Adana, Mersin, Gazianteb, vişânya' A'f)fonkarahisar ve Eskişehir ü yetlerini dolaştık. Bunların hepsi a 'nyalmz“köyler dikkata alınımak şar- li € - nüfus mecmuu 3.171.972 olup n GUS kesafeti kilometre kare başına »6 dan 36.7 ye kadar değişmektedir. alnız bir takım kısmi muayeneler yap_lıhakla iktifaya mecbur olduğumuz ğablıdir. Bu suretle nüfus mecmuu 2662 olan 60 köyü muayene ettik. H_“' defasında köyleri muayyen nok- ;aı nazarlara göre seçtiğimizi ve köy- €re, önceden haber vermeksizin, ani Olarak gittiğimizi ters anlayışlara Mmeydan vermemek için bilhassa kay- detmeye mecburuz. Bu suretle nüfu- Su 100 den biraz fazla olan küçük köylerle takriben 5000 kadar nüfusu Olan büyük köyleri, fakir ve zengin ko__yıel'i. dağlardaki ve ovalardaki, münbit ve çorak yerlerdeki köyleri, adeniz ve Akdeniz sahillerindeki, yayla!ardaki köyleri gözden geçirmek ;ayesınde en değişik hayat şartları aa kında bir fikir edindik. Her köy- de köylü ile uzun uzadıya ve yakın- öan Vel'_nas îttik. İtiyadlarını sorduk, ığ'ğ;filk- Şikâyet ve derdlerini söy- ve bu esnada her tarafda en h _' köy bugün ne halde- B_İZIm bildiğimize göre ip- ir, geridir, hastadır, cahil- Beynelmilel artış ölçüsü kadın başına 3,4 - çocuk- tur: Türk köyü kadınları bu nisbeti çok aşmakta- dırlar: * kak 60 köyün yalnız 10 tane- si tatmin edecek kadar temiz değildi! aP AR İ REĞRÜTRİKLE köyde her evi her hanı içten ve dıştan tetkik ettik. Hemen hemen her çocuk ve kadını muayene ettik yahud ken- dileri ile konuştuk, Tabit, erkek nü- fusun ekserisi ile de temas ettik. Her yaştaki her hastayı muayene V€ teda-_ vi etmiş olduğumuz için köylerdeki her türlü hastalıklar hakkında ince tetkiklerde bulunduk. Bundan başka, zahire, sebze, meyve ekimi, bakari hayvanatın bakımı, irva ve iska şera- iti hakkında malümat edindik. Niha- yet her vesile ile çacukların okuma mumf bilgilerini tetkik ettik- Bu İti barla her bir köyün her türlü husu- siyetlerini öğrendiğimizi, bunlar hak- kında tarafsız bir fikir yürütmeye sa- (Sonu 7 inci sayfada) —— GÜNDELİK Savyef bayramı Enternasyonal âlemde ilk dostu- muz Savyetler, ihtilâllerinin 20 inci yıldönümünü kutlamaktadırlar. — 20 yıl, bir inkılâb için, istikrar demektir: dostlarımızı gönülden teb- rik ederiz. Türkiye ve Savyetler dostluğu, Ai basl a TMIZ! ş la, — nasıl karşılıklı ve l üzerine kurulmuşsa, karşılıklı iti- mad ile kuvvet bulmuştur; öyle de- vam etmektedir. Savyetlerle bizi birleştiren nokta- lar yalnız politik değildirler: aynı za- manda beynelmilel hayatı alâkalandı- ran birçok hususlarda birlikteyiz. Milli hürriyetlerin, ve cihan barış ni- zamının taraftarıyız. Her iki inkılâb, hiç bir hareketini başka milletltrin hürriyeti ve toprak bütünlüğü aley - hine tevcih etmemiştir. ve sükün ve sulhu müdafaa eden bütün hareket- ler, her iki inkılâbta d bul — Lütfen başyazımızı okuyunuz — K tay bugün topl k, ve Başbakan B. Celâl Bayar yeni kabine. nin programı hakkında beyanatta bu- hunacaktır. Yukardaki resim başbakanımız dünkü at yarışlarında “illi Müdafar Bakanı General Kâzım Özalpla konu- şurken göstermektedir , Mebus seçimi yapıldı Parti namzedleri ittifakla seçildi Cumhuriyet —Halk Partisi Genel Sekreterliğinden: Boş olan Bayazıt ve Kütahya ve Zonguldak saylavlıkla- rı için 7.11.1937 pazar günü yapılan seçimde Cumhuriyet halk partisi nam- zetleri Sıhiye vekâleti müsteşarı Hü- samettin Kural, Başvekâlet Hususi ka- lem müdürü Vedid Uzgören, eski Er- zurum saylavı tarih coğrafya öğret- menlerinden Necati Güneri ittifakla seçilmişlerdir. Mareşal Voroşilof kızıl meydanda bir nutük söylerken Sovyet ihtilâlinin 20 inci yıl dönümü Sovyetler birliğinin her yerinde bayram yapılıyor Dün akşam Ankarada da Sovyet büyük elçiliğinde kabul resmi yapıldı Moskova, 7 (A.A.) — Bütün Sov irliği büyül i lerle So_vyet ihtilâlinîı)ı 20 inci Yıldöniyi:îliı?nrüBlı:;îmbî:kyt:lâırîî?hk Stalin, Sumartesi günü büyük tiyatroda, bütün hükümet er"kâ- nı ve parti ileri gelenleri hazır olduğu hal'de birinci teşrin inkı lâbının yirminci yıldönümünün kutlanması celsesine riyaset et: miştir. ., Molotof, bir nutuk söylemiş isimlerini alkışlamıştır. ve ispanyol ve çin milletlerinin (Sonu 3 üncü sayfada) Efgan meb'usan meclisi reisi dün Ankaraya geldi kulda bi CI | Af Bir müddetten beri İ reisi B. Abdülâhad Han dün büyük elçi Sultan Ahmed Hanla birlikte şehrimize gelmiş ve istasyonda Afgan büyük elçiliği erkânile alâkalılar tarafından karşılanmıştır. B. Abdülâhad Han dün şehri gezmişler ve at koşularında bulunmuş- lardır. Yukarıdaki resim misafirimiz Başbakan B. Celâl Bayar'la birlikte ı sırada hipodromda bul Komünizm aleyhindeki pakt Paktı imzalıyan delegelerin sözleri Roma, 7 (A.A.) — Stefani ajansı bildiriyor: Dün İtalya'nın 25 ikinciteşrin 1936 tarihli antikomünist japon - alman anlaşma- sına iştirakine dair protokolun imzasından sonra her üç devletin illeri bey Iltalya Hariciye Nazırı Kont Ciano ezcümle demiştir ki: “— Bu üçler paktı ile İtalya, Al - manya ve Japonya bolşevikliğin pu- sularına karşı cebhe almış bulunuyor- lar. Bütün medeni memleketlerin sağ- lam ve kurucu küvvetleri onlarla be- rabecdir. Paktın gizli hiçbir hedefi yoktur, hiçbir kimse aleyhine çevril- miş değildir ve bu üç devlet ile müş- tereken hareket etmek istiyen bütün devletlere açık bulunmaktadır. Bu pakt faşistliğin her türlü tehlikeye karşı müdafaaya azmetmiş bulunduğu sulh ve medeniyetin hizmetinde rea- list bir alettir.,, Alman delegesi fon Ribbentrop de- miştir ki: “Bu pakt tarihf ehemiyeti haiz bir (Sonu 3 üncü sayfada) tur. 20 inci yıldönümlerini kutlayan Savyet dostlarımız, bugün muvaffak olmuş oldukları her işte, evvelâ, iti. 7 A ! | 'l ı:ı. H ı] l : Savyet Rusya, 20 sene içinde, yirmin- ci asrın başlıca medeniyet sahaların- dan biri olmuştur. Bundan, Mosk nın en eski dostu olan Türkiye'nin haz ve luk duy ih- timali var mıdir? Cihan sulhu, inkılâblarımızın iş ve elbirliğinin, ve dostluğ deva:- mına ve kuv İ tar: içinde bulunduğumuz nazik coğr;fyı bölgelerinin ,barışçılığımız yüzünden vuştuğu huzur, cihan sulh davâsı- nın muvaffak olmasına yardım ede- cektir. - Dmllnrımızı bayramlarının — yir- minci yıldönümlerini kutlarız. Şu sa- atlerde 160 milyonluk muazzam bir halk yığınını mesud eden bu bayram, ;_“a"dşılınmıım yüreğinde hakiki v “'ll_lç aksi bulmuştur. İnkılâbla- :!m';z, bizzat, barışçı ve insaniyetçi ol. l'îı ':ı kfdnr. onların arasındaki - dost- uk dahi barış ve insaniyet fikirlerinin H büyük bir itimadla karşılaştık. Her ancak zaferine hizmet edebilir. F. R. ATAY Dünkü at yarışları çok güzel oldu tta bulunmuşlardır. Fıkra Pitoresk — Nasıl siz de Karacaahmed'i mü- dafaa ediyorsunuz.. — Karacaahmed'i, Eyüb'ü, çeşme- leri ve sebilleri... Ya ne zannettiniz? Hem artık Piyer Loti'yi de sevmekte olduğumu söyliyebilirim. — Nasıl? Piyer Loti'yi mi? — Bvet! Şimdi ben Karacaah- med'e gömülmiyorum. Ve Piyer Lo- t'nin pitoreski içinde değilim. Ben bir garblryım ve osmanlı şarkından kalma Pitoresk ile ticaret edeceğim. Onu, belki de garblılar gibi tadacak olan çocuklarıma devredeceğim. “Rodos'ta italyanlerın yaptığı gi- bi, ben de, eğri taşları olduğu gibi tahkim edeceğim. Benim yeni me- zarlıklarım var. Piyer Loti ve o çeşid edebiyatta nefret ettiğimiz, ürktüğümüz, dehşete düştüğümüz şey, âlemi eğlendirmek için şarklı kalma- ğa, tahta köprüden geçmeğe, etnog- rafya müzesinin kostümleri ile sokak- larda dolaşmağa mahküm oölmaktı. “Şimdi ben de sanatkârımı Bursaya gönderdiğim vakit, ona, yeni garb Bursasını inşa ederken, osmanlı ve şark Bursasının pitoreskine riayet etmesini tavsiye edeceğim: çünkü bu pitoresk, hususi tadından başka, memlekete milyonlar verir ve dur- dukça kiymeti artar, Gelecek nesle, bizim nesle olduğundan birkaç misli kazanç temin eder. Asfalt yol, Türki- yenin şark pitroseki ve harabeleri se- bebi iledir ki, döviz oluklarına aöne- cektir, “Tanzimat'tan sonra evlerimizden sokağa attığımız. eşyayı, şimdi, nası bir bir toplayıp vitrinlerimize koyu- yorsak, hocalar hacılar saltanatı za- mahkümları olarak, isyan ettiğimiz Pitoresk'i artık müdafaa edebiliziz. Onlar dün âr'ımız idi; bugün en basit tüccar kafası ile bile kâr'ı- mızdır. « Fatav manında, ve şark zındanının zencirli — MER — — SA 4 |