7 Ağustos 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Dış Siyasa ZE İngiltere - Italya ara- sında bir anlaşma (11) Yazan: Şekip Gündüz NGİLTERD ile İtuiya srasnda bir anlaşma yapdabilir Son oh teş gündenteri, Avrupa kabinalerinin 1e uğraşan büroları bu mühim miuammayı hletmoğe dırlar. İngiltere ile İtalya arasında mevcut “gentimen's yapıldığı günden bugüne kadar, ber iki desletinbiribirle, rine karşı tutmuş bulundukları cephelerde en ufak (bir hissettirememişti, *“Gentimen'a agrecmeni,len evvel İtatya "le karşıkarşıyadırlar, man'a agrenment, "len evvel Akdenizin şarkmda, şartında, şirnlin. de ve cenubunda “dostane münasebetler devam ettiren iki düş man, halinde bulunun İngiltere e Italya hâlâ bu vaziyettedirler, &zrerment,ten evvel İspanya İşlerinde ve bu iş. lerle uğraşan arsrulusai komitada biribirine Zıt iddialar ve arzular peşinde koşan iki devlet, İspanyanın tali üzerinde müşterek bir te, sir yapmak temayülünü henüz göstermiş ösğüllerdir. Örtu Avrupa da, Filistinde, Libya . Mısır hududunda, 'Tana gölü ile Sudan ara sındaki kızgm topraklarda İtalyan ve İngiliz gizli biribirlerini tepalemeğe çalışmakta devam stmedikleri de İddin edi. meselösinde karşı karşıya idiler. Gene “Gentimen's lemez, Bunların yanıbaşıkda ise bütün bu düşmanlklara, o barslara ve çalışmalara sinir, kan ve enerji veren esas menfxatlerdeki ve bu menfaatleri devam ettirmek için vasıta olarak Kullanıları fdeolojilerdeki dehşetli fark, yanl bir devleti bir devtete ve “bir insan yığınmı bir başka insan yığınına düşman eden sebeb. ler ve “İMizum,lar gayet sarih bir surette gö rülüyor ve bütün şarllarile devam ediyor, Acaba İngiltere ile İtalya arasında el altından isağladığı. söylenen konuşmalar, bütün bü “mesele,leri kökünden tarayıp atmak ve iki devleti biribirine canciğer edip kaynaştır. mak hakârlarıni mi arıyor? Bunu sanmak mümkün değildir. Zira nş bugünkü“ İngilterede imparatorluk prestijin. den vazgeçmek gibi bir intihar arzüşu var, ne de bugünkü dünyada, İtalyanın “bir impa. ratorluk preştiji kurmak srzusundan feragat ettiğini lahmin ettiresik,, bir işaret mevcut, Burunla beraber İtalya ile İngiltere arasında bir şeyler döndüğü de inkâr edilemez. Yaraza Iki üç bafla evvel İngiliz hariciye nazır: Eden, İki Lanesiinlihap dairesinde ve biri Avam kamarasında olmak Üzere iç nutuk söyledi ki bunların Üğünde de Akdenizde herkesin menfaatlerine saygı göstermek ve istemek Arzumunda bulunduğu, bildi, rildi, . Bunun «ehemmiyetini © zaman bu sütunda işaret etmiştik. Akdenizde İngiltereden saygı görmediği i4dasında bulunan ve İaglitereye dastluk gös termiyen tek devlet İtgiya olduğunu göre İngiliz hariciye nazırnın bu tfiç nyfkile İtalyaya bir avans verdiği muhakkaktı, Anlaşılıyotdu, ki eski Dir balık 8VI meraklısı olan yeni İn. giliz başvekili bir geyler avlamak istiyordu. Bu nutukların İçinde (ve bu nutukların söy. Jendiği günlerde İspanyada) İngiltere, düne kadar İspanya işlerine kürst gösterdiği çehre. gibi de oldu. Maanınfih ademi müdahale komitenin. deki İngiltere gene eskil İngiltere olmakta devam etti. italya önüne açılan kapıdan istifade etmemek istemedi. Hattâ İngiltere #le arlaz. mak çin dalgalar arasında can kurtaran bokliyen bir kazazede telâş gösterdi. Musoliri İngilteredeki sediri Grandiyi Başvekil Çemberleyn'e “şifahi maruzalmı , bildirmeğe memur etli. İngiltere İle İtalya arusında iyi bir dostluk kurulmaamı istediğini anlatı, Ayni söz. yine de gahsan tekrarladı İtalya hariciye nazırı bir Amerikan gazetecisine verdiği uzun bir yipa şabsan tekrarladı. İtalya hariciye nazter bir Amerikan gazetecisine verdiği urun bir yi değiştirmek arzumunu izhar eder beyanat 13 Bdenih nutuklarna mukabele çit, Bumu Londradaki Halyan oğfacetinden Times gazetesine aksetlirilen bazı güzel sözler takip etti. A , Vehasil İtalyan ve İngiliz siyasi vasılalırı azami randıman vererek Çalıştırılıyorlar. Fransanın kulağı kirişte. Le Tempa'in evvelki gün neşrettiği bir makalede hafi? bir endişe seziliyor. Maamafih Fransızlar İtalyanın İngiltere ile anlaşamıyacağım sanıyorlar. Bazı İngiliz güzeleleri ise hâdiseyi göyle hillâsa ediyorlar: ii “Musolinl İngiltere ile barbettiği takdirde Almanyanm vaziyeti ne olabileceğini Hitler. den sormuş. Hitler de kendisine harbi değil, fakat İngiltere ile anlaşmayı tavsiye etmiş. İşte bunun için İtalya İngiltere ile anlaşmıyı can atıyormuş.,. se. eski bir balık avlama meraklısı olduğunu yukarda da bir vesile ile söylemiştik. Acaba Çembirlâyn, suları yıllardanberi bir hayli bulunan, Akde Yen! İngiliz © Başvektlinin nizde aradığı batığı yabilecek mi” Londra, 7 — Bitaraflık komitesi bu gün bir saat süren bir toplantı yap. miş, fakat müspet bir netice elde ede. miyerek müzakerelerini bilâmüddet te hir etmiştir. Bu müddet zarfında tek. nik kömüle çalışmalarına devam ede. cektir. Sovyet elçisi General Frankoya mu. barib hakkı vermezden evvel Alman- ya ve İtalyanm bilâkayıd ve şart gö- nüllülerini İspanyadan geri çekmeleri. ni istemiştir. İtalyan, Alman ve Por. tekiz murahhasları bunu reddetmişler, dir. Lord Piymouth, Amiral Van Dulm. un kontrolün sureti tatbiki hakkında bir plânla bu plânm yeniden tesis ve ıslahı hakkında teklifler hazırlıyarak komiteye bildirmeğe memur edilmesi, ni teklif etmiştir, Bu teklif kabul o . Tunmuştur. & Romanın bir iddiası Akdenizde bir Italyan torpitosu bombalanmış Ademi müdahale komitesi bir şey yapama: dan içlimalarını bilâ müddet tehir etli mi? dıy Biyasa 1. çalışmakta. agrecment,, değişiklik İngiltere Habeş “Geni teşkilatlarının “İngilterenin ŞEKİP GÜNDÜZ len bir habere göre, Madridin bu sa. bahki bombardımanı esnasında bir o- büs Papa mümessilliği binasına düş- mllş ve mümessillik kâtibini öldürmüş tür, !spanyada harp eden Almanlar Berlin, 6 (A, A,) — Havas bildiri. yor: Siyasi polis Deyli Ekspres gaze. tesinin 5 ağustos tarihli nüshasını müsadere etmiştir. Çünkü gazete bu nüshasında, Madrid bölgesine düşürü . len bir Alman tayyaresi ile müretteba. tanın fotografilerini ve isimlerini ne. retmektedir, Mitralyözeü Valter Sehel- Ihorn, telsiz telgrafçı Herman Scb- midt, teğmen Seldi, pilot: George Kohl... Gazete son zamanlarda muhabirinin Sehmidt'le yaptığı bir mülâkatı da meşretmektedir. Almân matbuatı şim. diye kadar bu haberlerden bahsetme. miştir. Sovyet Rusyada bir azil ve bir tayin Moskova, 7 ÇA,A.) — Sovyetler | birliği güzel sanatlar komitesi relal muavini Bolara ki, halen Pariste barnede bulunan güzel sa. mallar tiyatrosu direktörlüğüne tayin edil miştir. Eski direktör Arkadlef bu turnenin programı, hakkmda verilen yalan haberler. den dalayı haziranda azledilmiştir. Musikimiz mezbehada! : Yazan : Kemal Emin Sanırım ki yerli musikimizin uğra'lığı felâkcte, hiç bir san'at uğramamış, hiç bir bilgi bü kadar zavallı bir hale Jüş - memiştir. Türk toprağının civarında bu Junan bütün milletlerin Oo kendilesine maletmek İstedikleri Türk musikisi - ni Türklükten nefyeden - çok esef edi- lir ki . gene biz oluyoruz. İranlılar, Araplar, Romanyalılar, Yu» nanllar onu hep kendilerinin malı ola- rak göstermek istedikleri bir sırada biz bu kıymeti başımızdan alacak bir millet arıyoruz. Hiç bir yabancı bunun kendisine âit olduğunu o isbata muktedir olamaâ- yınca Türk halkının öz malı olan bu güzel esere “Enderun musikisi,, ismini takarak milli kılığına bir leke sürmeğe çalışıyoruz. OGarp medeniyeti bazan gözlerimizi öyle bulandırıyor ki, sağı” mızı, Solumuzu şaşırıyoruz. Yeni yeri - şen bir toy münevver nesil va? ki hani neredeyse güneşin bile garptan doğdu- gunu isbata kalkışacak sanıyorum. Türk musikisini belediye doktorları gibi yalnız on dakikalık bir muayene ile tetkik ettik ve bin türlü illetlerle mall bir hale soktuk. Onun aleyhinde yazı- lan sütün sütun yazılar, inakaleler, konferanslar kifayet etmiyormuş gibi, bu işin san'atkârı geçinenler de ellerine iri iri baltalar aldılar, bu muhteşem raü- esseseyi yıkmağa çabaladılar, Geçen akşam Anadoludan gelen bir arkadaşın zoru ile saz: bahçelerden bi- rine gittik. Aman Allahım! O ne kulak delen bir ahenk! Bir yığın akortsuz ka- | : din seslerinin, o üzüleys, Bilgizir çiğ lıklar, söyliyenlerin (o takındıkliri” acayip pozlar, oğarip telâlfuzları hiç İ te tahammül edilir şey değildir. Yeni şarkıların esasen ezik olan nağme lerini bir kaç kere de bunlar çiğniyor - lar, bizim ince saz İnsanı üzen bir İş- kence oluyor. Yüzlerce halkın musiki zevkiyle bu derece istihza edilebilece - ğini hiç hatırıma getirememiştim. Dinleyenlerden bazıları sahnede öten bayana gazubane bakıyor, bazıları bu acayip hâdisenin karşısında, sinirleri bozulmuş olacak ki, asal kahkahalarla gülüyorlardı. Derken numaralar başladı. Hepsi bi- ribirinden berbat. Bir aralık hüner mey- danına teker teker çıkan bu hünerver - lerden birisinin geleceğini tebşir eden bir nota rahlesiyle kalaylı bir tencereye sap geçirilmiş gibi duran nevicat tam - bur geldi. “Belki dedim, buraya topla- nan bu halka merhamet ettiler de gü- zel bir tambur dinletecekler.,. Bir kaç dakika intizardan sonra genç bir san - atkâr hazırlanan mevkie geçti. Halk sustu, ortalığı dindarana bir süküt kap- ladr. Derken cümbüş denilen bu sazın telleri üzerinde bir cura mızrabı zıpla - muıya başladı. Anadolunun son derece iptidai bir türküsü yol aldı. Bu kadar iptidai bir türküye, bu derece müptedi bir çalışan hiç bir musiki kıymeti olmıyan cura bi- İe fazla gelecek iken tamburun deri- den akseden bu nevini seçmekteki mak- sadı da anlayamadım. Üç, dört tirkü uzunluğu süren bu çile de bitince mari- fet sahasına sineleri değil, fakat kulak- ları hedef ittihaz eden bir (kemankeş) çıktı. Yalnız piyano ile kaldığına göre alafranga bir solo yapacağı anlaşıldı, A- henk hususi merasimle başladı. Çiçan tarzı bir garibe de bu! (o Kemanin dört zavallı teli Üzerinde pervasızca, hiç bir #falsova ehemmiyet vermiyerek koşan bu zatı dinlerken, büyük Reşit Paşanın meşhur beyti, bir parça kılığmı değişti- rerek, yani şöylece aklıma geldi: “Bimehâbi reh - i narefteye gitsem de ne var.,, “Kahr - « hasm eylemiye elde asidir kemanım.,,, Bir iki parçadan sonra bu hüner de- nizi çoştu, kemanın doğruca çalınma - sında fevkalâde bir muvaffakıyet gös » termiş gibi san'atkâr ensede, koltuk al- tında sırtta keman çalmak gibi en isti datlı bir musikici için bile abes olar ma haretlerle bu alafranga azabını bitirdi. Bırafıma bakındım, bazan İstanhulu ziyaret eden yerli ve yabancı seyyah - Jar Türk musikisini dinlemek arzusiyle buralara geliyorlar, Çok memnun oldum ki © akşam böyle bir heyet gözüme iliş- medi. Eski Türk musikinin bu mezha - hada çektiği İşkenceyi yabancı gözler « den olsun sakınan tesadüfe bin şiikür « ler ettim. i Sırf Türk olmaktan başka bir kaba - hati olrüyan bu sanat binasını bâk ile yeksân görmek acısını tatmaklığımız da mukaddermiş demek. Nazariyeciler dışardan ameliyeciler de içerden böyle çalışırlarsa yarın bu musikinin öz malı- mız olduğunu iddiaya hakikaten im'cân bulamıyacağız. Kemal EMİN “Tüyler ürpertici bir cinayet Uç yaşında bir çocuk boğazlandı Balıkesirde olan bu cinayetin failleri henüz bulunamadı Balıkeşirin "Bigadiç kazasikda muallim Nazifin üçbuçuk yaşında kızı İlter meçböl eller tarafından bıçaklanarak öldürtimüş ve sonra babasının kapısı Enine atılmıştır! Mter bit akşam sokakla kurdeşi Nurten. le öyharken kaybolmuştur. O gece bütün a. ranular böşa gitmiş, zavaliı çocuk ( ertegi #atah genb sokak ortasında üç yerinden ya. ralt ve boğazından kuzu gibi kesilmiş olarak bulunmuştur. Ölünün bulunduğu yerden başlayan kan İleri öç mahalleyi dolaştıktan sonra kasa. badan dışarı çıkmakta ve orada kaybolmak. tadır. Bu tilyler ürperlici cinayetin falileri henfiz bulunamamıştır. 12 yaşında bir çocuk ezildi Bu asbah Pangaltıda, Tan O sinemasının arkasındaki babço duvar: heniz anlaşılma, yan bir sebebten, birdenbire (o yıulmuş, bu sırada oradan geçmekte olan (o ve büviyeti bu dakikaya kadar (o anlaşılamayan İZ.18 yaşlarda bir çocuk, enkaz altında kalarak Zatnla ve müddelumunellik tahkikata baz Yamıştır. ölmüştür. Carşı kapıda yakalanan hırsız çocuk Bugün saat 14 raddelerinde Çarşikapıda etrafı telâşa veren bir Aırspiık Vazdar ol muş, Östü başı pejinürde 15—i4 yaşlarında bir gocuk, eski Weyalati sesi yangın yeri ci varındaki apartımanlardan manto falan çalıp kaçarken Kovalanmıya başlamış ve nihayet yakulanmışlır. Bubüun tzerine çocuk bağırıp çağırmağa, kendini yerlere ntmağs başladı Bından etrafını büyük bir kalabalık toplan muş, nihayet polisler kesdisini kucâklıyarak karakola ancak bu surefle götürebilmişler dir. 21 dan #9SO*biyi krep sokmasından ölenler Milâstan yazılıyor: Kaza ve mülha - katında son iki hafta zarfında 28 kişiyi “Kuyruklu Akrep,, sokmuş, bunlardan yedi kişi ölmüştür . Bir hakaret davasının neticesi Asliye ? inci ceza mahkemesi uzunca sü, ren bir neşriyat davasın: neticelendirmiştir. Davacı avukat Cevdet Ferit, Mizah Ansik. lopedisi müellifi Rauf Yazardan Oohakaret gördüğünü Iddia eltiği neşriyatta hakareta miz taraf görülmediğinden, Rev! Yazarm ittifakı drâ ile beraatine karar verilmiştir. 1GARO: “Siz für e i isi os” hari” > m » Max Nordau adında, Ali ai | vüsturyalı mr? bir yahudi remişti; İtalyanların i dağda kuvvet alarak ortâf* “vir di hazariyesi attı veya gi sariyeyi genişletti. Onun ila duğum zaman onaltı Yi ya yoktum, Bende büyük ss rakmıştı: gayet açık yazılmıs” ta bir roman gibi okunur. ogi # Fakat öyle zannediyörü. yi” meziyeti, yani birçok KİME fından büyük bir eser diY* * mâsma sebeb olan hasan al ya ortahalli kafaların a kân olmıyan bütün sanatkd #ofları birer mütereddi, bi” gat” Ter buda'a diye göstermesi gli kuyanlar İbsen'i, Yay mö'yi anlamamakla iftübst dai insan yüzünde ahmaklığf” girer olan tebessümle: “Bunlar ö ma olduğunu söylemekte gir 4 zimle beraberdir, derler. MAX gd m Tereddi adlı kitabı yenİ a Hi-zekâinm fevkinde olanı 2 iy dl4 ğa, fikri atalete teşvik ettiği dl yanm her bucağında büyük yir "z kazanmıştı. Aradan yıllar geçti, o KOİ lir kitapta zemmedilen sa” Birer deli, budala değil, in ni ilerletmiş adamlar Ol ği d: ve Nordau, ölüp örmesi se tarafından merak eğil eN dar unutuldu. agi Fakat Figaro'nun bahset! çi gibi onun sözlerinin de bi” i kaldı: ne zaman yeni bir > tişip de hayatımızın, pa tülü kalmış bir kısmıns “ se, hemen onun bir li olduğunu, ilmin verdiği iddia edecek ahmaklar bulü” rın sözüne bakarsanız İl» ğın orta.halli zekâyı > Kurulmuz X bee. ( her ilerleme hareketini de mi reddederdi, şimdi de ilin | dolunuyor, Doktor dilimize bir polis romanı 8ğ Mi me olunan moşhur kitabı âN ag” reketleri kavrıyamayıp e lanmak istiyen kimseler€ * © gf ilme uygun olduğu vebmini için emsalsiz bir rağbet hafazakârlar dün ile beraber olduğunu bugün de İlm'in... - Nordau'mki gibi Carrel' unutulup gider; fakat ort a Jar üzülmesin, onlarin tıracak, hak yolda oldukla” ia | verecek bir havai fiŞ€Ğİ ©, “âlim” daha çıkar. Nurullaht o) Içinden çık! ! bir yö p Pe Şurada gördüğünüz şerti” “yal 75 talif sayı var. Yapacağını defa katetmemek şartiyle bu sayıların göstermekte olduğu voktulardan © biribi. rini müteakiben göç. mektir, Bulması hayli güç olan “bu meseleyi (o kolaylaş- ırmak Üzere, bütün yolu bitirmek #çin geçisi beş noktayı söyliyelim: X” Yolunuza devam için E*' iğri hatları kullanabilir” di Bu bilmeceminin ceva muzds bulucukmın:z, ğ Yüz tane li Dünkü Arkp saç Pa Hasan muhakkak KAZ bu oyunda, oyuna Jix EY gi dam, galip gelir, FübOkİS” adam, kolaylıkla oyunu İlt. gif manada dalma birkaç “ON çap temin eder. Zaten bu biç Ör 'gir Rakibiniz dokuz fiş aldi “a alirmğız öyle kt, yekan ve Ni yet masada on fiş ; azami dokuz fişten ” mdıği İçin, son fizi #8 kaktır,