6 Temmuz 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Benzin i htikârını Hükümet ezecek (Baş tarafı 1 incide) ay müddetle hattâ birkaç saat için bile şehirlerimizi ihtikâra teslim etmeğe ta. raftar olmadığına tam bir delildir. Petrol ve benzin fiatlarının piyasa- mızda ihtikâr temayülleri göstermeleri- nin bir tarihçesi vardır. 1926 yılına kadar bu memlekette benzin ve petrol hiç te pahalı satılmazdı. 1926 da fiyat. lar azam! 60 — 70 kuruş arasında dal . galanırdı. Ondan sonra yavaş yavaş zıplamağa başladı. İki kuruş, beş ku - rTuş, öon kuruş derken 120 ye ve 125 e ırlayıverdi. Başvekilimizin Ege mıntakasında gebirliye ve köylüye "mayi mahruk fiat. ucuzlatmak,, vadinde bulunması | âkebinde fiyatların yükşelmesi bizim görümüzden kaçmadı. Meseleye derhal €l attık. İlk yazımızın çıktığı günü bir kısım İstanbul gazeteleri, her nedense, petrol ve benzin fiyatlarının ucuzlama sınâa taraltar gözükmediler, Hattâ fiyatlarda ihtikâr olmadığını senler de oldu. İstanbul bele- üdürlüğünün — meseleyi vadinde bulunması için k lâzım geldi. İstan . lerin neticesini bil . dirdiği raman ice belediyenin gayet na- zari bir üküm verdiğini ve bu hükmün Ankaca, Balıkesir, Bursa bele - üm ve kararlarına hiç aldı. <i iş gayet açıktı. İhtikâr mey. ı . Hükümetin petro! ve benzin den aldığı gümrük ve istihlâk vergileri kaldırması ve bunların kalkmasiyle bir. likte dizbarko, duhuliye ve muamele vergilerinin otomatik olarak aralması dolayısiyle fiyatlarda görülecek deği - şiklikten istifade etmek ve turnayı gö - zünden vurmak istiyorlardı. Şirket müdürleri İstanbul piyasası . nım Romanya piyasasına tâbi olduğu . nu söyliyerek Romanyadaki fiyat yük - selmelerinin (17) burada da tesiri ol » ması lözimgeleceğini ileriye sürüyor . lâr, ve bu nâzariye memleketin her ta- rafında bilfüil cerhedildiği halde İstan- bulda dinleniyordu. İzmir valisi fiyatları 120'den 75 e An- kara belediyesi 130 dan 82,5 a ve Ba . lekesirle Bursa kat'i bi irade ile 75 ku. ruşa indirdikleri halde İstanbulda ni- hayet 82,5 kuruş Üzerinde durulabili - yordu. | Halbuki Ankara bu rakama 130 dan | inmişti. Ankaranın limanlardan uzak. lığını düşününüz; maliyet fiyatma bi . nen şimendifer liyesini ilâve etmek Tâz:m geldiğini düşününüz. Ankara - nın bu fiyatını İstanbulda kabul etme - min yanlışlığı derhal anlaşılır. Kumpanyalar Bursa ve Balıkesir be, lediyelerinin kat'i hareketi üzerine bu iki şehrimizse benzin göndermemeğe karar * vermek cesaretini de göstermekten çe. | kinmediler. İzmirde belediyenin emir. lerine muhalif hareket etmeleri için memurlarına emirler gönderdiler. İz - mir derhal hepsini muhakemeye verdi.. Fakat istinabe tezkereleri İstanbul müddelumumiliğine gelimeden benzin . ciler buradan Ankaraya yollandılar, Şimdi mesele bu safhadadır. İktısat Ve. kinin Bağdattan döner dönmerz Sanayi umum müdürü Reşat ile Ankara bele - diyesinin çok kiymetli iktısat müdürü Şevket Süreyyayı yanma alarak İştan - bula gelmesi bu pandemimayı kökün . den temizleyeceğine bir delildir. Vekilin bugün bütün tetkikatını bi tirmesi, vaziyeti bir tamimle matbuata bildirip benzin fiyatlarının 72,5 kuruşa indirilmesin! emretmesi muhtemeldir. İktisat vekili dün öğle Üzeri Ticaret Odasına gelmiş ve buraya çağrılan Sa- nayi Umum müdürü Roşat, Ankara bes | ledi;ul iktısat müdürü Şevket Sürey . ya, İstanbul belediyesi iktısat müdürü Asım Süreyya ve Titaret Odası umumi kâtibi Cevat Düzenlinin :ştirakiyle ve . kilin riyaseti altında bir toplantı yapıl- mıştır. Toplantıda son ramanlarda hüküme- | tin büyük fedakârlıklar ihtiyariyle yap. | tığı benzin ve petrol fiyatlarındaki in. dirmeden sonra memleketin muhtelif “yerlerinde görülen vaziyetler mütalea edilmiştir. Bu hususta şimdiye kadar Ackara, İstanbul belediyeleriyle Türkofis — ve Ticaret Odam tarafından hazırlanan ra mır tetkik edilmiş ve bir çok hesap- Â gbhre 78 kuruşa satılınası lizim pe- “len benzinin şişesinin niçin İstanbu'da 82,5 kuruşa satıldığı noktası üzerinde tle durulmuştur. — İçtimarmn | sonunda Celâl Bayar benzin ve petrolun hakiki perakende fiatının ne olması lâ. zım geldiğinin saat 16 ya kadar tesbiti. ni Ticaret Odasına bırakmıştır. Saat 14 te biten içtimadan sonra Ti- | caret Odasmma benzin kumpanyaları di- tektörleri gelerek izahat vermişlerdir. Odasında, hazırlanan flatlar üzerinde tekrar tetkikler yapmıştır. Öğrendiğimize göre içtimaların wo - nunda hükümetin yaptığı fedaklrlığa mukabil halkın azami istifadesini-temin edecek bir formül bulunması tekarrir etmiştir. Vekilin bu sabahki tetkikleri İktisat Vekili Celâl Bayar bu sabah ta saat 10,5 ta Ticaret Odasına gelmiş we burada benzin meselesiyle meşgul olmuştur . Anlaşıldığına göre, İktısat Vekilimiz dün bazı kumpanyaların satış şekille . rine ait malümatı, tetkik etmişti. Bu- | gün de diğer kumpanyalı killeri tetkik olunmuştur. Ticaret Odasında sısf bu İş İçin bir büro lmuştur. Bu sabah Ankara vilâyeti İktısat Müdürü Şevket Sürey. ya ve İstanbul belediyesi İktisat Mü . dürü Acım Süreyya'da odada umum! kâtiple beraber meşgul olmuşlardır. Celâl Bayar, büuğün öğleden sonra da 'Ticaret Odasına gelecek ve zannolun - duğuna göre bu akşam benzin ve pet - rol işi üzerine kat'! bir karar verilerek fiyatlar bir tebliğle bildirilecektir . Fabrika müdürleri Odada Bugün öğle üzeri Sümerbank ve İş Bankası fabrikaları müdürleriyle bazı sanayiciler odaya gelmişler ve sanayi umum müdürü Reşat nezdinde toplan . 'mışlardır. Vekil bu arada bazı müdür. leri kabul etmiştir. Izmirde takibat Diğer taraftan Şel, Sokozi Vakom ve Setoa Romana benzin şirketlerinin İzmirdeki satış şubeleri hakkında İz - mir vilyetince benzini fazla fiyatla sat- mak istedikleri noktasından takibata gi. riçilmişti. Acentalar İstanbuldaki satış müdür . Jeri tarafından veri zetine benzini sattıklarını söylemişler - dir. Bu Üç benzin kumpanyası hakkında ihtikâr noktasından kanun? takibat ya . pan İzmir müddelumumttiği İstanbul müddeiumumiliğine bir tezkere yaza . rak İstanbuldaki benzin kumpanyaları satış yerlerinin iladelerinin alınmasın: istemiştir. / Benzin şirketi miülmessilleri ne diyor ? in satış şe > Bu sabah rrüddelumum? Hikmet O- | nata İzmirden bu hususta biz işar vaki olup olmadığını sorduk. Henüz bir iş'ar da bulunulmadığını öğrendik. İzmir müddelumumlsinin terkeresi ün zarfında gelecek, satış mü. r fadeleri alınacaktır , İfadesi alınacak olanlar Sokoni Va . kom satış müdürü alker, Şel satış mü - dürü Nikol, Setua Romana müdürü Rozenbergdir Diğer taraftan öğrendiğimize göre dört şirket satış müdürü dün akşam Ankaraya gil: Bu sabahı görüştüğümüz bir benzin Şirketi mümeselli şunları söyledi: “— onguldak, Ankara, Bursa, Es - kişehir, Bursa, Afyon, Edirnede benrin yoktur. Bunun sebebi de ora belediye . lerinin benzini maliyet fiyatından çok daha aşağıya sattırmak istemeleri yü . Bünden şirketlerin oralara benzin gön- dermemeleridir. Benzin şirketleti, ve- kületçe İstanbulda yapılan tetkikatın sonunu bekliyorlar, İstanbuldaki fiyat anlaşıldıktan sonra tağşra fiyatları da buna göre tanzim edilebilecektir... — Buseneki imtihanların neticesi (Baş tarajfjı 1 inctde) Lise Hocaları programın ve — Kitabın ikönci plânda kalacağını, eğer vakit ol- sa bir bocanın talebesine birçok şeyler vermesi mümkün olduğurnu ileri sürmek tedirler. Vakitsizlik yüzlünden lise hocuşı ta- lebenin el ne verilen yüzlerce sayfalık kitabın birçok bahislerini atlamakta, birçoğunu talebenin “himmetine” bı. ramakta ve mühim bir kısmını da hulâsa etmektedir. Maarif vekâletinin istediği malü. mat üzerine gönderilen raporların ek. H öğrendiğimize göre bu şekilde- dir. Alâkadarlar her şeydea evvel im. tihan tatillerin'n kaldırılmasmmı, bir tafil gününden sonra cuma, cumartesi gelirse o günlerin de tatil addedilme. HAĞER z AE 3 adam karılarını vurdu (Baş tarafı 1 incide) Vakaları sırasiyle yazıyoruz: 1 — Üsküdarda Uncular sokağında 58 numaralı evde oturan Basurcu A. gühin kızı Sabiha dün Üsküdar işkele- sinde vapur beklerken aytrı yaşadığı kocası İbrahim ansızm çıkagelmiştir. Torahim arkasından yetişip cebinde taşıdığı usturasını çıkararak Sabihayr muhtelif yerlerinden ağır surette ya. Falamıştır. Kadın yere yuvarlanmca Torahim kaçmak istemiş, vaks yerine yetişen zabita memurü tarafından ya. kalanmiştir. Sabiha hastaneye kaldırılmıştır. 2 — Üskildarda Sultantepede Os. man dede sokağında oturan tütün de- posu işçilerinden Huriye dün İşinden gçıkmış, evine giderken kocası Hüseyin tarafından bıçakla mühtelif yerlerin. den yaralanmıştır. Vakaya kıskançlık sebep olmuştur. Yaralı Huriyea Hay. darpaşa nümüne hastanesine kaldırı!- muıştir. Kocası yakalanmıştır. 3 — Cibalide tütün fabrikası arka. sında oturan Fikriyeyi Haydarda otu. ran Bayram isminde birisi kıskançlık yüzünden biçakla sırtından ve belin. den yaralamıştır. Fikriye hastaneye kaldırılmış, Bayram yakalanmıştır. Esrar engiz cinayet Bugün Haliçte, Galata köprüsüne | yakın bir yerde uzun müddet denizde kalmaktan tefessüh etmiş ve çürümüş bir ceset bulunmuş ve vak'a derhal zabıtaya haber verilerek ceset köprü dubalarından birinin üstüne çıkarıl- | mıştır. Ölünün korkunç haline zağmen köp rüden geçen kadın, çocuk, erkek her. kes o tarafa ilşüşmüsş, o kıdar ki kala. balik halkım yoldan geçişine mâni ol- duğundan zabıta terafından güçlükle | dağıtılmıştır. Buna rağmen, içlerinde zayıf yürekli olmaları lâtımgelen ka, | dmlar da hulunan bir mecaklı kistlesi uzun zaman , ceset morga kaldırilm- caya kadar . öoradan ayrılmamışlardır. Bazı meraklralr da dubadan dubaya atlıyarak, parmaklıkları aşkrak ta- hammül! edilmez kokuya rağmen cese. din yanına kadar sokulmuşlardır. Ölü kim ? Cesedin kime 2it olduğu hentiz tes- bit edilememiştir. Bu, morga kaldırıl. dıktan, zabıtada kaydı bulunan kayıb. lar listesini tetkikten ve aktaba ve ya. kınlarından bir kimsesi kaybolmuş Sabiha kocasından kaçmak İstemiş, | Inönü 6& TEMMUZ — 1037 kampı ikinci devresinde Motörsüz tayyare ile uçuş Fampında dün merasim yapıldı Bir haftadanberi son hazırlıkları görülmekte olan Türkkuşunun İnönü | yüksek yelken uçuş kampı dün par. lak bir törenle ikinci çalışma devresi- ne girmiştir. Davetliler, saat 10 da tayyare, oto. mobil, otobüs ve trenlerle kampa gel. Mmiş bulunuyorlardı. Eskişehir hava okuluna mensub 8 aşkeri tayyare başlarında ilk kadın uçmanınmız Sabiha Gökçen olduğu hal. de biribirini takiben tören yerine gel- mişlerdir. Elliye yakın hava subayı. miz da davetliler arasında bulunuyor. lardı. Ürk Hava Kurumunun, bu sene İ- nönü kampınm hakiki bir gençlik ve havaetlik yuvasr haline getirmek için hiçbir fedakârlıktan kaçılmamış oldu. ğu İik bakışta göze çarpıyordu. Davetiller, alana doğru iki sıra ü. zerine dizilmiş olan plânörleri tetkik ederlerken, Kurüm — yazbaşkanımın gruplar önünde durarak ayrı, ayrı iza hat vermiştir. Türk hava kurumunun bu sene kampa getirdiği plânörler, İstanbulda mühendis Salâhaddin Nuri Demirdeğ fabrikasında ve Ankarada Kurum a. tölyelerinde inşa edilmişlerdi. Kampta Mevcutları yirmiyi bulan bu plânörle- Tin sayısı birkaç güne kadar elli beşi Bgeçecektir. Bu suretle her gün ayrı Ayrı gruplar halinde 100 genci posta. başt birer muallimin nezareti ve mes. Esrarengiz topal Lizbonda böyle bir adam aranıyor Lizbon, 6 (A:A;) — Polis; Salazara yapılan suikasta iştirak ettikleri zanrle- dilen birkaç kişiyi tevkif etmiştir. İç- kerinde ecnebiler de bulunan — miktarı mahdut bazı kimselerin bu suikasdı ha- zırladıkları zannedilmektedir. İnfilâktan Sonra topallıyarak uzakla- gan bir şahıs aranılmaktadır. Tifo salgını Yeniden tedbir atın- kimselerin teşhisinden Bonra belki bel- H olacaktır. Belki, diyoruz. Çünkü ö lünün yüzü o kadar bozulmuştur ki ta- nınması pek güç olacağı muhakkaktır. Baş taraft tamamen çürümüştür. Du. daklardan, gözlerden, burundan ve saçlardan eser yoktur. Ceset uzun boylu, geniş omuzludur. Boynunda kolalı bir yakalık ve siyalı pap'yon bir kıravat vardır. Gömleği tamamen çürümüştür. Üstünde siyah yelek, siyah ceket ve Siyah bir panta. lon, ayaklarmda gene siyah potinler ve kurşuni çorablar vardır. Pantalo. nun üstüne ve kunduralarının allına midyeler yapışmıştı. Potinin altları yamasız ve ökçeleri yeniydi. Kılık kı- yafeti oldukça hali vakti yerinde bir | adam hissini veriyordu. Cinayet Cesedin'ellerinin kalm bir iple arka, | sına bağlanmış ve eyni ipin boynüna | dolanmış bulunması ölümün bir cina- X yet eseri olduğuna güphe brrakma. maktadır. İp birkaç dela da zayallı. nn göğsüne sarılmıztır. Kundura alt. larında ve pantalonda midyelerin bu- kinması ve ayak bileklerinin, kafa de. risiyle yüzü göğde kısmının tamamen çürümüş olması ölünün uzun Mmüddet deniz içinde kalmış olduğunu anlat- maktadır. Bu hal cesede ağır bir cla. min bağlanarak denize öyle atıldığı kanaatini uyandırmaktadır. Aksi hal. de ölünün, bir nihayet Iki gün içinde su yüzüne çıkması lâzimgzelirdi. Üs. tündeki yelek de cinayetin, havaların daha, serin gittiği bir zamanda vuku- bulduğuna deli! sayılabilir. Bu hâdise g'mdiki halde bütün kor. kunç esrarını muhafaza ediyor. Zabı- tanın tahkikatı ihtimal ki bir iki gün Sant 16,5 ta İktısat Vekili, Ticaret Si usulünün ilgasını istemektedirler. | içinde neticelenir ve bir cinayet eseri | Son günlerdeki vukuat görderni geçirilir. ması lüzumlu görüldü. Tifo hastalığını önliyecek - tedbirleri | ve hastalığın seyrini tetkik etmek Üse- re dün Sıhhiye müdürlüğünde Sıhhiye müsteşarı Hüsameddinin riyaseti altın- da bir toplantı yapılmırştır. 'Toplantırla şimdiye kadar alman ted- birlerin verdiği neticeler — gözden geçi- rilmiş, ve yapılan açtlar sayesinde hasta lık seyrinin dürdüruülmuş olduğu, ted: birlere devam etmekle vuküat yekânu- nün daha farla indirilebileceği, hastalı- Çin mevordiyetinde, temasların büyük bir Intikal rolü oymadığı anlaşılmıştır. Bir haftadanbheri de eden tetkikat neticesinde şehirde bir su epidemlel mev cut olmadığı gibi lâğımların dü hastatık- ta mücesir rol oynamadığı anlaşılmıştır. ken 48 saatlik vukuatın ancak 30 kişiye baliğ ölduğu, bunlardan birçoğunun ev- velce müşabode iltma ahtıp da son 48 saxt zarfınra tifolu oldukları tahakkuk edenler olduğu görülmüştür. Umumt vaziyetin bu —suretle salâha doğru gittiği görülmekle beraber yeni- den bazı kararlâr verilmiştir. Bu karar- lara göre gida maddeleri alım satımile meşgül olan esnafa ve eşhasa mecbmri olarak tifo aştsı yapılacaktır. Bunlardan tifoya yakalananlar iyi olduktan sonra da uzun müdğdet müşahede ve — kontrol altında bulundurulaçaklar, ancak mik- rop taşımadıkları kat'i sürette tahakkuk ederse tekrar gıda maddeleri alrm satı- mi'e meşgul olmalarıma müsaade edile- çektir. —— ——— e olduğu muhakkak bulunan bu ölüm vakasının esrarr da bu suretle meyda. na çıkmış olur. uliyeti altında uçurmak mümklün old" taktır. Saat 10,30 da kurum yarbaşkalll söylediği .bir nutukla kanipı açmıştir Yarbaşkan sözlerini göyle bitirmiştiri “— Sözlerimi bitirmeden evvel he pinize Ulu Önderin Türk gençliğin! verdiği direktifi hatırlatmak isterimi “Her işte olduğu gibi havacılıktâ en yüksek güzeyde gökte seni beklir yen yeri as zamanda daolduracaksiı Hiz.,, Bu ülküyü daima gözönünde tutum Atatlirk gençliğinin ayni zamandi Uuçucu bir nesil olduğunu herkese gö$” terin, Aramızda bulunmak şerefini biği verdiklerinden dolayı sayın Sabikâ Gökçene, bizden hiçbir yardımı esirgö miİyen süsl havacılığın buradaki mük messillerine, kamunbay ile yarbaya tt" şekkür ederim.., Tlk kadın tayyareci Sabiha Gökçel kamp hakkındaki Ihtisaslarını şu cüfü leierle ifade etmiştir: “Geçen seneye nazaran kampta bi” riz bir İlerleme var, Talebenin Istirie hati için her sey en ince teferrüalü kadar güştinülmüş. Gençlerde uçuculu a karşı çok büyük bir heves gördüm (Bayan talebe mevcudu sayısının yi Tmiyi aşması beni çok sevindirdi. Buf' lar arasımda gelecekte Türk havacılı ğinm bilyük ümitleri olacak kabiliyetk ler gördüğümü sevinçle söyliyebilr " Franko imdat istedi Bllbao muhasarasında 25 bili telefat vermiş İngiltere Akdenizde donanma tahşit ediyor Bayonne, 6 (A.LA) — İspanyollafif Fransız hudut taşlarını kaldırarak buf” ların yerine Franko bayrakları dikmt lerile hasıl olan hâdiseyi halletmek ü1? re bu sabah Larbüne dağının tepesif” beynelmilel bir heyet gidecektir. Fransa ve Ingiltere teması muhafaza ediyorlar Londra, 6 (A.A.) — İspanyol meset! si hakkında Delbos ile görüşmek üzet” Parise gitmiş olan Fransa sefiri,Cerbi" buraya dönmüştür. Corbin yakında Eden ile görüşecti” tir, Frankonun vaziyeti Paris, 6 (Hususi) — Paris gazeteliii | Almanya ile İtalyanın İspanya mesci” sinde takip ettikleri siyasete hücum © mektedizler. BEko dö Pari şunları yazmaktadır! “İtalya ile Almanya, kendi mevkili ni İspanyada sağlamlaştırmağa çll_“f maktadırlar. Bilbaoda yirmai beş bia İf sen zayi eden genera! Frankonun gi yeti son zamanda çok fenalaşmıştır. general, yardım için tektar Almanyi müracaat etmiştir. Binaenaleyh, Almsi ya ile İtalya hükümetleri Şayet ıdf”ı müdahâle sistemini bozacak — olurla! Fransa serbesti hareketini muhafas? 2 tecek ve kolları bağlı bir halde durt yyarak Valansiya hükümetinin yardi na koşacaktır. Çünkü, İtalya ile Alm yanın teklifleri hiç bir veçhile ga) kabul-değildir.,, Parise gelen son haberlere ıö:'-â giltere kükümeti Malta ve Akdeı .MJ donanmasını takviyeye devam daha birkaç zirhleyı Malta ve Cebeliit? rıka göndermiştir. 31,500 tonluk !Lî'; payt zirhlesi Maltaya — gönderild ç sonra Malaya a yola çıkarılmıştır. yaloğ zırhlısı da İspanya sularına ket etmek üzeredir. Bütün bu harP v mileri tayyarelere — karzşı çelik ağlı i la döşenerek harbe girecek bir Hale V' tirilmişlerdir. ğ