7 Kasım 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

k 'î l' i © Dün, ticaret odası birinci reisi Mi. ıt Nemlinin tütün ,depolarından A- huırkaprdaki depoda, müessese ile ame. Te arasındaki ücretlerin ödenme tar. zından doğan bir anlaşamamazlık yü- clünden bazı hadiseler başgöstermiş. Hıdıse şudur : -- Nemlilerin Ahırkapt tütün depo. -sunda sekiz yüzden fazla tütün işcisi Oçalışmaktadır. Bu işçiler hemen da- ima tütün işlemekle geçinen insanlar. dir. 200 den fazlası kadındır. Içlerinde 15 senedir ayni depoda kta olan işçiler vardır. Yevmi. Im 50 kuruştan 200 kuruşa kadar- '. Kasımpaşadan, Ortaköyden, Beşik bt bi İqtan yürüyerek depoya gelmekte. /|dirler. — Geçen seneye kadar depoda amele- 'nin istihkakları haftalık olarak veri. Tirken ücretler on günde bir verilme. e başlanmıştır. Geçen sene üç lira l'İın haftalık avans —miktarı da on günde bir liraya indirilmiştir. — Evvelki gün amele öğle tatilinde nda murahhaslar seçerek depo ektörü Cemal Nemliye göndermiş- ler ve haftalık şeklinin tediyede esaz tufulmumı rica etmişlerdir. Amele. nin bu dileğinin başlıca sebebi şudur ,n',Esısen az yevmiyeli — olan işçi on şün gibi kendisi için uzun bir müddet dayanamıyarak kendini — veresiyeye kaptırıyor. Veresiye de tabif —peşin —muameleye nazaran cok bahalıdır. Me selâ bir kilo ekmek on kuruş olmasına Jrağmen veresiye on iki kuruşa alm. © __Bktadır İşci murahhaslarmın dilekleri ilk da müessese tarafından hüsnü su- retle karşılanmış ve dün için haftalık _;'f imese bile avans verileceği vade. 'ı mistir. z Dünkü vaziyet - Fakat, dün bu kararın değiştiği anla; lmxştır Filvaki ameleye ücret- 4 | edîlmfctır İşçi bu hale itiraz et_ | Mmiş ve müessese âmirlerine vaatlerini hatırlatmıştır. 'lg başılarını çağırarak işin on gün til edildiğini bildirmişler ve bunun ; îşginln taleplerinden ileri geldiği- N ma etmişlerdir. K | Her biri bir aileyi besliyen ve hiç K eğilse 4 — 5 bin kişiyi alâkadar eden 3 ' u febliğ ameleyi çok müteessir etmiş İiş verilmedikçe depoyu terketmek ememişlerdir. — Polis geliyor u vaziyet karşısında depo sahip. de polise başvurmuştur. Yavaş yavaş depoya gelen polislerin adedi r ) bıılmuş ve işçi depoyu terke mec. bur edilmiştir. Dı.ponnn tahliyesinden — sonra da işçi ile onları dağıtmak mecburiyetin- kalan polisler arasında mücadele. İmuş ve üç kadın bayılmış bir ka. t hastahaneye kaldırmıştır. Deponun önündeki — bu hadiseler in akşam geç vakte kadar devam et- miş ve hadise yerine gelen Eminönü ıi'kaz memuru bu sabah iş vereceği. ti vadederek işçiyi evlerine gönder. şül'. I Bu sabah /-Bu sabah işçi her zamanki iş saa- de depoya gelince — depoyu polis )I donu altında bulmuştur. Bu vazi. : karşısında bittabi amele işe başlı. muştır. Bu arada'on beş kadar e zabıta — memurları tarafından niyet direktörlüğüne götürülerek dilerinden etraflı izahat alınmış- a— A Meseleyi bir defa da iş veren Mit. hat Nemliden ' sorduk. Bize şunları — “— İşçilerim haftalık almakta 15- ra —ediyorlar Halbukı biz on günde .sehebi vardır Haftalık şekli bizim mize gelmiyor. Bunun için vaziyet tahaddüs etti. Maamafih, işçiler es. ekli kabul ederlerse derhal işlerine şiryabilirler. » Amelelerin sözleri — Diğer taraftan konuştuğumuz bir İşinden çıkarılan f"800 tütün amelesi “— Ben bu müessesenin 12 senelik işçisiyim, Hiç iş kesildiğini görme- dim, Şimdi müessese iş kesiyor. Biz çalışmak istiyoruz. Hepimiz günlük ça lışmamızla geçinen insanlarız. Dile. ğimiz sadece ekmek parasını çıkarabil mek ve veresiyeden kurtulmaktır. Bu. nun ıçin haftalık şekli istedik. Bu sabah çalışmak için geldik, ö- nümüze polis çıktı. Bir tavassut eden, müesseseden bizi bir dinliyen olsa da çalışsak. Yoksa bizlerin grev hatırı. mızdan bile geçmemiştir ve gecemez.., Emniyet direktörü diyor ki: Emniyet direktörü Salih Kılıç ile görüştük, dedi ki: — Tütün amelesi grev — yapmış degılüır Yeymiyelerin öon günde ve. rilmesi isteği üzerine ortaya bir anla- şamamazlık çıkmıştır. Ameleden ba. zılarmı getirterek dinledim. Depo sa. hibi ile görüşerek amelenin pazartesi gününden itibaren işe başlamalarını temin edeceğim.,, İspanya isyanı (Baş tarafı 1 incide) re Avusturya hükümeti bu hususta te- şebbüslere girişecektir. Son neler Öölünceye kadar Burgos: 7 (ALA.) — Cuma —günkü müuharebe son haftaların en çetin muha- rebelerinden birisini teşkil etmiştir. Ez- cümle Retamarda general Varela kıta- ları, araziyi karış karış — mücadele ile işgal mecburiyetinde kalmıştır. Cumhu- riyetçiler muharebede son neferleri ö- lünceye kadar çetin mücadelede bulun- muüşlardır. Iİtalyanların nümayişleri Tanger, 7 (A. A.) — Limanda de- mirli bulunan iki İtalyan destroyerine mensup yüz kadar İtalyan bahriye ne feri ile bazı İspanyol cumhuriyetçileri arasında bir çarpışma olmuştur. Bah- riyeliler faşist marşlarımnı söyliyerek meydandan geçerlerken İspanyollar, “yaşasın cumhuriyet,, sadalarile muka bele etmişler ve carpışma bundan doğ muştur. Şehrin İspanyol polis kuvvet- leri arbede yerine geldiği vakit İtal - yan bahriyesinin bir inzıbat kolu çar- pışmaya iştirak eden neferleri toplıya- rak gemilere sevketmekteydi. Müdafaa hazırlıkları / Madrid, T — Büyük toplardan bir batarya sşehrin mühim bir mevkiine konulmuş ve asileri bombardıman et- meye başlamıştır. Şehrin dış mahalle- leri sakinleri Madridin merkezine ilti- ca etmişlerdir. Çoğu fakir olan bu za- vallılar ancak birer yatak kurtararak asilerden kaçabilmişlerdir. .. * İspanyadaki dahili harp nihayet Madrit varoşlarında kanlı bir boğuş. maya bir sokak müharebesine inkılâp etmiştir. Asiler kati taarruza başla- mıştır, İhtilâleciler kanlı bir boğuşmadan sonra Madritin cenubunda en hâkim mevki olan'Cerro de Los angeles te- pesini zaptetmişlerdir. Diğer taraftan Madrit içerisindeki hükümet aleyhtarları birdenbire ayak Tanmış şehir içerisinde — sokaklarda kanlı boğuşmalar olmuştur. Bir varoş tamamile asilerin eline geçmiştir. Hükümet kuvvetlerinin dün yedi vuvaresi düşürülmüştür. Asi tayyareler dün sabah Ali Kan- te şehrini bombardıman etmişlerdir. Tehlike işareti verilince her — yerde ışıklar söndürülmüş, yalnız limanda bulunan İtalyan ve Alman — gemiler? bilâkis ışıklarımı yakarak kendilerini belli eftmişlerdir. Diğer taraftan harbiye — nezareti Navalkarneranın asilerden istirdat edildiğini bir tebliğ ile — bildirmiştir. Fakat asiler de Faslı askerlerin Mad. ritin kenar kısımlarındaki yan sokak- lara girdiklerini va şiddetli bir muha. TT TTTT T HABER — Akşam postası Kadınların askerliği Lâyiha projesi bir komisyonda tetkik edileck Ankaradan verilen bir — habere göre Başvekâlet, kadınların askerliği hakkın daki lâyihanın bütün — vekâletler mü- messillerinden mürekkep bir komisyon tarafından tetkikini münasip görmüş - tür. Lâyiha, bu karar üzerine Dahiliye vekâletinden gelmiştir. Komisyon yakın da toplantılarına başlayacaktır. ' Komisyonun Dahiliye müsteşarı Sab- rinin reisliği altında bütün — vekâletler seferberlik şubeleri müdürlerinden te- rekküp edeceği anlaşılmaktadır. Dün İstanbul kız lisesinde şehrimiz- deki kız lise ve orta mektep talebe mü- messillerinin iştirakile bir toplantı ya- pılmış ve kadınların askerliği hakkında gün yapılacak mitingin esasları görüşül- müştür: kanunu ' (Baştarafı 1 incide) Yozgat, Kırşekir, Kayseri ve Niğde, İkinci mıntaka: Merkezi Afyonka. rahisar olmak üzere Afyon, Eskişehir. Bilecik, Kütahya, Konya, — Isparta, Burdur. Üçüncü mıntaka; Merkezi İstan- bul olmak üzere İstanbul, Bursa, Kao. caeli, Bolu, Zonguldak, Dördüncü mıntaka: Merkezi İzmir olmak üzere İzmir, Balıkesir, Manisa, Aydın , Denizli ve Muğla. Beşinci mıntaka, Merkezi Samsuu olmak üzere Samsun, Kastamonu, SI. ve Sıvas. Altıncı mıntaka: Merkezi Adana olmak üzere Adana, Seyhan, Antalya, İçel, Gaziantep, Maraş, Malatya. Yedinci, sekizinci, dokuzuncu ve onuncu — mıntakalar teşkilâtsızdır. Bunların her biri birinci, ikinci ve ü- çüncü ve dördüncü umumi müfettiş. liklerin ihtiva ettiği vilâyetlerden te. şekkül edecektir. İş dairesinin her bir teşkilât mıv- takası içinde bulunan valilikler, bele. diyeler, ticaret ve sanayi odaları, ge. rek iş dairesi reisliği ve gerek mınta- kadaki teşkilât âmiri tarafından vu. ku bulacak taleplere göre icap eden muamelelerin tekemmül etmesi, iste. nilen malümat ve vesikaların toplar- masını temin edecekler ve iş kanunn tatbikatına hazırlık faaliyetlerinin yü rütülmesi yolunda lâzım olan kolay Irkları gösterecektir. Her yerdeki za. bıta teşkilâtı, iş dairesi — teşkilâtının salâhiyettar memurlarının vazZifeler- ni ifa hususunda güçlüklere marur kalmamaları için icap eden müzahe. ret ve müdahalede bulunacaklardır,. Kahvelerde oturan talebe (Baş tarafı I| incide) kalamış ve haklarında takibata haş - lanmıştır. Kahvelerde oturan talebelerin ba defalık sicılerine işaret edilecek, ikinci defada kendilerine tardı muvakkat ce. zası verilecektir. ki kanun lâyihası Kamutaydan geçeceği| nop, Ordu, Giresun, Amasya, Tokat| Ankarada topianacak olan küçük sanatlar kongresine hazırlıklar devam etmektedir. Denizli dokumacıları da aralarında İsmaili murahhas seçmiş. lerdir. Denizli dokumacılarından İs. mail Ankaraya gitmek üzere şehrimi- ze gelmiştir. Kendisinden gerek iplik buhranı ve gerekse Denizli dokuma. cılığının vaziyeti hakkında malümat almak pek faydalı olacaktı, Denizli dokumacıları murahhasına ilk sordu. ğuüum sual şuydu: — Kaçsenedenberi — dokumacılık sahasında büyük fabrikalar açılıyor. Kayseriden sonra Nazilli, Konya F- reyli fabrikaları da işe başlıyacaktır. Bu, büyük dokuma fabrikaları karsı. sında küçük tezgâhların hali ne ola. cak —Şimdilik endişe etmiyoruz. Çünkü bizim yaptığımız malların cinslerile. fabrikaların imal ettiği malların cinsr leri arasında büyük fark vardır. Fab. rikalar kaput bezi, dimi denilen pa. muklu dokumaları — yapıyorlar. Biz köylü için zifir denilen pamuklu mal- ları yapıyoruz, Bu — itibarla, büyük fabrikaların rekabetinden müteessir olmuyoruz. Maamafih Afyon Karahi. sarında kaput bezi üzerine iş yapan 600 tezgâh kapanmıştır. Bu tezgâhlar büyük fabrikalara rekabet edememiş. lerdir. Bana kalırsa, küçük tezgâhlar fat. rikaların yaptıkları malları yapmama hdır. Demin söylediğim gibi, —artık kaput bezi, büyük fabrika işi olmuş. tur. Bizim yapacağımız işler yatak çarşafı, yastık yüzü dokumaktan iba. rettir. Bu nevi işleri fabrikalar va. pamazlar. Bu işler, el tezgâhlarında yapılabilecek işlerdir. Bu itibarla kü. çük tezgâhlar yaşamak istiyorlarsa. kendi yapabileceği işler üzerinde dur- malıdır İ — Hükümetten ne gibi İıımayelıır istiyorsunuz? — FPer şeyden evvel iplik — buhra. nımdan sikâyet ediyoruz. Geçenlerde gazetenizde bu meseleye etraflı bir su rette temas etmiştiniz. İplik buhranı yalnız İstanbulda değildir. Denizlide, Kastamonuda, Merzifonda, hasılı bü- tün dokuma tezgâhlarının toplu bu. lunduğu — yerlerde de, iplik buhranıı dan şikâyet edilmektedir. İplik buhranı en büyük tesirini Denizlide göstermistir. Denizlide bi!- hassa Kadıköy nahiyesinde halk do. Maarif Vekâletinin basltıracağı üç eser Maarif Vekâleti bu sene üç mühi:zm eserin tercüme ve tabına karar ver. miştir. Bunlardan ilki Martonun 1500 sayıfalık maruf coğrafyasıdır. Bu ter. cüme bir komisyon tarafından yapıla- caktır. Edebiyat fakültesi için milâttan ev, velki şark tarihi bastırılacaktır. Bu e. ser profesör Şemsettin tarafından ha. zırlanmıştır. Ayrıca saylav İsmail Hakkımnın hz- zırladığı “Anadoluda Türk medeniye. ti,, isimli eser de bu sene basılacaktır, Te : Çağlayanda Her akşam memleketin tanınmış musiki sanatkârlarını ve Solist MUALLA Dinçsesi Dinleyiniz Pazar günü 2—5 e kadar Udi Hırant'ın Çaylı musiki müsameresi rebe başladığını bildirmektedirler, Asiler sehrin bir iki günde düsşece- gini, bhükümet de sonuna kadar daya. nacağını iddia etmektedirler. talyanların yardımı Londradaki İspanyol elçisinin İn- giliz hükümetine verdiği — bir notaya de gönüllü gitmekte ve asilere iltihak eftmektedir. Sikâyet ler temenniler TTT TT N TT - Kaplumbağa | süratinde posta Aldığımız bir mektupta deniyor ki: Kırklarelinde bulunan aileme veril - mek üzere 22—10—936 tarih ve 860/ 4308 numaralı makbuz ile para gönder miştim. Fakat sonra ailem buraya gel- di. Ben de paranın iadesini postadan is- tedim. Bu arzum 24—10—0936 tarihin- de Kırklareli posta müdürlüğüne yazıl- dı. Ve bir kere de tekit edildi. Faakt ne çare ki bu para hâlâ İstan- bula iade edilmedi. Acaba posta bizim parayı kaplumbağa süratinde mi iade ediyor. İngiltere asileri tanıyacak mı ? İngilizce “Yorkshire Post,, gazete. si İngilterenin Akdeniz statükost bo. zulmamak şartiyle asi Franko hükü- eserler “Pratik doktor,, isimli mecmuanın Yemni amele mutahhası da diyor ki: Te i AA v KA gAM göre İtalyadan İspanyaya daimi şekil. .. _4 ' metini tanıyacağını yazmaktadır. * VA F | F ZL HLĞ — v T Ikinciteşrin — 1996 -lîüçük sanatların himayesi nası! olmalıdı Iplik buhranı Anadoluda bir çok küçük tezgâhları tehdit ediyor kumacılıkla yaşar. Vilâyetimiz & linde 8000 den fazla pamuklu d ma tezgâhı bulunmaktadır.Bunlai bir kısmı iplik bulamadığı için işli birakmışlardır. Kadıköyde ziraate elverişli t raklar yoktur. Orada, dokuma tezi ları çalışamaz bir hale gelirse İ müşkül mevkide kalır, hükümetim iplik buhranına karşı bir çare bula küçük tezgâhları himaye etmesini | liyoruz.,, Bundan bir müddet evvel, £ bu sütunlarda iplik buhranından İ setmiştik. Bu buhran devam etmel dir. Bir paket iplik 550 kuruşa ka satılmaktadır. Halbuki hükümet kuruştan iplik paketlerinin fiyatını bit etmişti. Arada büyük bir fark * dır. Bu fark nereden ileri geliyo İktisat vekâleti müfettişleri bu met hakkındaki tetkiklerine devam etm tedirler. Söylendiğine göre, iplik fabri ları ihtiyaca kâfi derecede istih yapmıyormuş. İktisat vekâleti bu ziyet harşısında dışarıdan pamuk liği getirmesine karar vermiştir. F kat henüz bu karar resmi makamlı tebliğ edilmemiştir. H.A Sevoilisini öldüren (Baştarafı 1 incide) İmalâthane sahibi Marko vakayı rakola haber verince, polis Ahmet / ni,-suçluyu yakalamıştır. Bekçi Ha de kanlı bıcağı yerde bulmuştur. —| Müddeiumumi vakayı etrafiyle a “lattıktan sonra maznunun ileri sürd ğü Raşelin, üvey anasımın Leon Bel rı sevdiği hakkındaki iddiayı da T ve cerhetmiştir. ; Müddeiumumi mütaleasını göyle | tirmiştir: “— Üç dört ay süren bir tanışm? dan sonra, red cevabı, suçluya 34 gelmiş ve bu tesir altmda olarak Öl dürmek kastiyle vurmuğlur. Faki öldürmeği evvelden tasarlıyarak de ğil! Bu itibarla, suçu işlerken 18 yaş! bitirmemiş olduğu gözönünde tutul rak ve mevkul'iyet müddeti hesaba | tılarak, ceza kanununun d48 inci mâ desine göre ceza kesilmesini isti) m” Bundan sonra Leon Beharın avul' tı da müdafaa yapmışstır. Bu sahahki celsede Maznun bu sabah ön — sene beş | hapse, müebbeden hizmeti âmmedi mahrumiyetine, kızın — varislerine lira tazminat vermeye mahküm e—diw tir. Maznun evvelâ on beş seneye mü küm edilmiş, yaşının küçüklüğü dol? sile cezası on sene beş aya indırîlîd_ 10 uncu nüshası intişar etmiştir. İ Bö AM H G y RRER ĞA O