7 Kasım 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

f ., Dya G VRoör orrcula S a | Yazan Gordon Cüasserly < kiü HABER — Akşam postasi — Türkçeye çeviren: A. B, Fas görülecek bir yerdir Fastaki Karu'in camii bir şaheserdir - Böyle bir manzara ve kadınların — açık havada yüksek sesle yaptıkları | yün şilte alış verişleri Fas çarşıları- — nmın yerli hayatına dair en canlı bir ör — nek olabilir. 'Vrv Bakırcılar çarşısı çekiçlerin yuvar- — lak tencerelere vurmasile tin tin öter. "İpek satıcılarının çarşısmı rengârenk kîımaşlar parlatır. Pirinç işleri ya- banların sokağı çok sanatkârane şe- Akille'rde yapılmış vazo, büyük leğen, ruvarlak kübbe kapaklı sofra sahan- larile doludur. Renkli camlarla ya- O pılmiş asma fenerlerin verdiği altın ığıklar buralarını apaydın yapar. | Boyacıların sokağına gelince. Bu- '_ s1 yarı çıplak yüzleri, kolları vü- arı renk renk boyalara bulanmış İnsanlarla doludur. Bunlar içleri Oparlak renkli sularla dolu kocamaa ;opra.k kazanları durmadan karışıtı- 'L' vırlar. Bunların içine top top kumaş- | Jları, yumak yuümak ipek ipliklerini — daldırır yahut kazanlardan çıkarır. “ EVDE YOĞRULUP FIRINDA , PİŞİRİLEN EKMEK |-Küçük bir kız sizi iterek geçer, ba- şmda tahtadan düz bir tepsi bunun da ğstünde yumuk yumuk hamurlar var- üır ; * Kız az ileride kiler kapısına benzi- yen karanlık bir deliğe girer. Bakar- — smız ki bu delikten dışarıya başka bir fkrz çıkmıştır. Onun da başında tahta lıir |tepsi ve bu tepsinin üstünde piş- : ek somunları var, Magribi akmağldrfni evlerinde yo- G UTUL ’;xr Fakat pişirtmek için fırma ı:[fnderlrler Çarcılarm yerli hayatını bir fotoğ- |makinesi nadiren çekebilir. Çün- ğ 'simalarm hepsi hasır gölgelikler “Aaltında oldukları için karanlıktır ve _ğıırıadaıı akıp giden insan trmağ: o kadar çabuk yürür ki. Resim çek mek istiyen fotoğrafçı sokakta azıcik dıırayım dedimi ya kocaman bir katır çarparak onu tepe taklak yere serer, )'ahut da geçen uzun kulaklı eşeklerin sirtîarma yerleştirilen büyük sandık- 4 n uçları üstünü başını parçalar. ; 1 asta iİnsanın hayalini büyülüyen şıların mütenevvi kalabalığındaa k "ı 'ba.şka görülecek büyük manzaralar — yok değildir. Üstü örtülü daracık so- — kağm kıvrıldığı yerden döndünüz mü, /— geniş kemerli bir methal görürsünüz. — Burası hayran olacak kadar güzel “—olan Karnuin camiini gözlerinizin önü- |— ne serer, Parlak renkli çinilerle kaplı D t | ğ' F Üç. u GU y çI u ler umumiyetle gayet güzel binalardır. duvarları önünüzde uzanan çini döşe- meli dehlizleri gönüllere ferah ve se- rinlik verecek kadar ışıklıdır; geniş ve yine renkli çinilerle döşeli bir orta avlu; fiskiyesinden berrak sular fış- kırtan kocaman bir havuz; çevresi hep abdest çeşmelerile kuşatılmıştır. Nakışlı sütunların vücuda getirdiği bir orman; tam 270 sütun saydım, bu sütunların vücuda getirdiği uzun ko- ridorların beyaz ve siyah renkleri ne güzel imtizaç ettirdiğine şaşar kalır- SINIZ. Sıra sıra dizilmiş beyaz burnaozlu insanlar eğiliyor, secdeye varıyor, diz çöküyor ve bütün bu hareketleri öyle mükemmel bir disiplinle yapıyor k?.. Bunları gözetliyen hristiyan yabau- etlar, müslümanların namazlarındaki intizama hayran olmaktan kendilerini alamıyorlar. Camij kapı eşiklerine ka- dar dolduran kalabalıktan bir tek ses bile işitilmiyor. Bir cuma günü, yirmi bin müslüma- nın bu camide toplanıp namaz kılma- larını göz önüne getirin. KADINLAR CAMİİN DIŞINDA BEKLER Kadınlar camiin içine girmezler. Onlara mahsus küçücük bir köşe var- dır. Fakat kapıların dışında bekleşe- rek, başlarını çekingen bir tavırla içeriye uzatıp açık kapıların üst eşik- lerini öptüklerini görürsünüz. Bu ca- miin tam on dört tane kapısı vardır. Karuin camiinin inşaatına 9 uncu asırda başlandı ve yapı 11 inci asırda bitirildi. Fakat müteakip sultanların | her birisi burasını süslemeğe ve güzel- leştirmeğe devam ettiler. Pirinç süs- lerle kaplı olan kaptlarımndan birisi 1136 da yapılmıştır. Burası cami olduktan başka Fasra müslüman üniversitesidir de., Fasın dört bir köşesinden bura,”a yüzlerce talebe akın eder, Meşhur A- rap profesörlerinden sarf ve nahiv, ilâhiyat, filmi kelâm, mecelle ve ah- kâmı şeriye ökurlar. Fas El Bali'de birçok camiler var- dır. Fakat, bunların hiç birisi Afri. kanın en büyük camii olan Karu'in ile mukayese edilemez. Dint mektepler mahiyetinde med. reseler, tekke ve zaviyeler Fasta sa- yısız denecek kadar çoktur. Medrese. Hıristiyanlar bunların ancak bronz kapılariyle çini kaplı duvarlarını gö. rebilirler. Bunların en mühimmi 14 üncü asrın ortalarına doğru inşa edil- miş olan Bu İnania'dır. Hem mektep hem de camidir. Bina fevkalâde'gü. zeldir. İşlenmiş bronz, porselen çini. ler, oymalı tahtalar, Süleyman taşla- rı, penbe ve beyaz mermerler burasi. nı Fas mimarisinin bir şaheseri dene. cek dereceye getirmiştir. Levanta çarşısındaki Attarin med. resesi, fevkalâde süslü dış avlusiyle, yontularak İşlenmiş bronz kapulariy. le, kabartma tezyinatlı mermer sü. tunlariyle ve nakışlı tahtadan yapıl- mış kemerleriyle şaheser — dediğimiz medreseden de daha rüzeldir. Medre. senin yanı başında Sidi Ahmet Et . ti- jani tarikatinin tekkesi vardır. .Bu tarikat vafanperver Abdülka. dirin kendisine gösterdiği düşmanlık dolayısiyle Fransızlara yanaşmış, ha- sıl olan dostlük bugüne kadar deyan! edegelmişstir. Afrikanın her tarafından sürü sü. rü insanların gelip yerleştiği bu med. reselerle zaviyelerin dostluk ve yahut düşmanlığı buranın hâkimlerine, bil- hassa eenebi olurlarsa çok mühimdir Fransızlar çok akıllı davranarak Fas El. Cedit'te bir müslüman kolleji te- sis etmişlerdir. . Faslı müslümanlar bu kölleje gelerek tahsillerini Fraa- sız ve müslüman profesörlerinden A. rapça ve Fransızca dilleriyle ikma!l ederler. AVLUDA “İŞPORTALAR”, BİNBİR ÇEŞİT DÜKKÂNLAR DOLU. FA. KAT OTELLERDE YEMEK YOK Payitahtın her tarafına seryilmiş olan sayısız Funduk'lar uzak şarkın kervansarayları ve Avrupalıların otel Jerine benzer., Bunların birçoğu, mi- marlık bakımından çok güzeldir. ve yüzlerce yıl önce yapılmış binalardır. Muazzam bir kapıdan içeriye adım atılarak dört köşe kocaman bir avlu. ya girilir. Avlunun — dört yanını iki yahut üç katlı binalar — kuşatmıştır. SARAY ViYANA... (WİEN... WİEN. Nâveten; BERLİN RİCHARD TAUBER'in Güzel, musikfli ve zengin filmi ve T İkinciteşrin — 1936 sinemasındi Kemali muvaffakiyetle gösterilmekte olan SENi SEViYORUM . nur DU ALLEİN) Fransızca sözlü filmindeki şnrlmarı ve nefis musikisi şehrimizin he köşesinden dinlenmektedir. OLİMPİYATLARI ve FOX JURNAL. Bugün saat 1 den itibaren matineler. ASRİi filmi temdit edilmiştir. İ SAKARYA Siemasına ş Yalnız bir kaç gün iç CHARLIE CHAPLHN’HH ZAMANLAR Şimdiye kadar bu filmi ! 20.000 kişi görmüştür. * . Görmiyenler bu fırsa n istilade nımııldlrlır. Essi hamr' havadisleri. N Programa ilâveten: Renkli canlı resimler ve yeni Paramount dünyi Bu filim içın ! Talebelere 2 5 kuruş l| törlü testere ile kesiliyor. Maksim Tiyatrosund. Pr. Zati Sungur Son haitası münasebetile Muhteşem bir programa. başladı Tamamen yeapyeni ve görül memiş tecrübelerden teşekkül eden Bu muazzam programı görmek içi koşunuz. Zati Sungur'un yeni programında Fıyıt.lu'. 100, 60 ve 40 kuruştur. (İçel göstereceği müthiş bir tecrübe: de ayrıca hiçbir konsomasyon yoktur Hüalkan gözü önünde bir kız mo. Cumartesi, pazar saat 17 de matini Her gece saat 21 de süvare. Zemin katı seyyer tüccarlara mahsus : kapalı dükkânlardır. tüccarlar uzak ülkelerden getirdikleri malları bu dük kânlarda satarlar. Üst katlar baştan başa iİşlenmiş tahta — koridorlardır. Bunların boyunca odalar dizilidir. A- şağıdaki dükkânlarda mallarını teş. hir eden ve satan tüccarlar, işleri hbi. tinciye kadar bu odalarda misafir ka lırlar, Funduk'larda yemek yoktur: sadece çıplak oda İle dükkânlar var. dır. Lâzım olan diğer bütün şeyleri misafir kendi kendine — temİn etmek mecbüuriyetindedir. :ı.".:!:-.—-—- HiT PT LEETELELİ .:::::ı:::::::-r:m epebaşı garden Bu akşam Akrobatik Dansörler ROUSKOFF'lar Amerikalı eksantrikler MELOND LADİES numaralarma başlıyorlar. Meşhur Rus dansörleri 4 ZANOVSKY'ler Parlak muvaffakıyetler kazanmaktadır. İspanyol dansözü Marie Palimero her vakit gibi alkışlarnmaktadır. Yarın saat 17 de bütün trupun iştirakile Büyük Matine HHH EEEEERD D DA R LA E L LA EEEEEEEEER ":==:.ı ıııııı—ııııı za “atanesatscreu I'."E'-' a şer el b VUNEEEEEUNUKTUNGURSANSARNRNAUENR UNU GUN EUNRREENRAEEMERRARAR Z Sırtı burnuzlu yorgun yolcular.| kırmız: deri eğerli katırlarının yahut AULI di B . Henry Garat — Rene Sen Sir Bu filmin bütün şarkılarımı herkes terennüm edecektir. Yerlerinizi evvelden aldırımız. Bugün saat 1 de tenzilâtlı talebe matinesi: Telefon: 40690 e> Bugün T U R K Sinemasında <u Fransiz Öpereti olan İ HAŞMETLİ güzel bir Musiki, dans ve neşe filmi. Baş rollerde VALS atlarının sırtından bu fundukların av. lusunda inerler, Böyle bir avluda u. zun sakallı ve siyah gabartin parde. S gEYEREERAETCERNTERE NN Herk es koşuy Sinemasına Herkes | görüyor KARISIE v 'Daktilosu ilmini Herkes beğeniyor: KLARK GABLE MARNA LOY VE JEAN HAHLOV"lı kemmel bir filmdir. Ayrıca: Renkli KIZIL şm'ı'ı“ sülü birkaç yahudi gördüm, üstlerin. senfonisi ve Paramöüüt aün de ingilizce “kazanlardan uzakta tu haberleri. tunuz!,, ibaresi yazılı bir takım sah. .:mu"ıımn-aw dıklar açıyorlardı. * bt Yahudilerin Avrupadan getirdiz. — leri bu sandıklar, Afrika — kervansa. raylarına sırtlarında fil dişi, deve ku su tüyü ve altın tozu yükleriyle uzak çöllerden gelen deve kervanlariyle ne büyük bir tezat teskil ediyor. Furdüku'n zemin katında umumi. yetle hayvanlar için ahırlar ”d— Yoksa yolcular at, katır, deve ve lerini avlunun duvarlarına hcğ ve burası tahammül edilemiy dar pis kokar. RR »-af Afrikada havdutlar pesinde J A x_ TUTMASI OYLE KŞ OLMAZ /, AL SANA ŞıMpı SA TUTMASINI KAL-KSAN Rru N E ı ıa (HAî.ıR Olu l_) 5 - v