7 Kasım 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

© nın yerli hayatına da'r en canlı bir ör © sentları renk renk boyalara bulanm'ş| 1: Gordon Casseriy HABER — Akşam postasi Türkçeye çeviren: 4. E, Fas görülecek bir yerdir Fastaki Karu'in camii bir şaheserdir Böyle bir manzara ve kadınların açık havada yüksek sesle yaptıkları yün şilte alış verişleri Fas çarşıları» nek olabilir. Bakırcılar çarşısı çekiçlerin yuvar- Jak tencerelere vurmasile tin tin öter, İpek satıcılarının çarşısını rengârenk kumaşlar parlatır. Pirinç işleri ya- panların sokağı çok sanatkirane şe- Killerde yapılmış vazo, büyük Teğer, yuvarlak kubbe kapaklı sofra sahan- Jarile doludur. Renkli camlarla ya- > pılmış asma fenerlerin verdiği altm ışıklar buralarını apaydın yapar. Boyatıların sokağına gelince. Bu- “ rası yarı çıplak yüzleri, kolları vü- insanlarla doludur, Rurlar İçler! parlak renkli sularla dolu kocama © toprak kazanları durmadan Karışrtı-! © rirlar. Bunların içine top top kumas-| * Jarr, yumak yumak ipek ipliklerini daldırır yahut kazanlardan çıkarır. lar. EVDE YOĞRULUP FIRINDA PİŞİRİLEN EKMEK Küçük bir kız sizi iterek geçer, ba- şında tahtadan düz bir tepsi bunun da üstünde yumuk yumuk hamurlar var- dır. , Kız az ileride kiler kapısına benzi- yen karanlık bir deliğe girer. Bakar smız ki bu delikten dışarıya başka bir kiz çıkmıştır. Onun da başında tahta bir tepsi ve bu tepsinin Üstünde pis- 4 ekmek somunları var, Magribi diwâti ekmeklerini evlerinde yo- urlar. gönderirler. Çarsıların yerli hayatını bir fotoğ- raf makinesi nadiren çekebilir. Çün- © KU simaların hepsi hasır gölgelikler altında oldukları için karanlıktır ve durmadan akıp giden insan ırmağ w kadar çabuk yürür ki. Resim çek mek istiyen fotoğrafçı sokakta azıcık durayım dedimi ya kocaman bir katır çarparak onu tepe taklak yere serer, yahut da geçen uzun kulaklı eşeklerin , sırtlarına yerleştirilen büyük sandık © arm uçları üstünü başını parçalar. Fasta insanın hayalini büyülüyen çarşılarm mütenevvi kalabalığındaa başka görülecek büyük manzaralar yok değildir. Üstü örtülü daracık 50- kağm kıvrıldığı yerden döndünüz mü, geniş kemerli bir methal görürsünüz. Burası hayran olacnk kadar gürel| olan Kartin camliini gözlerinizin önü- Fakat pişirtmek için fırma ne serer, Parlak renkli çinilerle kaplı duvarları önünüzde uzanan çini döşe- meli dehlizleri gönüllere ferah ve se- rinlik verecek kadar ışıklıdır; geniş ve yine renkli çinilerle döşeli bir orta avlu; fiskiyesinden berrak sular f1ş- kırtan kocaman hir havuz; çevresi hep abdest çeşmelerile kuşatılmıştır. Nakışlı sütunların vücuda getirdiği bir orman; tam 270 sütun saydım, bu sütunların vücuda getirdiği uzun ko- ridorların beyaz ve siyah renkleri ne güzel imtizaç ettirdiğine şaşar kalır- sınız, Sıra sıra dizilmiş beyaz burnozin insanlar eğiliyor, secdeye varıyor, diz çöküyor ve bütün bu hareketleri öyle! mükemmel bir disiplinle yapıyor ki. Bunları gözetliyen hristiyan yaba - cılar, müslilmanların namazlarındaki intizama hayran olmaktan kendilerini alamıyorlar. Camii kapı eşiklerine ka- dar dolduran kalabalıktan bir tek ses bile işitilmiyor. Bir cuma günü, yirmi bin müslüma- nın bu camide toplanıp namaz kılma: larını göz önüne getirin. KADINLAR CAMIN DIŞINDA BEKLER Kadınlar camiin içine girmezler, Onlara mahsus küçücük bir köşe var dir. Fakat kapılarm dışında bekleşe- rek, başlarını çekingen bir tavırla içeriye uzatıp açık kapıların üst eşik lerini öptüklerini görürsünüz. Bu ca- miin tam on dört tane kapısı vardır. Karuin camiinin İnşaatına 9 unen asırda başlandı ve yapt İl inci asırdı bitirildi. Faknt müteakip sultanların her birisi burasını süslemeğe ve güzel- leştirmeğe devam ettiler. Pirinç sis lerle kaplı olan kapilarndan birisi 1196 da yapılmıştır. Burası cami olduktan başka Fasra müslüman üniversitesidir de,, Fasın dört bir köşesinden bura.» yüzlerce talebe akın eder. Meşhur A- rap profesörlerinden sarf ve nahiv, ilâhiyat, filmi kelâm, mecelle ve ah- kâmı şeriye okurlar. Fas El Bali'de birçok camiler var- dır. Fakat, bunların hiç birisi Afri kanım en büyük camii olan Karu'in ile mukayese edilemez, Dini mektepler mahiyetinde med. reseler, tekke ve zaviyeler Fasta 53“ yısız denecek kadar çoktur, Medrese. ler umumiyetle gayet güzel binalardır. Hıristiyanlar bunlarm ancak bronz? kapılariyle çini kaplı duvarlarım gö. rebilirler. Bunlarm en mühimmi 4 üncü asrın ortalarına doğru inşa edil miş olan Bu İnania'dır. Hem mektep hem de camidir, Bina fevkulâde'gü. zeldir. İşlenmiş bronz, porselen çini. ler, oymalı tahtalar, Süleyman taşla” rı, penbe ve beyaz mermerler burası. nı Fas mimarisinin bir şaheseri dene. cek dereceye getirmiştir. Levanta çarşısındaki Attarin med. resesi, fevkalâde süslü dış avlusiyle, yontularak İşlenmiş bronz kapularir. le, kabartma tezyinatlı o mermer si. tunlariyle ve nakışlı tahtadan yapıl- mış kemerleriyle şaheser (dediğimiz medreseden de dahı güzeldir. Medre senin yan: başında Sidi Ahmet Et . ti- Jani tarikatinin tekkesi vardır, .Bu tar'kat vatanperver Abdülka. dirin kendisine gösterdiği düşmanlık dolayısirle Fransızlara yanaşmış, ha- sıl olan destluk bugüne kadar devam edegelmiştir. Afrikanın her tarafından sürü sü. rü insanların gelip yerleştiği bu med. reselerle zaviyelerin dostluk ve yahut düşmanlığı buranın hâkimlerine, bil- hassa ecnebi olurlarsa çok mühimdir. Fransızlar çok akıllı davranarak Fas El, Cedit'te bir müslüman kolleğji te- sis etmişlerdir. . Faslı müslümanlar bu kolleje gelerek tahsillerini Fraa- sız ve müslüman profesörlerinden A. rapça ve Fransızca dilleriyle ikmal ederler. AVLUDA “İŞPORTALAR”, BİNBİR ÇEŞİT DÜKKANLAR DOLU. FA. | KAT OTELLERDE YEMEK YOK Payitahtın her tarafına seryilmiş olan sayısız Funduk'lar uzak şarkm kervansarayları ve Ayrupalılarm'otel lerine benzer, Bunların birçoğu mi marlık bakımından çok güzeldir ve yüzlerce yıl önce yapılmış binalardır. Muazzam bir kapıdan içeriye adım atılarak dört köşe kocaman bir avlu. ya girilir. Avlunun (dört yanımı iki yahut üç katlı binalar © kuşatmıştır. Zemin katı seyyır tüccarlara mahsus kapalı dükkânlardır. tüccarlar uzak ülkelerden getirdikleri malları bu dük kânlarda satarlar. Üst katlar baştan başa İşlenmiş tahta Okoridorlardır. Bunlarm boyunca odalar dizilidir, A- şağıdaki dükkânlarda malların teş. hir eden ve satan tüccarlar, işleri bi. tineiye kadar bu odalarda misafir ka Tırlar, Punduk'larda yemek yoktur; sadece çıplak oda İle dükkânlar var. dır. Lâzım olan diğer bütün şeyleri misafir kendi kendine (temin etmek mecburiyetindedir. Sırtı burnuzlu yorgun Yolcular. kırmız: deri eğerli katırlarmın yahut Bugün TUR K Sinemasında “ Henry Musiki, dans ve neşe filmi. Baş rollerde Garat — bir Fransız Opsreti olan HAŞMETLİ VALS Rene Sen Sir Bu filmin bütün şarktılarmı herkes terennim edecektir. Yerlerinizi evvelden aldırınız. . BAKSANA, TÜFEK YZATUTMASI ÖYLE OLMAZ... Bugün saat 1 de tenzilâtlı talebe matinesi: Telefon: 40690 Miki L SANA ŞiMDi TUTMASINI 7 İkineiteşrin — 1936 RICHARD TAUBER'in Güzel, musikili ve zengin filmi ve SARAY sinemasındi Kemali muvaffakiyetle gösterilmekte olan VİYANA... SENi SEVİYORUM (WİEN... WLEN... nur DU ALLEIN) Fransızca sözlü filmindeki şarkıları ve nefis musikisi şehrimizin he köşesinden dinlenmektedir. Tâveten;, BERLİN OLİMPİYATLARI ve FOX JURNAL. Bugün saat 1 den itibaren matineler. ENE ETE SAKARYA Sinemasında ;, Yalnız bir kaç gün için CHARLIE CHAPLIN”'IN ASRİ ZAMANLAR filmi temdit edilmiştir. Şimdiye kadar bu filmi 20.000 kişi görmüştür. Bryan bu fırsa »n istilade stmalldirler. Esxi hamri VWaksim Tiyatrosund. Pr. Zati Sungur Son haitası münasebetile Muhteşem bir programa başladı Tamamen yâapyeni ve görül memiş tec lerden teşekkü! eden yi Bu muazzam programı görmek İçi koşunuz. Zati Sungur'un yeni programında Fiyatlar: 100, 60 ve 40 kuruştur. (İçe göstereceği müthiş bir tecrübe: de ayrıca hiçbir konsomasyon yoktu! Halkın gözü önünde bir e mo. Cumartesi, pazar saat 17 de metin törlü testere ile kesiliyor. Her gece saat 21 de süvare. yazmama Tepebaşı gardeni, Bu akşam Akrobatik” Dansörler ROUSKOFF'lar Amerikalı eksantrikler MELOND LADİES numaralarına bağlıyorlar. Herkes koşuyor MELEK Sinemasına Herkes görüyor KA RISI Daktilosu filmini Meşhur Rus densörleri 4 ZANOVSRK ler Parlak muvaffakıyetler kazanmaktadır. Ispanyol dansözü Marie Palmero her vakit gibi alkışlanmaktadır. Yarın saat iTde bütün trupun aa e mo işlirakile Büyük Matine * Salli üğakadi lamina Herkes beğeniyor: KLARK GABLE MARNA LOY VE JEAN HARLOV'U Bu Fransızca sözlü nefis ve kemmel bir filmdir. Ayrıca: Renkli KIZIL ŞEYTA senfonisi ve Paramomt dü haberleri. rize yama mam | zatına atlarının sırtımdan bu fundukların ax. lusunda inerler, Böyle bir avluda u. zun sakallı ve siyah gabartin parde. sülü birkaç yahudi gördüm, üstlerin de İngilizce “kazanlardan uzakta tu tunuz!, ibaresi yazılı bir takım san.$ dıklar açıyorlard. * Yahudilerin Avrupadan getirdi< İ Jeri bu sandıklar, Afrika okervansa.! iz sırtlarında fil dişi, deve ku şu tüyü ve altın tozu yükleriyle uzak ir gelen deve kervanlariyle ne | a bir tezat teskil ediyor. Fupduku'n zemin katında umumi, yetle hayvanlar için ahırlar Yoksa yolcular at, katır, deve v€ | lerini avlunun duvarlarına bağl” ve burası tahammül edilemiyte?* dar pis kokar, (Devamı * Afrikada 2 an 'peşinde KALKSANA.. NE Biçim AŞKER-