7 Kasım 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 1 2 Sahife 2 nci sahifede: Siyasî Icmal. 3 üncü sahıfede: Yurddan yazılar İsmail Habib. 5 inci sahifede: Şehircilik koşesi V. Bir. son. Bır Italyan gazetesine gore Şarki Akdenizde siyasî, askerî vaziyet. 7 nci sahifede: Çocuk sahifesi. umhuriyet ! 4486 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul, No 246 24298. İdare ve matbaa J CüRiaiieSİ 7 İkİflCİteŞlİll 1936 Yeni harflerimizle pek nefis bir sirçtte basıldı. Yanlış tabılarından içanftb için Hüseyin Kâzım imzasına ediniz. Yaldız Cildlisinin hediyesi 75 kuruş «Semih Lutfi» kitabevinde satılır. KUR'AN KERİM Telefon: Başmuharrtr ve evl: 22366. Tahrlr heyeti: kısmı 24299 . 24290 Sovyetler idaresinin On dokuzuncu Yıldönümü us Sovyetleri komşulanmız bugün büyük ihtilâllerinin on dokuzuncu yıldönümüne ulaşmış ve onu şevk ve heyecanla kutlulamağa hazırlanmış bulunuyorlar. Dostlanmızm sevinclerine ortakhk etmek bizim için büyük bir zevktir. Hususile on dokuzuncu yıldönümü kutlulanan bu ıhtilâlin Rusyada bu vesile ile uyandırmış olacağı sevinclere. Çarlık Rusyasını deviren bu ihtılâl Ruslara ileri bir rejim, bize ise büyük Rusya ölçüsünde bir dost mem leket ve mıllet kazandırmıştır. Bundan on dokuz yıl önce Rusyada yapılan hareket hakıkî manasında ve meselâ Fransız Büyük îhtilâli ayannda bir devrim miydi? Rejimler üzerinde münakaşaya girişılmeksizin tereddüdsüz söy lenebilir ki bu büyük bir devrimdi. İde alıst Rus ihtilâlcılerine sorarsanız büyük Fransız ihtilâlile mukayesesi caiz olmı yan, onu gölgede bırakan bir devrim. Beşerin mukadderatı nerede karar kı lacağım kestirmek çok zor olmakla beraber Rus fikrî hareketinin esas itibarile belki henüz bu zamanların havsalasına sığmıyacak kadar ıleri hakikatler ihtiva ettığini itiraf etmemek cahillik olur. İşin fikriyata taalluk eden kısmını bir tarafa bırakarak bu hareketin yalnız Türkiye Rusya münasebetlerinde hu Bule getirdiği eşsiz inkılâba bakılsa Rus yada bundan on dokuz yıl önce olup biten şeyin gene büyük bir devrim olduğu anlaşılır. Çarlık Rusyasile Osmanlı îm paratorluğu son asırlar boyunca bir ölüm dirim cidaline tutuşmuş gidiyorlardı. Son Büyük Harbin zahirî sebebleri ne olursa olsun için için bu Çarlık Osmanlı cidalinin de onda büyük bir yeri bulunduğunu biz pek iyi biliriz. Çarlık herhangi bir fırsatla Osmanlı împaratorluğuna son Maliye Vekilimiz Fuad Ağralı dün İzmit Kâğıd fabrikasını açarken darbeyi indırerek emperyalist emelleri nin tahakkukuna imkân hazırlamak kaydında ve ihtırasmda idi: O, Avusturya üzerinden Adriyatiğe ve Osmanlı İmparatorluğunun enkazı üzerinden de Akdenize ve belki hatta Basra körfezine inmek istiyordu. Bu badireden Osmanh lmpa «Sanayiimizin yükselmesi ratorluğu kurtulamadı amma binnefis hususundaki muvaffaki Çarlığın kendisi dahi onun uçurumlarına yetlerimiz Atatürkün dayuvarlanarak yıkıldı gitti. Bu akıbeti ıhzar ve temin etmiş olduğumuz için biz hiyane idare ve irşadları Türkler iki türlü memnun olduk: Biricaltmda tevali edecektir.» eisi Çanakkalenin muvaffak ve galıb îktısad Vekilimiz Celâl Bayar, müdafaasile harbi uzatarak Çarlık Rusîzmit Kâğıd fabrikasını açarken şu yasının mağlubiyetine ve izmihlâline hiznutku söylemiştir: met etmiş olduğumuzdan dolayı, ikincısi « Çok sayin vatandaşlarım, gene ayni hizmet ve himmetimizle aciz Bugün açılma törenini yapacağıiçinde bıraktığımız Çarlığı yıkmak isti mız kâğıd fabrikası endüstri prog yen Rus ihtilâlcilerinin bu vazifelerini İktısad, Inhisarlar ve Maliye Vekillerimiz, yeni kâğıd ramımızda yer alan mühim mevzukolaylaştırdığımız için!. Nasıl memnun fabrikasınm plântnı tetkik ediyorlar lardan biridir. Bugün bize sevinc olmıyahm ki Çarlığı yıkan büyük Rus Cumhuriyetin birinci beş senelik endüs pılmış olması, Celâl Bayara talihin hakveren hâdise. bu törenin açılma meihtilâlinin muvaffakiyetini işte biraz da tri programınm yurda hediye ettiği 7 nci lı bir lutfu olmuştur. rasimi itibarile, endüstri programı biz temin etmiş oluyorduk! fabrikanın, îzmit kâğıd fabrikasınm aîzmit, dün sabah erkenden bir bay mıza dahil fabrikaların yedincisini İşin asıl memnun olduğumuz tarafı ıse çılma töreni dün pek parlak bir surette ram neş'e ve sevinci içindeydi. Kâğıd teşkıl etmesidir. Kâğıd sanayii, büÇarlığın yerine kaim olan yeni rejimin yapıldı. Küşad resmini, Ankaradaki mü fabrikası donanmış, kendisi için yapıla emperyalist fikirlere veda etmekten fazla him işleri dolayısile İzmite gelemiyen cak bayramı bekliyordu. Saat 10 da Is tün dünya nazarında da kıymetli ve ehemmiyetli bir san'at subesi ola bir faziletle hertürlü emperyalizme harb Başbakan İsmet İnönü namına İktısad tanbuldan giden üç vagon dolusu davetrak kabul edilmistir. Fabrikaları ilân eden yüksek insanlık ideallerile mü Vekili Celâl Bayar yapmıştır. iki yıl lıyi havi tren İzmit istasyonuna vardı. AnÎArkatı Sa 8 sütun 3 <el cehhez bir rejim oluşudur. Bu fazilet evvel îzmite gelerek yerini bizzat seçmiş karadan törene iştirak edecek olanların iki milleti henüz ölüm dirim kavgalarile olduğu kâğıd fabrikasınm açılma mera bir kısmı ilk trenle gelmişlerdi. İktısad, uğraştıkları harb meydanlannda yekdi siminin de İktısad Vekili tarafından yalArkası Sa. 8 sütun 1 de] ğerine sarsılmaz bir dostlukla bağladı. Rus yeni rejimi kendisine taarruz eden bütün bir husumet cihanına muvaffaki yetle karşı koymağa çalışırken Türkier kalblerinin bütün hulus ve saffetile on lann kahramanhklannı heyecanla takib ediyorlardı. Biz Türkler de tehlikeye düşen millî varlığımızı kurtarmak için bü tün bir husumet dünyasile boğuşmağa a Irak Erkânıhar tıldığımız müddetçe Rus dostlanmızın biye Reisi Taha bütün mevcudiyetlerile bizlerin muvaffak Paşa bir müddet olmaklığımız hesabına titreştiklerini gö tenberi memleketi rüyorduk. mizde bulunmakta Yekdiğerine aynile benziyen şart dır. Taha Paşa, lar içinde doğan iki rejim, yeni Rusya Iraktaki son taklibi ve yeni Türkiye rejimleri işte cihan ta hükumet hâdisesi rihinde eşlerine az tesadüf olunur bu türhakkında kendisi lü ahval içinde yekdiğerlerini tanıdılar ne müracaat eden ve birbirlerini sevdiler. Yekdiğerinin yeni bir muharririmize hüviyetlerini mütekabilen ilk tanıyanlar dün şu izahatı verkendileri oldu ve o zaman akdolunan Irak Erkânıharbiye jniştir: Dost Rusyayı bugün idare edenler bir arada dostluk muahedesinde hulâsa olarak şu « Ben, üç ay Reisi Taha Paşa fikir ifade edildi: Büyük dostumuz Sovyet Rusya bugün rma vesile teşkil eden bu günü vesile sa kadar evvel İngiliz ordusunun manevra Bizim rejimlerimizin ayn ayrı o 7 ikinciteşrin inkılâbının 19 uncu yıldö yarak komşu ve dost memleketi tebrik lArkası Sa. 2 sütun 1 de] luşu yekdiğerimizi pürüzsüz surette ve nümünü kutluluyor. Tarihi uzun yıllar ederiz. Rus büyük ihtilâline dair yazıyı derin saygı hislerile sevmekliğimize asla dolduran dostluğumuzun bir daha izha bugün 6 nci sahifemizde bulacaksınız. lllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllll Futbol maçlarınm idareIMIIIIIIIIHIII mâni değildir. idarelerine karışılmaz. Rejim üzerinde Kalblerin hulusu görüşlerdeki isabeti ni Rusyaya yalnız kendi ülkesi içinde tasinde yeni bir sistem temine kifayet etmiştir. Dikkat olunsa ve kib ve tatbik ettiği rejimi bahane ittihaz hatta münakaşa bile caiz değildir. Futbol Federasyonu reisi Hamdi Sovyetler idaresi dünya tarihinde yehele dünyanm neydiği belirsiz bir çorbaya ederek husumet göstermekte hiçbir isa Eminın gazetemiz için yazdığı bu benziyen şimdiki garib garib iddialarile bet bulunmadığmı söylemeğe hacet bile ri olan büyük ihtilâlile iftihar etmek için makaleyı 6 nci sahifemizde okuyu mukayese olunsa yukarıki formülün bile yoktur. Her yiğitin bir türlü yoğurt yiyişı K^rkesin anlayıp kabul edebileceği bir nuz. YUNUS NADt başlıbaşma bir devrim sayılacak büyük vardır, ve nihayet her koyun kendi baca ^ lArkası Sa. 3 sütun 6 da] lükte hakikatler ifade ettiği görülür. Ye ğından asılır. Onun için milletlerin dahilî Ilk kâğıd fabrikamız dün Izmitte merasimle açıldı Iktısad Vekilinin mühim nutku ((Bu Madrid varoşlarında boğuşma Ihtilâlcilere yeniden kuvvetler iltihak etti Payitahtta sokak muharebeleri oluyor. İngilterenin bazı şartlarla General Franko hükumetini tanıyacağı söylenmektedir müessese sanayileşme siyasetimizin muvaffak eserlerinden biridir)) Dün, ikinci kâğıd fabrikasile, ayni zamanda askerî ihtiyaclara da tekabül edecek olan Sellüloz fabrikasınm temel koyma merasimi de yapıldı Asilerin top ateşi altmda bulunan Madridin kenar mahallelerinden birî Getafe 6 (A.A.) Havas Ajansı olan Cerro de Los Angeles tepesini zapmuhabirinden: tetmişlerdir. Nasyonalistler, süngü ile ve Nasyonalistler, şiddetli bir bombardı el humberelerile hücum etmişlerdir. mandan sonra Madridin cenubuna hâkim lArkası Sa. 3 sutun 1 del \ Ingiltere Şarkî Avrupa paktına gîrmiyecek Avamkamarasında mühim müzakereler M. N. Çemberleyn Britanyanın böyle bir taahhüde girmemekle beraber herhangi bir hükumete hareket serbestisini de vermiyeceğini söyledi Londra 6 (A. A.) M. Edenin nutkundan sonra Avam Kamarasında söz alan M. Chur chill, Akdeniz bah rî devletlerinin bir anlaşma imzalıya rak birbirinin deniz münakalâtını rahatsız etmemeği taahhüd etmelerini teklif etmiş ve demiştir ki: « Akdenizde sulhu ve hürriyeti temin etmeğe çalış malı ve Akdenizin büyük devletleri a rasında dostluk münasebetlerini teş vik etmelıyiz. SovM. Nevil Çemberleyn yetler Bırlığine gelince, umumî sulhun idamesinde rol Fakat, her şeyden üstün olarak, kuvvetioynıyabıleceği ümidıle, bu memleke mizi ve nüfuzumuzu Milletler CemiyelArkası Sa. 4 sütun 3 te] tin inkişafını sabırla beklemek lâzımdır. llllllllllllllll M | MMIKIIllllltlllll 11111IIIIIIII lllllllllllllimimilllllllllllllllllllllllllllllimillllHIHM"""»""""» 1 "" 1 " İ İktısad Vekilinin söylediği nutuk \ Sovyet ihtilâlinin yıldönümü Irak Erkânıharbiye Reisi şehrimizde Taha Paşa Iraktaki hâdiseler hakkında birsey söylemiyor Mülkiyeliler Ankarada merasimle karşılandı Cumhuriyet abidesine çelenk koyan gencler, T&rk inkılâbının disiplinli işçileri kalacaklarına dair and içtiler Mülkiyelilerimizin tstanbuldan ayrılırlarken alınmış bir resimleri Ankara 6 (Telefonla) Mülkiye Aralannda Meclis reisi Mustafa Abdülhalik Renda, Adlıye Vekili Saracoğmektebi talebeleri bugün 13,15 te hususî lArkası Sa. 2 sutun 1 de] trenle buraya geldiler.