21 Eylül 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

* W . HABER — Akşam postası - göze pek görünmemekle beraber F ilistinde bir. faşist | devleti kurulacakmış (Baş tarafı 1 incide) Son defa Habeşistaniın zaptedilme- si, İtalyanlar tarafmdan Bu gayeye bir anahtar telâkki edilmektedir. İşte işin hakikatı: 1) İtalyanlar, Araplar arasmdaki müfritlerin istiklâl için bir isyan çı- karmalarma gizlice yardım etmiştir. 2) İtalyanlar Yahudilerin, İngiltere yerine İtalyayı kendi üzerlerinde man- dater devlet olarak istemelerini teşvi- ke çalışmışlardır. 3) Gene onlar, Habeşistanım imar ve tekemmülünde Yahudilerin — teşriki mesai etmesini teklif etmişlerdir.. Bu teşriki mesaiye mukabil kendilerine imtiyazlar verilecektir. Bir müddet evvel İtalyan murahhas ları gayri resmi Yahudi mümessilleri- le temasa gelmişlerdir. Maksat, bun- lar vasıtasile Yahudi otoritelerini mu- ayyen bir plândan haberdar edebil- mekti. Bu temas, Mısırda olmuştur. İtalyanlar, Habeşistanım inkişafına Yahudilerin paraca yardım etmesini ve müstemlekeleştirme plânlarını tet- kik edecek iktısadi heyete bir Yahudi mümessilinin de iştirakini teklif et- mişlerdir. Bunun mukabilinde İtalya Habeşis- tanda Yahudilerin yerleşmesine ve orada adeta “Yardımcı bir milli yurd;, kurmalarma müzaheret edecektir. İtalyanlarm noktai nazarına göre, “İnhitat halinde bir devlet olan,, İn- giltere imparatorluğu, Filistinin bir Yahudi yurdu olmasına karşı Arap mukavemetini asla bastıramıyacaktır. Halbuki, yeni kuvvet iktisap etmiş o- lan İtalya, teessüsünü temin edebilir. İtalyanlar aynı zamanda İngiltere- nin bir parlâmenter bir demokrasi sı- fatile bir isyanı bastırmak için kâfi derecede şiddetle hareket edemiyece- gini ilâve etmektedirir. Bu suretle Yahudilerin Filistindeki ümitlerini kuvvetle artıramayacaktır. Parlâmentoların engeline uğramayan |. İtalya ise, bunu yapabilir. Fakat İtalyanlarım bu tasavvurunu Yahudi otoriteleri kati surette reddet- mişlerdir. Yahudi otoriteleri, Yahudi siyasetinin hiç sarsılmaz surette İngi- liz taraftarı olduğunu İtalyaya anlat- mışlardır. İtalyanların ileri sürdüğü plân da- hilinde Yahudilerle İtalyanların teşri- ki mesaisi gayri mümkün olduğu gibi, Habeşistan işlerine Yahudilerin yar- dımı da beklenemez. Kudüsteki, İtalyan konsolosu, Fi- listindeki Yahudi otoritelerinin bir goklarının işçi fırkası mensupları ol- ması dolayısile faşist bir memleketle teşriki mesai edemiyeceğini Romaya bildirmiştir.. ğ İtalyanlar diğer taraftan Araplara da Habeş fütuhatının İngiliz tesir ve itiba- rını sona erdirmek için başlayan âlem- şümul bir mücadelenin daha başlangı - Ci olduğunu işaret etmişlerdir. Araplara geçen harbin — neticesinde İrakm, Maverayı Erdünün, — Hicazın istiklâl elde ettiğini göstermişler,, ve ni- bayet Filistin Araplarının da kendi is- tiklâllerini kazanabileceğini ileri sür - müşlerdir... Bu meyanda Mısırın da yeni kazanıl- mış istiklâlini İngilterenin orta şarktaki vaziyetinin sarsılmakta olduğuna alâ - met olarak göstermişlerdir. İtalya, A - raplara karşı hüsnüniyet beslediğini an- latmak için onların istiklâl ümidini teş- vik yolunda muayyen bir plânın tatbiki ne ve onların İngiltereye karşı hareket| etmelerine yardıma. girişmiştir. Yahudi aleyhtarı ve İngiliz ve Arap- lara gizlice silâh ve cephane vermek ü- zere aleyhtarı propaganda — için büyük meblâğlar sarfedilmiştir. t Tahmin edildiğine — göre, bu yolda son aylar içinde 200.000 sterlin kadar barcanmıştır. İtalyanlar Filistin Arapları arasında sıkı bir terbiyevi seferberlik açmışlardır. Bu yolda bilhassa genç Araplara tesir edi- yorlar. Bu genç Arapları faşist örneği üzere milli hislerle dolduruyorlar. İtal- v2 İtafyanca okutuları İtalyan hocaları bugün üç mektebe kısmen müuavenet et- miş, Aarap matbuatına para vermiş ve battâ İtalyanca bir gazete bile çıkarma- ğa başlamıştır. Araplar İtalyaya “tahsil ve terbiye,, için götürülmüş ve Bariden devamlı su- rette ÂArap dili üzere radyo — neşriyatı yapılmıştır. İtalyaya gelen Arap talebeleri büyük teshilât görmüş, İtalyan mekteplerinde, üniversitelerinde okutturulmuşlar, bazı mekteplerde parasız tahsil görmüşler- dir. Bunlar Filistindeki faşist faaliyetinin anahatlarıdır. Hele Arap isyanmın Ha- beşistanım fethinden hemen sonra baş - lamasını hatırlamak vaziyeti daha açık- ça “gösterir. ftalyanm seferi, Araplardan bir çoğu- nu hayrete düşürmüştür. Şimdi İngiliz idaresini İtalyarı idaresile değişmek hu- susunda tereddüt edenler — bulunuyor. Ve propaganda bir yandan gittikçe de- rinleşiyor, İtalyanın yardımımna emin görünen is- tiklâlci müfrit Araplar, İngiltereden ve Yahüdi milli vatanından kürtulup, İtal- ya ve Garpta İspanya olmak üzere (ta- bit asiler kazanırsa) Akdenizin şark kıs mında bir faşist devleti kurmak emelini besliyorlar. Ingiltere ile iş birliği (Baş tamfı 1 incide) Bu seyahatlerden bahseden İtal. yan gazeteleri, Başvekilimizin - Lon. drayı ziyaretinden maksadın Türkiye ile İngiltere arasında bahri ve askeri bir iş birliği muahedesi akti olduğu. nu yazmaktadırlar. Romada çıkan La Stampa gazetesi bu hususta diyor ki: “Başvekil İsmet İnönü, Hariciye Bakanı, Maliye Bakanı, Genel Kur. may Başkanı, Deniz ve Hava müste. şarları ve eksperlerden mürekkep bir heyet Londraya gidecektir. Finans, siyasa, Boğazların tahkimi ve Türh filosunun takviyesi meseleleri Londra. da görüşülecek tir.,, , TEribuna gazetesi de mütenekki. c:ı-y'ahai: eden İngiliz Kralının nır Mren niz politikasına imale ettirdiğini te. barüz ettirerek göyle demektedir: “Bu mülâkatlar ve İngiliz Kralı. nin Nahlin yatile gezmeleri ve bil. hassa bu esnada vefakatinde İngiliz harbiye nazırı Duff Cooperin bülun. ması bunu açıkça ispat etmektedir. Türkiye Hariciye Vekilinin ansı. zın Atinaya gitmesi de karakteristik. İT 5; “Giamale d'ltalya, gazetesi de Tevfik Rüştü Arasın Atina seyahatile İngiliz Kralının Atatürkü ziyaretini birbirine bağalamakla ve yazısına şöyle devam etmektedir: “Zecri tedbirler zamanında İngil. terenin rehberliği altında ve İtalya aleyhinde teşkil edilen Akdeniz ittifa. kıi artık filen mevcut değildir. Fakat *son hâdiseler İngiliz diplemasisinin, İngilterenin Akdeniz politikasında kuvvetli bir vasıta halini alacak ©0. lan bu ittifakı tazelemeğe çalışacağı. nı göstermektedir. Londradan gelen haberlere göre, Londrada Boğazların tahkimi hususunda da müzakereler yapılacaktır. Diplomatlar gayet sarih düşünceler saikile Boğazların tahkimi işiniu İngiliz endüstrisine bırakılma.l sını temine çalışmaktadırlar, Türk diploemasisinin Boğazların tahkimi vazifesini Almanlara terkettiği hak. kında vaktile dolaşmış olan haberler doğru değildir.,, Blum - Eden mülâkatı Paris, 20 — Bugün, buraya gelmiş olan İngiltere hariciye nazırr M. Eden Başvekil M. Blum ile uzun bir mülâ. kat yapmıştır. Bu mülüâkatta bütün beynelmilel meseleler görüşülmüş ve görüşmeden sonra M. Blum gazetecileri kabul e. derek bu hususta beyanatta bulun. muştur. M. Blum beyanatında, mülâkatın Milletler Cemiyetinde takip edilecek hattı hareketle, beşler konferansı ve bu konfeğşansa diğer devletleerin de iştiraki meselelerinin g#örüşüldüğünü ve neticeden her iki tarafın da gayet memnun kaldığını söylemiştri. ga , P BŞN Atatürk Heybelide Büyük Önder Atatürk dün öğleden sonra Heybeli adayı teşrif etmişler ve iskelede Başvekil İsmet İnönü tarafın dan karşılanmışlardır. Atatürk İsmet İnönü ile beraber Baş vekilin köşküne gitmişlerdir. Atatürkün dağduğu ev Atatürkün Selânikte doğduğu evin Atina Belediyesi tarafımndan satın alı- nacağını yazmıştık. Halbuki dün gelen haberler bu evin Yunan hükümeti tarafımdan satımn alı- nacağını göstermektedir. Dün bu hu- susta Atinadan şu telgraf gelmiştir: Atina 21 — Türkiye Cumhur Reisi Atatürkün içinde doğduğu Selânikte Apostolos Pavlos sokağında Tİ numa- ralr evin Yunan hükümeti tarafından istimlâk edilip tarihi bir hatıra olarak muhafaza edileceğine dair dün Make- donya umum valisi general Çipurasın bir karanamesi neşredilmiştir. üç Akdeniz devleti İngilterenin Akde.|: Mu_allim tayinleri (Baş tarafı 1 incide) dına, Abdülkadir Yozgada, İbrahim Er- zurüma tayin edilmişlerdir. Bunlar ora- daki ilkmekteplerde hocalık yapacak - lardır. İstanbul kız muallim mektebi mezun- ları: Fahriye Zonguldağa, Nazmiye İstan bula, Nilüfer Zonguldağa, Nesime Ma- nisaya, Ayşe Samsuna, Masüme Ağrı- ya, Mine Erzincana, Atika — Balıkesire, Sabahat, Ayşe, Hacer — Balrkesire, İr- fan Manisaya, Meliha Zonguldağa, Nec- det Manisaya, Leman — Sinoba, Şaziye Orduya, Müyesser Balırkesire, Makbule Giresona, Mes'ude Zonguldağa, Nuriye Erzuruma, İhsan Kastamonuya, Selma Sinoba, Necmiye Balrkesire, — Mürvet Aydına, Cemile Zonguldağa, Mesrure Kayseriye, Saniye Zonguldağa, Meşkü- re" Eskişehire, Rikkat Denizliye, Emine Senihe, Yaşar Sinoba, Suzan Giresona Saadet Samsuna, Zehra Kastamonüuya, Melâhat Bursaya, Sevim ve Pervin Sam suna, Hadiye İstârbula, Meliha ve Ne- vide Maml&ya. şuı—ı,; Hutusnburla, Un 'Lahat İzmire, Nezahet Balıkesire, Föt- hiye Zonguldağa, Cevriye Sinoba, Na- ciye İzmite, Aliye ve Nimet İstanbula, Züleyha Samsuna, Ayşe Kocaeliye, Zü* ieyha Gümüşhaneye, Melâhat ve Melit İstanbula, Mahmure Balıkesire, Safiye Kütahyaya, Hatice Aydına, Zehra Bâa- | bkesire ,Sabiha İstanbula, Nigâr Mani- saya, Gülçin Sinoba, Sacide Eskişehire, Neriman İzmire tayin edilmişlerdir. Denizden toplanan mazotlar Gümrük resmi verilmediği için kaçak sayılıyor Gümrük muhafaza teşkilâtı garip bir meselenin tahkikatına başlamış ve fıçı - larla mazot müsadere etmiştir. Mesele şudur: Geçen sene limanımızda hir mazot şi- lebi batmış ve bütün limanı mazot isti- 1â etmişti. Mehmet isimli açık — göz bir vatandaş bu mazot dolü şilebin hamu- lesinin Boğazın sularına kapılarak akıp gittiğini görünce derhal geniş bir kadro vücuda getirerek bu mazotları toplat - mış ve fıçılara doldurtmuştur. Mazot - ların fıçılarla şehre çıkarılarak bir yere depo edilmiştir. Aradan bir müddet geçince gümrük mühafaza teşkilâtı bu işi haber — almış- tır. Batan bu şilebin transit olarak li - manımızdan geçtiğini, binaenaleyh ha- mulesinden de gümrük alınmamış oldu- ğunu nazarı dikkate alan muhafaza teş. kilâtı derhal fıçrları içindeki mazotlarla müsadere etmiştir. Ayrıca bu hususta tahkikat yapıl - maktadır. lsveçte sol fırkalar kazandı Stokholm, 21 (ALA.) — Sosyal. demokrat partisi, dün mebusan mec lisi için yaprlan umumi intihaplarda parlak bir muzafferiyet kazanmıştır. Mecliste ilk defa olarak sosyâlistler ve komünistler, ekseriyete mülik ola. caklardır. Vaziyet şudur: 250 azalık. l 123 ü bunlara aittir. v ni kaklal — y U —ar Kadş 21 EYLÜL — 1936 — Madrid Burgos, 21 — İhtilâlci kuvvetler Navafrias'ı zaptetmişler, böylece Mad ride su veren ve Loyoza vadisinde bu. lunan su depolarını ele geçirmişler. dir. Madrid susuz kalmaktadır. Barselon 20 (A.A.) — Solidaridad Obrera gaztesi Majurka adasına İtal- yanların çıktığını ve İtalyanların ku- mandasında bulunan adada şimdi iki renkli İspanyol asilerinin bayrağı ya- nında İtalyan bayrağının dalganlan- dığını temin etmektedir. Bu gazeteye göre, İtalyan subayı, Rossi, adanm hakiki diktatörüdür. Jon Marş tarafımdan satm alınan birçok İtalyan tayyaresi adaya gel- miştir. Marş da bu tayyarelerden biri- le gelerek adayı ziyaret etmiştir. Madritta siperler kazılıyor Paris 20 (ALA.) — Buraya gelen haberlere göre, Madrit sokaklarında siperler kazılmasına başlanmıştır. Ev- ler istihkâm haline kalbedilmektedir. Anarşistler Başbakan M, Kaballe- roya müracaat ederek hükümetin “âmme federasyonu komitesi,, ne çev- rilmesini istemişlerdir. Bu komitenin vazifesi bankaları gsosyalize, hususi serveti ilga ve 17 den 45 yaşmma kadar bütün erkekleri seferber etmektir. Kristof Kolomb ailesinin son yaşa- yanı 76 yaşında Dük Verakuanun cu- ma günü kurşuna dizildiği bildiriliyor. General Molanın beyannamesi Valladolid 20 (A.A.) — Asi general Mola, Bilbao ve Santander üzerine tay- yarelerle aşağıdaki beyannameyi at- tırmıştır: “Masum kamı dökülmesine mani ol- mak maksadile kadın ve çocukların kurtarılması için icap eden mühleti veriyorum. Yanımızda mevki almak Zenirlenen Titülesko Hayatından endişeye düşülecek vaziyete geldi Sen Morç, 20 (A.A.) — M. Titü. leskonun sıhhi vaziyetindeki salâh de. vam etmemiştir. Öğleden sonra dok. torlar, üçüncü bir kan nakli ameliye. sine lüzum görmüşlerdir. Hastanın etrafındakiler yeniden endişeye düş. müşlerdir. Bükreş, 20 (A.A,) — M. Titüles. konun ahvali sıhhiyesinin bazı endişe, ler verdiğini öğrenen Başbakan Tata resko mumaâaileyhe bir telgraf çekerek sağlık temennisinde bulunmuştur. Bazı gazetelerin neşriyatı hilâfı. na olarak, Başbakan her gün iki defa Titüleskonun ahvali sıhhiyesi hakkın. da telefonla malümat isteyip almış. Göbels Atinada Atina, 21 — Alman propaganda nazırı doktor Göbels ile kar:sı dün ak, şam layyare ile Belgraddan buraya gelmişlerdir. Göbels beyanatında, komünist a. leyhtarı blok teşekkülünden bahset. miş, bir haftaya kadar Budapeşsteden geçerek Berline döneceğini söylemiş. tir. TÜ ayorgyyaryıyyaMryayyata Kadıköylülere Müjde 22 eylül 936 | Salı günü akşamı . Cünbüş Muhittin' ; ira Marmara incisinde Senel devriyesi kutlulanacaktır, Bu lrsatı kaçırı_n.ıyı_;ııı. hücumuna hazırlanıyor| Sokaklarda istihkâmlar kazıldı Mayork adasının filen Italy anlarî geçmiş olduğu bıldırılyor ' asilerin —| istiyenlere ve silâhlarını teslim * ihtilâlcilere — ilişilmiyecektir. YÜ" hukuku şahsiye ve yağma gibi ciW” .| lerden maznun olanlar mahket'i verilecektir. 25 eylül saâbahındat ' baren kıtaatımız sevkülceyş noF rına süel icabatın istilzam ettiği ? detle hücumda serbest ohıcaktn'fı | Odesadan !spanyaya yiyet gönderiliyor Moskova 20 (A.LA.) — BovY l birliği kadınları tarafrudan " kadın ve çocukları için toplanan ) cek ve içeceği götüren ilk vapur « | eylülde Odesadan İspanyaya F | miştir. j Vapurda 2000 ton yiyecek " mdaheştontereyığilemto' ker vardır. Burges hükümetinin bir 16 Burgos 20 (A.A.) — İhtilâlci h met komitesi, İspanyadaki ecnebi » firlerin Sen Sebastiyene yerleşm zusunu izhar etmiş olduklarına — »| olan haberle merkezi ve cenubi #4j rika hükümetlerinden bir kısmi' 4| Burgos hükümetini tanrmış olduk" | şeklinde ecnebi memlektlerde ol . cıkmış bulunan sayiayı tekzip ©* | Tİr. | Felemenk maslahatgllizar! | İspanyayı terketti Lâhaye 20 (A.A.) — Madntteki lemenk maslahatgüzarı ikide bir * lomasi masuniyetinin ihlâl edilme| y olmasından dolayı hükümetindef 4 [ dığı emir üzerine İspanyayı te”' .| miştir. Maamafih, diplomasi "" j betleri kesilmemişstir. İ Faşist ıleyhtırlı_rı_nı yapılan teberru D | VA îamelon 20 (ALA.) — Fasist 8)i tarlarınm merkez Kömllesine & kadar yapılmış olan teberruatm Y 4| nu iki milyon altı yüz bin baliğ olmuştur. Kaymakamlar arasında yeni tayinler ç Ankara, 21 (Telefonla) — j bülunan Eroh kaymakamlığına - sankale kaymakamı Ayvni, Na7i | |kaymakamlığına Alanya kaymâ” Hami, Odacık kaymakamlığına P"j kaymakamı Abdülkadir, — Bulâ'4 kaymakamlığına Ferik kaymâ"i Şevket, Keskin kaymakamlığın? gi buk kaymakamı Ekrem, Kızılcahâ"'ai | kaymakamlığına Koçşehir kaymâ? ç.| Basri, Niksar kaymakamlığına " ça| kudeli kaymakamı Pertev, A gı kaymakamlığına Mecitözü kaym3” Fazıl tayin edilmişlerdir. _/ Pencereden düşüP | Ölen kadın / Tünel meydanmda Sünbül sokâ5 | Ali Sadi aparlımanının dördündü yij tında oturan 24 yaşında Eleo | minde bir kadım dün öğleden pencereden düşmüş, derhal ölm Kocası Jak biraz sonra Bok' gelince karısınm cesedi ile kâ f mış, bayılmıştır. 9f Kadının cesedi zabıta doktorü di tarafından muayene edildiktef ra gömülmesine izin verilmiştir. Bundan başka dün akşam ÜZef / navutköyde de buna benzer bir ' Arnavutköyde Kösk caddt” y -Marangoz Leonidanın kızı yedi ? da Jale Arnavutköyde sucu 90 B teyzesinin evinde oynarken düşmüş, sol ayağı diz kapağınd'” rilmıştır. Jale ha.staha.neya kaldmlmîşt ğ K ı" B v HABER Iistanbulun en ' çok S? hakikiakşam gazetv " ranlarını -HABER'” verenler'kâr eder!9'” tıl? _ıb.