22 Ağustos 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

Surultayda Süncü Dil Kurultayı 24 Ağustos _ günü, Dolmabahçe sarayın- “*Yor, Bunun mana ve ehemmi- tı_i:l’ıtilerılerı elbette pek daha | “YB şahsiyetini vermek için val işaretiyle girişilen dil in- 'ımkahlettarihinde uruk pek dar- & lmak istenen ve yapılan şey- İı:: ibaretti: ha bulda konuşulan Türkçeye hm kablettarihinde ufuk pek dar Bq ül'kçee'me benzetmek. 'E“İ:,kiı şarktan garba kadar ko- Eil kaplıyan muzsırımız bir ı-i":lli vardı, Türkün çok eski bir yardı. münasebette bulunduğu- ü:meüerle aramızda mütekabil Bin Yardı, diğer mütemeddin mil- t tlde ettikleri birçok lisan tet- "“:'ıuı.ğ"i vardı... Dil inkılâbının İ“llv nde bu geniş vadilerde hiç | araştırma yapılamıyordu. j—k:;l'“ltaylar etrafındaki faali- jk“hııan sayesinded'r ki Türkçe- MA eleri, cümle şekilleri, mu- H:lı’ tarihi vetiresi ve müteka- Üi —&hîi içinde tespit edildi. a Yetimizi bulmax için sade Hı elerimizi kullanalım!?,, de- b“’:îl'ada, önümüzde yepyeni bir B Işıldadı: Güneş - Dil teorisi! faşş; Ski dil olan Türkçenin diğer dldillere nasıl pınarlık ettiği M bahsedilen araştırmalar es- "*ıı keşfedilmiş gösteriliyordu. | Sahada, artık, pek geniş,'pek k“'_mkânlara kavuşmuş bulunu- 5 Bizden çıkıp gene bize avdet R € göre, Arança, Farisi, Fran- Umca, İspanyol ve İtalyanca E:h!hğımız kelime'erden zoraki İmı!tmeyip bunlardan da istifa- h'l'uı: arsıulusal yeni ıstılahları M la!ıabilmek; fakst diğer ta- hq da eski köklerimizi. eklentile- wriltmekten geri durmayıp ı kt, geliştirmek .. i_ yeni yolumuz... kı.'“xlntlil'eşmıien —Mararistanına, dan Rusyasına kadar bütün lemden akın akın âlimleri İs- 2 getirten Üçüncü Dil Kurulta- İliğyöYlelikle, hattâ valnız bizim ! Miz olmakla da kalmayıp bü- İ İyetin mevzuları arasına gir- y îrı:sk"ı gene de, o, Türkçenin ma- İna ltları dağılan güneş bizdedir. ı Kurultayı, büyük bir alâkay- hiz İ::deceğiz. İleriai için temen- ;A"hı' Dördüncü Kurultayda yal- Tek Pa__mîlletlerîni:ı âlimlerini Edel_ill_. ne kadar Türk şubesi 'ğn Psinin birer müressilini ve- a a kalandıran Türk dil inkılâbı İ Işısında, Türkiye dışındaki 'a%. Yalnız plâtonik hislerle mü- _:., ğ ;lmaları kâfi değildir, Bu, | "ğu kadar, onların da işi- K »,,J Unanistan ı_ı-,ş.'“:lln döviz çıkarılma- k'âütcın tedbir alıyor Kir Vekâletine a Yakos mu Atim Etirilecek İgr düî' Z — Milli ekonomi yüksek t toplanarak harice döviz çı- Men'i için siddetli ted- la“lna karar vermiştir. © ve hay han projede profesör, ta- | hatice talardan başka hiç kimse- Ü : birakılmaması ve gitmeğe '&'aım anh_*dnn da 20000 drahmi , Mali;ıas 1 istenmektedir, *tÜya ,'"V“kili Zavitsiyanos bir ga- '“Ştlr: diği beyanatta şunları söy- (Vâ-Nü) İ M Ümet tetkik etmekte oldu- “%vkmiîel;ı"î bir aya kadar tat- e OYacaktır. Uzun zaman STti et €tmemiş o'un müteka- "“Faîlaı- Harı kesilecex, fevkalâde yAtinaga Seden kald rılacaktır. ?&kwun' :Mşhur fabr'katörlerden B hak fisat nezaretine getiri- | : :Iızı n;: dolaşan sayialar hü- » ce de teyit edilmekte- âkıtıîini görmektir. Bütün dün-| Talimatnameyi Vekiller heyeti tasdik etti İpekli kumaşlarm nevilere ayrılması hakkında İktısat vekâleti tarafından hazırlanan talimatname Vekiller he- yeti tarafından da tasdik edilmiştir. Bu talimatname ile ipekli kumaşla- rın bir santimetre murabbamda bulu- nacak ipek adedi, çizgi ve atkıları, ge- nişlikleri ve ağırlıklıkları tesbit edil- miştir. Kumaşların her üç metresine de bir müessese mühürü ve cinsine göre “İpek,,, “Sun'? ipek,, ve “Karışık,, ke- limeleri yazılı olacaktır. Memleketteki bütün ipekli kumaş fah- rikalarında bir ay sonra tesbit edilen gekil üzerine kumaş çıkarılmağa baş- lanacaktır, Dışarıdan getirtilecek ku- maşlarda da aynı damgalar bulunacak ve piyasadaki satışlar altı ay sonra ta- mamen yeni şekil üzerinden yapılacak- tır. itfaiye şenlikleri Bugün saat 15 de Taksim stadın- da yapılıyor Kırk gün kırk gece eğlencelerine da- hil olan İtfaiye şenliği bugün saat üçte Taksim stadyomunda yapılacaktır. Me- rasime mebuslar, ecnebiler de çağrılmış tır. Şenlik Vali ve Belediye reisi Muhid din Üstündağın bir nutkile açılacaktır. ilk olarak itfaiye piyadeleri tarafın- dan bir geçit resmi yapılacak, — bundan sonra Yeniçeri tulumba — takımı, 1896 dan 1923 senesine kadar şehre yangın haberi veren kule nöbetçileri. 1896 da teşekkül eden mahalle — tulumbacıları, 1874 de teşekkül eden askeri itfaiye, belediye itfaiyesi geçecektir. Bunu itfaiye efradınım spor hareket- leri, maske, merdiven talimleri takip e- En son olarak stadyomun bir köşesin ların askeri itfaiye ile eski itfaiyeciler tarafından söndürülme tecrübeleri yapı lacaktır. Müreftede Ne bahasilna olur- sa oOlsun petrol aranmasına devam edilecek İktisat vekilimiz — Celâl Bayar İpar kotrasile yaptığı seyahat esnasında be- raberindeki heyetle beraber Mürefteyi de ziyaret etmiş ve Mürefteye üç kilo- metre mesafede bulunan petrol sondaj mıntakasında bazı tetkikler yapmıştır. Bu tetkiklerin sonunda petrol işlerimiz için yeni bazı kararlar verilmiş bulun- maktadır. Müreftedeki petrol sondajı 200 met- reye vasıl olmüş ve buradaki tezahürat kat'i ümitler vermiştir. Bunun için bü- yük fedakârlıklara da mal olsa sondaja devam edilmesi takarrür etmiştir. Cenup hüdüdümüuzdan 11 - kilometre içerideki Basbırın ve Midyattaki petrol tezahüratı çok kuvvetlidir. Basbırında- ki petrol merkezinin Musul petrolleri- nin ana merkezi olduğu kanaati vardır. Maamafih burada çok ilerlemiş olan son Ipekli kumaşlar de yapılmış olan evler yakılarak — bun-| Güneş - Dil teorisi Sovyet âlimi bu teo- rinin dayandığı esası teyit etti Frarnsız, Sumer dili mütehassısı da gelecek Yarından sonra açılacak olan Dil ku- rultayı için bütün hazırlıklar sona er- miş vaziyettedir. Dün gene Dolmabahçe sarayında uğ- raşılmış ve bilhassa kurultayı açacak o- lan Kültür bakanı Saffet Arıkan, genel sekreter İbrahim Necmi etrafında görüşmüştür. Gelen yabancı dil ilâveten yarın Fransız Sumer dili müte- hassısı Hiler dö Barinton Haber almdığına dili üzere bir hitabe verecektir. Dil kurultayının müzakerelerini her- kesin dinliyebilmesini temin için halk- evlerinde hazırlıklar yapılmıştır. Hitabe ler radyo ile nakledilecektir. Encümen genel Necmi Dilmenin ifadesinden — anlaşıldı- ğına göre iptidat insanlarım en büyük mabudu güneş olduğu hususunda gü- neş - dil teorisinin esasını noktalardan birini, şehrimizde bulunan Sovyet âlimi profesör hassa teyit lillerini kurultayda anlatacaktır. ile çalışmalar mütehassıslarına gelecektir. göre bu zat Sumer sekreteri İbrahim teşkil eden Mesçaninof bil- ettiğinden, bu yoldaki de- Bütün ecnebi âlimlerde “güneş - dil teorisi,,ne ait büyük — bir alâka vardır. Bazıları bu teoriyi tamamen tetkik et- miş bulunmaktadır. Bazıları ise yeni e- dindikleri malzeme ile tetkiklerini ta- mamlamak üzeredirler. Türk Dili Tetkik Cemiyetinin son on aylık çalışmalarının esasını güneş ; dil teorisi teşkil etmektedir. Bu teori, üçüncü dil kurultayı müna- kasalarının da hastrica mihveri olacaktır. Italya ile ticaretimiz Eski klering anlaş- ması 3 ay daha temdit edildi ., Ankara 21 — İtalya ticaret mümessil lerile Feni bir ticaret anlaşmasının akdi için yapıları müzakereler neticesinde 4 nisan 934 tarihinde aktedilmiş olan eski klering anlaşmasının 20 temmuz tari- hinden muteber olmak üzere üç ay daha temdidine karar verilmiştir. eee —— Ajans müdürü geldi Montrö konferansında bulunduktan sonra Berline geçen Anadolu ajansı umumi müdürü Muvaffak Menemenci oğlu bu sabahki trenle şehrimize dön- müştür. daj şimdilik durdurulmuştur. CUMARTESİ AĞUSTOS — 1936 Hicri: 1855 . Cemaziyelâhır: , Güneşin Sünbül burcuna girmes Sümein Teti M f K.1R | 1R.RO DSSEZLE ha. 8;44 1217 16,03 18,59 20,40 326 LOE. 5445 5,18 9,05 12,00 1,39 8,27 vr ö SGEÇEN SENE BUGÜN NE OLDU? Çinin Şantung eyaletinde suların taşması yüzündman 2 milyon kişi yersiz kalmıştır. Beynelmilel İzmir panayırı açıldı. IHi üncü ve İV üncü YETTEENME enternasyonaller Biribirlerine bu derece düşman olmak için ne gibi safhalardan geçtiler ? Bulgarlar ne millettir? Bulgaristanda bir Leh âliminin “Bulgarlar Türk aslındandır!,, diye bir kenferans vermesi mesele olmuş. Bunun üzerine M, Turhan Tan, Cum- huriyelte şöyle yazıyor: Bulgarların aslen Türk oldukla- rı bugün mütearife hükmünü alan ta- rih nakikatlerindendir. 0 derecede ki lise talebesinden her bangi birine| sorsanız size Bulgarların Orta Asya- dan yavaş yavaş göçeder»k dördüncü asırda İtil ve Kama havsalarma gel- diklerini, uzun bir müddet Hazar Türk lerinin hâkimiyeti altınde yaşadıktan! sonra sekizinci asırda müstakil bir devlet kurduklarını süyler Geneo li- se talebesi Türk camias'na mensup olan bu İtil Bulgarlarından bir kıs- mının beşinci asırda, Tunaya kadar ilerlediklerini, Bizans imparatorluğu- nu Gotlara karşı müdafaa ve Balkan- lardaki bütün büyük hareketlere işti- rak ettiklerini — tarihi vesikalarla — anlatmaktan geri kalmaz. Bulgarlar, Avarlarla ve hattâ Hazaılarla kanlı temaslarda bulundular. Yedinci as- rın sonunda Asparuh adlı bir Haka- nın idaresinde cenuba doğru çekildi- ler, Yunayı geçmeleri ve bu büyük su ile Balkan dağları arasına yayılmala- rı, orada yaşıyan Slâvları yenerek yeni bir siyasi varlık kazanmaları 679 yılından sonradır. Bulgarların Slâvlarla sıkı fıkı ih-| tilât etmeleri, Türklüklerini unutma- ğa haşlamaları sekizinci asırda başlar. Bunda siyasi, dini, iktisadi birçok se- şekil ifadeye bir diğer örnek olarak parçasını nakledebiliriz: “Yeşil kemerli, Pembe noktalr sade beyaz bir rop giymiş; Gözleri kemerinin, Çilli yüzü robunun, Ve saçları, Elindeki siyah marsaken çantası- nın, Renginde bir kadım. Kamarotla İtalyanca konuşuyor.,, Onun yazısı aslımda Löyle dizil- memiştir, Fakat ben üslübun hususi- yetleri belirsin diye bu tarzda nakle- diyorum, Edebiyat hocalbarı, talebeyi tahta başına geçirip “nesre tahvil et oğlum!,, diye bir şiir veriyor... Fakat “nazma tahvil,, etmeği yenâ görüyoruz.. Bu da zamane şürinin kolaylıklarından bir nimet! Üçüncü ve dördüncü enternasyonal Açık Söz gazetesinde “Diplomat,, imzasiyle yazılıyor: Troçkiciler Stalini komünist pren- siplerine ihanetle ittiham ediyorlar. Onların nazarında komünistlik Rus- yada tatbik edilmediği g'bi, Sovyet hükümeti, kapitalist devlet!erdeki par tilerle anlaşmak suretiyle dünya ih- tilâlini de geri brrakmaktfadır. Filha- kika Sövyet hükümeti, dış münase- betlerini tanzim elmek içiu üçüncü en- ternasyonalin ihtilâl prensipletinden fedakârlıkta bulunmak mecburiyetin- bepler vardır ve hepsi tes-it olunmuş- tur. Fakat şu sütunda izahı gerekmez. Yalrız şurasını kaydetmek - lâzımdır ki Bulgarların Slâvlaşmısı, — birçok badirelere rağmen muhafaza ettikle- ri siyasi istiklâlden de mahrumiyeti intaç etmiştir ve kendilerini Bizans boyunduruğuna bağlamıştır. Orto- doks olmaları da bu siyasi esaretin ta- bit neticelerindendir. Tuna Bulgarları da, kardeşleri o- lan Volga Bulgarları gibi göçebeliği çoktan bırakmışlardı, yüksek bir me- deniyet sahibi olmuşlard.. Eski Bul- gar henlarıma merkez ola: Pliska ve Preslav şehirleri harabelerinde yapı- lan araştırmalar bu hak kati gereyi gibi canlandırmaktadır, Yeni şilirin Bir nimeti ! Peyami'nin Cumhuriyette yazdığı seyahat mektupları hakkında Kurun gazetesinin edebiyat ilâvesinde şöyle yazılıyor: Edip gazeteci Peyam' Safa son bir iki ay içinde ilk defa olarak Avru- payı dolaştı. İstanbuldan ayrılan eâip veya ga- zeteci, — belki de en ziyade ortada kalan şekiller olduğu içir — minare- lerin yavaş yavaş gözden silindiğini yazmadan yapamaz. Minareler, Peyami Satanın da gö- zünde İstanbuldan son kalan hayal ol- muş... Fakat bittabi kend'ne has bir tasvirle bunu anlatmaktadır ki, aynı & yoruz. Vaziyetim ve gelirim bir aileyi geçindirecek derece- siniz. Su!tanahmetten A.A,B. rumuzile yazılıyor: Henüz yirmi yaşındayım. İki senedir bir kızla sevişi- dedır. Buna rağmen kızın ailesine yaptığım müteaddit ev- lenme tekliflerim daima red cevabı ile karşılanmıştır. Hal- buki biz ikimiz de yekdiğerimizle evlenmek istiyoruz. Kız bana kaçmak istiyor,yaşı 17 dir.Ne yapmamı tavsiye eder- flz —i -— y T z R 'k OVA — zği — T S L Z termesinin yanlış bir fikir olduğudur. genç kız henüz anne ve babasının vesayeti altındadır. Eğer size kaçacak olursa hem sizi kanuni bir mes'uliyet altına sukmuş ve hem de tekrar geri dönmeğe mecbur olduğu a- ilesile arasında çok fena sayılabilecek bir mesele çıkarmış olur. Mademki biribirinizi bu kadar seviyorsunuz, bir müd det daha bekleyin. Sonra tekrar isteyin. Eminiz ki o za- | man isteğiniz yerine getirilecektir. 'BIZE-SORUNU Z. SizE cEevaP- $ Biraz daha sabrediniz CEVABIMIZ: Size ilk söyliyeceğimiz söz sevgilinizin size kaçmak is- — — 17 yaşında olan bir de kalmıştır. Sonra iki üç seneden- beri beliren faşistlik tehlikesine karşı koymak için de bu memleket sol par- tileri, hattâ demokratlar ve liberal- lerle cephe birliği yapmıştır. Fransa- da ve İspanyada teşkil edilen sol ce- nah partilerinin halk cepheleri geçen sene üçüncü enternasyonai kongresin- de verilen kararlar iktitasıdır. Bu- günkü vaziyette üçüncü enternasyo- nal başka türlü hareket edemezdi. Al- manyada sosyalistler komünistlerle anlaşamadıklarından iki parti de faşistler tarafından imha edildi. A- vusturyada sol partiler aynı akibete uğradılar, Bu ayrılık devam etti, Fransada da faşistler galebe çalabi- lirlerdi, sol partiler başka memleket- lerdeki acı tecrübelerden istifade ede- rek “halk cephesi,, birlikleri kurdu- -lar. Üçüncü enternasyonalin kapita- list partilerle teşriki mesaisini komü- nistliğe karşı ihanet te'âkki eden Troçxi ve taraftarları, vaktile üçün- cü enternasyonalin dünya ihtilâlini başarmak yolundaki programmı tat- bik etmek üzere bir dördüncü enter- nasyonal kurmuşlardır. Üçüncü en- ternasyonal komünistlerini mürteci addeden bu dördüncü enternasyona- lin gürültücü taraftarları şimdi her memlekette faaliyete geçmişlerdir. Dördüncü enternasyonal dünya ihti- lâlciliği bayrağını üçüncü enternasyo- nalin elinden almak istiyor. İşte Mos- kovadaki suikast muhakemesi eski ü- çüncü enternasyonal ile yeni dördün- cü enternasyonal arasındaki mücade- lenin yeni bir safhasıdır. Mahcuz ve paraya çevrilmesine karar verilen 4 takım karnaval elbisesi birinci açık arttırma suretile 27-8-936 tarihine müsadif perşenbe günü saat 17 de Bey- oğlu Yeşil sokak Melek sineması kar- şısında 4 numaralr dükkân önünde ve kıymeti muhammenesinin yüzde yetmiş beşini bulmadığı takdirde ikinci arttır- ma 3-9-936 ıtıırîhlî ayni gün ve ayni sa- atte ve mahalde satılacağından talip ©- lanların mahallinde hazır — bulunacak memuruna müracaatları ilân olunur. İstanbul üçüncü icramemurluğundan: